Energia jądrowa na świecie

Energia jądrowa jest nierówno rozprzestrzeniona na świecie. Występuje tylko w 32 krajach. 6 z nich (USA, Francja, Japonia, Niemcy, Rosja, Korea Płd.) produkuje 3/4 światowej elektryczności atomowej. Połowa reaktorów znajduje się w Europie Zachodniej (zob. str. 24 – 25).

Energia nuklearna to tylko 4,1% energii konsumowanej na świecie. Obecnie zamyka się więcej reaktorów niż buduje. Ani jeden nie jest konstruowany w Europie Zachodniej ani Ameryce Płn. Słaba ekspansja w Azji i Ameryce Płd. ma mały wpływ na schyłek przemysłu nuklearnego w ogóle i na jego marginalną rolę w produkcji elektryczności na świecie.

Nawet scenariusz opublikowany w 2002 r. przez AIE (Międzynarodową Agencję do spraw Energii), który - opierając się na aktualnych tendencjach - przewiduje zwiększenie zużycia energii o 66% do r. 2030, przewiduje równocześnie stagnację energii nuklearnej.

Aktualnie nie ma żadnego projektu konstrukcji elektrowni jądrowej. W Stanach Zjednoczonych ostatnie zamówienie takiej elektrowni miało miejsce w r. 1973.

Zapowiedzianemu w 2000 r. powrotowi do energii nuklearnej nie towarzyszą żadne konkretne działania. Ta orientacja ma niewielkie szanse wsparcia ze strony prywatnych inwestorów amerykańskich, którzy wiedzą, że bez pomocy państwa energia nuklearna nie jest rentowna.

Sytuacja jest bardziej niepokojąca: ze względu na brak środków elektrownie są w opłakanym stanie. Trzeba by było miliardów euro dla utrzymania tego kłopotliwego spadku z okresu sowieckiego. Kraje Europy Zachodniej, poprzez Unię Europejską, inwestują w polepszanie bezpieczeństwa na Wschodzie, ale w eksploatacji pozostaje jeszcze 11 reaktorów typu Czarnobyl. UE uczestniczy w utrzymaniu energii nuklearnej w regionie i ma nawet zamiar finansować nowe konstrukcje.

Azja jest jednym z niewielu miejsc świata, gdzie energia nuklearna jest w ekspansji: budowane jest 19 reaktorów w 7 krajach.

W Chinach i Indiach energia nuklearna rozwija się, ale zostaje marginalna, produkując mniej niż 3% elektryczności. W Korei Płd. w ciągu 10 lat jest przewidziane przejście z 38 do 45% elektryczności nuklearnej.

W Japonii sektorem nuklearnym (który produkuje 34% elektryczności), wstrząsnęły powtarzające się skandale (zob. str. 4). Opinia publiczna coraz bardziej kwestionuje trwające budowy elektrowni.

Afryka: tylko RPA ma 2 funkcjonujące reaktory. Ameryka Płd.: 4 reaktory w 2 krajach. Bliski Wschód: w Iranie 2 reaktory są w budowie, z pewnością w celu uzyskania broni jądrowej (zob. str. 18).

Odrzucenie energii nuklearnej zostało przegłosowane w referendum w 1978 r.: jedyna elektrownia, która była już zbudowana i gotowa do funkcjonowania, nigdy nie została uruchomiona. Od 1999 r. zakaz używania energii nuklearnej jest zapisany w konstytucji.

5 reaktorów planowanych w 1976 r. nigdy nie zostało zbudowanych. W 1985 r. rząd przyjął ostatecznie stanowisko przeciwne energii nuklearnej.

Różnorodne plany konstrukcji nigdy nie zostały wdrożone. W 1982 r. rząd zdecydował, że żaden reaktor nie zostanie zbudowany.

Nie powstała żadna elektrownia jądrowa, mimo decyzji o budowie z 1974 r.

Są jedynym państwem nuklearnym, które natychmiast wyciągnęło wnioski z katastrofy w Czarnobylu: w 1988 r. referendum postanowiło ostatecznie odrzucić energię nuklearną. Budowa 5 nowych reaktorów została przerwana a w 1990 r. 4 aktywne reaktory zostały zamknięte.

Plany budowy zostały definitywnie porzucone w 1986 r.

Plany budowy powstałe w 1971 zostały definitywnie porzucone w 1995 r.

Belgia jest trzecim krajem świata najbardziej zależnym od energii nuklearnej (po Francji i Litwie) - 57% elektryczności nuklearnej. Nie przeszkodziło to przyjąć w 2003 r. ustawy o odejściu od energii nuklearnej, która zakazuje budowy nowych elektrowni jądrowych i przewiduje zamknięcie 7 reaktorów między r. 2015 i 2025, najpóźniej po 40 latach eksploatacji.

Decyzja o stopniowym odejściu od energii nuklearnej została podjęta w 1998. Przewiduje zamknięcie 19 reaktorów, po średnio 32 latach eksploatacji (albo do r. 2020, granica została określona przez maksymalną ilość elektryczności nuklearnej a nie przez datę zamknięcia) i zakaz konstrukcji nowych elektrowni jądrowych (zob. też str. 33).

Ostatni aktywny reaktor nuklearny miał być zatrzymany w 2004, ale decyzja została przesunięta do 2013. Żadna nowa konstrukcja nie jest przewidziana.

Referendum w 1980 zdecydowało o ograniczeniu ilości reaktorów do 12 i zakłada ostateczne odejście od energii jądrowej najpóźniej w 2010 r. Od tego czasu 1 reaktor został zamknięty w 1999 r. ale data zamknięcia 11 innych została przesunięta.

Energia nuklearna została sprywatyzowana, nie bez problemów, ale rząd musi ponownie przejąć na siebie znaczną część kosztów. W lutym 2003 r., ogłoszono, że nie przewiduje się budowy żadnej elektrowni jądrowej i że polityka energetyczna ma skoncentrować się przede wszystkim na energiach odnawialnych i oszczędzaniu energii.

Od 1981 r. żadnej elektrowni jądrowej w budowie ani żadnego projektu. Nowe zdolności produkcyjne są zorientowane ku elektrowniom gazowym i jednemu z najambitniejszych na świecie programów wykorzystujących energię wiatru. W 2004 r. nowy szef rządu zapowiedział swoje zaangażowanie po stronie odejścia od energii nuklearnej.

Przegłosowane w 1993 r. 10-letnie moratorium na wszystkie budowy elektrowni jądrowych zostało zawieszone w 2003 r. W 2004 r. nie powzięto żadnej decyzji o wznowieniu.

Po latach sporów, w 2002 r. parlament zaakceptował budowę piątego reaktora. W 2004 r. AREVA przedstawiła propozycję EPR (przewidywana data oddania do użytku to 2009 r.) podczas gdy ten typ reaktora nigdy jeszcze nie został zbudowany! W końcu 2004 r. wybór pozostawał jeszcze do zaakceptowania przez autorytety fińskiego bezpieczeństwa.