Oczyszczalnia ścieków w Krakowie

W Krakowie działają dwie oczyszczalnie ścieków : „Płaszów” oraz „Kujawy”. Oczyszczalnia „Płaszów” obsługuje 500 tys. mieszkańców z rejonu Krakowa, natomiast „Kujawy” to system nowohudzki przyjmujący ścieki od około 250 tys. mieszkańców Nowej Huty. Obydwa systemy pracują grawitacyjnie. Odbierają one ścieki od 7 oczyszczalni w tym od 2 centralnych i 5 osiedlowych.

Maksymalna przepustowość oczyszczalni ścieków w 2005 roku wynosiła 251,5 tyś m³/ dobę w tym:

W 2005 roku oczyszczono 81,739 tyś m³ ścieków, w 2004 - 82,921 tyś m³

Zakład Oczyszczania Ścieków „Kujawy”

Działa od 1999 roku, jest to oczyszczalnia w której oczyszczanie prowadzi się w sposób mechaniczno- biologiczny ze wspomaganiem chemicznym. Spełnia ona aktualnie obowiązujące normy w zakresie oczyszczania ścieków. Odbiornikiem ścieków jest rzeka Wisła.

Wydajność oczyszczalni: 80 tys. m³/dobę
Średni przepływ: 52 tys. m³/dobę
Pora deszczowa: 250 tys. m³/dobę
Powierzchnia Zakładu wynosi: 32 ha.

Zakład Oczyszczania Ścieków „Płaszów”

Wstępnie planowano oczyszczalnię mechaniczno-biologiczną, lecz z powodu braku środków finansowych zdołano zrealizować jedynie część mechaniczną. Dopiero w roku 1976 r. oczyszczalnia osiągnęła założoną w projekcie przepustowość 132 tys. m³/d. W 1994 roku uruchomiono proces chemicznego strącania osadu z zastosowaniem specjalnych koagulantów. Obecnie oczyszczalnia przejmuje ponad 20% ścieków więcej niż wynika to z projektowej przepustowości. Oczyszczaniu mechanicznemu podlega średnio 164 tys. m³ ścieków na dobę, co stanowi około 87% całkowitej ilości ścieków odprowadzanych przez kolektor płaszowski. Pozostałe 24 tys. m³/d wpływa wprost do Drwiny przez przelew na kolektorze. Nowa oczyszczalnia jest w stanie zlikwidować 97% zanieczyszczeń trafiających do Wisły

Przepustowość oczyszczalni biologicznej: 328 tyś m³/dobę
Przepustowość całej oczyszczalni: 656 tys. m³/dobę

Jakość oczyszczonych ścieków:

II klasa czystości wody, czyli wody przydatne do:

• bytowania w warunkach naturalnych ryb innych niż łososiowate,
• urządzania kąpielisk i uprawiania sportów wodnych,
• zaopatrzenia zwierząt gospodarskich w wodę do picia.

Wody tej klasy mają charakter dobry.

WSKAŹNIK	JEDNOSTKA MIARY [mg]	KLASA CZYSTOŚCI
		I	II	III
Pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5)	O2 / l	4	8	12
Tlen rozpuszczony	O2 / l	6	5	4
Azot amonowy	NNH4 /l	1	3	6
Fosforany rozpuszczalne	PO4/l	0,2	0,6	1,0
Rtęć	Hg/l	0,001	0,005	0,01
Kadm	Cd/l	0,005	0,03	0,1
Miano Coli		1,0	0,1	0,01

Wpływ zrzutu ścieków na jakość wody w Wiśle

Przed modernizacją oczyszczalni ścieków „Płaszów” oraz „Kujawy” Kraków bardzo przyczyniał się do degradacji Wisły i Bałtyku. Do niedawna ok. 80% ścieków zrzucane było bezpośrednio, bez jakiegokolwiek oczyszczania do rzeki. Zanieczyszczenie było tak wielkie, że miasto oraz źródła zanieczyszczenia znalazły się na liście tzw. „Gorących punktów” ujętych w Konwencji Helsińskiej. Oczyszczalnie krakowskie otrzymały kategorię priorytetowych do modernizacji. Uruchomienie oczyszczalni „Płaszów II” pozwoliło na sześciokrotne zmniejszenie opłat za odprowadzanie zanieczyszczeń do środowiska i umorzenie 200mln zł kary z tego tytułu. Woda, która dostaje się obecnie do Wisły ma II klasę czystości – co jest dużym osiągnięciem w porównaniu, z tym, że przed budową oczyszczalni wody Wisły nie spełniały norm.

Wyznacznikiem czystości wód powierzchniowych są organizmy je zamieszkujące. Na początku XX wieku woda w Wiśle była na tyle czysta, że tak bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia ryby jak łososie wchodziły do niej na tarło i płynęły w górę, do tarlisk leżących w górnym biegu Soły, Skawy, Rudawy, Raby czy Dunajca. Obecnie sytuacja w Wiśle się poprawia, lecz jeszcze długo jej wody nie będą dostępne dla tych ryb.

Wisła jest bardzo zanieczyszczoną rzeką szczególnie chlorkiem sodu. Na stan jej zanieczyszczenia mają wpływ śląskie kopalnie węgla kamiennego, ścieki rolnicze i komunalne. Jakość jej wód w ostatnich latach uległa niewielkiej poprawie, jednak ten stan ciągle nie jest zadowalający.

Trochę statystyki

Od początku lat dziewięćdziesiątych obserwuje się spadek zużycia wody. Spowodowane jest to racjonalizacją gospodarowania wodą przez konsumentów i dostawców wód. Z faktem tym związane jest zmniejszenie się ilości ścieków odprowadzanych bez oczyszczania do wód oraz wzrost ilości ścieków oczyszczonych biologicznie i z podwyższonym usuwaniem biogenów. Tym samym, jakość wód rzecznych oraz jezior z roku na rok się poprawia.

Zużycie wody w Polsce:

Ścieki odprowadzane do wód powierzchniowych [hm³]

Jak wynika z wykresu, w ciągu ostatnich 10 lat ilość ścieków doprowadzanych do odbiorników bez oczyszczania znacznie spadła. Nastąpił też wzrost ilości ścieków oczyszczanych biologicznie z podwyższonym usuwaniem biogenów.

Oczyszczalnia ścieków Kujawy

Oczyszczalnia ścieków Płaszów

Zdjęcia: MPWiK Kraków

LITERATURA:

Ministerstwo ochrony środowiska: www.mos.gov.pl

Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie www.mpwik.krakow.pl