Wstęp
Nowoczesne państwo demokratyczne to państwo w którym obywatele mają nie tylko prawo wyboru, ale również i prawo do informacji. Rzecz bowiem nie tylko w tym, aby wybrać, ale by jeszcze kontrolować władze. A tego nie uda się osiągnąć bez informacji o działalności tej władzy. Współczesne państwa charakteryzują się tym, że obejmują swymi działaniami większość dziedzin życia. Różnorodność działań państwa sprawia, że dostęp do informacji nabiera szczególnie dużego znaczenia, albowiem przy tak wielkim zaangażowaniu państwa, wiele jego działań na co dzień umyka uwadze obywatela..
W Polsce powszechne prawo do informacji zagwarantowane zostało
przez art. 61 Konstytucji:
Prawo to charakteryzuje się tym, że obywatele mają prawo dostępu bez konieczności posiadania interesu prawnego lub faktycznego, albo pozostawania członkiem jakiejś grupy np. bycia dziennikarzem. Powszechne prawo do informacji dotyczy więc wszystkich obywateli. Wprowadzenie powszechnego prawa do informacji w zasadzie likwiduje indywidualne prawo do informacji. Każdy bowiem ma prawo dostępu do każdej informacji, chyba że została ona utajniona. W takim wypadku dostęp do informacji mają tylko te osoby, którym owa informacja jest potrzebna np. do wykonania obowiązków służbowych lub ochrony bądź realizacji przynależnych im uprawnień. Mimo iż art. 61 Konstytucji można stosować bezpośrednio co oznacza, że obywatele żądający informacji mogą się powołać na ten przepis ustawy zasadniczej, to jego realizacja w praktyce rodzi wiele problemów. Dlatego tak ważna jest ustawa określająca szczegółowy tryb realizacji prawa do informacji. W założeniu tryb realizacji powszechnego prawa do informacji ma ustalać ustawa o dostępie do informacji.