BZB nr 24 - Podręcznik prowadzenia kampanii dla organizacji pozarządowych
Hiszpania spalała niebezpieczne odpady na morzu do roku 1991, kiedy zostało to zakazane. W 1989 roku w związku z perspektywą tego zakazu rząd hiszpański zaproponował budowę trzech lądowych spalarni odpadów niebezpiecznych. W ich planach było również 21 spalarni odpadów komunalnych.
Greenpeace Hiszpania zdecydował się na kampanię, kiedy zaproponowano budowę spalarni koło małego miasta Almaden na składowisku odpadów niebezpiecznych. Kampania została rozpoczęta przez jedną osobę, przy wykorzystaniu materiałów Greenpeace International (wideo, lista faktów, raport o spalarniach).
Aby w Hiszpanii wybudować spalarnię odpadów niebezpiecznych, potrzebne są dwa zezwolenia. Jedno wydaje miasto, drugie rząd regionalny przez Ocenę Oddziaływania na Środowisko. To oznacza, że aby udało się zatrzymać proponowaną budowę, konieczna jest opozycja ze strony lokalnej społeczności. Sprzeciw lokalnej społeczności pojawia się zaraz, jak tylko zostaje ona poinformowana o zaletach i wadach spalarni.
Greenpeace rozpoczął kampanię na dwóch poziomach:
Trudno jest organizacji pozarządowej z dużego miasta przekonać mieszkańców miasteczka (którzy uważają cię za obcego), że to ty mówisz prawdę, a nie pracownicy firmy, proponującej spalarnię. Oni też są z miasta i są obcy, ale oferują pracę, pieniądze i prezenty. Dlaczego ludzie mieliby uwierzyć TOBIE, a nie firmie???
Aby twoja informacja dotarła do ludzi, musisz ją opisać ich słowami i dopasować ją do ich przyzwyczajeń i pojęć. Twoja lista faktów może być mniej wiarygodna niż artykuł, który ukaże się w gazetce stowarzyszenia gospodyń domowych w miasteczku. Tak więc musisz skontaktować się z lokalnymi organizacjami społecznymi, osiedlami, gospodyniami domowymi, farmerami, biznesem itp. stowarzyszeniami.
Kampania przeciw tej spalarni (w Almaden - przyp. tłum) stworzyła duże zapotrzebowanie na informację, ponieważ grupy ekologiczne i mieszkańcy miejsc, w których miały powstać spalarnie, czytali w gazetach, że prowadziliśmy kampanię antyspalarniową.
Aby sprostać tym wszystkim wymaganiom (w pewnym momencie w Hiszpanii proponowano ponad 30 spalarni jednocześnie) przygotowano zestawy informacyjne dla różnych propozycji spalarni. Przygotowano i rozpowszechniono pięć różnych zestawów, dotyczących: spalarni odpadów szpitalnych, odpadów komunalnych, spalarni szlamu, zestawy dotyczące prawodawstwa oraz poświęcone Czystej Produkcji.
Informacja przepływała z Greenpeace do lokalnych grup, ale kontakty między poszczególnymi grupami ani GP i innymi organizacjami ekologicznymi Hiszpanii nie miały miejsca.
Propozycje coraz to nowych spalarni pojawiały się do czasu, kiedy GP postanowił zaprosić wszystkie grupy ekologiczne (lokalne, regionalne, ogólnokrajowe), walczące ze spalarniami albo zainteresowane kampanią, na spotkanie w Madrycie.
Tam rozmaite organizacje zauważyły, że wszystkie miały ten sam problem (nie były w tym osamotnione) i zaczęły dzielić się informacjami, doświadczeniem, sposobami i trikami stosowanymi w prowadzeniu kampanii... Podczas tego spotkania podjęto decyzję o utworzeniu sieci wymiany informacji. Była to sieć, ponieważ nie było środków na zorganizowanie dużej grupy czy platformy wszystkich grup, a wszystko to, czego potrzebowali ludzie, to była informacja i swoboda dołączenia się i opuszczenia sieci kiedy tylko mieli na to ochotę czy taką potrzebę.
Lista uczestników spotkania była pierwszą i najważniejszą sprawą spotkania. Każdy wziął listę do domu i wysyłał to, co miał ciekawego, innym osobom z listy. Streszczenia działalności były wysyłane do GP co trzy miesiące i GP rozsyłał je do wszystkich innych osób i organizacji z listy, wraz z nowymi informacjami z GP International.
Każda grupa, która brała udział w spotkaniu w Madrycie, powtarzała tę strukturę na poziomie lokalnym. Tak więc pozostawali w kontakcie z resztą kraju, wysyłając lub otrzymując informacje. Powstawały lokalne platformy współpracy organizacji społecznych, związków zawodowych, mieszkańców, gospodyń domowych, kościoła, rolników itp. stowarzyszeń. Przedstawiciel każdej z tych grup brał udział w spotkaniu koalicji raz w tygodniu, aby wymienić informacje i opracować strategię kampanii.
W ten sposób informacje GP były rozpowszechniane na szczeblu lokalnym. Każda grupa skupiała się na tej części zagadnienia, która interesowała jej członków: zdrowiu, ekonomii, środowisku, rolnictwie... Informacja była "tłumaczona" na język zrozumiały dla społeczności lokalnej, tak aby można było w nią uwierzyć. W ten sposób stała się ona wyspecjalizowana i dzięki tym chwilowym strukturom, trafiała do wszystkich.
Kampanierzy Greenpeace podróżowali po Hiszpanii, prowadząc spotkania i rozmawiając ze społecznościami lokalnymi. Nawiązywano kontakty z innymi organizacjami społecznymi, a przez nie z innymi zainteresowanymi grupami, które następnie przekazywały informacje swoim członkom. Jedna lista faktów z informacjami mogła w ten sposób przebyć długą drogę. Jeśli Greenpeace nie mógł uczestniczyć w spotkaniu, wyznaczano kogoś w zastępstwie. Jako grupa międzynarodowa, Greenpeace nie mógł działać lokalnie, dlatego ta praca była wykonywana przez inne organizacje.
Lokalne grupy również zaczęły wymieniać informacje z innymi podobnymi grupami w regionie czy kraju.
Gdy do tego doszło i ludzie zostali wreszcie poinformowani, propozycje budowy spalarni zaczęto wycofywać. Lokalni i regionalni politycy zauważyli, że nikt nie chce spalarni i nie wydawali zezwoleń.
Teraz mamy 10 propozycji budowy spalarni.
Sieć nadal pracuje. Kiedy propozycja budowy spalarni znikała, ludzie nadal
chcieli zajmować się problemem odpadów. Oczywiście, w społeczności organizacji
pozarządowych zawsze pojawiają się problemy,
ale zatrzymanie budowy spalarni było najważniejsze.
|
Nie musisz robić wszystkiego dla ludzi. Możesz ofiarować im informację, aby pomogli sobie sami. Wystarczy użyć sieci tylko wtedy, kiedy jest potrzebna. Zniknie, kiedy zadanie zostanie już wykonane. |
Dolores Romano
kampania ds. toksycznych substancji, Greenpeace Hiszpania