Warszawa, 29.10.98
Piotr Gliński
Dr hab., kierownik Zakładu Społeczeństwa Obywatelskiego IFiS PAN
Profesor Uniwersytetu w Białymstoku
1. Praca Perkowskiego jest dobrze napisanym, syntetycznym raportem z badań nad stosunkiem polskich organizacji ekologicznych do procesu integracji europejskiej. Temat jest ważny, zarówno z uwagi na proces integracji, jak i jego - omawiany tu - aspekt ekologiczny, który budzi często szereg wątpliwości, uznawany jest za istotny problem w integracji (i to po obu stronach tego procesu: na Zachodzie wielu Zielonych jest sceptycznych wobec integracji; zapóźnienia w ochronie środowiska w Polsce mogą stanowić barierę w integracji). W tym kontekście praca Perkowskiego posiada przede wszystkim b.duży walor informacyjny, obala stereotypy, dostarcza rzetelnej wiedzy: m.in. okazuje się, że wbrew spektakularnym działaniom radykałów, zdecydowana większość polskich organizacji ekologicznych opowiada się za integracją z Unią (pod pewnymi, "ekologicznymi" warunkami). Praca prezentuje takżę ocenę "rzeczywistości integracyjnej", oczekiwania polskich ekologów, poziom ich wiedzy na tematy europejskie itp. Są to informacje bardzo ciekawe, podane w sposób spójny i nieprzegadany. Oceniam je jako bardzo pożyteczne dla zrozumienia społecznego kontekstu integracji, jej szans i zagrożeń.
2. W związku z powyższym, praca Perkowskiego może przyczynić się do właściwego (tj. zgodnego z faktami) kształtowania opinii publicznej i opinii elit na temat ekologicznych aspektów integracji, i to po obu stronach tego procesu. Jej odbiorcami powinni być przede wszystkim dziennikarze, politycy, działacze pozarządowi itp. Partnerom zachodnim praca Perkowskiego uzmysławia to, czego mogą się spodziewać po polskich pozarządowych elitach ekologicznych (jakie są ich oczekiwania, kompetencje, stopień radykalizmu itp.); partnerom wschodnim prezentuje pewien stan przygotowania do procesu integracyjnego; nam wreszcie uzmysławia np. całkiem racjonalne podejście elit ekologicznych do integracji i b. zły stan informaowania opinii publicznej na temat tego procesu.
3. Praca napisana jest interesująco, język poprawny (choć - być może - przydatne byłoby jeszcze przejrzenie pracy przez native speaker'a).
4. Konstrukcja badań spójna i logiczna. Badanie dotyczy najważniejszych zagadnień z zakresu swojej problematyki. Jest b. aktualne: wywiady przeprowadzono w maju-czerwcu 1998r. Głównym problemem, jak zawsze w tego typu badaniach (wywiady z działaczami jakiejś branży sektora pozarządowego), jest dobór próby oraz kwestia zwrotów bądź dotarcia do wybranych respondentów. Próba podstawowa (150 organizacji) została dobrana właściwie. Próba przebadana wyniosła niecałe 30% próby wyjściowej co mieści się w standardzie tego rodzaju badań. Ostatecznie przebadano 41 organizacji. Oceniam, że autorowi udało się dotrzeć do opinii większości najważniejszych polskich organizacji ekologicznych. Część metodologiczna pracy wymaga jednak krótkiego uzupełnienia: wyraźnego zastrzeżenia, że prezentowane wyniki są raczej pewnym "przebliżeniam" i prezentacją najważniejszych tendencji i charakterystycznych zjawisk niż rezultatem badań w pełni reprezentatywnych. Uwaga ta nie umniejsza jednak walorów poznawczych pracy.
5. Uwagi szczegółowe: nie zawsze zaznaczono z jakich prac pochodzą prezentowane cytaty (np. na ss.36-7); błędy interpunkcyjne (np. ss. 39, 47, 62); nieczytelny wykres na s. 53; myląca prezentacja w liczbach bezwzględnych a nie w % (np. na s.47).
6. Uważam, że praca Perkowskiego jak najbardziej zasługuje na wsparcie.
[ wstecz ]