Grasshopper no 5, Winter '94
Zakończył się pierwszy etap projektu "Komunikacja w Karpatach" finansowanego przez Environmental Partnership for Central and Eastern Europe. W związku z tym chciałbym przedstawić organizacje, które uczestniczyły w pracy na rzecz projektu po polskiej stronie. A są to:
Po stronie ukraińskiej uczestniczyła Karpacka Geograficzno Ekologiczna Szkoła ze Lwowa, Braterstwo Lwa z Lwowa oraz "Eko-Centrum" z Kijowa. Na Słowacji SZOPK "Pćola" (Pszczoła).
Poniżej przedstawiam informacje o karpackich uczestnikach projektu.
Od 1989 roku grupa działało jako Krośnieńska Grupa "Wolę Być". W tym czasie organizacja przeprowadziła w Krośnie szereg działań, np. "Igloopol buduje, Igloopol rujnuje", akcje sadzenia drzew, sprzątania terenów zielonych. W ubiegłym roku utworzone zostało Małopolskie Stowarzyszenie Ekologiczne "GRÜNLAND". Już jako stowarzyszenie zorganizowali: konkurs ekologiczny w miejscowej prasie, wystawy i koncerty, eko-ankietę rozprowadzaną wśród mieszkańców Krosna i okolic oraz w szkołach na terenie całego województwa, spotkania szkoleniowe dla grup ekologicznych z Karpat Wschodnich i Małopolski Wschodniej, podczas których odbył się także warsztat dla nauczycieli szkół podstawowych z Krosna.
Od grudnia 1993r. stowarzyszenie wydaje Informator Regionalny Małopolski Wschodniej, pismo przedstawiające działania ruchu ekologicznego w regionie. Prowadzi projekty: "Film Edukacyjny"- z przeznaczeniem do szkół oraz " San dla Wisły" - projekt, w ramach którego promuje ekologiczne rozwiązania w gospodarce wodnej. W tym celu w bieszczadzkiej miejscowości Polana buduje oczyszczalnię trzcinowo-wierzbową. Realizuje też projekt "Zielone Krosno - społeczeństwo dla środowiska" nastawiony na edukację społeczności lokalnej w Krośnie. W przygotowaniu jest kolejny program: "Obdżektorzy dla środowiska". Ten ostatni stawia sobie za cel wciągnięcie osób z przyznaną zastępczą służbą wojskową do działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego.
Stowarzyszenie "Grünland" prowadzi także Regionalny Ośrodek Obsługi Ruchu Ekologicznego - Punkt Informacyjny w Krośnie, przy którym powołano do życia Radę Regionalnych Grup Ekologicznych składającą się z ludzi działających na rzecz ochrony środowiska naturalnego w regionie. Prowadzi także polskie biuro Międzynarodowego Mostu Karpackiego - federacji ruchów ekologicznych stawiających sobie za cel ochronę przyrody Karpat. Są to organizacje z Ukrainy, Polski i Słowacji.
W przyszłym roku planuje wraz z Fundacją Wspierania Inicjatyw Ekologicznych z Krakowa przygotowywanie objazdowych wystaw ekologicznych oraz wydanie publikacji edukacyjno-informacyjnej - mapy zagrożeń środowiska naturalnego regionu Małopolski Wschodniej. Organizuje szereg spotkań grup z regionu oraz obozy szkoleniowe.
W czerwcu wraz ze Stowarzyszeniem Ekologiczno Kulturalnym "Klub Gaja" zamierza zorganizować Święto Wisły. Ponadto kontynuowane będą wyżej wymienione projekty oraz współpraca z Lwowskim Stowarzyszeniem Ekologicznym Grünland. W stowarzyszeniu na stałe pracują cztery osoby. Ze stowarzyszeniem współpracuje ok. dwudziestu wolontariuszy.
"Grünland" prowadzi też działalność wydawniczą. Jak dotychczas grupa wydała:
W przygotowaniu jest zestaw informacyjny "WODA" oraz film edukacyjny dla szkół.
Małopolskie Stowarzyszenie Ekologiczne Grünland
ul. Rynek 2, 38 400 Krosno
tel. 48/131/64902, fax 48/131/23618
Grupa powstała w 1989 r., jak dotychczas nie jest to organizacja zarejestrowana. Organizowała wystawy i działania artystyczne prowadzi bibliotekę ekologiczną. W lipcu '94 roku zorganizowała akcję pod objazdowym zoo. Skupia wokół siebie dużą część młodzieży szkolnej. Organizuje akcje na rzecz praw zwierząt.
Grupa działa na zasadzie "akcyjności", organizuje imprezy lokalne typu: Dzień Ziemi, Sprzątanie Świata itp. Aktywnie włączyła się w kampanię "San dla Wisły", w ramach której realizuje z wspólnie z Fundacją Wspierania Inicjatyw Ekologicznych z Krakowa podprojekt szlak turystyczny Sandomierz - Leżajsk wzdłuż Wisły i Sanu (110 km). W projekcie Komunikacja w Karpatach aktywnie współpracuje z FWIE i z Regionalnym Ośrodkiem Obsługi Ruchu Ekologicznego. Pomaga przy tworzeniu mapy zagrożeń środowiska naturalnego, stale koresponduje z Informatorem Regionalnym Małopolski Wschodniej "Zielona Galicja", organizuje i uczestniczy w spotkaniach Rady Regionalnych Grup Ekologicznych.
Grupa ze względu na brak rejestracji nie posiada stałych pracowników i większych środków finansowych. Nad realizacją wyżej wymienionych zagadnień pracują wolontariusze.
Do działalności wydawniczej można zaliczyć:
Klub Ekologiczny Nisko
ul. Kolejowa 11
37-400 Nisko
tel. grzeczn. 412143
Organizacja została założona w 1993 roku. Do dotychczasowej działalności można zaliczyć: akcje na rzecz praw zwierząt, działania związane z gospodarką odpadami, propagowaniem wegetarianizmu. Jest członkiem Alliance of Northen for Environment and Development; SPAN, oraz Rady Regionalnych Grup Ekologicznych.
Obecnie grupa nie prowadzi stałych programów, nie jest organizacją zarejestrowaną i nie posiada stałych środków finansowych. Zainteresowana jest współpracą przy tworzeniu "Zielonej Galicji", publikacji mapy zagrożeń środowiska naturalnego oraz współpracą przy realizacji projektu San dla Wisły.
W działaniach grupy uczestniczy ok. dziesięciu wolontariuszy.
Federacja Zielonych Leżajsk
ul. Kopernika 1/55, 37-300 Leżajsk
tel. 21154
Grupa powstała w 1990 roku i działała początkowo pod nazwą Ruch Ekologiczny im. św. Franciszka z Asyżu (REFA). Dotychczas REJ zorganizował szereg wystaw, spotkań i prelekcji, a także koncerty, konkursy plastyczne dla szkół, akcje zadrzewiania miasta i kiermasz produktów przyjaznych środowisku. Co roku organizuje w Jaśle obchody Dnia Ziemi i inne imprezy okolicznościowe. We wrześniu 1993 r. grupa otworzyła pierwszą i jak dotąd jedyną w woj. krośnieńskim Bibliotekę Ekologiczną. Do historii można zaliczyć udział w wielu ogólnopolskich akcjach, m.in.: "Tama Tamie" i kampanii antyspalarniowej
Z Komisją Ochrony Środowiska Rady Miejskiej w Jaśle współpracowała przy wprowadzaniu w mieście segregacji odpadów. Grupa nie wychodzi poza "akcyjność", oprócz Biblioteki Ekologicznej nie prowadzi systematycznych działań.
Działalność REJ opiera się na pracy wolontariuszy. Do stałych współpracowników należą Urząd Miejski w Jaśle, Komisja Ochrony Środowiska Rady Miejskiej Jasła, Jasielski Dom Kultury.
REJ zamierza kontynuować wymienione zagadnienia z ukierunkowaniem się na edukację ekologiczną, promocję alternatywnych środków transportu, zagospodarowanie odpadów.
Obecnie grupa przechodzi kryzys związany z odejściem dotychczasowego lidera.
Ruch Ekologiczny Jasło (REJ)
skr. poczt. 69
38-200 Jasło
Jako stowarzyszenie została powołana do życia w 1993 roku z bardzo zróżnicowanymi celami działalności, począwszy od organizacji Koła Gospodyń Wiejskich, Klubu H4, poprzez "Zielone Szkoły", a skończywszy na organizacji Bieszczadzkiego Centrum Edukacji Ekologicznej. Do powstania szeregu tych inicjatyw przyczyniła się grupa miejscowej społeczności, rejestrując stowarzyszenie i przystępując do ogólnokrajowego konkursu "Małych Ojczyzn". Jak dotychczas zorganizowali szereg spotkań z okolicznymi mieszkańcami, kursy wikliniarskie dla bezrobotnych, wystawy miejscowego rękodzieła. Stowarzyszenie prowadzi Galerię, w której zobaczyć można miejscową sztukę ludową. Organizuje eko- i agro-turystykę na terenie Gminy Czarna. Prowadzi stałe biuro, w którym mieści się także punkt doradztwa prawnego. Jako pierwsze, na terenie Bieszczadów, podejmuje działania kulturalne, prelekcje i spotkania, zainteresowane jest prowadzeniem edukacji ekologicznej. Jest ważnym partnerem przy realizacji projektu "Komunikacja w Karpatach", pomaga w organizacji spotkań grup na terenie Bieszczadów.
Obecnie trwają przygotowania do uruchomienia Bieszczadzkiego Centrum Edukacji Ekologicznej. Jest to bardzo ważna inicjatywa mogąca w pozytywny sposób zmienić i ukierunkować młodzież z tego terenu. Grupa zainteresowana jest wszelką współpracą z innymi organizacjami o podobnym profilu działania.
Do organizację należą miejscowi lekarze, nauczyciele, biznesmeni i inni.
Pracownia wydaje kwartalnik "Czarna i Świat".
Pracownia Kultury Ziemi - Czarna
c/o Kamila Soszyńska
38-715 Czarna 63
Ruch o nazwie Mielecka Awangarda Wyzwolenia Ekologicznego powstał w 1992 r.
Za główny cel organizacja stawia sobie ochronę środowiska, prawa zwierząt, wegetarianizm, edukację ekologiczną i gospodarkę odpadami. Specjalizacją grupy są prawach zwierząt. Jak dotychczas organizowała akcje rozwieszania budek lęgowych dla ptaków, sprzątania parku miejskiego, zbiórki surowców wtórnych i promocji opakowań ekologicznych. Aktywnie uczestniczyła w kampaniach antycyrkowej i antyspalarniowej (zapobiegając realizacji antyekologicznych inwestycji w szeregu zakładów przemysłowych regionu). Grupa bardzo przyczynia się do zrealizowania programu San dla Wisły, współpracuje też przy tworzeniu mapy zagrożeń środowiska naturalnego, uczestniczy w spotkaniach Rady Regionalnych Grup Ekologicznych. Prowadzi doradztwo dla osób ubiegających się o zastępczą służbę wojskową.
W planach ma pomoc miastu przy wprowadzeniu segregacji odpadów.
W działaniach podejmowanych przez grupę aktywnie uczestniczy ok. piętnastu wolontariuszy. Grupa jak dotąd nie zarejestrowała się.
.../adres/
Koło terenowe Polskiego Klubu Ekologicznego w Stalowej Woli powstało w grudniu 1991 roku. Terenem działalności jest Stalowa Wola i jej okolice.
Celem klubu jest praca na rzecz szeroko rozumianej ekologii. Jak dotychczas grupa zorganizowała "Dzień bez samochodu". Prowadzi Biuro Informacji i Doradztwa Ekologicznego. Obecnie współpracuje ze szkołami podstawowymi tworząc grupy Młodych Przyjaciół Ziemi, organizuje różnego rodzaju akcje ekologiczne (sadzenie drzewek, sprzątanie terenów zielonych). Prowadzi działalności wydawniczą (ulotki, foldery, kalendarze) oraz badania w zakresie statystyki ekologicznej i sozologicznej (projektowanie i przeprowadzanie ankiet), uczestniczy w sympozjach, sejmikach i szkoleniach.
Członkami są ludzie z różnych środowisk, np. nauczyciele, uczniowie, specjaliści z zakresu ochrony środowiska.
Polski Klub Ekologiczny "Przyjaciele Ziemi"
Urszula Serafin
ul. Metalowców 17/1, 37-450 Stalowa-Wola
Bodźcem, który doprowadził do powstania grupy był udział jej założycieli w wakacyjnych akcjach. Postanowiła zawiązać się po Kongresie Federacji Zielonych w Trzech Morgach w 1994 r. Pierwszymi działaniami ekologicznymi podjętymi przez grupę był aktywny udział w akcji "San dla Wisły".
Jak dotychczas, poza współpracą z PKE Stalowa Wola i uczestnictwem w spotkaniach Rady Regionalnych Grup Ekologicznych, nie dotarła do mnie żadna inna informacja o jej działaniu.
Robert Sander
ul. Parkingowa 11, 37-450 Stalowa Wola
tel. 48/16/427199
Grupę założyli uczniowie miejscowego liceum. Jako FZ działa od roku. Aktywnie wchodzi w działania prowadzone przez organizacje ekologiczne na terenie Bieszczadów. Jest bardzo otwarta na wszelkie formy współpracy.
Do historii grupy zaliczyć można uczestnictwo w obozach i w spotkaniach grup, pomoc przy organizacji obozu letniego "San dla Wisły".
Federacja Zielonych Ustrzyki Dolne
Żłobek 13, 38 710 Czarna
tel. grzecz. 12
Powstało z końcem 1993 roku w Rzeszowie. Tworzą ją miłośnicy zwierząt. Podstawowym celem stowarzyszenia jest pomoc istniejącemu schronisku dla zwierząt w Rzeszowie. Stowarzyszenie, walcząc o prawa zwierząt, organizuje także pikiety antycyrkowe i antymyśliwskie. Na własną działalność grupa zarabia poprzez organizację koncertów rockowych.
c/o Szymon Jakuboski
ul. Zygmuntowska 10, 35-025 Rzeszów
tel./fax 37043 ("Dziennik Polski")
Ps. Przepraszam organizacje, które pominąłem. Zdaję sobie sprawę, że moja wiedza na temat działań podejmowanych w regionie nie jest pełna. Dlatego zachęcam do nadsyłania tekstów uzupełniających (ew. prostujących) powyższe informacje. Wiem, że "Grasshopper" chętnie je opublikuje.
Artur Sało
Editor's note: English translation of the above article will be published in the next issue of "Grasshopper".