2.3 WSPÓŁPRACA REGIONALNA I MIĘDZYNARODOWA [22]

Legislacja będzie kwestią o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju biotechnologii w EśW. Harmonizacja legislacji w zakresie biotechnologii odbywa się na różnych płaszczyznach: ustawodawczej, prawnej, proceduralnej i międzynarodowej. Rozwiązania, przyjęte na wszystkich tych poziomach muszą się mieścić w ramach prawa obowiązującego w każdym z krajów i jednocześnie być zgodne z przepisami UE.

Pod auspicjami UNIDO, sieć współpracy o nazwie Biosafety Information Network and Advisory Service (BINAS), reprezentowana przez dr Georga Tzotzosa, zorganizowała w Wiedniu w dniach 22-23 września 1994 r. spotkanie, zatytułowane "Harmonizacja uregulowań w kwestii biotechnologii w EśW" (ang. "Harmonisation of Biotechnology Regulations in CEE"). Uczestnicy z Bułgarii, Republiki Czeskiej, Węgier, Litwy, Polski, Rosji, Słowacji i Słowenii dokonali oceny przepisów obowiązujących w innych krajach i ich użyteczności dla EśW. Podczas tego spotkania utworzona została grupa robocza ds. harmonizacji legislacji w zakresie biotechnologii w Europie środkowej i Wschodniej (ang. Task Force of Regulatory Oversight in CEE in Biotechnology, akronim ROCEEB), posiadająca następujące cele:

  1. Przygotowanie raportu opisującego aktualną sytuację;
  2. Przygotowanie międzynarodowej rekomendacji, zalecającej utworzenie w każdym z państw regionu krajowego "biura ds. biotechnologii" (można je też nazwać "krajowym komitetem");
  3. Ustanowienie nieformalnych kanałów kontaktów pomiędzy organizacjami międzynarodowymi a agendami rządowymi, związanymi z problematyką biotechnologii oraz zbadanie możliwości pełnienia roli niezależnego pomostu pomiędzy organizacjami międzynarodowymi, krajowymi komitetami ds. biotechnologii oraz agendami rządowymi;
  4. Przygotowanie zbioru przykładów, wskazujących na znaczenie regulacji prawnych dotyczących produktów biotechnologii dla dobra społeczeństwa, udzielenie odpowiedzi na pytanie: dlaczego regulacja poprzez akty prawne wydaje się odgrywać tak dużą rolę w zakresie wpływu na kształtowanie założeń polityki?

Grupa robocza ROCEEB liczy 11 członków, będących krajowymi delegatami z EśW; w jej skład wchodzi ponadto dr Georg Tzotzos jako przedstawiciel International Centre for Genetic Engineering and Biotechnology (ICGEB-UNIDO).

Grupa ta ma na celu sprzyjanie:

Zadziwiające jest, że raporty ze spotkań ROCEEB nawet nie wspominają o konwencji o bioróżnorodności, którą rządy krajów EśW podpisały podczas Szczytu Ziemi w Rio w czerwcu 1992 r. W ramach tej Konwencji negocjowany jest aktualnie międzynarodowy protokół w sprawie biobezpieczeństwa, zajmujący się zagrożeniami, które wiążą się z pracami z GMO. Główne założenia i cele konwencji o bioróżnorodności to ochrona różnorodności biologicznej, popieranie ekorozwoju i zapewnianie sprawiedliwego podziału korzyści wynikających z bogactwa przyrody pomiędzy kraje bogate i biedne.

Tworzący grupę ROCEEB naukowcy, zajmujący się inżynierią genetyczną uważają, że inicjatywa w sprawie uregulowań prawnych zapewnia skuteczną ochronę przed potencjalnym ryzykiem, a także gwarantuje akceptację opinii publicznej dla inżynierii genetycznej i jej produktów.

Pomimo sformułowania celów grupy ROCEEB, na przeszkodzie ich realizacji stoi brak funduszy. Wśród naukowców panuje powszechne niezadowolenie z biernej postawy rządów własnych krajów w kwestiach biotechnologii. Częściowo spowodowane jest to problemami finansowymi w EśW. Dlatego też ROCEEB ma nadzieję otrzymać wsparcie ze strony organizacji międzynarodowych, takich jak UNIDO i ICGEB.