nowsze wydanie

PODRĘCZNIK PROWADZENIA KAMPANII

Obóz szkoleniowy dla organizacji pozarządowych z Europy Œrodkowej i Wschodniej,
27.9 - 1.10.93, Ojcowski Park Narodowy.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

**********************************************************************

Gorące podziękowania dla
Regionalnego Centrum Ekologicznego dla Europy Środkowej i Wschodniej

w Budapeszcie oraz
Instytutu Henricha Boella

z Niemiec.
Bez ich pomocy to szkolenie nie byłoby możliwe.

**********************************************************************

Podręcznik prowadzenia kampanii przygotowany został przez:
Jo Corcoran,
Skillsharing Project, Greenpeace Communications, 5 Bakers Row, London EC1R 3DB

2 marca 1994.

Tłumaczenie:
Marcin Hyła,

luty 1995.

Opracowanie graficzne:
Andrzej
Żwawa

Wydawca:

Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, * Sławkowska 12, 31-014 Kraków, ( /fax:48/12/22-21-47, 22-22-64 w. 21, : zielbryg@gn.apc.org

Nakład: 50 egz.

WYDAWNICTWO "ZIELONE BRYGADY"

FUNDACJA WSPIERANIA INICJATYW EKOLOGICZNYCH

ELDONEJO "VERDAJ BRIGADOJ" - "GREEN BRIGADES" PUBLISHING HOUSE

Sławkowska 12/24 (IV p.), PL-31-014 Kraków,

( 48/12/222264, 222147 w. 28, fax:48/12/222264, 222147 w. 22

: zielbryg@gn.apc.org

konto: FWIE - "Zielone Brygady", nr 630106-105428-2710-00 BOS SA O/Kraków



Ekologia, ochrona środowiska i przyrody, wegetarianizm,
a także feminizm, antymilitaryzm, anarchizm, New Age.



Wydajemy:

Ponadto wydaliśmy "Informacja o eksperymentach przeprowadzanych na zwierzętach w przemyśle kosmetycznym" (nakład wyczerpany), "Cztery nowe grupy pokarmów" (nakład wyczerpany) oraz w języku rosyjskim o prawach zwierząt (nakład wyczerpany).

Prenumeratę można rozpocząć w dowolnym momencie (od bieżącego numeru). Nie należy jednak wpłacać na stare numery ani na broszurki bez uzgodnienia z redakcją, gdyż ich nakład może okazać się wyczerpany.

Jest też możliwość zakupienia starych numerów na dysku oraz ściągania nowych z listserv@plearn.edu.pl (get greenspl filelist).

SPIS TREŚCI:

Wstęp.

5

Co to jest szkolenie skillshare.

5

Cele niniejszego szkolenia .

5

Słowo wstępne: Dlaczego Greenpeace chciał zorganizować to spotkanie? - Iza Kruszewska.

6

1. Prowadzenie kampanii.

7

1.1. Prowadzenie kampanii w Europie Środkowej i Wschodniej.

7

1.1.1. Korzyści i przeszkody w prowadzeniu kampanii w Europie Środkowej i Wschodniej - Iza Kruszewska.

7

1.1.2. Praca w grupach: korzyści i przeszkody w prowadzeniu kampanii w tym regionie - analiza SWOT.

8

1.1.3. Informacja.

10

1.1.4. Strategie, używane przez NGO w tym regionie - Stewart Boyle.

10

Przykłady strategii kampanii prowadzonych w regionie:

 

Polska - Federacja Zielonych;

11

Węgry - Energy Club;

11

Czechy - Recycling Group, Praga;

13

Rumunia - Prietienii Pamintului.

13

1.2. Prowadzenie kampanii.

16

1.2.1. Prezentacja kampanii - Andreas Bernstoff.

16

1.2.2. Praca w grupach - propozycja strategii kampanii.

18

1.2.3. Analiza układu sił.

21

1.2.4. Czynniki STEP.

22

1.3. Podejmowanie decyzji - przedstawia Antony Frogatt.

23

2. Zdobywanie funduszy.

24

2.1. Prezentacja - Melvyn Gattinoni.

24

2.2. Jak napisać podanie o fundusze? - Daniel J. Swartz.

27

2.3. Lista spraw najważniejszych.

32

3. Media.

34

3.1. Prezentacja - Blair Palese.

34

3.2. Podręcznik Greenpeace: Współpraca z mediami - dla działaczy z misją i przesłaniem.

38

 

4. Akcja bezpośrednia.

60

4.1. Prezentacja - Paul McGhee.

60

4.2. Scenariusz gry.

62

4.3. Akcja bezpośrednia - lista rzeczy najważniejszych.

63

5. Strategie promocji alternatyw.

70

5.1. Chlor: domy z PCW.

70

5.2. Ekologiczne rolnictwo: import pestycydów do Ukrainy.

71

5.3. Energia: międzynarodowy reaktor jądrowy, który ma powstać w Ignalinie.

71

5.4. Warsztaty na temat ekologicznego rolnictwa:

75

a) kontekst polityczny;

75

b) ekologiczne rolnictwo.

77

6. Networking - działanie w sieci.

78

6.1. Prezentacja - Dolores Romano.

78

6.2. Dyskusja - Paweł Głuszyński.

80

7. Podsumowanie na zakończenie spotkania.

81

7.1. Cele.

81

7.2. Raport.

81

7.3. Plan działania.

82

   

ZAŁĄCZNIKI

83

A. Nazwiska i adresy.

83

A.1. Lista adresowa organizacji pozarządowych.

83

A.2. Lista uczestników ze strony Greenpeace.

87

B. Co to jest organizacja pozarządowa?

90

B.1. Co to jest organizacja pozarządowa?

90

B.2. Perspektywy ruchu organizacji pozarządowych na Zachodzie - Andreas Bernstoff.

90

B.3. Zależność i niezależność ekologicznych organizacji pozarządowych.

91

B.4. Co to jest Greenpeace? - Wolfgang Pekny.

92

C. Publikacje i video Greenpeace.

94

 

 

 

WSTĘP

 

 

 

CO TO JEST SZKOLENIE?

Szkolenie (skillshare - dosłownie: "dzielenie się umiejętnościami") jest dwukierunkowym procesem uczenia się. Wszyscy uczestnicy biorą udział w tym procesie.

 

 

 

CELE NINIEJSZEGO SZKOLENIA

Przedyskutować i opracować:

- techniki prowadzenia kampanii; strategie i taktyki dla regionu, możliwe do zastosowania we wszystkich rodzajach kampanii;

- stworzenie sieci organizacji ekologicznych.

Cele zostaną osiągnięte przez pracę nad następującymi problemami:

- co to jest organizacja pozarządowa i jaka może być jej funkcja?

- metody zdobywania funduszy;

- komunikacja (wymiana informacji);

- jak dotrzeć z informacją do społeczeństwa?

- jak najlepiej użytkować zasoby?

 

SŁOWO WSTĘPNE
DLACZEGO GREENPEACE ZORGANIZOWAŁ TO SPOTKANIE?

(Iza Kruszewska, kampania przeciwko handlowi toksycznymi substancjami
w Europie Wschodniej)

Greenpeace (GP) działał w regionie od 1990 roku. Ten region jest dla GP nowy i chociaż wypracowaliśmy skuteczne strategie dla pracy na Zachodzie, mamy niewiele doświadczeń w pracy tutaj.

DLACZEGO WG GREENPEACE REGION TEN JEST TAK WAŻNY?

Zwiększając ekologiczną świadomość na Zachodzie, zmusiliśmy rządy do wprowadzenia surowszych przepisów. To doprowadziło na przykład do zwiększenia kosztów wyrzucania odpadów, do zakazów lub ograniczeniach użycia niektórych produktów, takich jak pestycydy oraz do społecznego sprzeciwu wobec niektórych technologii bądź do zawieszenia używania niektórych z nich - np. spalania odpadów.

Nasze "zwycięstwa" na Zachodzie w bezpośredni sposób wywołały problemy w innych, zazwyczaj biedniejszych i mniej demokratycznych, krajach świata. Takim problemem jest np. handel odpadami.

Wraz z otwarciem granic w państwach tego regionu świata, Europa Środkowa i Wschodnia oraz kraje byłego Związku Sowieckiego są nowymi ofiarami transferu niechcianych, zakazanych i ograniczanych produktów i technologii.

Np. pestycydy takie, jak DDT są zakazane na Zachodzie od 20 lat, ale przenosząc ich produkcję i użycie do krajów Południa i na Wschód, przemysł nadal produkuje te trucizny.

Sprzeciw wobec energetyki atomowej na Zachodzie powinien zaowocować całkowitym wycofaniem się z tej technologii. Tymczasem przemysł jądrowy przenosi swoją technologię na Wschód i ma nadzieję, że nadal będzie mógł prowadzić interesy.

Przemysł chce przedłużyć życie brudnych technologii czy produktów, eksportując je na Wschód. Kraje, które są najlepszymi kandydatami dla tego brudnego handlu, to te, gdzie:

- gospodarka jest słaba;

- demokracja jest niestabilna;

- prawo jest słabe lub nieprzestrzegane.

MOŻLIWOŚCI

Równocześnie postrzegamy ten region jako bogaty w niezwykłe możliwości.
W czasach przemian łatwiej będzie nam osiągnąć nasze cele.

GP ma bardzo mało biur w tym regionie i dlatego jest bardzo ważne, aby współpracował ściśle z organizacjami pozarządowymi w tej części świata. Zostaliście zaproszeni na to szkolenie, ponieważ każda z waszych organizacji pozarządowych już działa w tym regionie, pracując nad problemami, którymi zajmuje się w swoich kampaniach Greenpeace.

 

1. PROWADZENIE KAMPANII

1.1. PROWADZENIE KAMPANII W EUROPIE ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ

1.1.1. KORZYŚCI I PRZESZKODY W PROWADZENIU KAMPANII
W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ - Iza Kruszewska,
CEE Toxic Trade Campaign, GP International
(z perspektywy międzynarodowej).

Wraz z przekształceniami gospodarczymi pojawiły się nowe problemy. Cztery lata temu Węgry, Polska i Czechy zaczęły zmieniać strukturę swoich gospodarek. Wielonarodowe banki i zachodnie rządy udzieliły regionowi kredytów. Zasadniczymi elementami restrukturyzacji były prywatyzacja i zagraniczne inwestycje.

Czy prywatyzacja państwowych zakładów przyniesie poprawę stanu środowiska?

Korzystny jest fakt, że zanieczyszczający i policja są obecnie rozdzieleni - o ile przestrzegane jest prawo o ochronie środowiska. Jeśli nie, to zmiana nie nastąpiła, a sytuacja wręcz pogorszyła się. Wraz z restrukturyzacją fabryk pojawia się możliwość wprowadzania Czystej Produkcji, a nie technologii "końca rury".

Inwestycje zagraniczne:

Greenpeace, podobnie jak inni, dostrzega potrzebę inwestycji zagranicznych z powodu braku funduszy miejscowych, ograniczanych inflacją i ucieczką kapitału do szwajcarskich banków. Tym niemniej, inwestycje te muszą być kontrolowane.

Ryzyko związane z zagranicznymi inwestycjami:

1. Transfer technologii lub produktów, np. technologii niebezpiecznej, pestycydów czy odpadów.

2. Eksploatacja zasobów, np. lasów czy ropy.

Dlaczego region jest mało odporny na zagrożenia?

1. Brak przestrzegania prawa lub słabe prawo.

2. Brak świadomości/demokracji.

3. Zmiana wartości społeczno-ekonomicznych, co prowadzić może do korupcji.

4. Niezaspokojony przez korporacje rynek (np. pestycydów).

5. Próżnia polityczna - w ujęciu krótkookresowym.

6. Czarny rynek.

7. Słaba gospodarka, bezrobocie.

8. Zanieczyszczenie ideologiczne - eksport dzikiego kapitalizmu.

Jaki mogą mieć na to wpływ organizacje pozarządowe?

Przykłady:

Główne czynniki inwestycji zagranicznych:

1. Instytucje finansujące.

2. Korporacje.

3. Rząd importujący kapitał.

Istnieje potrzeba tworzenia koalicji między krajowymi i międzynarodowymi organizacjami pozarządowymi. Krajowe organizacje mogą naciskać na swoje rządy,
a współpracujące z nimi organizacje międzynarodowe powinny naciskać na korporacje i agencje finansowe. Musi istnieć silne połączenie z lokalnymi organizacjami, które muszą mieć bezpośredni kontakt z bankiem i korporacją. Greenpeace wzywa do lokalnego oporu przeciwko projektom Banku Światowego.

1.1.2. PRACA W GRUPACH:
PRZESZKODY I KORZYŚCI
W PROWADZENIU KAMPANII W REGIONIE

Spojrzenie na lokalne środowisko przy użyciu analizy SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats - Siły, Słabości, Możliwości, Zagrożenia). Grupy badały region Europy Środkowej i Wschodniej, Polskę, Węgry i Czechy. Poniżej przedstawiamy kompilację analiz.

Siły:

 

Słabości:

Możliwości:

Zagrożenia:

1.1.3. INFORMACJA

Siła otrzymywania informacji w regionie zasadza się na tym, że pochodzą one od byłych członków podziemia, członków "Solidarności", dawnych przyjaciół, a obecnych posłów w parlamencie.

Główne słabości polegają na tym, że z powodu zmian, informacja obecnie kosztuje. Organizacji pozarządowych nie stać na ich zakup. Mogą to robić zachodnie korporacje i organizacje i używać ich do przedstawiania swoich ofert. Nie jest jasne, czy dostęp do informacji jest trudniejszy na Zachodzie, czy na Wschodzie.

1.1.4. STRATEGIE UŻYWANE PRZEZ
ORGANIZACJE POZARZĄDOWE W REGIONIE
- prowadzi Stewart Boyle,
doradca d/s polityki energetycznej, Greenpeace UK.

Przykład strategii kampanii:

Niniejsza kampania zaczęła się 12 lat temu w Wielkiej Brytanii. Prowadzona była przez cztery osoby wcześniej związane z różnymi ugrupowaniami. Grupa powstała, kiedy Parlament podejmował decyzję w sprawie wielkich ciężarówek.

Elementy strategii:

Zanim temat zostanie uwidoczniony (wiele musi do tego czasu zostać zrobione):

Czas na publiczność

Dwa miesiące przed głosowaniem, kampania stała się publiczna, przedstawiając statystykę; używano zespołów kamerzystów, organizowano spotkania publiczne z udziałem obu stron konfliktu oraz parlamentarzystów. Na spotkaniach cała publiczność sprzeciwiała się planowi. W gazetach ukazały się listy, trwał lobbying parlamentarzystów i kiedy doszło do głosowania, kampania została wygrana.

Strategia składała się z następujących elementów:

PRZYKŁADY STRATEGII KAMPANII UŻYWANYCH W REGIONIE:

 

POLSKA

Darek Szwed - Federacja Zielonych

Kampania koncentruje się na odpadach komunalnych. Celem jest zmniejszenie ilości odpadów o 10%. Kampania rozpoczęła się w Krakowie i rozprzestrzeniła się w Polsce przez sieć Federacji Zielonych. Poziom świadomości społecznej na temat odpadów jest niski.

Taktyka używana do podnoszenia świadomości społecznej:

 

WĘGRY

Zsuzsa Foltanyi - ETK - Energy Club

Dunaj i południowo-zachodnia część Węgier są obszarem najbardziej zanieczyszczonym. 40% społeczeństwa cierpi z powodu zanieczyszczeń powietrza (zwłaszcza w dużych miastach). Grupy ekologiczne starają się pracować nad najbardziej zanieczyszczonymi obszarami, nawet jeśli z nich nie pochodzą.

Historia ruchu:

1980 - początek ruchu

- katalizator zmian politycznych (ruch dunajski)

- utrata wielu działaczy

1990 - wybory

- żadnych posłów, żadnych urzędników w Ministerstwie Ochrony Środowiska

- boom nowych członków

1991 - rejestracja ruchu

- poszukiwanie tożsamości

1993 - zdolność do współpracy

- wspólne kampanie na rzecz:

- tematy:

- mnóstwo niemądrej konkurencji, niepotrzebnych kłótni.

Energy Club jest sojuszem organizacji ekologicznych.

Przyczyna: rządowa polityka energetyczna i zagrożenie nowymi elektrowniami atomowymi.

Cel: dostarczenie alternatyw:

- wydajność energetyczna

- odnawialne źródła energii

- świadomość społeczna, informacja

Co należy zbadać:

- przeciwnicy: główni aktorzy w dziedzinie energii

- sojusznicy: organizacje pozarządowe, eksperci przemysłowi

Współpraca w sieci: z innymi organizacjami w regionie o tych samych celach.

Uwidocznienie kampanii: Energy Club był widoczny wielokrotnie.

Wszystkie drzwi są otwarte - nadszedł czas, aby skoncentrować się na decyzjach parlamentarnych dotyczących prawodawstwa, chociaż obecnie mamy do czynienia
z polityczną pustką, bo nie wiadomo, kto będzie zasiadał w parlamencie.

CZECHY:

Dagmar Kubatova - Recycling Group, Praga

W Czechach istnieją rozmaite organizacje, pośród nich dwie główne o dużym zasięgu, z grupami w każdym mieście. Obie działają przede wszystkim na rzecz ochrony przyrody. Recycling Group obawiała się zdobywać fundusze, ponieważ mało kto ma jakiekolwiek pieniądze.

Cele długoterminowe:

- powstrzymać opakowania jednorazowe i z PCW;

- już rozpoczęto zbieranie informacji;

- wykonano badanie opinii i otrzymano korzystne rezultaty.

Sojusznicy:

- społeczeństwo;

- Ministerstwo Ochrony Środowiska, które opłaciło niezależne opracowanie
i wysłuchało grupy;

- producenci napojów.

Przeciwnicy:

- Czeski przemysł ochrony środowiska (CIAPE). Żadne z przedsiębiorstw, wchodzących w skład tego ciała nie jest czeskie; są w nim firmy takie, jak np. Coca-Cola.

Dyrektywa Wspólnoty Europejskiej nie została zastosowana i grupa zastanawia się, jaką obrać strategię. Wkrótce odbędzie się konferencja prasowa - problem w tym, czy zaprosić przeciwników. Zostało to przedyskutowane i Greenpeace uważa, że o ile grupa nie czuje się bardzo pewnie, a spotkanie nie odbędzie się na jej warunkach, to odpowiedź musi być negatywna. Należy to szczegółowo ocenić.

 

RUMUNIA

Ion-Constatin Zamphir - Prietenii Pamintului

Historia

Kiedy ekologiczne idee dotarły do nich z Zachodu, trudno było tę grupę uważać za ekologiczną. Podobnie jak komunizm ekologia przyszła z zewnątrz i jej działacze są postrzegani jako "zieloni misjonarze". Prietenii Pamintului wywodzi się z tragedii Czarnobyla. Na granicy rumuńskiej realizowany jest wspólnie z Kanadą projekt joint venture budowy elektrowni atomowej. Projekt ten być może stanie się faktem w 1995 roku. Poszanowanie energii, wprowadzone przez rząd, oznaczało wyłączanie prądu dla ludzi. Wydaje się, że kampania antynuklearna jest nieodpowiednia, jako że ludzie chcą podobnego poziomu życia, jak na Zachodzie. Środki masowego przekazu w Rumunii są kontrolowane przez rząd.

 

Idee:

- kampania antynuklearna

  • kampania na rzecz uświadomienia społeczeństwu problemów energetycznych
    i ekologicznych;
  • praktyczny projekt energii odnawialnej;
  • wystawa-autobus duńskiego Folkcenter for Renewable Energy (Centrum na rzecz Energii Odnawialnej).

Najważniejsze potrzeby:

- współpraca:

  • z rumuńskimi organizacjami ekologicznymi (90% z nich nie rozumie, że tego potrzebują);
  • z zagranicznymi organizacjami (wszyscy tego chcą).

Rumuńskie organizacje wolą współpracować z organizacjami zachodnimi z powodu:

- pieniędzy;

- pomocy logistycznej;

- zaufania do innych;

- demokratycznej praktyki w stosunku do innych;

- lepszych technicznych środków komunikacji;

- głębokiej wiedzy;

  • społecznej;
  • politycznej;
  • ekonomicznej;
  • ekologicznej;

- zdolności pracy w terenie, nie tylko w biurze;

- bycia znanym w społeczeństwie;

- zdolność do zaakceptowania bycia osobą publiczną jest pierwszym działaniem/warunkiem organizacji pozarządowej!

Podejmowane działania:

- Dzień Ziemi;

- Dzień przeciw motoryzacji;

- petycje:

  • Costeau;
  • Dolina Aspe;
  • kwaśne deszcze;

- kampania A SEED.

Niebezpieczne praktyki:

- rozpoczęcie projektu tylko po to, by zdobyć zagraniczną pomoc (fundusze);

- zorganizowanie spotkania organizacji tylko po to, by usprawiedliwić wydawanie pieniędzy.

Projekty z udziałem rumuńskich organizacji:

- Modry Dunaj;

- Morze Czarne;

- delta Dunaju;

- projekty edukacyjne;

- projekty ochrony przyrody;

- projekty rozwoju instytucji.

Uwaga ogólna:

Społeczeństwo Rumunii oczekuje od organizacji ekologicznych konkretnych rzeczy, a nie (tylko) działań propagandowych.

PYTANIA I ODPOWIEDZI:

1. Czy jest możliwy monitoring zagranicznych inwestycji?

Węgry: dane nie są publikowane czy dostępne. Można otrzymać taką informację, ale trzeba wiedzieć, jak.

2. Czy w regionie występuje trend, aby nie być zbyt radykalnym?

Czechy: ludzie mają dość mówienia im, co mają robić.

Rumunia: podobnie, dobrze jest pozwolić ludziom przemyśleć idee. Tematy mogą być różne, ale trzeba przedstawiać społeczeństwu alternatywy (np. wobec energetyki atomowej).

Węgry: podobnie.

Polska: organizacje mają słabszą pozycję, nie ma systemu demokratycznego. Jeśli organizacja będzie radykalna, niczego nie osiągnie; zamiast tego organizacje działają krok po kroku.

3. Dostęp do informacji/społeczny dostęp do informacji - czy ludzie są zainteresowani?

Czechy: ludzie są zainteresowani, ale wolą, jeśli ktoś im informację podaje.

Węgry: jeśli ktoś umożliwia proces, jak, co, gdzie i dlaczego uzyskiwać informacje, ludzie na to pójdą.

Rumunia: dostęp do nich istnieje, ale jeśli potrzebujesz naprawdę ważnych informacji, to musisz się nieźle nachodzić, a dane będą nieprawdziwe.

Polska: jest nowe prawo, umożliwiające pewien dostęp do informacji, ale wciąż istnieje mnóstwo biurokracji. Niemniej dostęp jest możliwy.

 

1.2.1. PREZENTACJA PROWADZENIA KAMPANII -
Andreas Bernstorff, Toxic Trade Campaigner, Greenpeace Germany (Niemcy)

1. JAK NIE PROWADZIĆ KAMPANII?

Jeśli naprawdę chcesz, aby twoja kampania nie została rozmyta przez nikogo i żeby do końca była właśnie twoją kampanią, to:

  • nie rozmawiaj o niej z kimkolwiek oprócz twojego psa;
  • nie informuj znajomych za granicą i w mieście;
  • unikaj kontaktów z przeciwnikami;
  • unikaj środków masowego przekazu, a nawet
  • nie czytaj żadnej gazety;
  • bądź całkowicie apolityczny;

to w zupełności wystarczy, aby nikt kampanii nawet nie zauważył.

2. JAK PROWADZIĆ KAMPANIĘ?

Jeśli jesteś na tyle oportunistą/stką, żeby zdać sobie sprawę z konieczności kompromisu i współpracy, aby rzeczywiście spowodować zmianę rzeczywistości, to:

A. Określ swój cel:

    • czy twój cel przedstawia jakiś ogólny problem, tak, aby twoja kampania mogła służyć jako przykład i zachęta dla innych?

B. Określ swoje żądania:

    • czy chcesz, aby rzeczy zostały ZROBIONE, ZMIENIONE albo WSTRZYMANE (to określi rodzaj możliwych planowanych działań)?

KAŻDA KAMPANIA CHCE ZMIENIĆ ZACHOWANIA PRZECIWNIKA -
nie pokazuj tylko i wyłącznie, że on/ona/oni są źli!

C. Sprawdź, czy twój cel jest w ogóle osiągalny:

  • jeśli jest zbyt obszerny, nie możesz wygrać, jeśli odniesiesz zbyt łatwe zwycięstwo, zażądałeś zbyt mało/nie dokonałeś znaczącej zmiany rzeczywistości.

D. Oceń własne zasoby:

  • zidentyfikuj i policz swoich przyjaciół:
  • ilu ich jest, ile czasu mogą poświęcić?
  • jaki jest ich dostęp do informacji?
  • jakie są ich słabości i jaka jest ich siła?
  • jaką rolę mogą odegrać podczas kampanii?

E. Kto jest potencjalnym sojusznikiem:

    • kto może poprzeć twoje żądania, z jakich powodów; skontaktuj się z nimi na czas.

F. Zidentyfikuj swojego przeciwnika:

    • przemysł/cała grupa, lokalne, regionalne czy ogólnokrajowe władze/rząd.

G. Określ strategię i cele przeciwnika:

    • zbadaj ich plany i taktykę, porozmawiaj z nimi samemu albo przez kogoś.

H. Określ ramy czasowe kampanii:

  • kiedy chcesz przedstawić problem publicznie?
  • CO CHCE ZROBIĆ/OSIĄGNĄĆ TWÓJ PRZECIWNIK?
  • kiedy planujesz przeanalizować swoje sukcesy i porażki?

I. Jaki będzie twój następny krok?

Przykład:

Pewnego razu był sobie człowiek, który łopatą przerzucał wywieziony z USA
i składowany na plażach Haiti toksyczny pył z filtrów i ładował go do pojemnika, aby przygotować akcję odwetową.

To mógł być dobry przykład kampanii, ale człowiek ów nie planował strategii, nie współpracował w sieci i koniec końców bardzo niewiele zmienił.

Pamiętaj:

  • Naprawdę nie chcesz się poświęcać.
  • Naprawdę nie chcesz pokazać, że niczego nie możesz sam zmienić.
  • Naprawdę nie chcesz przegrać jeszcze raz.
  • Każda kampania ma ograniczone cele i ramy czasowe, nie jesteś (na razie) rządem światowym.

Uwaga nt. grup nacjonalistycznych:

Raczej od samego początku nie zawieraj sojuszy z tymi ugrupowaniami. Jest bardzo ważne, aby zawsze mówić o innych krajach z podobnymi problemami, aby uniknąć nacjonalizmu.

 

1.2.2. PRACA W GRUPACH: PROPOZYCJA STRATEGII KAMPANII

 

ZADANIE

Masz zatrzymać import toksycznych odpadów z kraju zachodniego (1) na Ukrainę, (2) do Polski, (3) na Łotwę, (4) Węgry i (5) do Czech. Aby to uczynić, musisz określić strategię kampanii i przedstawić ją panelowi powierników, którzy mogą mieć fundusze dla twojej kampanii. (W szkoleniu uczestniczyła grupa powierników). Ćwiczenie miało formę gry z podziałem na role.

 

Streszczenie:

 

Niniejsze ćwiczenie koncentrowało się na strategii w bardzo szerokim ujęciu.

 

Propozycje kampanii

Grupa pierwsza: przeciwko importowi toksycznych odpadów na Ukrainę

Wielkość 25 ochotników, pracujących w biurze, które mieści się

organizacji: w prywatnym mieszkaniu.

Kontakty: inne ukraińskie organizacje i ludzie.

Kampanie: to jedyny projekt.

Cel: zatrzymać cały import odpadów na Ukrainę.

Strategia: namierzyć składowisko odpadów. Zażądać, aby rząd podpisał konwencję z Bazylei oraz zobowiązał rząd Niemiec do wstrzymania eksportu odpadów do krajów Europy Wschodniej.

Czas: 2 lata. Pierwsze 6 miesięcy: badania i tworzenie kontaktów. Następne 6 miesięcy: budowanie sojuszy, podnoszenie świadomości społecznej. Po pierwszym roku działanie bezpośrednie - w konkretnym miejscu oraz odesłanie odpadów do nadawcy, przy użyciu świadomości społecznej, ocena.

Sojusznicy: współpraca z lokalną społecznością i in. organizacjami.

Przeciwnicy: urzędnicy, ministrowie, politycy.

 

Grupa druga: przeciwko importowi toksycznych odpadów do Polski

Wielkość 8 osób w ustalonej strukturze, ma inne biura w

organizacji: Polsce i współpracuje z in. organizacjami w kraju.

Kampanie: już zamknięto dwie spalarnie odpadów.

Czas: 8 miesięcy.

Finanse: część finansowania zapewniona przez władze lokalne, także przez sprzedaż. Potrzeba 50 tys. USD.

Cel: długoterminowy - zakaz importu i eksportu toksycznych odpadów, krótkoterminowy: zwrot odpadów do Niemiec. Potrzebne są badania.

Przyjaciele: współpraca z lokalnymi władzami, są kontakty i informacja od organizacji z Niemiec i z innych krajów. Potrzeba ludzi do utrzymywania szerszej komunikacji.

 

 

 

 

Grupa 3 - przeciw importowi toksycznych odpadów do Łotwy

Organizacja: dwie części - w Niemczech i na Łotwie.

Cel: wstrzymanie eksportu odpadów plastykowych na Łotwę przez małą firmę niemiecką.

Strategia: część łotewska: silna koordynacja 10 osób. Została zebrana informacja na temat zdrowia publicznego i środków masowego przekazu zajmujących się tym tematem. Zostanie wyprodukowana i rozpowszechniona broszura, wymierzona w biznes i grupy edukacyjne.
Część niemiecka: nacisk opinii publicznej na małe przedsiębiorstwo przez media i lobbying polityczny. Przedsiębiorstwo zostanie zbadane i porównane z innymi.
W ślad za tym pójdzie kampania pisania listów.

Ramy czasowe: 1 rok.

Finanse: 9995 dolarów dla prowadzącego kampanię
w Niemczech i na Łotwie oraz na publikacje.

 

Grupa 4 - przeciw importowi toksycznych substancji na Węgry

Wprowadzenie: import odpadów z Niemiec i Szwajcarii na Węgry. Potrzeba informacji o źródle odpadów, składowaniu odpadów i sposobach rozwiązania problemu.

Nacisk: na import odpadów z Niemiec, jako że na ten temat jest więcej informacji. Odpady są przewożone jako "dobra konsumpcyjne".

Sojusznicy/ wiadomo, z którymi przedsiębiorstwami należy się kontaktować,

przeciwnicy: rząd niemiecki nie jest zaangażowany bezpośrednio, szereg kontaktów w terenie.

Cel: zwrot odpadów do Niemiec.

Strategia: podnoszenie świadomości społecznej, przedstawianie rządowi faktów nt. składowania odpadów i nacisk na wywóz odpadów. Współpraca z mediami, przygotowanie dokumentów, petycji, działania.

Finanse: 20 tys. dolarów.

Grupa 5 - przeciw importowi toksycznych odpadów do Czech

Organizacja: "nie zaśmiecajcie naszego kraju";

Kampanie: już udało się wstrzymać jedną spalarnię;

Cel: zatrzymać import niebezpiecznych odpadów z krajów Europy Zachodniej na wysypiska, do pieców cementowni i spalarni oraz zatrzymać tranzyt odpadów. Zmienić prawo, obowiązujące w Czechach za pośrednictwem rządu i ministerstwa ochrony środowiska;

Sojusznicy/ kontakty z mediami i pewne kontakty polityczne;

przeciwnicy: współpraca z siecią międzynarodową;

Strategia: poprawa świadomości społecznej przez dobre przykłady. Początek kampanii na poziomie lokalnym, następnie ogólnokrajowym
i międzynarodowym. Ogólnokrajowa akcja planowana jest na 28 września dla wszystkich grup lokalnych i innych organizacji; następnie odbędzie się konferencja prasowa i rozpocznie się kampania wysyłania kart pocztowych do rządu celem zmiany prawa;

Ramy czasowe: 2 lata;

Finanse: dla jednego kampaniera i obsługa istniejących zasobów: 6 tysięcy dolarów.

DECYZJA ZARZĄDU:

Ukraina: za mało zostało zaproponowane dla 1-szego roku, cel nieosiągalny.

Polska: wiarygodny projekt, ale nie przedstawia powodów zapotrzebowania na pieniądze.

Łotwa: możliwa do oszacowania i wygrania kampania. Zatwierdzono finansowanie pod warunkiem przeszkolenia łotewskich organizacji.

Węgry: brak planu projektu, ale do wygrania. Część finansowania została zatwierdzona.

Czechy: dobrze skonstruowany projekt. Finansowanie zatwierdzone.

1.2.3. ANALIZA UKŁADU SIŁ

Analiza układu sił jest mapą przedstawiającą siły, które wspierają zmiany lub przeciwstawiają się im. Jest to technika pożyteczna przy analizowaniu tematu nowej kampanii bądź w wypadku status quo kampanii bieżącej. Dzięki niej można następnie tak zaplanować działania, aby uruchomić siły wspierające zmiany i równoważyć siły hamujące twoją kampanię.

Model Kurta Lewina:

Dana sytuacja utrzymuje się w równowadze dzięki współgraniu dwóch przeciwnych zespołów sił: tych, które próbują wprowadzić zmiany (siły napędowe) i tych, które próbują je powstrzymać (siły hamujące).

 

 

SIŁY HAMUJĄCE

 

 

SIŁY NAPĘDOWE

 

 

Scenariusz: propozycja kampanii antyspalarniowej

BIUROKRACI
WŁADZ LOKALNYCH

 

 

FIRMA - MATKA

 

 

FIRMA LOKALNA

MEDIA
(LOKALNA FIRMA PROWADZIŁA SKUTECZNY LOBBYING)

WSTRZYMANIE SPALARNI

 

ROLNICY

WŁADZE SANITARNE

OGÓLNOKRAJOWA GRUPA EKOLOGICZNA

POPIERAJĄCY PARLAMENTARZYŚCI(?)

 

 

 

 

Analiza Układu Sił: - inne możliwe siły hamujące:

  • turystyka;
  • szkoły wyższe;
  • grupy w innych krajach;
  • kościół +/-;
  • opinia publiczna;
  • media;
  • poszczególne dziedziny.

 

1.2.4. Czynniki STEP

Te czynniki umożliwiają strukturalne podejście do zanalizowania czynników wpływających na kampanię i podejmowanie decyzji.

Czynniki STEP:

SPOŁECZNE

TECHNOLOGICZNE

EKONOMICZNE

POLITYCZNE

Te siły przeciwstawiają się organizacji albo kampanii bezpośrednio bądź wpływając na środowisko działania organizacji/kampanii.

1.3. PODEJMOWANIE DECYZJI - Przedstawia Antony Frogatt, Nowe Rynki, kampania nt. cywilnej energetyki jądrowej, Greenpeace International

Zamieszczony poniżej diagram przedstawia rozmieszczenie elementów kampanii:



Czynniki wymienione poniżej powinny być brane pod uwagę, kiedy zastanawiamy się, jaką kampanię/jakie kampanie prowadzić, jakie techniki i strategie będą najbardziej efektywne.

Jako organizacja:

  • trzeba umieć powiedzieć "nie";
  • traktować siebie i tematy kampanii poważnie;
  • być profesjonalnym.

Cele kampanii:

  • trzeba ustanowić ramy czasowe kampanii, kiedy cele zostaną zrealizowane -
    trzeba te ramy sprawdzać co pewien czas;
  • czy cel kampanii jest realistyczny?
  • kto jest waszym sprzymierzeńcem?
  • jakie jest krajowe i międzynarodowe środowisko, w którym zamierzacie pracować?
  • pamiętajcie, że nie trzeba wynajdować jeszcze raz koła. Sprawdźcie, co już zostało zrobione;
  • wyobraźcie sobie, co zamierzacie osiągnąć?
  • popatrzcie na sposoby i możliwości podejścia do problemu.

Podsumowując elementy strategii:

  • Z czego składa się Wasza kampania?
  • Badania - analiza sytuacji.
  • Informacja - jak i kiedy ją rozpowszechniać.
  • Strategia kampanii - (powinna być opracowywana dla każdego tematu osobno).
  • Polityka - lokalna, regionalna, ogólnokrajowa.
  • Nauka - możliwe użycie próbek, testów, raportów.
  • Media - strategia planowa, kontakty, informacje dla mediów i konferencje.
  • Działania - planowa strategia, jasne przesłanie.
  • Zdobywanie nowych członków/sympatyków - wymiana informacji, media, działania, ulotki.
  • Organizacje pozarządowe, związki i sojusznicy.
  • Lokalne kontakty - tworzenie sieci.

 

2. ZDOBYWANIE FUNDUSZY

Przedstawiona lista technik zdobywania funduszy jest wynikiem burzy mózgów całego zespołu skillshare.

2.1. PREZENTACJA -
Melvyn Gattinoni, odpowiada za zdobywanie funduszy w Greenpeace France.

INTEGRUJ ZDOBYWANIE FUNDUSZY I PROWADZENIA KAMPANII, PATRZĄC, CZY:

  • Twoja organizacja zajmuje się:

a) tylko i wyłącznie jednym problemem

Może to ułatwiać przekazywanie waszego przesłania, ale jest mniej szans na zdobycie funduszy, bo nie każdy jest zainteresowany właśnie tym jednym problemem;

b) wieloma problemami

To może utrudniać zajęcie pozycji przez organizację, ale szansa na zebranie funduszy wzrasta.

  • Ludzie muszą słyszeć, co robicie.
  • Zajęcie pozycji: upewnianie się, że ludzie wiedzą, co robicie.
  • Brand image, wizerunek organizacji - co chcecie, żeby czuli/myśleli o tym, co robicie ludzie, np. inteligencja techniczna, działacze; może do każdej grupy ludzi powinien docierać inny obraz.
  • Zdefiniujcie cele Waszych kampanii.
  • Jak wasza kampania może pomóc wam zdobywać fundusze?
  • Cel komunikacji - co chcecie zakomunikować, aby osiągnąć swój ostateczny cel?
  • Opracowywanie strategii:
  • próbujcie nie zakochać się we własnych argumentach.
  • Postawcie się w pozycji społeczeństwa, aby stwierdzić, jaką reakcję chcecie wywołać:
  • racjonalną,
  • emocjonalną,
  • sensoryczną.
  • Użyj tej metody do sytuacji społecznej, politycznej, gospodarczej, religijnej
    i kulturalnej.

PRZYKŁAD ZINTEGROWANEGO PROWADZENIA KAMPANII
I ZDOBYWANIA FUNDUSZY:

Ratowanie wielorybów po tym, jak 30 tysięcy ludzi "zniknęło" w Argentynie. Jedno nie ma nic do drugiego?

  • Cele kampanii:

a) poparcie dla moratorium na odłów wielorybów;

b) wzmocnienie ochrony wielorybów w Argentynie;

c) wzrost członkostwa;

Odwoływaliśmy się głównie do emocji. Dlaczego to zadziałało?

Rzeczywistość w Argentynie:

  • Społeczna: akceptacja faktu, że 30 tysięcy osób było torturowane i zostało zabite podczas dyktatury w latach 1976-82. Uogólnione poczucie winy i potrzeba zrobienia czegoś pozytywnego, czegoś na rzecz życia.
  • Polityczna: wielkie oczekiwania związane z rodzącą się demokracją, stworzenie instytucji publicznych przesłuchań.
  • Gospodarcza: świadomość ograniczającego kryzysu, spowodowanego nieudolnym zarządzaniem wojskowych.
  • Religijna: bez znaczenia, ponieważ hierarchia kościoła katolickiego całkowicie utraciła zaufanie społeczne.
  • Kulturalna: napływ nowych idei, nowe podejście niemal do wszystkiego.
  • Żadnych list adresowych: z wyjątkiem 700 członków Argentyńskiej Fundacji na rzecz Dzikiej Przyrody (Argentine Wildlife Foundation).

Co zostało zrobione:

  • ciągłe demonstracje przed budynkiem IWC (Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej) przez 5 dni.
  • Wykorzystaliśmy fakt, że Argentyna była członkiem - założycielem IWC
  • Argentyna nie była krajem wielorybniczym.
  • Petycja w sprawie uznania walenia południowego za pomnik przyrody.
  • Silny lobbying w parlamencie.

Rezultaty:

  • 3.500 listów, przesłanych do parlamentu - największa ilość w jednej sprawie;
  • uznanie walenia południowego za pomnik przyrody;
  • członkostwo: ponad dwukrotny wzrost do 1,5 tysiąca osób.

 

TECHNIKI ZDOBYWANIA FUNDUSZY:

Proszę zwrócić uwagę, że lista jest rezultatem burzy mózgów całego spotkania.

  • Listy:

mogą zostać użyte, aby uzyskać poparcie polityczne oraz pieniądze. Specjalne apele mogą być wysyłane i odsyłane z powrotem tak, aby można zmierzyć oddźwięk.

  • Wysyłka:
    • odnowienia rocznego członkostwa w GP;
    • specjalne apele z prośbą o wsparcie finansowe
      (nie działa wszędzie, np. z powodu źle funkcjonującej poczty).

Telemarketing:

po pierwszym odnowieniu członkostwa wyślij następny list, kolejny i wreszcie zadzwoń.

  • Kwesta:

technika używana w USA, Kanadzie i Nowej Zelandii.

  • Petycje:

używaj nazwisk do listy adresowej.

  • Gadżety:

odnoszą się do kampanii (koszulki, plakaty).

Sprzedawaj koszulki przy każdej okazji!

  • Duże donacje:

od osób indywidualnych.

  • Próbuj rynki
  • Znane osobistości:

np. grupy rockowe, takie, jak U2 były zaangażowane w kampanie Greenpeace. Nagrania, dokonane dzięki energii słonecznej, nagrania ofiarowane przez grupy.

  • Lokalne grupy:

zawsze zawieraj umowy prawne.

  • Wydarzenia sponsorowane:

np. Greenpeace sponsorowała marsz na rzecz waleni organizowany przez lokalne grupy. Można rozpowszechniać informacje, możliwe jest znalezienie nowych członków.

  • Datki "do kapelusza" na spotkaniach.
  • Targi, pchle targi i aukcje.

ZDOBYWANIE NOWYCH CZŁONKÓW

  • Petycje:

dają nazwiska potencjalnych nowych członków.

  • Zawsze bierz ze sobą ulotki członkowskie.
  • Ludzie oczekują czegoś w zamian za swoje pieniądze, biuletyn może ustanowić kontakt między wami a waszymi zwolennikami.
  • Uwaga mediów - staraj się, aby wasza nazwa i adres były zawarta w artykułach jako kontakt.
  • Reklama.
  • Wysyłanie listów na listę adresową.
  • Narasta junk mail (reklamy pocztowe, dosł. "śmieciowa poczta" - przyp. tłum.) - pomaga odręczny dopisek itd.
  • PS napisany odręcznie na końcu listu jest bardzo efektywny.
  • Logo (znak firmowy) organizacji na kopercie.
  • Pokazy filmowe z wolnym wstępem.
  • Zaproszony gość na małym publicznym spotkaniu.

UWAGA

Efektywność list adresowych musi być określana przed i po ich użyciu. Jeśli metody Greenpeace są dla was nie do przyjęcia, ważne jest przyjrzeć się innym możliwościom i alternatywnym sposobom zdobywania funduszy. Powyżej zostały wymienione możliwości są one tylko przykładami, a każdy kraj jest inny.

2.2. JAK NAPISAĆ PODANIE O DOTACJĘ?
Daniel J. Swartz, Greenway Waste Group, Hungary.

Podstawowe zasady:

  • zwróć ich uwagę i utrzymuj ją w napięciu;
  • używaj języka fundatora;
  • bądź pozytywny;
  • bądź zrozumiały;
  • możliwy do zarządzania i realistyczny rozmiar;
  • używaj ich wskazówek;
  • koncentruj się na temacie;
  • wiarygodność;
  • kompletność;
  • odniesienie do sytuacji;

Propozycja:

1. Strona tytułowa.

2. Streszczenie.

3. Cele.

4. Strategia/metodologia.

5. Opis projektu.

6. Plan projektu.

7. Spodziewane rezultaty.

8. Ocena projektu i kontynuacja.

9. Konkluzje.

10. Tło (kontekst) projektu.

11. Finansowanie.

12. Budżet.

13. CV (życiorysy) i listy z poparciem.

Warsztat nt. zdobywania funduszy dla programu studiów podyplomowych
w Regionalnym Centrum Ekologicznym w Budapeszcie 24.9.93.

Podstawy pisania udanej propozycji projektu.

Daniel Swartz, Ecological Institute for Sustainable Development

1. Zwróć ich uwagę - i utrzymuj ją w napięciu! Fundatorzy dostają setki propozycji na tydzień, muszą cię zapamiętać. Miejsca, które mogą zwrócić ich uwagę, to strona tytułowa i streszczenie.

2. Używaj języka fundatora: zwracaj uwagę, aby używać tych samych sformułowań, jak fundator. Z różnych definicji tych samych pojęć wynika często zamieszanie.

3. Bądź pozytywny - nigdy nie używaj słów: "byłoby", mogłoby", "powinno", "może być". Zawsze używaj słowa "będzie". Jeśli sam nie wierzysz w swój projekt, tym bardziej nie uwierzy weń fundator.

4. Zrozumiałość: dobra struktura organizacyjna, tak aby wszystko było płynne
i dobrze się czytało. Poproś Anglika lub Amerykanina (w wypadku tekstów po angielsku - przyp. tłum.), aby przejrzał tekst pod kątem gramatyki i ortografii.
Nie polegaj na komp
uterowym sprawdzaniu tekstu.

5. Możliwy do ogarnięcia, realistyczny rozmiar: nie próbuj i nie rób za dużo. Najlepszy projekt - mały z wymiernymi rezultatami, które można przedstawić jako sukces. Pokaż propozal innym, żeby sprawdzić jego realność.

6. Teoria Kurczaka McNuggeta: wszystko powinno być w kawałkach na tyle małych, żeby można je było przełknąć za jednym razem, a nie, żeby czytelnik się udławił. Zasada do zastosowania zwłaszcza w części dotyczącej rezultatów.

7. Używaj wskazówek fundatora: fundator pisze o nich celowo; stosuj się więc do nich ściśle. Jeśli wskazówki mówią, że finansowane są wyłącznie projekty, dotyczące ochrony przyrody, nie proś ich o pieniądze na projekt alternatywnej energetyki. Użyj proponowanej przez nich struktury organizacyjnej.

8. Koncentruj się na temacie! Jeśli twój projekt dotyczy alternatywnej energetyki, nie pisz o ochronie wielorybów. Jeszcze raz pamiętaj o możliwych do ogarnięcia rozmiarach.

9. Wiarygodność: może zostać uwypuklona w części dotyczącej kontekstu projektu, w życiorysach osób realizujących projekt, listach z poparciem od innych NGOsów i instytucji oraz w samym wyglądzie propozycji.

10. Kompletność: jeśli proszą o trzy kopie, wyślij trzy kopie itd.

11. Odniesienie do sytuacji: pokaż, dlaczego projekt jest ważny. Na przykład: rok 1995 został ogłoszony jako rok Ochrony Przyrody przez Radę Ministrów Wspólnoty Europejskiej, stąd fundatorzy, zwłaszcza ze Wspólnoty, mogą chętniej finansować projekty dotyczące ochrony środowiska.

12. Regionalne Centrum Ekologiczne w Budapeszcie oraz inni fundatorzy regionalni lubią, jeśli projekt jest możliwy do powtórzenia (projekty pilotażowe, modelowe)
i ma charakter regionalny (współpraca międzynarodowa).

Każdy fundator ma swoje własne wzory propozali. Poniżej przedstawiamy zarys struktury organizacyjnej, której wielokrotnie używałem z pozytywnym skutkiem. Struktura może być zmieniona, aby uwypuklić różne części, zależnie od wymagań fundatora. Jako załącznik dołączona jest lista spraw najważniejszych, która powinna być pomocna.

Strona tytułowa

Fundator zapewne przyjrzy się wyłącznie trzem częściom waszego propozalu: stronie tytułowej, streszczeniu i budżetowi. Strona tytułowa daje możliwość zainteresowania sponsora od samego początku. Pamiętaj, żeby wpisać nazwę projektu i waszej organizacji. Cytat ważnej osoby odnoszący się do tematu waszej propozycji zwraca uwagę i może nadać ton pozostałej części propozycji. Na przykład propozal, którego celem jest podnoszenie na Ukrainie świadomości na temat energetyki jądrowej, może zawierać cytat z książki Greenpeace "Shutdown" ("Zamknąć elektrownie" - po polsku niepublikowana) albo z książki Johna Honteleza (prezes Friends of the Earth International) "Rosyjska ruletka". Zrób tak, żeby tego samego dnia wieczorem jeszcze pamiętali o twoim propozalu.

Streszczenie

To jest prawdopodobnie najważniejsza część propozalu. Streszczenie optymalnie zawiera jedną stronę, a nigdy więcej niż dwie. Streszczenie to nie opis czy plan projektu, ale krótka, konkretna informacyjna strona: kto?, co?, gdzie?, dlaczego?, kiedy?, jak?, spodziewane rezultaty. Trzeba określić, kto będzie osobą odpowiedzialną za projekt i komu będą przekazane pieniądze. W streszczeniu musi znaleźć się nazwa, adres, telefon i faks organizacji. Podobnie, jak informacja: co to za organizacja?, kim jest osoba odpowiedzialna za projekt?, co jest celem?, gdzie projekt będzie realizowany?, na jaki obszar będzie oddziaływał?, dlaczego jest ważny?, czas trwania i data rozpoczęcia projektu oraz strategia osiągania celów.

Cele

Bądź realistą, użyj jednego lub dwóch zdań. Nie mieszaj celów ze strategiami.

Strategie/Metodologie

Akapit na temat, jak te cele zostaną osiągnięte - ale nie plan projektu.

Opis projektu

Jak idea uzyskała ramy projektu? Dlaczego jest on istotny? Na przykład: szedłem przez las z córką i zobaczyłem podejrzaną ciężarówkę, wyładowującą beczki
z chemikaliami. Można też opisać, w jaki sposób nasz projekt wpisuje się w inny, większy projekt.

Plan projektu

Ta sekcja opisuje projekt krok po kroku. Plan projektu może być zorganizowany na kilka sposobów:

a. linia czasowa: fazy takie jak np. grudzień-kwiecień itd.;

b. sekcje: publikacje, rolnictwo organiczne, badania, edukacja ekologiczna, treningi itd.;

c. poziom działania: lokalny, ogólnokrajowy, międzynarodowy.

Osobny wykres, przedstawiający czas, pomoże ci zorganizować własne myśli
i pomoże fundatorom.

 

Spodziewane rezultaty

Użyj Teorii Kurczaka McNuggeta*, używając słów określających działanie:

- zwiększony...

- zmniejszony...

- maksymalizacja...

- oszczędność...

- pomoc...

Ocena i kontynuacja projektu

Raporty, dodatkowe spotkania, dodatkowe fazy, jak zostanie zmierzony i oceniony sukces projektu.

Wnioski

To, co zaprojektowałeś dotąd, to pakiet, który zostanie przedstawiony fundatorowi. Wnioski to papier, w który ten pakiet zostanie zapakowany. Wnioski łączą wszystkie elementy pakietu i powtarzają w jednym - dwóch akapitach wszystko to, co zostało zawarte na dwudziestu stronach, przypominając fundatorowi o najważniejszych sprawach.

Tło/kontekst

Wiele osób sądzi, że jest to najważniejsza część propozalu. W istocie jest to część najmniej ważna. Jest to szansa na przedstawienie twojej organizacji i stworzenie waszej wiarygodności jako skutecznej grupy ludzi, której fundatorzy mogą powierzyć pieniądze. Dobrze jest wymienić poprzednie sukcesy, kto finansował te projekty
i jakie inne projekty twoja organizacja prowadzi w tej chwili. Jeśli twój projekt jest częścią jakiejś większej strategii czy służy jakiemuś szerszemu celowi, powinno zostać to pokazane. Dokumenty, stwierdzające w
asz status prawny i rejestrację jako organizacja niedochodowa, zwolniona z podatków, muszą być przedstawione w tym miejscu.

Finansowanie

Ile pieniędzy wasza organizacja ofiarowuje jako wkład do projektu? Czy są inni ofiarodawcy?

Budżet

Budżet może być zbyt szczegółowy albo zbyt ogólny. Fundatorzy różnią się między sobą. Zawsze przygotowuję mój budżet bardzo szczegółowo, ponieważ jako fundator chciałbym wiedzieć dokładnie, na co idą pieniądze albo przynajmniej, że kwoty nie zostały wyssane z palca i są przemyślane. Główne elementy: pracownicy/konsultanci, pensje/honoraria, łączność, wydawnictwa, wyposażenie, materiały biurowe, koszty bieżące. Nie zapominajcie o takich drobiazgach, jak konserwacja kserokopiarki co cztery miesiące itd. Możecie nie przedstawiać tak szczegółowych kosztów, ale zapiszcie je w innym, bardzo szczegółowym budżecie, aby móc odpowiedzieć na każde pytanie, z jakim mogą zwrócić się fundatorzy. Nie bójcie się prosić o "za dużo". Jeśli fundatorom projekt się podoba, ale uważają, że jest za drogi, często przekażą część żądanej kwoty. Propozal nie zostanie odrzucony z powodu budżetu; może być odrzucony wyłącznie dlatego, że jest uznany za złą inwestycję.

Przygotuj sobie alternatywnych fundatorów. Jeśli propozal jest duży, proś
o finansowanie jego części różnych sponsorów, przedstawiając im całość projektu
i część, o której finansowanie prosisz.

CV - życiorysy

Życiorys osoby odpowiedzialnej za projekt i ważniejszych pracowników.

Listy poparcia

Współpracujące instytucje, poprzedni partnerzy i fundatorzy, znane osobistości, zachodnie organizacje. Listy budują zaufanie i wiarygodność. Wybieraj ostrożnie. Listy poparcia od organizacji takich, jak Greenpeace czy Sea Shepherd mogą być uważane za nazbyt radykalne, a listy od partii politycznych sygnalizują lobbying polityczny, którego fundatorzy często nie chcą sponsorować.

Dobre spisy fundatorów: International Guide to Funders Interested in Central and Eastern Europe (Międzynarodowy Przewodnik po Fundatorach Zainteresowanych Europą Środkową i Wschodnią), European Foundation Centre, 51, rue de la Concorde, B-1050, Brussels, Belgium. The Environmental Grantmakers Association Directory (Spis Stowarzyszenia Fundatorów Ekologicznych), 1290 Avenue of the Americas, Suite 3450, New York, NY 10104, USA.

Szczegółowy budżet

Łączność: e-mail (poczta elektroniczna), poczta, telefon, faks.

Podróże: diety, benzyna, transport zbiorowy, wyjazdy.

Administracja/

czynsz, energia, materiały biurowe, personel, honoraria dla konsultantów, utrzymanie i naprawy, sprzątaczka, eksperci, osoba odpowiedzialna za biuro, sekretarka.

Wydawnictwo: koszty druku, składu.

Wyposażenie.

*) Teoria Kurczaka McNuggeta - McNugget to chyba jakaœ frakcja McDonalds'a.
W każdym bądŸ razie chodzi o to, że owo kurczę jest tak pokrojone na kawałeczki,
że każdy może łatwo przełknąć i się nie udławi. (tłum.)

 

 

 

 

LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH - STRESZCZENIE PROPOZYCJI

Streszczenie:

  • Znajduje się na początku propozycji.
  • Określa, kto stara się o grant.
  • Zawiera przynajmniej jedno zdanie o wiarygodności.
  • Zawiera przynajmniej jedno zdanie o problemie.
  • Zawiera przynajmniej jedno zdanie o celach.
  • Zawiera przynajmniej jedno zdanie o metodach.
  • Zawiera całkowity koszt, zdobyte dotąd fundusze i kwotę, o którą występujemy.
  • Powinno być krótkie.
  • Powinno być jasne.
  • Powinno być interesujące.

 

LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH - WSTĘP DO PROPOZALU

Wstęp:

  • Jasno określa, kto stara się o fundusze.
  • Określa cele i kierunki działania organizacji.
  • Określa program działania organizacji.
  • Określa adresatów.
  • Dostarcza dowodów osiągnięć.
  • Oferuje statystykę, aby poprzeć wiarygodność.
  • Oferuje stwierdzenia i /lub podpisy popierające wiarygodność.
  • Popiera wiarygodność w dziedzinie, dla której zdobywane są fundusze.
  • Prowadzi logicznie do określenia problemu.
  • Jest interesujący.
  • Jest pozbawiony żargonu.
  • Jest krótki.

 

LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH - OKREŚLENIE PROBLEMU

  • Odnosi się do celów i kierunków działania organizacji.
  • Ma rozsądne rozmiary.
  • Jest poparty danymi statystycznymi.
  • Jest poparty stwierdzeniami władz.
  • Jest określony w kategoriach adresat - korzystający.
  • Nie jest "brakiem metody" (o ile metoda nie jest niezawodna).
  • Nie czyni przypuszczeń.
  • Nie używa żargonu.
  • Czyta się go z zainteresowaniem.

 

 

LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH - OCENA

  • Obejmuje produkt i proces.
  • Mówi, kto wykona ocenę i jak zostaną dobrani oceniający.
  • Określa kryteria oceny.
  • Opisuje metody zbierania danych.
  • Wyjaśnia i opisuje wszystkie instrumenty testowe i kwestionariusze, które mają być użyte.
  • Opisuje proces analizy danych.
  • Pokazuje w jaki sposób ocena będzie używana dla ulepszenia programu.
  • Opisuje raporty oceniające, które zostaną przygotowane.

 

LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH - CELE

  • Opisuje odnoszące się do problemu wyniki twojego programu.
  • Nie opisuje metod.
  • Określa liczbę ludzi, którym będzie służyć.
  • Określa czas, w jakim zostaną osiągnięte cele.
  • Opisuje cele w kategoriach liczb (jeśli to tylko możliwe).

 

LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH - METODY

  • Przechodzi płynnie od problemów do celów.
  • Jasno określa działania programu.
  • Określa powody doboru działań.
  • Określa kolejność działań.
  • Określa ilość zatrudnionych przy programie.
  • Określa adresatów i ich dobór.
  • Przedstawia racjonalny wachlarz działań, które mogą zostać wykonane w czasie przeznaczonym dla programu i w ramach zasobów, pozostających w dyspozycji starającego się o dofinansowanie.

 

LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH - PRZYSZŁE FINANSOWANIE

  • Przedstawia plan przyszłego finansowania, jeśli program ma być kontynuowany.
  • Omawia zarówno utrzymanie jak i finansowanie przyszłego programu, jeśli program taki ma być skonstruowany.
  • Bierze pod uwagę inne niezbędne wydatki, jeśli program zawiera zakup wyposażenia.

 

3. MEDIA

3.1. PREZENTACJA - Blair Palese, Chief Press Officer,
Greenpeace Communications - kierownik prasowy działu informacji Greenpeace.

Pierwsze pytanie, jakie należy sobie zadać przy każdym wydarzeniu, które organizujemy (konferencja prasowa, informacja dla prasy, demonstracja, wiec), to:

czy potrzebujemy, by informacja o wydarzeniach znalazła się w mediach? Czy też wydarzenie to jest organizowane z powodów innych, niż te, które wymagają informacji w mediach? Jeśli informacja w mediach jest potrzebna, przesłanie może dotrzeć do znacznie większej liczby ludzi, niż jest obecne przy wydarzeniu, o ile zostanie to zorganizowane w odpowiedni sposób.

Istnieje kilka sposobów organizowania wydarzenia, tak aby informacja o nim znalazła się w środkach masowego przekazu:

* Przygotuj listę rzeczy, które mają być przygotowane odpowiednio wcześniej dla mediów i wyznacz kogoś, kto zadba, żeby wszystko było gotowe przed wydarzeniem, które organizujecie.

* Na akcję lub spotkanie informacyjne przed wyjazdem sprowadź dziennikarza, któremu możesz zaufać. Jest kilku, którzy spełniają to kryterium, ale trzeba znać tę osobę na tyle dobrze, żeby być pewnym, że nie odkryje Waszych zamiarów, zanim nie będziecie gotowi.

* Jeśli potrzebna jest dyskrecja, wezwijcie dziennikarzy na dzień przed akcją albo dowiedzcie się, gdzie będzie można ich znaleźć w czasie akcji. Trzeba, żeby można było się z nimi skontaktować, kiedy akcja się zacznie i sprowadzić ich na miejsce.

* Na akcji zawsze jest niezbędna jedna osoba, odpowiedzialna za kontakt z prasą, zbierająca imiona, nazwiska i numery telefonów dziennikarzy i dowiadująca się, dla jakich mediów pracują, tak aby można było łatwo pozostać w kontakcie, jeśli po wydarzeniu będziemy mieli jakieś nowe informacje do przekazania.

* Pamiętajcie, że jakkolwiek dobrze Wasza akcja nie będzie zaplanowana, ważniejsze wydarzenie może usunąć ją w cień i nie pojawi się o niej żadna informacja. Próbujcie trzymać rękę na pulsie najważniejszych wydarzeń, którymi interesują się media, aby w przypadku ważnej informacji - pożar, awaria elektrowni atomowej, wojna - można było przenieść ją na inny, bardziej odpowiedni termin.

Wizerunek akcji - zdjęcia i wideo

* Dobrze jest mieć ze sobą na akcji fotografa i kamerzystę, którzy zapewnią zdjęcia
z akcji. Często nie trzeba wynajmować fotografa, jeśli w Waszej grupie jest ktoś, kto może robić zdjęcia i filmować akcję. Jeśli na miejscu akcji nie ma mediów, możecie im zaoferować własne materiały. Ułatwi im to poinformowanie o Waszym wydarzeniu.

* Bezpieczeństwo - ludzie zachowują się inaczej przed kamerami; na przykład dotyczy to policji. Kamera i aparat fotograficzny to dobre środki ochrony osobistej.

* "Kamera na miejscu akcji" to coraz popularniejszy sposób pracy telewizji (patrz: afera
z video Rodneya Kinga, czarnoskórego kierowcy, bitego przez policję w Los Angeles. Materiał dostarczony został przez przypadkowego kamerzystę - amatora.) Użycie video w ten sposób może stworzyć informację i wydarzenie samo w sobie, dostarczając fotograficznych dowodów sprawy i problemu.

* Może być pomocne, jeśli fotograf i kamerzysta (o ile są to nasi przyjaciele) uczestniczą w planowaniu akcji.

W jaki sposób dostarczyć środkom masowego przekazu tylu informacji, ilu potrzebują, by przedstawić Waszą sprawę?

Informacja prasowa powinna być zorganizowana w następujący sposób (patrz załączona informacja):

Na górze: nazwa organizacji.

Poniżej: data informacji prasowej. Może zawierać ograniczenie (embargo; do publikacji wyłącznie od dnia......., ale takiego ograniczenia należy używać ostrożnie. Ograniczenia są często łamane przez prasę). Embarga można używać łącznie z raportem, który ma być opublikowany kilka dni później, ale będzie musiał być uprzednio przeczytany przez dziennikarzy. Bardzo tajne informacje nie powinny być ogłaszane przed datą, kiedy mają się ukazać.

Kontakt: nazwisko i numer telefonu członka organizacji, od którego można otrzymać więcej szczegółów. Należy się upewnić, że pod tym numerem telefonu zawsze będzie ktoś obecny, nawet, kiedy akcja się już rozpocznie. Jeśli możliwe, należy mieć telefon albo radio na miejscu wydarzenia albo też wyznaczyć osobę, obecną przy akcji
i regularnie telefonującą do osoby kontaktowej z informacjami, co dzieje się na miejscu.

Pamiętajcie o ostatecznym terminie - zamykaniu numeru/wydania

Telewizja, dziennikarze, agencje prasowe - wszyscy oni pracują do nie przekraczalnego terminu, jakim jest zamknięcie numeru/wydania. Lokalne media mogą mieć mniej napięte terminy zamknięcia i w ten sposób można przekazać więcej informacji. Dobrze jest sprawdzić, jakie terminy zamknięcia mają poszczególne środki masowego przekazu - godzinne (agencje prasowe, radio, TV), dzienne (gazety), tygodniowe (tygodniki) czy miesięczne (miesięczniki).

Agencje prasowe

Agencje prasowe są maklerami informacji i jednymi z najważniejszych środków masowego przekazu, z którymi należy się kontaktować przy organizowaniu akcji. Przykładem w tym regionie jest Polska Agencja Prasowa. Agencje prasowe mają biura na całym świecie. Informują o wydarzeniach i przesyłają opisy gazetom, radiostacjom
i telewizjom, które zamówiły u nich abonament. Największymi agencjami prasowymi są: Reuters, Associated Press (AP), United Press International (UPI), żeby wymienić kilka. Szybkość, z jaką agencje dostarczają informacji i zdjęć, wzrasta.

Jest niezwykle istotne, aby skontaktować się z agencjami prasowymi, jeśli sądzicie, że wasza sprawa jest ważna także poza granicami waszego kraju. W niektórych krajach Europy Wschodniej agencje są państwowe, tym niemniej prywatne agencje międzynarodowe mają swoje biura we wszystkich większych miastach świata. Jeśli skontaktujecie się z międzynarodową agencją prasową i przedstawicie swoją sprawę, to może być to pożyteczne w nacisku na lokalną prasę, by również przedstawiła opis tego wydarzenia.

Wzrasta popularność agencji telewizyjnych, takich jak Reuters TV, World Television Network (WTN) i CNN, które dostarczają zdjęć i informacji światowym stacjom telewizyjnym. Jeśli Wasze wydarzenie zostało sfilmowane bądź przez Was, bądź przez lokalną stację telewizyjną i ma implikacje międzynarodowe, to dobrze jest skontaktować się z jedną z wyżej wymienionych agencji telewizyjnych, żeby sprawdzić, czy nie są zainteresowani materiałem. Jeśli tak, to powiadomią Was, gdzie znajduje się najbliższe biuro ich współpracownika - najczęściej największe miasto w każdym kraju - gdzie należy dostarczyć materiał. Jeśli materiał jest naprawdę ważny, warto przesłać go samochodem albo samolotem (redakcja pokryje koszt przesyłki lotniczej, jeśli jest nią naprawdę zainteresowana) do miejsca, skąd zostanie nadany. Materiał musi być naprawdę mocny
i bardzo "wzrokowy" istotne jest, żeby wraz nim dostarczyć wszystkie konieczne informacje o wydarzeniu - tło, informacje dla prasy oraz - co najważniejsze - BARDZO SZCZEGÓŁOWĄ LISTĘ UJĘĆ.

Inne środki, które warto brać pod uwagę:

* Zeszyt dnia - jest to usługa agencji prasowych, zestawiająca wszystkie ważniejsze wydarzenia prasowe dnia. Jeśli agencje prasowe w waszym rejonie mają zeszyt dnia,
a tak jest w przypadku większych miast, to ważne jest, żeby Wasze wydarzenie się w nim znalazło. Jeśli chcecie zaprosić media, po prostu zadzwońcie do agencji, zapytajcie, czy mają zeszyt dnia, a jeśli tak, to poproście ich o numer faksu albo po prostu opowiedzcie im przez telefon, gdzie i kiedy odbywa się Wasze wydarzenie.

* Rozgłośnie radiowe - sprawdźcie, które są najważniejsze i czy dostarczają materiałów radiowych innym stacjom (tak, jak np. BBC World Service czy National Public Radio).

* Wolni strzelcy - są to dziennikarze, którzy nie pracują dla konkretnej gazety czy radia, ale dostarczają informacji i artykułów wielu środkom masowego przekazu w swoim regionie. Tacy wolni strzelcy są zatrudniani przez poszczególne gazety i stacje radiowe i telewizyjne w mniejszych miejscowościach, gdzie nie opłaca się utrzymywać etatowego pracownika. Jeśli dowiecie się, kto w regionie pracuje dla ważnej gazety czy agencji prasowej w waszym regionie i poinformujecie tę osobę o akcji, to często się zdarza, ze Wasza akcja będzie szczegółowo opisana w wielu mediach.

* Zawiadomienie dla prasy - jeśli macie (planujecie) wydarzenie publiczne bądź prasowe, (wiec, informację dla prasy, konferencję prasową), możecie wysłać zawiadomienie - krótkie obwieszczenie, kiedy, gdzie i dlaczego odbędzie się Wasze wydarzenie - na jakiś czas przed samym wydarzeniem. Sprawdźcie telefonicznie, czy redakcje otrzymały wasz faks lub list i czy planują wziąć udział w waszym wydarzeniu. Próbujcie wysyłać wasze zawiadomienie do konkretnego reportera, a nie na biurko sekretarki (chyba, że wysyłamy tę informację do zeszytu dnia), inaczej zawiadomienia giną w szufladzie z pocztą i faksami.

* Streszczenia - zróbcie dla prasy streszczenie raportu, który rozpowszechniacie, aby pomóc dziennikarzom szybko zebrać wysyłane przez was informacje.

* Listy do wydawcy i komentarze - możecie napisać list do wydawcy gazety, która napisała o Was źle.

* Reportaż, Gospodarka, Rozrywka - dziennikarze od wiadomości codziennych to nie wszystko, są też inni. Jeśli macie informacje o wydarzeniu, które może być tematem reportażu (na przykład lokalny działacz włącza się w międzynarodową kampanię, jedzie do Nowego Jorku, aby tam wziąć udział w posiedzeniu Narodów Zjednoczonych), informacje gospodarcze (raport pokazuje, że energetyka jądrowa jest zbyt kosztowna dla regionu, energia alternatywna i zaoszczędzona byłyby tańsze) czy dotyczące rozrywki (znana postać włącza się do akcji przeciwko składowaniu toksycznych substancji), znajdźcie dziennikarzy, którzy zajmą się tymi tematami.

Uwagi końcowe:

* Zawsze dbajcie o to, by wysyłane informacje były ścisłe i na temat. Za każdym razem, kiedy kontaktujecie się z prasą przedstawiacie siebie jako wiarygodne źródło informacji. Koniecznie więc sprawdzajcie fakty i kontakty z urzędnikami, którzy mogą potwierdzić to, co mówicie.

* Myślcie wzrokowo. Jednym z najlepszych sposobów zainteresowania mediów jest dostarczenie im obrazów, które są twórcze i które przedstawiają całą historię w jednym obrazku. To spowoduje natychmiastowe zainteresowanie telewizji i agencji fotograficznych waszymi działaniami.

* Konfrontacja to temat sam w sobie - pomyślcie o tym, kiedy będziecie planować Wasze wydarzenie. Jeśli konfrontacja z władzami czy policją będzie miała miejsce, czy media będą mogły ją przedstawić? Jest to ważne tak z punktu widzenia bezpieczeństwa, jak
i wizerunku w mediach.

* Planujcie i myślcie o waszym wydarzeniu pod kątem mediów od pierwszego etapu planowania. Nie zostawiajcie tego na ostatnią minutę, bo będziecie w oczach prasy wyglądali na niezorganizowanych.

* Pamiętajcie, że jest Waszym prawem informować prasę. Korporacje wydają na to miliardy dolarów rocznie. Prasa potrzebuje informacji, jeśli macie coś ciekawego, robicie im przysługę, mówiąc im o tym. Nie bójcie się rozmawiać z prasą.

To wszystko, moi drodzy. Trzymajcie wasz przewodnik po środkach masowego przekazu pod ręką, aby skorzystać z niego następnym razem, kiedy będziecie robić akcję. Mam nadzieję, że się przyda!

 

3.2. PODRĘCZNIK GREENPEACE: WSPÓŁPRACA Z PRASĄ

Dla działaczy z misją i przesłaniem

WSTĘP

Niniejszy podręcznik ma na celu wyjaśnienie podstaw współpracy z prasą. Ma też pokazać, jakie kroki należy podjąć, aby w prasie nie tylko pojawiała się największa ilość informacji o waszych działaniach, ale, co ważniejsze, jak wpłynąć na jakość tych informacji.

Celem tego przewodnika jest, abyście stali się bardziej kompetentni i pewni siebie wobec mediów. Media nie są waszymi przyjaciółmi i nie są wrogami, one są po prostu mediami. Często potrzebują was tak bardzo, jak wy ich.

OPRACOWANIE TEMATU

W najprostszy sposób można określić media jako środek przekazywania informacji. Zdolność reakcji danej osoby na informację jest bezpośrednio zależna od ilości interferencji obecnej podczas przekazu. Zacznij od prostego i jasnego przekazu i określ najkrótszą drogę do twojej grupy celowej.

Telewizja i w pewnym stopniu media elektroniczne zmieniły ten prosty scenariusz. Według guru mediów, Tony Schwartz'a, jesteśmy stale bombardowani tak wielką ilością informacji, że wyłącznie bodziec, który wyzwala reakcję, jest rzeczywiście skuteczną komunikacją. Nie powinniście pojawiać się po prostu z uprzednio przygotowaną informacją, ale musicie zacząć ostrożnie planować, biorąc pod uwagę reakcję, którą chcecie wywołać. Musicie dostosować wasze przesłanie do tej reakcji.

Nikt lepiej nie spożytkował tej teorii resonant communications (komunikacja z oddźwiękiem społecznym), niż twórcy wizerunku administracji Reagana. Reagan zawsze uderzał, jak nazwał to Schwartz, we właściwą strunę, angażując społeczeństwo. Pamiętacie reklamy "Poranek w Ameryce"? Ewokowały uczucie, że Reagan mógł zmienić kierunek, w którym podążała Ameryka, wyłącznie opierając się na zaufaniu. To pozwoliło Reaganowi naprawdę spróbować zmienić ten kierunek.

Jak można określić temat i przesłanie, które uderza w tą odpowiednią strunę?

1. Jasno określ reakcję, jaką chcesz wywołać.

2. Pomyśl o grupie celowej - u kogo chcesz wywołać reakcję.

3. Temat musi być zrozumiały, a przesłanie jasne i proste.

POMYŚL O GRUPIE CELOWEJ

Jednym z najlepszych sposobów stworzenia tematu czy przesłania, które naprawdę działa, jest określenie, kim naprawdę jest twoja grupa celowa, do kogo się zwracasz. Stanowczo za często aktywiści wpadają w pułapkę kazań do nawróconych, przekonując do rzeczy, z którymi określona publiczność się zgadza.

Pomyśl o swoim stylu życia. Prawdopodobnie pracujesz z grupą ekologów albo działaczy na rzecz sprawiedliwości społecznej, przez co zapewne sympatyzujesz z szeregiem liberalnych (lewicowych w USA) poglądów. Wielu twoich przyjaciół pracuje w grupach zaangażowanych społecznie. Ogólnie, nie są to ludzie, do których trzeba dużo mówić. Są już po twojej stronie i często nie są tymi, którzy są bezpośrednio dotknięci problemami, którymi się zajmujesz.

Teraz pomyśl, jak różnie mówiłbyś o tych problemach z przyjaciółmi, z pracownikami wielonarodowej korporacji czy konserwatywnym (prawicowym) kandydatem politycznym. Odpowiednio budując swoje przesłanie dla danej grupy celowej, zmienisz prawdopodobnie wszystko od słownictwa do struktur gramatycznych.

PROSTE JAK DRUT?

Ronald Reagan zręcznie manipulował mediami, ponieważ rozumiał amerykańskie społeczeństwo i podobnie jak ono cechowały go niesłychanie małe zainteresowania
i niechęć do skomplikowanych zagadnień. Reagan powodował, że rzeczy stawały się lekkostrawne. Wszystko, o czym mówił, było ubrane w proste, krótkie słowa. Podatki były złe, zatrudnienie - dobre. Stany były wolnym krajem, Związek Radziecki nie. I Reagan nigdy nie pozwolił prawdziwemu faktowi popsuć dobrego obrazu.

Nawet, jeśli to wszystko nie jest najładniejsze, to jednak musimy nauczyć się wiele ze zdolności Reagana do włączania się w sentyment mas i rozkładania złożonych zagadnień na proste sprawy, z którymi może się utożsamić duża część społeczeństwa. Czy to podejście zmniejsza nasze cele? Nie. W szczególności próba dotarcia do jak największej liczby ludzi dokonuje się przede wszystkim przez telewizję.

Mówi się, że kamera nigdy nie zmruży oka. Może być to prawdą, ale też nigdy kamera nie interesuje się dłużej jedną tylko rzeczą. Kiedy w wieczornym dzienniku telewizyjnym pojawia się informacja o problemach środowiskowych, nie więcej niż 10-cio sekundowy wywiad. Możesz mieć tylko dziesięć sekund na wyartykuowanie przesłania, które wzbudzi pożądaną reakcję. Jeśli naprawdę chcesz, aby przesłanie przebiło się przez wszystkie zakłócenia i uderzyło we właściwą strunę, powinno być krótkie, jasne i chwytliwe. Musisz przyjąć, że masz jeden strzał - jedno zdanie albo mniej - aby przedstawić swoje przesłanie. Często dobrym przewodnikiem po komunikatach, które mieszczą się w tym formacie, jest myślenie o tym, jakie nagłówki chciałbyś zobaczyć następnego dnia w gazetach
z informacją o twoim proteście czy akcji.

Powinieneś dokonać burzy mózgów, aby opracować temat, tworząc przesłanie wystarczająco krótkie i jasne, aby zmieściło się na naklejce czy plakacie. Pomyśl o efektywnych tematach, które widziałeś już w użyciu i pomyśl, jak wiele może być powiedziane w tak niewielu słowach.

Kiedy temat problemu czy wydarzenia jest określony i ulepszony, każdy, kto jest włączony, powinien zostać poinformowany, jak najlepiej przedstawić przesłanie. Pamiętajcie, nie ma nic złego w powtarzaniu. Powtarzanie twojego przesłania -
i wzmacnianie go obrazem - to klucz do udanej
masowej komunikacji.

Jest to szczególnie ważne w przypadku protestu. Prasa będzie zazwyczaj przeprowadzać wywiady z twoim rzecznikiem, ale może też chcieć porozmawiać z innymi uczestnikami akcji. Tych ludzi trzeba brać pod uwagę na etapie planowania współpracy
z prasą. Muszą oni rozumieć, co chcecie powiedzieć i jak najlepiej to powiedzieć w ciągu 5-10 sekundowych urywków wypowiedzi, których potrzebują dziennikarze RTV. Poćwicz mówienie urywkami, krótkimi zdaniami.

Oto niektóre najczęściej zadawane pytania, które należy przewidzieć przy proteście. Bądź przygotowany na szybką odpowiedź na pytania:

- Dlaczego tu jesteś?

- Co chcesz przez to osiągnąć?

- Czy ten protest jest naprawdę rozwiązaniem?

- Co mogą zrobić z tym problemem ludzie?

Przed protestem szczegółowo poinformuj wszystkich, którzy mogą rozmawiać z prasą
i przeprowadź kilka próbnych wywiadów. Przy przygotowaniach niezwykle pomocna jest amatorska kamera video. Ma w sobie zdolność do popsucia każdemu wypowiedzi. Może to brzmieć okrutnie, ale jest
bardzo konstruktywne.

Udzielając każdego wywiadu, utrzymuj kontakt wzrokowy, zwłaszcza z kamerą. Unikaj używania slangu swojej grupy. Na przykład, jeśli działasz na rzecz przywrócenia ESA, nie używaj skrótu. Mów: Endangered Species Agency (Agencja ds. Zagrożonych Gatunków). Kilka przykładów do unikania: UNEP, OECD, IWC, ICATT, IAEA itd.

Reasumując, zacznij od najważniejszych spraw:

1. Określ swoje cele, grupę celową i rodzaj reakcji, którą chcesz wywołać.

2. Stwórz dla problemu temat, który wywoła pożądaną reakcję. Planuj z góry, jakie chciałbyś zobaczyć następnego dnia nagłówki artykułów o twojej akcji.

3. Zaprojektuj przesłanie, mając na uwadze temat i reakcję.

4. Pamiętaj, że nie ma nic złego w powtórzeniach zasadniczego przesłania. Pamiętaj, masz obraz. Wzmocnij przesłanie obrazem.

5. Szczegółowo poinformuj wszystkich uczestników protestu o strategii wobec mediów
i przećwicz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, najlepiej przed kamerą,
a z pewnością w parach.

6. Określ kontrargumenty. Zastanów się, jakiej argumentacji będzie używać druga strona, aby podkopać twoją pozycję; przygotuj odpowiedzi.

WIZUALNE OPAKOWANIE INFORMACJI

Jedno zdjęcie może zawrzeć wszystkie elementy konfliktu i to, co chcesz osiągnąć. Udany obraz mówi sam za siebie i nie potrzebuje podpisów i wyjaśnień.

Kiedy planujesz specjalne wydarzenia czy protesty, dobrze jest zacząć od określenia, jaki obraz chcesz stworzyć. Myślenie obrazami pomoże ci dotrzeć do prostego, zrozumiałego tematu, który jest kluczem do wszystkich udanych wydarzeń.

Video i zdjęcia są najpotężniejszymi dostępnymi narzędziami komunikacyjnymi. Zaplanuj kreatywne sposoby zakomunikowania twojego przesłania w różnych mediach. Znalezienie kamerzysty nie powinno wydarzyć się w ostatniej chwili, ale być priorytetem od samego początku (pod warunkiem, że masz budżet na wynajęcie zawodowca - jeśli nie, to uczestnik akcji z kamerą 8mm jest lepszy niż nic). W przypadku dużego wydarzenia, planuj i określaj budżet z góry. Korzystaj z sieci działaczy ekologicznych, żeby zarekomendowali dobrych fotografów i kamerzystów. Jeśli zdjęcia będą dobre, to twoja inwestycja będzie tego warta, bo będziesz mógł je rozpowszechniać długo po zakończeniu akcji.

Aby ocenić, czy wydarzenie rzeczywiście potrzebuje fotografa czy kamerzysty na miejscu akcji, zastanów się nad następującymi pytaniami:

1. Czy dziennikarze będą na miejscu akcji? Jeśli wasz protest jest planowany w miejscu odległym albo nadzwyczaj wcześnie czy późno bądź w czasie weekendu, dziennikarzy może nie być, co zwiększa bardzo rolę waszych własnych fotografów.

2. Czy wydarzenie nie ma przypadkiem skali ogólnokrajowej czy międzynarodowej? Jeśli tak, opcją jest przekazanie waszego materiału filmowego stacjom TV, a zdjęć agencjom prasowym.

3. Czy są dodatkowe możliwości użycia waszych zdjęć i filmów, dla których macie plan i budżet? Łatwo jest przyjąć, że po akcji wasz film będzie przydatny, ale półki uginające się pod ciężarem raz użytych filmów przeczą temu.

4. Czy aparat fotograficzny/kamera zwiększą bezpieczeństwo protestujących? Jeśli istnieje szansa, że dojdzie do konfrontacji, kamera dokumentująca wydarzenia eliminuje anonimowość, co zniechęca ludzi do podejmowania sprzecznych z prawem działań, utrwalonych na taśmie.

5. Czy jest to w waszym budżecie?

STRUKTURA MEDIÓW GLOBALNYCH

Oczywiście, media na całym świecie różnią się między sobą w zależności od kraju, regionu, struktury politycznej i samego rodzaju mediów. Istnieją doskonałe przewodniki, zawierające informacje o mediach, ich adresach, w jaki sposób się z nimi kontaktować,
a także informatory o międzynarodowych biurach prasowych za granicą (np. Der Spiegel w biurach ONZ w Genewie czy Reuters w Tokio). Biorąc pod uwagę rozmiary i pole zainteresowania poszczególnych mediów światowych, jest ważne, aby ukierunkować strategię prasową na te, które

a) będą najbardziej zainteresowane i

b) będą miały największy zasięg i wpływ.

Zamiast próbować opisać całą strukturę mediów światowych, przedstawiamy poniżej zarys mediów w jednym kraju, Stanach Zjednoczonych. Wiele mediów światowych funkcjonuje w podobny sposób. Spójrzcie na ich podział i przemyślcie podobieństwa
i różnice w wasz
ym kraju.

Aby udało się przekazać wasze przesłanie na szczeblu ogólnokrajowym, trzeba zrozumieć, jak funkcjonują media w waszym kraju, tak aby układać lepsze strategie współpracy z nimi.

STRUKTURA MEDIÓW W USA

Biorąc pod uwagę rozmiary i złożoność Stanów Zjednoczonych, nie jest zaskoczeniem, że media kładą główny nacisk na problemy lokalne i regionalne. Oprócz trzech głównych sieci telewizyjnych (ABC, NBC, CBS), agencji prasowych, dziennika USA Today i CNN, prasy ogólnokrajowej właściwie nie ma.

Jeśli chodzi o nakład, "USA Today" i "The Wall Street Journal" są najbliższe gazetom ogólnokrajowym i obydwie zawierają publikacje międzynarodowe. "USA Today" jest dostępny wszędzie w tej samej cenie i o tej samej porze. Niestety, jeśli chodzi
o dogłębność informacji, "USA Today" jest bardzo ograniczony.

"The Wall Street Journal" również ma drukarnie w całym kraju i liczne dodatki lokalne. Jest gazetą o wysokiej jakości, o konserwatywnych zapatrywaniach. Kolumna opinii
i komentarzy "Wall Street Journal" jest jednym z ostatnich bastionów wściekle antyekologicznych sentymentów. "Journal" jest wpływowy w kręgach przemysłowych. Główny nacisk kładzie na wiadomości finansowe. Nie przedstawia zdjęć. Gazeta przywiązuje wielką wagę do dziennikarskich dochodzeń. Drukowała istotne teksty, opisujące brudne interesy od Waste Management, Inc. do Eda Meese i Contras.

"The New York Times" (największy dziennik w USA) i w dużym stopniu "Los Angeles Times" i "Washington Post" mają ambicje stać się gazetami ogólnokrajowymi. "The N.Y. Times" ma ogólnokrajowe wydanie, które można dostać w wielu miejscach poza Nowym Jorkiem, ale poza Wschodnim Wybrzeżem jego nakład jest ograniczony. Te trzy dzienniki odgrywają niesłychanie istotną rolę w kształtowaniu wiadomości.

Dziennikarze w mniejszych stanach zainteresowani, powiedzmy, problemami amerykańskich fabryk zbrojeniowych, mogą o tym pisać, ale dopóki "New York Times" nie przedstawi sprawy w znaczący sposób, nie ma ona charakteru naprawdę ogólnokrajowego.

Każdej nocy ogólnokrajowa sieć telewizyjna dociera do ponad 40 milionów Amerykanów. Cokolwiek nie powiedzą Dan Rather czy Peter Jennings (znani dziennikarze TV amerykańskiej - tłumacz), ma ogromną wagę, jeśli chodzi o wpływ na amerykańską duszę. A z czego składają się wieczorne wiadomości?

Zazwyczaj jest to spora ilość informacji międzynarodowych, po których następują informacje o działaniach prezydenta. Odmiennie niż np. brytyjskie dzienniki z długimi informacjami BBC News, informacje sieci amerykańskich trwają w ciągu doby w sumie 30-60 minut. Kiedy pojawia się informacja o ekologii, zazwyczaj jest przedstawiana z niewłaściwego punktu widzenia, a nacisk położony jest na nieodpowiednie miejsce. Alkoholowe nawyki kapitana Hazelwood były ważniejszą informacją, niż światowa konsumpcja ropy - rzeczywista przyczyna wycieku z tankowca Valdez.

W wiadomościach sieci, wiadomości zagraniczne są przedstawiane nieproporcjonalnie słabo i najczęściej z bardzo nacjonalistycznego punktu widzenia. ("Szesnastu Amerykanów ginie wypadku samolotu w Botswanie. Liczba zabitych może wynosić nawet 300...")

Jakkolwiek w uproszczeniu, tak wygląda amerykańska telewizja ogólnokrajowa. Jeśli dorzucić jeszcze kilka reportaży - historia konsumenta, materiał o edukacji - to obraz będzie mniej więcej kompletny. Działacze często zastanawiają się, dlaczego ich akcje nie znajdują odbicia w mediach. Przyczyna jest dość prosta. Naprawdę nie ma na to miejsca. Bardzo nieliczne, jeśli w ogóle, protesty przebijają się do tych mediów.

CNN jest inna. Ponieważ nadają nieustanny, 24-godzinny dziennik, są bardzo zainteresowani wszelkimi informacjami i mają więcej miejsca na informacje, które mogą uznać za lokalne. W porównaniu do sieci telewizyjnych, widownia CNN jest mała - nigdy więcej niż milion osób w jednym momencie. Ich relatywny wpływ jest jednak przeogromny. CNN (albo lokalna informacyjna stacja radiowa) zazwyczaj idzie we wszystkich pokojach redakcyjnych i newsroomach na świecie. Satelitarny dostęp dał CNN coraz większą widownię międzynarodową. Coraz większa ilość pracowników, wzajemne umowy wymiany materiałów z lokalnymi stacjami TV i sieciami w innych krajach oraz ogromna sieć współpracujących z CNN niezależnych dziennikarzy uczynił w krótkim czasie z CNN najlepszą amerykańską organizację, zajmującą się przekazywaniem wiadomości.

Gdy byliśmy świadkami wojny w Zatoce Perskiej, CNN miała duży międzynarodowy wpływ dzięki swoim relacjom na żywo i wyprzedziła zdolność innych sieci do przedstawienia tak obszernego odbicia wydarzeń.

WIADOMOŚCI LOKALNE

Lokalne stacje telewizyjne, jeśli są afiliowane przy sieciach ogólnokrajowych, zazwyczaj będą korzystać tylko z materiałów filmowych, bez komentarza reportera. To oznacza trzy-pięć sekund migawki, która nie zawiera nic poza informacją, że: "dzisiaj działacze zablokowali wejście do budynku federalnego, protestując przeciwko dyskryminującym zarobkom w Nowym Jorku". Koniec wiadomości.

Tym niemniej, coraz częściej lokalne stacje formują regionalne sieci ze stacjami w pobliskich rynkach mediów (jest to trend narastający także w skali międzynarodowej).

Przede wszystkim z powodu "eksplozji" sieci kablowych cały czas pojawiają się możliwości "ogólnokrajowego" przekazu przy pomocy małych widowni. W Stanach Zjednoczonych narasta liczba stacji informacyjnych: "Independent Network News" (własność Chicago Tribune), pakiety informacyjne sieci Fox Broadcasting dla jej stacji lokalnych; Headline News CNN są sprzedawane stacjom na całym świecie; śmieciowe pseudowiadomości w rodzaju "Sprawy Bieżące" (Current Afair) sieci Fox czy USA TODAY również od czasu do czasu przemycają informacje ekologiczne między oczywiście ważniejszymi sprawami Elisabeth Taylor i Księżniczki Diany.

AGENCJE PRASOWE

Jednym z najlepszych sposobów, aby zapewnić dobrą obecność w mediach, jest korzystanie z agencji prasowych. Associated Press i United Press International, pomimo, że powstały w różny sposób, w zasadzie spełniają to samo zadanie - wysyłają informacje słowne i zdjęcia do klientów na całym świecie. Wysyłają je nie tylko do gazet. Również stacje i sieci telewizyjne korzystają z usług agencji prasowych, aby wiedzieć o najważniejszych spodziewanych wydarzeniach i odpowiednio przygotować plan pracy.

Mocne zdjęcie, przekazane przez agencję prasową, może zostać wykorzystane przez dziesiątki gazet i zobaczone przez miliony ludzi.

Kiedy zajmujemy się mediami, często przeoczamy agencje, ponieważ na prowincji ich biura są małe albo w ogóle ich nie ma. To nie oznacza, że nie opiszą wydarzenia czy nie przyjmą i prześlą zdjęć.

W każdym stanie USA, AP i UPI mają stanowe "kwatery główne", położone albo w stolicy stanu, albo największym mieście. Mniejsze biura istnieją w mniejszych miastach. Często pracuje w nich tylko jeden lub dwóch reporterów i rzadko są otwarte 24 godziny na dobę. W jeszcze mniejszych miejscowościach agencje współpracują z "wolnymi strzelcami" - półoficjalnymi korespondentami, którzy są opłacani za poszczególne informacje i nie są na etacie.

Każde biuro dostarcza przygotowane wiadomości do serwisów stanowych, regionalnych i ogólnokrajowych, dostarczanych przez agencje ich klientom tak prasowym, jak radiowym i telewizyjnym.

Krótka charakterystyka agencji prasowych

Associated Press (AP) jest największą na świecie agencją prasową. AP obługuje
80-90% wszystkich amerykańskich gazet codziennych. AP, odmiennie niż konkurencja, została założona jako przedsiębiorstwo niedochodowe. AP ma biura we wszystkich pięćdziesięciu stanach i praktycznie każdym kraju. Ich biuro w Waszyngtonie ma opinię bardziej konserwatywnego (prawicowego) niż jakiekolwiek inne biura AP. "Książka dzienna" AP jest publikowana w każdym stanie i prawie każdym większym mieście USA. Jako dzienny porządek wydarzeń, książka ta jest podstawowym narzędziem używanym p
rzez redaktorów gazet, radia i telewizji przy podejmowaniu decyzji, o jakich wydarzeniach danego dnia pisać.

United Press International (UPI) powstała jako przedsięwzięcie komercyjne, co było
o tyle nieszczęśliwym pomysłem, że w naszych czasach nigdy nie udało się jej wypracować zysku. Z powodu ograniczeń budżetowych, w ciągu ostatniego dziesięciolecia miały miejsce zwolnienia pracowników i obniżki pensji. Zawieszona została działalność w niektórych krajach, czeka to również wiele innych biur. UPI ma dwie silne strony: szybciej przygotowują i wysyłają materiały, niż ich rywale z AP i mają bardzo dobry serwis w Ameryce Południowej.

Reuters jest agencją dominującą w większej części świata. W USA służy zazwyczaj jako agencja wiadomości biznesowych. Reuters próbował rozszerzyć działalność otwierając więcej biur w USA i wykupując większość serwisu fotograficznego UPI. Podczas, gdy UPI nadal się kurczy, wiele amerykańskich przedsiębiorstw prasowych polega coraz bardziej na Reuters, jako głównym konkurencie AP.

Inne międzynarodowe agencje prasowe to IPS, AFP, DPA i wiele innych, o bardziej regionalnym nastawieniu.

KSIĄŻKA DZIENNA

Niektóre agencje prasowe, np. AP w USA, publikują książki dzienne specjalnie dla mediów z listą najważniejszych wydarzeń dnia w danym mieście. Redaktorzy prowadzący czytają książki dzienne uważnie, aby określić, gdzie należy wysłać reporterów. Istnieje również "książka tygodniowa", która pozwala redaktorom opracować harmonogram pracy i priorytety informacyjne.

Pozycje w książce dnia są bardzo krótkie i zawierają informacje "Kto, co, kiedy, gdzie
i dlaczego" (uwaga na pozycję "dlaczego") oraz nazwisko osoby kontaktowej i numer telefonu. Podając do agencji informację skrojoną możliwie najbardziej do tego formatu, ograniczysz możliwość popełnienia przez ich pomyłki. Takie "zawiadomienie dla prasy"
o nadchodzących wydarzeniach może również zostać przefaksowane do lokalnych gazet, radia i telewizji, jeżeli chcecie zawiadomić prasę przed wydarzeniem. Faksowi powinien towarzyszyć telefon, który us
tali, czy dana gazeta/radio jest zainteresowana wydarzeniem
i który dziennikarz będzie je obsługiwał (patrz: "obłaskiwanie prasy" poniżej).

CZASOPISMA

Często przypominamy sobie zbyt późno, że czasopisma są ważnym źródłem informacji dla bardzo wielu ludzi. W dodatku, rynek czasopism, który kiedyś był bardzo ogólny (np. Life and Look), zmienił się dramatycznie i zaspokaja teraz specyficzne zainteresowania: pojawiły się pisma kobiece, czasopisma sportowe, konsumenckie, przyrodnicze oraz czasopisma dla miłośników kotów zainteresowanych astrologią. Czego by nie szukać, zawsze się coś znajdzie.

Jeśli uważasz, że masz mocną informację, którą dane pismo może wykorzystać do artykułu, zastanów się nad rozmową z czasopismem lokalnym, ogólnokrajowym czy nawet międzynarodowym. Weź pod uwagę, że czas przygotowywania czasopisma do druku (od początku przygotowania artykułu) wynosi zazwyczaj 3-6 miesięcy i że naglące sprawy raczej nie wchodzą w rachubę. Niektóre tematy, które zostały wykorzystane
w czasopismach: częstość występowania raka u kobiet a substancje toksyczne
(Ms. Magazine i inne pisma kobiece), przemoc wobec ekologów (Newsweek), zmiany klimatyczne a przemysł ubezpieczeniowy (New Scientist), itd. I nie zapominajcie
o pismach lewicowych (np. Mother Jones) czy pismach ekologicznych. Często są dobrym początkiem dla nowego tematu dla prasy.

RADIO

Radio również jest dobrym sposobem na pokazywanie pewnych tematów lokalnie, regionalnie czy na skalę międzynarodową (np. BBC, National Public Radio). Wiele stacji chce zrobić wywiad przez telefon, kiedy nie mają reporterów na miejscu, ale chcą mieć materiał z wydarzenia. Radio może być też najlepszym środkiem przekazu najnowszych informacji. Radiostacje informacyjne mają częste dzienniki, często dodają najnowsze informacje i lubią podawać informacje o wydarzeniach w czasie ich trwania. W dodatku tysiące radiostacji pojawiło się w całych Stanach (i na świecie), dając ogromne możliwości prowadzenia dialogu o problemach ekologicznych.

OBŁASKAWIAJĄC PRASĘ

Jednym z najlepszych sposobów korzystnego wpływania na jakość informacji
o wydarzeniach jest edukacja prasy i informowanie jej o szczegółach problemu zanim odbędzie się wydarzenie. Podając prasie wszystkie istotne informacje o problemie i dając do zrozumienia, że wasza grupa jest istotnie zaangażowana, przezwyciężycie wrażenie, że jesteście mało wiarygodni i nie warto o was pisać.

Ogólnie rzecz biorąc, dziennikarz zajmujący się ekologią jest dobrem rzadkim. Ochrona środowiska jest zazwyczaj opisywana przez dziennikarza "od wszystkiego", który jest specjalnie zainteresowany problemem. Osoba ta zapewne nie będzie miała czasu, żeby doskonale orientować się we wszystkich sprawach ochrony środowiska, dotyczących jego/jej miejscowości. I tutaj jest wasza rola. Utrzymuj kontakt z prasą w waszym regionie. Informuj ich o tym, co się dzieje. Istnieją szanse, że jeśli pojawia się temat,
o którym gazety nie piszą, to jest to spowodowane niepoinformowaniem dziennikarzy albo niewytłumaczeniem im istoty problemu w taki sposób, aby problem wydawał
im się na czasie.

Pamiętajcie, że typowy dziennikarz, redaktor czy producent może otrzymywać nawet sto informacji dziennie. W rezultacie wiele faksów, informacji i telefonów jest po prostu ignorowanych. Jeśli organizacja czy osoba wyrobi sobie opinię alarmującej o byle czym, jest rutynowo omijana przez dziennikarzy.

Uważajcie na czas zamknięcia wydania. Nie dzwoń do producenta, kiedy program właśnie trwa czy do dziennikarza, kiedy zamyka numer. Jeśli obiecasz wysłać coś
w określonym czasie albo zadzwonić, zrób to. Profesjonaliści z mediów zawsze docenią, jeśli uważasz na to, do kiedy muszą przygotować materiał i zamknąć wydanie.

Jako działacz, pracujący nad wybranym zagadnieniem, jesteś niejako zobowiązany nawiązać bardziej towarzyskie stosunki z dziennikarzami w mieście czy regionie. Informuj ich pocztą, telefonicznie czy na okazjonalnych spotkaniach i wykreuj się na wiarygodne
i poważne źródło informacji.

Zanim zadzwonisz do dziennikarza, zapamiętaj:

1) masz wiedzieć, co chcesz powiedzieć, zanim zadzwonisz i masz mówić zwięźle;

2) przyjrzyj się problemowi z wielu stron. Jak wpływa on na społeczeństwo? Jakie jest prawodawstwo? Co mogą zrobić ludzie?

3) unikaj telefonowania w czasie zamykania wydania i kiedy dziennikarze są na antenie.

JAK ROZMAWIAĆ Z PRASĄ

Wszystko może nam się zdarzyć. Niewinne zdanie wypowiedziane dla prasy staje się stanowiskiem politycznym albo zwykłą pomyłką w druku. Mówimy potem nieskładnie, że zacytowano nas niedokładnie czy cytowano wyjęte z kontekstu zdania. Tak może być, ale zazwyczaj nic z tym nie da się zrobić. Najlepszym lekarstwem jest nie dopuszczać do takich sytuacji.

Postaw się w sytuacji dziennikarza. Siedzi po drugiej stronie linii telefonicznej ze słuchawką przyciśniętą do ucha, zapamiętale wypisując coś na komputerze, podczas gdy ty opowiadasz bajki o tym, co się dzieje z całym światem. Z pewnością pojawią się błędy.

Mów powoli. Upewnij się, że reporter ma czas zapisać, co powiedziałeś albo przynajmniej nadąża za tobą, jeśli mówisz za szybko. Wielu dziennikarzy odczyta to,
co zapisali z twoich wypowiedzi, jeśli ich poprosisz. Proś ich więc o to.

Wstępne określenie kierunku wywiadu pomoże uniknąć ci tematów, o których nie chcesz rozmawiać albo nie masz wystarczających do tego kwalifikacji. Z góry pytaj,
o jakie informacje chodzi dziennikarzowi albo jakiego rodzaju pytań można się spodziewać. Zazwyczaj ci powiedzą. Pamiętaj, że zupełnie naturalna jest odpowiedź "nie wiem, ale sprawdzę to dla pana". Lepiej zawsze jest przyznać się do niewiedzy, niż strzelać i pudłować.

Twoje odpowiedzi muszą być krótkie, a myśli jasne. Ustal sobie z góry 2-3 najważniejsze rzeczy, o których chcesz powiedzieć i trzymaj się ich, jak tylko możesz. Pamiętaj, że tylko 5-10 sekund twojej wypowiedzi trafi na antenę, więc przygotuj właśnie "pigułkę": 5-10 sekund najważniejszych uwag.

KILKA POJĘĆ, KTÓRE TRZEBA ZNAĆ

OFF THE RECORD - prywatnie - Jeśli chcesz, żeby dziennikarz nie przypisał ci pewnej informacji czy wypowiedzi, zapowiedz, że nie jest ona do druku pod twoim nazwiskiem. Pod względem technicznym poprzedź swoje uwagi stwierdzeniem, że to, co powiesz, mówisz prywatnie i nie może być wiązane z twoim nazwiskiem (czy organizacją). Niektórzy dziennikarze odmawiają wykorzystania takiej informacji, której nie mogą nikomu przypisać. Jeśli nie chcesz wziąć odpowiedzialności za swoje słowa, to nie oznacza to, że dziennikarz nie może potwierdzić tej informacji u innego źródła
i przekazać jej czytelnikom/widzom itd. Rozmowa prywatna z reporterem pozwala ci na szczerość, ale są tego złe strony. Jeśli
cały czas zmieniasz charakter rozmowy z prywatnej na oficjalną, rosną szanse, że dziennikarz może się nie połapać i przypisze ci zdanie, którego nie chciałeś powiedzieć publicznie. To może być niebezpieczne.

EMBARGO - ograniczenie - Jeśli podajesz informację z embargiem, to oznacza, że gazeta czy radio nie mogą wykorzystać tematu do chwili, kiedy nie zniesiesz tego embarga. Data i czas embarga powinny zostać wyraźnie określone w czasie rozmowy
z dziennikarzem, w informacji dla pras
y - zaznaczone drukowanymi literami na samym początku informacji. Podanie delikatnej informacji obłożonej embargiem może być nieostrożne, bo każda gazeta i stacja radiowa czy telewizyjna inaczej je rozumie. Embargo jest dobre przy publikacji raportów: daje dziennikarzom możliwość zapoznania się z nimi zanim zostaną oficjalnie opublikowane.

WYŁĄCZNOŚĆ - znowu definicja różni się i musisz wyrażać się bardzo jasno. Zgoda na wyłączność może być sposobem na zapewnienie informacji o wydarzeniu, pozwalając jednemu środkowi przekazu na przedstawienie danego problemu jako pierwszemu. Dając wyłączność stacji TV czy gazecie - możemy sobie od razu zrobić wrogów wśród konkurencyjnych mediów. Tym niemniej, czasem sytuacja narzuca konieczność ograniczonego dostępu do wydarzenia - a musisz zapewnić, że będą przy nim media. Oferowanie wyłączności zaufanemu dziennikarzowi to dobry sposób na zapewnienie, że jego stacja/gazeta będzie relacjonować nasze wydarzenie.

PROTESTY

Działacze często prowadzą protesty czy akcje, aby przekazać to, co mają do powiedzienia. Media mogą być nośnikiem tych przekazów. Jeśli nie piszą o tobie gazety
i nie mówi radio i telewizja, twój przekaz trafia donikąd.

Nie ma gwarancji, że o akcji ktoś napisze, ale istnieją sposoby, aby zwiększyć tego szanse. Musisz myśleć jak redaktorzy prowadzący. Zadaj sobie pytanie, po co wysyłasz swoich dziennikarzy na miejsce akcji i co spodziewasz się, że przyniosą z powrotem.

Kiedy planujesz protest, zastanów się, jakie problemy logistyczne powinny zostać rozwiązane na poszczególnych etapach planowania, np. czy będzie dość światła dla kamer, czy dziennikarze będą mogli obserwować wydarzenie bez ryzyka aresztowania. Jeśli to jest konferencja prasowa, to czy nagłośnienie jest dostateczne, aby dziennikarze słyszeli przemawiających? Pamiętaj o czasie akcji - kiedy zaczniesz akcję o 4 po południu, to raczej nie trafisz do wieczornych wiadomości telewizyjnych. Pamiętaj o godzinach zamknięcia wydań i ograniczeniach, które muszą znosić dziennikarze i nie dokładaj im cierpień.

Dowiedz się, jaki jest zasięg mediów. Jeśli miejsce wydarzenia leży poza ich zasięgiem, to czeka cię ciężka walka, aby sprzedać im temat.

NA MIEJSCU WYDARZENIA

Najważniejszą sprawą nie jest ściągnięcie mediów na akcję, ale współpraca z nimi na miejscu akcji. Zbyt często działacze w gorączce wydarzeń zapominają spędzić kilku chwil z dziennikarzami. Ktoś powinien zostać wyznaczony do kontaktu z prasą i służyć jako łącznik organizatorów. Rzecznik prasowy powinien zająć się rozdaniem materiałów dla prasy. Powinien zapewnić, że prasa będzie wiedziała, kim są kampanierzy i że będzie rozmawiała bezpośrednio z nimi. Ponadto zawsze trzeba notować, kim są dziennikarze obsługujący wasze wydarzenie i dla jakich mediów pracują, aby można się było z nimi skontaktować i podać dodatkowe informacje po wydarzeniu.

NAJWAŻNIEJSZE SPRAWY

1. Planując protest, określ temat i przesłanie, które powinno być chwytliwe i na tyle krótkie, żeby mogło zmieścić się na naklejce. Coś prostego i łatwego do przełknięcia.

2. Przygotuj ważniejsze informacje wprowadzające, które mogą zostać rozdane prasie. Te informacje powinny zawierać wiarygodne statystyki wzmacniające waszą krytykę. Upewnij się, że cała faktografia jest opatrzona źródłami.

3. Zdecyduj Z GÓRY, czy nie potrzeba fotografa i kamerzysty.

4. Upewnij się, czy masz wystarczająco wiele osób do dyspozycji. Jest absolutnie niezbędne, aby ktoś o kwalifikacjach umożliwiających odpowiadanie na pytania związane z akcją oczekiwał na telefony prasy podczas akcji. Inna obeznana
z problemem osoba powinna znajdować się na miejscu wydarzenia, rozmawiać z prasą
i pilnować, aby kampanierzy też nie zapomnieli spotkać się z dziennikarzami.

5. Dzwoń do agencji prasowych z najnowszymi informacjami. Mogą nie wysłać reportera na miejsce akcji, ale często sformułują i rozpowszechnią informację na podstawie rozmowy telefonicznej.

6. Dzwoń do radia. Radio lubi podawać najnowsze wiadomości albo relacjonować wydarzenia na żywo.

7. Jeśli na akcji nie ma dziennikarzy z agencji prasowych czy lokalnych gazet, skontaktuj się z nimi w sprawie wykorzystania waszych fotografii. Ktoś musi wsiąść w samochód
i objechać miasto. Kolorowe zdjęcia powinny być wywoływane w ekspresie. Niektóre, ale nie wszystkie agencje, wywołują zdjęcia czarno-białe. Ale pamiętajcie o zamknięciu wydania! Wywołanie i wysuszenie negatywów zajmuje więcej niż godzinę. Omówcie to z fotografami i dziennikarzami na miejscu akcji.

To samo zróbcie ze stacjami telewizyjnymi, jeśli na miejscu macie własnego kamerzystę z materiałem, a jakaś stacja nie przysłała ekipy.

INFORMACJA DLA PRASY

Informacja dla prasy jest rozsyłana do mediów aby przedstawić podstawowe wyznaczniki akcji - kto, co, gdzie, kiedy, dlaczego i jak. Notka powinna być krótka, zwięzła i podawać informacje, których szuka dziennikarz.

Przede wszystkim, informacja dla prasy powinna być krótka i dokładna. Zawsze dwie inne osoby powinny ją przeczytać. Redaktorzy i dziennikarze nie lubią przekopywać wszystkich stron, żeby dotrzeć do najistotniejszych. Powinno się ją czytać jak informację gazetową, zbudowaną na zasadzie odwróconej piramidy - najważniejsze, najoczywistsze informacje na górze, następnie cytaty i informacje dodatkowe.

Podstawowa formuła informacji dla prasy zawiera datę, nagłówek, osoby kontaktowe
z numerami telefonów, kto, co, kiedy, gdzie, dlaczego i jak, niekiedy jeden czy dwa cytaty; wszystko na jednej czy dwóch stronach. Najlepsza jest jedna strona. Pisz mocny akapit wprowadzający, ponieważ dalej zazwyczaj redaktor miejski nie czyta.

Żaden dobry dziennikarz nie skróci informacji dla prasy. Tak, jak w każdym przypadku współpracy z mediami, musisz spróbować przewidzieć, czego dziennikarze szukają. Im lepiej ci się to uda, tym bardziej prawdopodobne, że informacja dla prasy lub jej część pojawi się w mediach jako wiadomość.

TYPY INFORMACJI DLA PRASY

W zasadzie istnieją trzy rodzaje informacji dla prasy (patrz: przykłady na końcu podręcznika):

1. Informacja o proteście/wydarzeniu.

2. Informacja o reakcji/oświadczenie.

3. Informacja o wynikach badań itp.

ad.1. Informacja o wydarzeniu w pierwszym akapicie powinna koncentrować się na tym, co zrobiliście i dlaczego. Podaj szczegóły, takie jak liczba uczestników, adres i inne.

Dołącz informacje dodatkowe, które wzmacniają twoje stanowisko oraz wymień wcześniejsze wysiłki grupy przed demonstracją (tj. lobbying, skargi itd.). Próbuj wykorzystać niezależną informację. Podawaj również rozwiązania (np. nasza grupa wzywa firmę X do zmniejszenia ilości odpadów przez zastosowanie istniejącej czystej technologii itd.).

ad.2. Informacja o reakcji jest dobrym sposobem na dostanie się do mediów w sprawie, na którą reagujesz. Jeśli wydarzenie dotyczy jednego z twoich tematów działań, musisz być gotowy na natychmiastową odpowiedź.

Ta informacja jest zazwyczaj bardzo krótka i przedstawia odpowiednie cytaty. Musi zostać wysłana NAJSZYBCIEJ, JAK TYLKO MOŻLIWE, żeby w ogóle miała jakieś znaczenie. W zasadzie żadne informacje dodatkowe nie są potrzebne; reakcja jest potrzebna dziennikarzom, aby zrównoważyć przedstawiany problem.

Ta sama zasada obowiązuje w przypadku reakcji na prace ustawodawcze; w tym wypadku możesz zazwyczaj przygotować stanowisko zawczasu.

Wysyłając informację dla prasy natychmiast albo jeszcze przed danym wydarzeniem, dajesz dziennikarzowi to, czego z pewnością będzie potrzebował. Jeśli dziennikarz ma
w ręku wasze oświadczenie, to ma z głowy poszukiwanie jeszcze jednego elementu do materiału.

ad.3. Informacja o wynikach badań itd. jest dokumentem, który rozpowszechniasz wraz
z raportem czy studium. Powinna streszczać najważniejsze punkty raportu, aby dziennikarz, który może nie mieć czasu (a zazwyczaj nie ma), nie musiał czytać całego dokumentu. Streszczenie raportu jest również niezwykle użyteczne dla reporterów, którzy mają mało czasu na przeczytanie całego dokumentu. Znowu, embargo na opublikowanie raportu może dać mediom więcej czasu na zapoznanie się ze skomplikowanym raportem zanim zostanie opublikowany (patrz POJĘCIA powyżej).

KONFERENCJA PRASOWA

Konferencje prasowe są jednym z najtrudniejszych, ryzykownych, ale potencjalnie użytecznych środków współpracy z mediami. Są również jedną z najbardziej nadużywanych strategii wobec mediów. Konferencje prasowe organizuje się, aby przedstawić ważny raport albo zająć stanowisko wobec rozwoju sytuacji w danej, interesującej was dziedzinie. Najważniejsze sprawy przy organizowaniu konferencji prasowej to:

1. Zdecyduj, czy konferencja prasowa to najlepszy sposób na przedstawienie sprawy.

2. Zastanów się, co chcesz powiedzieć i kim będą uczestnicy, zanim zdecydujesz się na jej zwołanie.

3. Zacznij punktualnie i nie przedłużaj jej powyżej 30-45 minut. Zawsze pozostaw czas na pytania. Ktoś, kto będzie pełnił funkcję "reżysera" powinien pilnować, aby konferencję nie odbiegała od tematu. Jeśli twoja konferencja nie wyjdzie, to dziennikarze mogą uznać, że wasze opinie również są mało poważne.

4. Przećwicz przedstawianie uwag i przygotuj się na pytania, stosując grę z podziałem na role. Jeśli spodziewasz się wrogich pytań, nie zostaniesz zaskoczony, a twoje odpowiedzi będą efektywniejsze.

5. Zwróć uwagę na różne terminy zamknięcia wydań poszczególnych mediów. Wszelkie pory przed 9 rano i po 1400 mogą być dla dziennikarzy niekorzystne.

6. Upewnij się, że masz wystarczającą ilość zestawów informacyjnych dla dziennikarzy. Nie oczekuj, że będą się nimi dzielić przed zamknięciem wydania.

7. Liczba uczestników konferencji powinna być jak najmniejsza, a czas ich wypowiedzi ściśle ograniczony. Upewnij się, że uczestnicy konferencji nie będą mówili o tych samych sprawach. Kartki z nazwiskami czy lista mówców (w kolejności zabierania przez nich głosu) są b. istotne.

8. Używaj jak najwięcej pomocy wizualnych (diagramy, wykresy, transparenty itd.), bez nich będzie to występ gadających głów. Starannie umocuj pomoce wizualne, inaczej mogą spaść z hukiem w najmniej spodziewanym momencie.

9. Przygotuj listę obecności i poproś, aby dziennikarze podpisali się na niej, zostawiając też adres swojej redakcji i numery faksu i telefonu, aby można im dostarczyć więcej informacji.

10. Uważaj na szpiegów czy przedstawicieli przemysłu. Jeśli ktoś zadaje nieprzyjemne pytania, odpowiedz mu na nie grzecznie i taktownie poproś, aby był łaskaw się przedstawić.

11. Zależnie od tego, gdzie będziesz organizować swoją konferencję prasową, możesz potrzebować nagłośnienia. Jeśli spodziewasz się wielu dziennikarzy, powinieneś zorganizować gniazdko, do którego dziennikarze będą mogli podłączyć swoje mikrofony.

INNE MEDIA

Często działacze skarżą się, że nawet, kiedy media informują o ich działalności, to dziennikarze nie trafiają w sedno i nie przedstawiają rzeczywistego stanowiska ich grupy. Jednym z najlepszych sposobów ominięcia tego problemu jest opowiedzenie o sobie
i o problemie samemu.

We wszystkich gazetach jest kolumna, gdzie pojawiają się komentarze, opinie oraz listy dotyczące spraw, przedstawianych w gazetach. Ta kolumna jest jednym z najczęściej czytanych miejsc w gazetach i źródłem inspiracji dla redaktorów prowadzących oraz dziennikarzy.

W zasadzie opinie są formułowane bardzo dokładnie i na tematy i są pisane przez kogoś, kogo gazeta uznaje za wiarygodny autorytet w danej dziedzinie. Komentarze
i opinie zazwyczaj liczą 500-800 słów. Powinny wyrażać opinię, ale najlepsze z nich zawierają wystarczająco wiele informacji, aby uczynić opinię przekonywującą dla czytelnika. Dla kręgów establishmentu komentarz jest dobrym sposobem na tworzenie wiarygodności i może służyć jako wartościowy dokument dla każdej kampanii.

Komentarze zazwyczaj są przesyłane do odpowiedniego redaktora albo zespołu, a czas ich publikacji może się różnić znacznie.

Zdecyduj, gdzie chcesz skierować komentarz, po pierwsze biorąc pod uwagę grupę celową, do której chcesz dotrzeć. Wiele gazet współpracuje ze sobą i jeżeli list zostanie przyjęty przez wielki dziennik, to może w końcu dotrzeć też do gazet w całym kraju.

Wszystkie gazety wydają swoje komentarze codziennie. Alternatywą do wysyłania twojej własnej pracy jest prośba o spotkanie z redakcją albo odpowiednim redaktorem
i poinformowanie ich o problemie. Dostarczając informacji i pokazując logikę, która stoi za
twoimi działaniami, możesz przekonać ich do napisania własnego komentarza na dany temat. Często komentarze pisane przez pracownika gazety trafiają do szerszego grona czytelników, nie zawsze przygotowanych na "zielone" czy "liberalne" (lewicowe w USA) przesłanie.

Innym elementem kolumny opinii w gazecie są "listy do redakcji". Są zazwyczaj krótkie i dotyczą czegoś, co zostało przedstawione w gazecie, np. bieżącego wydarzenia czy debaty. Jeśli chcesz zbadać puls twojego społeczeństwa, czytaj jego listy do redakcji.

TALK SHOW

Talk show - program radiowy lub telewizyjny z udziałem zaproszonych gości, a często słuchaczy i publiczności - jest okazją, aby porozmawiać o szczegółach, których zazwyczaj nie mamy okazji poruszyć. To może brzmieć atrakcyjnie, ale niesie ze sobą zagrożenia,
o których trzeba wiedzieć.

Programy radiowe na przykład są prowadzone przez znane osobistości, które jasno określają swoje stanowiska polityczne. Słuchacze czy widzowie najczęściej podzielają poglądy prowadzącego i zwykle się z nim zgadzają. Wiele prowadzących takie programy osób odgrywa rolę "adwokata diabła" i ośmiesza osobę zaproszoną, aby utrzymać zainteresowanie publiczności.

Zanim zgodzisz się wziąć udział w takiej audycji, dowiedz się jak najwięcej o stylu prowadzącego i formule programu. Czy program jest prowadzony na żywo? Czy występuje w nim przeciwnik? Czy będziesz mógł rozmawiać bezpośrednio z przeciwnikiem? Czy słuchacze/widzowie mogą dzwonić w czasie programu i zadawać pytania?

Tak, jak w przypadku każdego wywiadu, ważne jest znać najistotniejsze rzeczy, dotyczące waszej organizacji: liczbę członków, liczbę biur i gdzie one się mieszczą, roczny budżet, źródła finansowania. Trzeba też umieć wyjaśnić "co organizacja robi".

W trakcie programu na żywo margines błędu jest mały. Upewnij się, że dobrze znasz wszystkie materiały. Jeśli jest to radio, trzymaj przed sobą kartkę z zapisanymi faktami. Programy z udziałem słuchaczy mogą być szczególnie denerwujące, ponieważ często zadawane pytania nie mają nic wspólnego z tematem, o których miałeś mówić. Mogą się również zdarzyć telefony obraźliwe. Musisz zachować zimną krew i być przygotowany na taką publiczność.

OGŁOSZENIA PUBLICZNE

Ogłoszenia publiczne są dobrym sposobem na rozpropagowanie wydarzenia lub poinformowanie o jakiejś sprawie, jeśli w waszej okolicy działa współpracujące z wami radio (TV i ogłoszenia prasowe również są dobre, ale zazwyczaj droższe). Wiele krajów uważa fale radiowe za własność społeczną i zachęca do publikowania ogłoszeń
o lokalnych wydarzeniach czy organizacjach. Ogłoszenia te są darmowe, ale to, czy zostaną nadane, zależy od stacji radiowej, a nawet od poszczególnych dziennikarzy. Jeśli wspierasz wiele działań społecznych w okolicy, opłaca się znać odpowiedniego dyrektora lokalnej radiostacji.

Dowiedz się, jaki styl, długość i formuła obowiązuje ogłoszenia i dostosuj się do nich. Dwie typowe długości to 30 i 60 sekund. Możesz przedstawić swoje ogłoszenie w formie tekstu (najczęściej) albo jako uprzednio nagrany materiał. Jeśli ogłoszenie przedstawiasz w formie tekstu, sprawdź, ile czasu zajmuje jego odczytanie. Jeśli jest za długie, nie wejdzie na antenę. Jest duża konkurencja o darmowy czas antenowy. Bądź kreatywny.

Upewnij się, że tekst zawiera datę, po której nie należy go czytać. Tekst powinien być rozbity na linijki w podwójnych odstępach i zawierać nazwisko i telefon osoby kontaktowej. Jak zawsze w przypadku tekstu, który idzie do prasy, ktoś inny musi go przeczytać i sprawdzić.

LEKTURY OBOWIĄZKOWE

PO ANGIELSKU (poleca także tłumacz)

  • ON WRITING WELL - William Zinsser

  • THE WORD - publikacja UPI

  • THE ASSOCIATED PRESS STYLE BOOK - publikacja AP

  • THE ELEMENTS OF STYLE - Strunk & White

 

GREENPEACE

(przykład zawiadomienia dla prasy)

ZAWIADOMIENIE

GREENPEACE OPUBLIKUJE RAPORT O KRYZYSIE ŁOWISK ŚWIATOWYCH PODCZAS ROZPOCZĘCIA POSIEDZENIA
ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

NOWY JORK, 2 czerwca 1993 - Podczas gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych dzisiaj, w poniedziałek, 2 czerwca, będzie otwierać pierwsze posiedzienie, dotyczące narastających zagrożeń światowych łowisk, Greenpeace opublikuje na konferencji prasowej swój raport na ten temat.

Raport pt. "TO NIE MOŻE TRWAĆ WIECZNIE. Wpływ światowej grabieży na zmniejszające się zasoby ryb" zostanie przedstawiony publicznie w pomieszczeniu Savoy Room w centrum prasowym.

ONZ o godz. 10:00. Na konferencji przemawiać będą między innymi Mark Gianni, koordynator kampanii Greenpeace nt. ochrony łowisk oraz rybacy z północno-wschodniego Atlantyku, Zatoki Meksykańskiej i północno - zachodniego Pacyfiku.

Dostępne będą kopie raportu, zdjęcia oraz informacja na wideo.

*************************

CO: KONFERENCJA PRASOWA GREENPEACE
Publikacja "To nie może trwać wiecznie. Wpływ światowej grabieży na zmniejszające się zasoby ryb".

KIEDY: 10:00 rano, poniedziałek, 2 czerwca 1993.

GDZIE: Savoy Room, Centrum Prasowe Organizacji Narodów Zjednoczonych.

####

Aby uzyskać dalsze informacje, kopie raportu, video lub zdjęcia:

  • Ada Puches, Greenpeace New York: ( 212/941-004
  • Blair Palese, Greenpeace Washington: ( 202/319-2494

GREENPEACE COMMUNICATIONS, 5 BAKERS ROW, LONDON EC1R 3DB

( (44) 71 833 0600 FAX:(44) 71 071 837 6606, TELEX 8953660 GPCOMM G

GREENPEACE

(zawiadomienie dla prasy)

DO PUBLIKACJI NATYCHMIAST

GREENPEACE OKUPUJE TARTAK NAJWIĘKSZEGO EKSPORTERA AMAZOŃSKIEGO MAHONIU

RIO MARIA, Stan Para, Brazylia -- 17 grudnia 1992 -- Podczas swojej pierwszej akcji protestacyjnej przeciw niszczeniu lasów tropikalnych, powodowanemu przez przemysł drzewny w brazylijskiej Amazonii, Greenpeace rozpoczął okupację jednego
z największych tar
taków mahoniu w rejonie.

Akcja, która rozpoczyna kampanię Greenpeace przeciw rabunkowemu wyrębowi lasów w Amazonii, jest wymierzona w wyniszczające pozyskiwanie mahoniu, zmonopolizowane w regionie przez dwanaście dużych tartaków w stanie Para (południowo-wschodnia Amazonia).

"To dopiero początek" - powiedział Jose Augusto Padua, południowoamerykański kampanier Greenpeace ds. lasów tropikalnych. "Protestujemy przeciwko rabunkowemu pozyskiwaniu mahoniu, które nie tylko zagraża cennym i ginącym gatunkom, ale stwarza warunki dla całkowitego zniszczenia lasów. Wyrąb drzew mahoniowych prowadzi również do społecznego i kulturowego wyniszczenia tubylczych wspólnot w regionie."

Firmy pozyskujące mahoń obecnie działają w Amazonii bezkarnie, czerpiąc duże korzyści kosztem ekosystemów leśnych i wszystkich tych, których byt zależy od dziewiczych lasów. W całej południowej Amazonii drwale mahoniu są pierwszymi, którzy w pierwotnych lasach budują drogi, umożliwiając dostęp hodowcom bydła, poszukiwaczom złota i bezdomnym chłopom, karczującym las.

"Gdziekolwiek nie pójdą drwale mahoniu, tam zaraz następuje wylesienie" - powiedział Padua.

Pierwsza akcja Greenpeace w lasach Amazonii zaczęła się o świcie, kiedy ubrani w białe kombinezony działacze wkroczyli na teren tartaku Maginco - największej w Brazylii firmy handlującej mahoniem. Maginco jest własnością pana Danilo Remor, który jest również prezesem AIMEX - Stowarzyszenia Eksporterów Drewna Stanów Para i Amapa.

Kiedy działacze zablokowali główną bramę tartaku i zatrzymali ciężarówki z mahoniem, rozwinęli transparent, potępiający wyrąb mahoniu i wskazujący na niszczycielskie skutki tej działalności. Działacze Greenpeace przykuli się do pił tartaku, aby zatrzymać cięcie pni mahoniowych i pracę zakładu.

verte

GREENPEACE STR. 2/2

Akcja Greenpeace miała poparcie Indian Nambikwara, którzy na próżno usiłowali powstrzymać drwali, od wielu lat najeżdżających ich terytoria. Członkowie chłopskiego związku zawodowego, w tym prezes Narodowego Związku Pozyskiwaczy Kauczuku, również włączyli się w akcję. Wraz z innymi grupami, popierającymi akcję Greenpeace, ustawili się przed tartakiem, aby zaprotestować przeciw niszczycielskiej działalności przedsiębiorstw drzewiarskich w Amazonii i nieprzestrzeganiu przez nie przepisów ochrony środowiska, zwłaszcza na południu Para, gdzie miała miejsce akcja.

W mieście Rio Mara, gdzie znajduje się tartak, w ostatnich latach zamordowano kilku przywódców związkowych, co wiąże się z własnością ziemi. Hodowcy bydła wypierają biednych właścicieli ziemi, aby rozszerzyć własną działalność.

"Przemysł mahoniowy jest przyczyną nielegalnej inwazji na rejony tubylcze i rezerwaty przyrody i zasobów" - powiedział Padua. "Wielkie tartaki z centrum pozyskiwania mahoniu w Para eksportują prawie całe drewno do Wielkiej Brytanii i USA". W zeszłym tygodniu brazylijska koalicja organizacji pozarządowych, obejmująca obecnie 70 grup, pokazała w stolicy Brazylii film dokumentujący skutki wyrębu mahoniu, który pokazuje, jak wyrąb ten niszczy ekosystemy leśne, gospodarkę pozyskiwaczy kauczuku oraz tubylcze społeczności.

Grupa przedstawiła także Manifest i dossier parlamentowi Brazylii, Prokuratorowi Generalnemu, agencji rządowej do spraw ludności tubylczej Funai oraz nowemu ministrowi ochrony środowiska, p. Coutinho Jorge. Tego ostatniego wiele artykułów prasowych oskarża o wspieranie handlarzy drewnem i wyrębu mahoniu.

W Europie Greenpeace wzywa do zakazu używania mahoniu. Greenpeace prosi firmy o powstrzymanie się od handlu mahoniem i domaga się od rządów ograniczenia jego importu do czasu, kiedy w Brazylii prawo zacznie regulować działalność przemysłu tak, jak żąda tego Brazylijska Koalicja Przeciw Rabunkowemu Wyrębowi Lasów w Amazonii.

###

Więcej informacji lub kopię filmu wideo, Manifest i zdjęcia można otrzymać od:

  • Kido Guerra albo Jose Augusto Padua, GP BRAZIL,
    ( (55 21) 262-7318 / 240-4476.
  • Elisbeth Mealey, Greenpeace Communications w Londynie,
    ( (44 71) 873-6006.

 

 

 

 

GREENPEACE

(przykład oświadczenia)

DO PUBLIKACJI NATYCHMIAST

"WYPADEK W PETERSBURGU MÓGŁ BYĆ POCAŁUNKIEM ŚMIERCI
DLA ZACHODNICH REAKTORÓW" - twierdzi GREENPEACE.

Londyn, 24 marca 1992 (GP) -- Dzisiejszy wypadek w reaktorze numer trzy elektrowni atomowej w Petersburgu powinien zapoczątkować falę zamknięć reaktorów atomowych zarówno na Wschodzie, jak i na Zachodzie - twierdzi Greenpeace.

W Związku Sowieckim istnieje 25 reaktorów o konstrukcji podobnej do petersburskiego reaktora RBMK 1000, a na świecie jest około 20 dalszych reaktorów
o poważnych zaniedbaniach bezpieczeństwa, które powinny zostać natychmiast zamknięte.

Maurice Strong, przewodniczący Konferencji ONZ ds. Środowiska i Rozwoju, napisał w New York Times w ubiegłym tygodniu, że natychmiast trzeba przedsięwziąć kroki wobec niebezpiecznych reaktorów i wezwał do międzynarodowej pomocy w tej dziedzinie.

"Ten wypadek jest jeszcze jednym przykładem, jak starzejące się reaktory zagrażają światu" - stwierdził ekspert Greenpeace ds. energetyki atomowej, John Willis.

Do najniebezpieczniejszych reaktorów świata należą 22 reaktory Magnox w Wielkiej Brytanii i wiele reaktorów typu VVER w Europie Środkowej i Wschodniej. Niedawno opublikowany raport Greenpeace stwierdza, że istnieje szansa większa niż jeden do czterech, że w przeciągu najbliższych pięciu lat w najstarszych reaktorach VVER nastąpi stopienie rdzenia.

Wypadek w Petersburgu jest ostatnim z serii kryzysów, jakie dotykają przemysł nuklearny. Doniesienia mówią, że do atmosfery przedostał się radioaktywny obłok jodu o mocy do 3 tys. kiurów.

"Jeśli doniesienia te są dokładne, ludzie mieszkający w rejonie skażenia, a zwłaszcza dzieci, są narażeni na bezpośrednie zagrożenie zdrowia. Ponieważ jod jest substancją lotną, schronienie przed opadem radioaktywnym przyniesie tylko częściowe rezultaty" - powiedział John Willis.

Radioaktywny jod jest wchłaniany u ludzi przez tarczycę i może prowadzić do nowotworów. Najskuteczniejszą obroną jest nasycenie tarczycy zwykłym jodkiem potasu.

"Niestety, jeśli okoliczni mieszkańcy nie otrzymali jodu przed wypadkiem, to teraz jest prawdopodobnie za późno, aby zapobiec wchłonięciu większych dawek" - powiedział Willis. "Ale nadal zagrożonych jest setki tysięcy ludzi, mieszkających dalej od Petersburga, np. w Moskwie, Helsinkach czy krajach bałtyckich - zależnie od kierunku wiatrów".

ABY UZYSKAĆ WIĘCEJ INFORMACJI:

John Willis, Greenpeace w Londynie: ( 071 - 354 5100

GREENPEACE COMMUNICATIONS, 5 BAKERS ROW, LONDON EC1R 3DB

( (44) 71 833 0600, FAX:(44) 71 071 837 6606, TELEX: 8953660 GPCOMM G

ANEKS do materiału "3. Media"

struktura mediów w Polsce

Według danych GUS w r. 1991 wychodziło w Polsce 68 dzienników i 2968 czasopism (w tym 251 tygodników i 718 miesięczników). Całkowity nakład wyniósł w tymże roku 1 mld 509 mln 400 tysięcy egzemplarzy.

Ogólnokrajowy rejestr tytułów prowadzi Sąd Wojewódzki w W-wie. 4 lata temu mieliœmy zarejestrowanych 7 tysięcy tytułów, ale ile z nich wychodziło naprawdę - nie wiadomo.

GUS dla potrzeb statystyki korzysta z danych gromadzonych przez Bibliotekę Narodową. Co miesiąc rejestrowano około 100 nowych tytułów.

Czasopism mieliœmy około 4 tysięcy. Największym nakładem mogła pochwalić się "Przyjaciółka", a w dalszej kolejnoœci "Skandale" i "Jestem".

"Polityka" miała w tym czasie nakład wynoszący 300-350 tys., a "Wprost" 200-250 tysięcy egzemplarzy.

Wœród dzienników największy nakład miała "Gazeta Wyborcza" (500-700 tys.).

Sytuacja na tym polu niewiele się do dziœ zmieniła i dlatego można tamtą statystykę traktować jako dobre przybliżenie obecnej. Tym bardziej, że Biblioteka Narodowa nie dysponuje obecnie pełnymi, aktualizowanymi i œcisłymi informacjami na ten temat.

Według stanu z początków 1994 roku 56 procent udziałów w gazetach o zasięgu ogólnopolskim i połowę udziałów w gazetach regionalnych posiadał kapitał zagraniczny. Te 56 procent udziałów w gazetach o zasięgu ogólnopolskim to jednoczeœnie 70 procent całego jednorazowego nakładu w tej grupie. W dziennikach regionalnych analogiczny odsetek wynosi 65 procent.

Jeœli chodzi o telewizję to największy zasięg, a co za tym idzie i oddziaływanie ma telewizja publiczna ze swoim ogólnopolskim programem I i II oraz jej oddziałami terenowymi w Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Wrocławiu i... Warszawie (Warszawski Oœrodek Telewizyjny). Te ostatnie w ubiegłym roku wyprodukowały ponad 35 tysięcy godzin własnych programów regionalnych. 1210 godzin programów wyprodukowanych przez te oœrodki można było obejrzeć w sieci ogólnopolskiej.

Drugim programem ogólnopolskim dysponuje POLSAT.

Inne większe telewizje o ograniczonym zasięgu to m.in. Polonia 1, a od niedawna także Canal+ mający kilkugodzinny, codzienny blok programów niekodowanych, w tym także o tematyce polskiej, "redagowany" przez polskich dziennikarzy.

Największym radiowym potentatem w kraju jest PR I, który dociera do ponad 80 procent odbiorców. Obok niego istnieją także trzy inne programy, w tym jeden, tzw. piąty nadający dla zagranicy. Ogółem szacuje się obecnie, iż działa w Polsce regularnie około 120 lokalnych i ogólnopolskich rozgłoœni radiowych, choć pełna lista rozgłoœni radiowych notowanych przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji liczy ponad 160 pozycji.

Polska Agencja Prasowa - PAP

Mieszcząca się w Warszawie przy Alejach Jerozolimskich 7 Polska Agencja Prasowa jest najstarszą i największą polską agencją informacyjną. Zaczęła funkcjonować w 1919 roku jako Polska Agencja Telegraficzna. Jej działalnoœć polega na gromadzeniu, opracowywaniu i przekazywaniu w czasie rzeczywistym wszechstronnych i obiektywnych informacji z kraju i ze œwiata. Nad zbieraniem i redagowaniem wiadomoœci pracuje prawie 200 dziennikarzy w Centrali, 40 dziennikarzy w terenowych biurach Agencji oraz korespondenci w 20 krajach œwiata.

Prawie 80 procent podstawowych wiadomoœci z kraju i ze œwiata jakie publikowane są w krajowych mediach pochodzi z serwisu informacyjnego PAP. Korzysta z niego około 160 odbiorców, w tym 56 największych codziennych gazet, wszystkie spółki publicznej radiofonii i telewizji, 9 urzędów centralnych, 5 podmiotów gospodarczych, 11 zagranicznych œrodków społecznego przekazu, 7 agencji œwiatowych, 13 innych polskich agencji informacyjnych.

Podstawowym produktem PAP jest serwis informacyjny w języku polskim i angielskim będący głównym Ÿródłem najważniejszych informacji z kraju i zagranicy. Zawiera on wiadomoœci z zakresu polityki, problematyki społecznej i gospodarczej, rolnictwa, nauki, biznesu, techniki, ekologii, oœwiaty, kultury i sportu.

Największym atutem serwisu PAP są informacje lokalne otrzymywane z terenu całego kraju oraz materiały od własnych korespondentów zagranicznych koncentrujące się na sprawach szczególnie istotnych dla polskiej opinii publicznej. Takich informacji nie ma w żadnym serwisie agencji zagranicznych.

Najnowszym produktem PAP jest cyfrowy system przekazu zdjęć drogą satelitarną i telefoniczną. Codzienny serwis fotograficzny składa się z około 50 zdjęć, w większoœci kolorowych.

Materiały informacyjne przekazuje się wykorzystując m.in. łącznoœć sateliltarną, Internet, łącza kablowe i inne. PAP posiada też komputerowy system baz danych on-line. Główną zaletą tego ostatniego jest m.in. łatwoœć dostępu - za pomocą komputera i modemu oraz możliwoœć przeszukiwania danych archiwalnych.

W chwili obecnej dostępne są następujące bazy PAP

  • bieżący serwis informacyjny
  • archiwum serwisu (informacje z ostatnich 3 miesięcy)
  • informator terminowy - imprezy, wydarzenia, rocznice
  • who is who? - noty biograficzne

PAP wydaje także drukowane i powielane biuletyny, takie jak Daily News (aktualne informacje w języku angielskim), Informator polityczny (dane o państwach œwiata), Noty biograficzne (sylwetki powszechnie znanych polityków), Informator terminowy, Tygodniowy Magazyn PAP (ciekawostki kulturalne, popularnonaukowe, obyczajowe, turystyczne, sportowe).

Do innych wyspecjalizowanych usług należą m.in.

  • serwis tekstów zleconych i kalendarium promocyjne;
  • kalendarium trzydniowe i program TVP oraz POLSAT;
  • profesjonalne usługi fotolaboratoryjne, skanowanie, cyfrowa obróbka zdjęć;
  • zbiory dokumentacji prasowej (wycinki prasowe na różne tematy zbierane od kilkudziesięciu lat).

Inne agencje Prasowe

Poza "państwową" agencją PAP istnieje w Polsce kilkanaœcie mniejszych, prywatnych agencji prasowych œwiadczących podobne do PAP-a usługi choć w znacznie zmniejszonym, za to bardziej wyspecjalizowanym zakresie. Należą do takich m.in.:

  • Agencja Informacyjna S.A. (ul. Solec 103, Warszawa) która dysponuje działem wydawniczym, działem reklamy, handlu i serwisem informacyjnym, wydaje biuletyny informacyjne (np. naukowy miesięcznik "Szkiełko i Oko") i wydawnictwa książkowe;
  • Katolicka Agencja Informacyjna (ul. Stefana Wyszyńskiego, Warszawa) dająca codzienny serwis wiadomoœci o tematyce religijnej i życiu Koœcioła, biuletyny o zasięgu ogólnopolskim;
  • Niezależna Agencja Prasowa (ul. Bagatela 10/33, Warszawa) z wyspecjalizowanym działem public relations;
  • Polska Agencja Informacyjna S.A. (ul. Bagatela 12, Warszawa) posiadająca m.in. własne centrum prasowe do przeprowadzania konferencji, wydająca codzienne i periodyczne biuletyny dla około 70 lokalnych dzienników i magazynów w całej Polsce;
  • Agencja Informacyjna VAL-PRESS (Val-Press, Raszyńskiego 58/42, 02-033 Warszawa, tel./fax: 0-22/659-50-28), specjalizująca się w dziedzinie gromadzenia i przekazywania informacji w zakresie ochrony œrodowiska, ekologii oraz innych nauk, prowadząca działalnoœć dydaktyczną i szkoleniową w zakresie doskonalenia warsztatu dziennikarskiego i public relations, opracowująca na zlecenie różnych osób i instytucji raporty, analizy, sprawozdania (m.in. dla Polskiej Akademii Nauk i Komitetu Badań Naukowych).

Przewodnik po mediach

Jedynym ale i bardzo dobrze zredagowanym przewodnikiem po mediach w Polsce jest Informator Prasy Polskiej (zawierający także dane na temat rozgłoœni radiowych, stacji telewizyjnych, agencji informacyjnych, oœrodków dokumentacji) wydawany przez Polską Agencję Informacyjną.

W roku 1994 ukazało się jego najnowsze jak dotąd trzecie wydanie zawierające obszerne dane z adresami drukowanych i wydawanych w Polsce dzienników, tygodników, dwutygodników, miesięczników, dwumiesięczników, kwartalników, półroczników, roczników i wydawnictw nieregularnych oraz radia, telewizji, agencji prasowych, biur prasowych i informacyjnych i tytułów prasy polonijnej.

Ze względu na szybko zmieniający się w naszym kraju rynek mediów informacje te są ciągle uaktualniane, zmieniane i uzupełniane w kolejnych edycjach Informatora.

Ta sama Agencja wydaje raz w roku informator o dziennikarzach zagranicznych akredytowanych w Polsce. Obecnie jest ich w naszym kraju (głównie w Warszawie) około 200.

  • W polskiej praktyce dziennikarsko-informacyjnej nie stosuje się takich pojęć jak "zeszyt dnia" (w przypadku agencji prasowych) czy "embargo".
  • W pierwszym przypadku bardziej właœciwe jest okreœlenie "kalendarium wydarzeń" (PAP ogłasza je z 3-dniowym wyprzedzeniem; jest ono spisem konferencji, spotkań, uroczystoœci itp. na dany dzień).
  • Pojęcie embarga informacyjnego w ogóle u nas nie istnieje. Niektóre instytucje zastrzegają po prostu sobie prawo do nieinformowania w przypadkach uzasadnionych szczególnie ważnymi i stosowanymi w zapisach prawnych sytuacjami (np. dobro państwa, poufnoœć negocjacji, względy bezpieczeństwa, dobro œledztwa itp.).

Waldemar Pławski

Agencja Informacyjna VAL-PRESS

22.9.95

4. AKCJA BEZPOŚREDNIA

W dniu poprzedzającym prezentację odbyła się gra z podziałem na role i niektóre z uwag odnoszą się do tej gry - co było w niej dobrego, złego itd.

4.1. PREZENTACJA - Paul McGhee,
Koordynator ds. Akcji Bezpośrednich, Greenpeace International.

STRATEGIA DZIAŁANIA

Najpotężniejszą bronią, jaka jest nam dana, jesteśmy my sami; ta broń jest nawet potężniejsza od prawdy. Jest to broń tak specjalna, że powinna być używana oszczędnie, we właściwym czasie, we właściwym miejscu i z odpowiednich pobudek. Organizacja, która stosuje akcję bezpośrednią bez odpowiedniego poparcia i informacji, schodzi na margines i w końcu przegrywa.

Działanie jest częścią naszej ogólnej strategii prowadzenia kampanii, nie jest jej jedynym elementem. Akcje Greenpeace zawsze odbywają się bez przemocy w tym sensie, że nigdy nie robimy niczego, co bezpośrednio zagraża życiu czy bezpieczeństwu naszych przeciwników. Niekiedy dokonujemy przestępstw, polegających na zniszczeniu mienia, ale o tym decydujemy w każdym konkretnym przypadku.

Greenpeace zazwyczaj stosuje akcje bezpośrednie na zakończenie kampanii, po wzmocnieniu świadomości społecznej, lobbyingu i działaniach politycznych.

Gdy planuje się akcję bezpośrednią, ważne jest, aby pomyśleć:

  • dlaczego organizujesz akcję?
  • kiedy ją organizujesz?
  • gdzie jest najlepsze miejsce akcji?

Uważnie dobieraj swoje hasła i żądania. Jeśli akcja jest częścią długoterminowego planu, to łatwiej będzie opracować żądania i hasła. Nie stawiaj żądań, które są niemożliwe.

Kto jest przyczyną zniszczenia środowiska: rząd, przemysł?

Przeprowadź swoją akcję jak najbliżej miejsca zniszczenia środowiska. Jeśli to jest niewykonalne, zorganizuj akcję wobec ludzi, którzy powodują zniszczenie środowiska.

Kiedy wybrałeś termin akcji, upewnij się, że czas jej nie zbiega się z żadnym innym wartym odnotowania w prasie wydarzeniem. Oczywiście, to czasem nie jest możliwe, ale przy ostrożnym planowaniu możesz spowodować, że twoja akcja będzie najważniejszym wydarzeniem dnia.

 

 

 

Planowanie długofalowe:

Przede wszystkim sprawdź miejsce akcji. Bierz pod uwagę wszystkie detale, myśl o obrazie, jaki chcesz stworzyć. Patrz z punktu widzenia fotografa.

O jakiej porze dnia chcesz przeprowadzić akcję?

Weź pod uwagę:

  • Moment zamknięcia wydań dzienników RTV i serwisów agencyjnych. Jeśli akcja odbywa się rano, to możemy zdążyć. TV zazwyczaj nadaje dzienniki rano i wieczorem; dziennikarze gazetowi wysyłają artykuły po południu.
  • Oświetlenie - czy jest wystarczające?
  • Gdzie będzie słońce? - ważne dla fotografii. Zawsze myśl o zdjęciach.

Jak twoje przesłanie dotrze do ludzi? - jeśli chcesz mieć świadków i wzmocnić społeczność lokalną, włącz do akcji właśnie lokalne społeczności.

Sprawdź, gdzie co się znajduje, np. najbliższe telefony. Czy są (sprawne!!!?? - tłumacz) automaty telefoniczne, czy też potrzebujesz własnych środków łączności?

Skąd przyjedzie policja? Jak dużo czasu im zajmie dotarcie na miejsce twojej akcji?

Dokąd policja zabierze działaczy, jeśli ich zaaresztuje? Jest bardzo ważne, aby były tam inne osoby z zespołu akcji bezpośredniej. Czy skontaktowaliście się z prawnikiem
i przedyskutowaliście akcję?

Uwagi, odnoszące się do ćwiczenia z poprzedniego dnia.

Zespół akcji bezpośredniej i sama akcja.

Musi być respektowana władza koordynatora akcji. Akcje, organizowane przez komitety, po prostu nie wychodzą. Koordynator akcji to ogólnie rzecz biorąc osoba najbardziej doświadczona w działaniu i umiejąca znaleźć się w każdej sytuacji.

Działacze powinny byli zostać podzieleni na drużyny, a każda drużyna powinna mieć przywódcę. (Wszyscy działacze skoncentrowali się w jednym miejscu, ułatwiając policji aresztowanie wszystkich i jeszcze bardziej ułatwiając firmie wyrzucającej odpady przebicie się przez blokadę).

Przesłanie, które trafia do mediów, może zmienić się pod wpływem zachowania ludzi w czasie akcji. Na przykład przesłanie mogło z hasła "toksyczne odpady STOP" zmienić się na "Greenpeace walczy z policją", gdyby ludzie stracili panowanie. Nigdy nie wolno dawać mediom pretekstu do twierdzenia, że ludzie to terroryści.

Pozwól policji wykonać ich pracę; nie stawiaj oporu podczas aresztowania. Kiedy jesteś aresztowany, pozwól, by twoje ciało zwisło bezwładnie, przedłuży to aresztowanie i samą akcję. Im dłużej utrzymana zostanie blokada, tym bardziej wydarzenie będzie wartościowe dla mediów. Policja będzie robić w ukryciu rzeczy, których kamera nie dostrzeże, np. będą wyłamywać kciuki, wbijać palce w nerki i robić inne rzeczy, od których odechce ci się być aresztowanym. Nigdy nie reaguj na tę przemoc przemocą. Myśl o czymś innym, wykonuj głębokie ćwiczenia oddechowe. W Polsce pewna grupa stosowała przed akcją psychodramę, aby przyzwyczaić ludzi do policji i jej metod.

Musisz być przygotowany na wypadki. Miej gotowe odpowiedzi i opracowaną awaryjną strategię czy informację dla prasy.

Protesty i demonstracje powinny mieć miejsce przed akcją bezpośrednią. Po zakończeniu akcji upewnij się, gdzie są wszyscy jej uczestnicy i jak się czują.

Wizerunek.

Do przedstawienia wizerunku użyliśmy slajdów i czarno-białych zdjęć, aby zbadać efektywność różnego rodzaju ujęć.

Wizerunki:

1. Upewnij się, że nazwa twojej grupy mieści się na zdjęciu. Jest ważne, aby ludzie wiedzieli, kim jesteście.

2. Nie rób chaotycznych zdjęć.

3. Upewnij się, że transparent jest dobrze zawieszony.

4. Upewnij się, że można rozpoznać budynek, na którym jest powieszony transparent.

5. Nie komplikuj zbytnio obrazu.

6. Do akcji nie trzeba wszystkiego, co kampania ma do powiedzenia.

7. Transparent jest dla mediów.

8. Zaprojektuj transparent tak, aby pasował do tego, na czym będzie wisiał.

9. Kiedy myślisz o kolorach, myśl kategoriami czarne-białe; najefektywniejszy jest żółty transparent z czarnymi literami.

4.2. SCENARIUSZ GRY

Uczestnicy szkolenia zostali podzieleni na trzy grupy.

  1. Zespół akcyjny z koordynatorem akcji.
  2. Policja z szefem policji.
  3. Firma wyrzucająca toksyczne odpady.

Gra polegała na tym, że zespół akcyjny miał ochronić część parku narodowego, jezioro, przed działaniami firmy, wyrzucającej toksyczne odpady. Zakładaliśmy, że policja będzie chciała usunąć zespół. Jako, że ćwiczenie było wprowadzające, nie wyznaczono bardziej szczegółowych ról.

Wkrótce po rozpoczęciu gry okazało się, że przybrała ona charakter rzeczywistego działania do tego stopnia, że zespół działaczy zaplanował udział 30 dzieci ze szkoły
w blokadzie jeziora. W rezultacie firmie udało się wyrzucić odpady do jeziora i wygrać grę. Przeanalizowaliśmy grę i doszliśmy do następujących wniosków:

 

 

PLUSY MINUSY

Wizerunek Brak spójnej strategii

Użycie lokalnej społeczności

4.3. AKCJA BEZPOŚREDNIA - LISTA SPRAW NAJWAŻNIEJSZYCH

Efektywna i udana akcja zależy od wielu czynników. Do zapamiętania są cztery najważniejsze słowa:

Kreatywność

Komunikacja

Koordynacja

Współpraca

Różne akcje będą wymagały różnego podejścia i doświadczenia. Poszczególni koordynatorzy akcji będą mieli swoje własne sposoby pracy i stosunek między koordynatorem akcji a kampanierem, podobnie jak i dynamika akcji w ramach zespołu akcyjnego, będą za każdym razem inne. Poniższy referat jest napisany ogólnie, aby dać kampanierom obraz pracy, którą będą musieli wykonać, przygotowując i wykonując samą akcję oraz wykorzystując jej efekty.

Na poniższe pytania kampanier musi odpowiedzieć, zanim wciągnie inne osoby w przygotowanie akcji:

1. Czy proponowana akcja pasuje do strategii kampanii?

2. Czy wystarczy na akcję pieniędzy?

3. Co jest celem akcji?

4. Co chcesz przez to osiągnąć?

5. Jakie masz ograniczenia/preferencje czasowe?

6. Czy zastanowiłeś się, jak zakończy się akcja?

Teraz ustal spotkania z innymi działaczami, którzy będą brali udział w akcji.

1. Określcie, kto ma koordynować logistyką akcji (transport, zaopatrzenie w materiały itd. - tłumacz).

2. Określcie, jakie badania są konieczne do dalszego zbadania wykonalności lepszych pomysłów, które będą rezultatem burzy mózgów.

3. Określcie, jakie informacje musicie zdobyć dzięki swoim kontaktom kampanii na szczeblu ogólnokrajowym i międzynarodowym.

Badanie/rekonesans będzie wykonane bez sztywnego planu, elastyczność i otwarcie na pomysły są na tym etapie bardzo ważne.

Koordynator/zespół zapewni tak szybko, jak jest to tylko możliwe wykonanie rozpoznania przez kogoś, kto brał udział w pierwszym spotkaniu albo został szczegółowo poinformowany co do rezultatów burzy mózgów.

Koordynator akcji zbada rezultaty rozpoznania, zajmie się ewentualnym badaniem dodatkowym i przygotuje szereg alternatywnych planów działań, które w jego opinii będą bezpieczne, wykonalne i obejmą cele kampanii. (Te oceny są dokonywane na podstawie oceny ryzyka, eliminacji i akceptowalności).

Teraz:

1. Ustal datę następnego spotkania, na którym kontynuowana będzie burza mózgów
i zostanie podjęta decyzja o akcji.

2. Poszukaj prawnej porady i przedstawicielstwa prawnego.

Następne spotkanie.

Koordynator logistyczny do tego czasu opracuje szczegółowe plany działania w oparciu o pierwsze burze mózgów. Kampanier będzie już znał możliwe skutki prawne planowanej akcji. Kampanier na tym etapie może otrzymać dodatkowe informacje jako odzew ze strony prowadzących kampanię. Na tym spotkaniu powinien się pojawić ostateczny plan akcji. Istotny jest tu czas, bez względu, czy chodzi o dwa tygodnie czy miesiące. Plan należy sformułować i - ogólnie - trzymać się go. Bardziej twórcze pomysły zawsze będą się pojawiać, ale jeśli nowe idee będą pojawiać się za długo, to pojawi się konflikt, a to może zakończyć się najniższym wspólnym mianownikiem - np. jeszcze jednym transparentem.

MEDIA/UDZIAŁ PRASY

Zainteresowanie mediów powinno zostać skierowane na akcję bez konkretnych dat, miejsc, natury akcji itd., aż do momentu poprzedzającego akcję. Zaprzyjaźnieni dziennikarze powinni mieć możliwość dołączenia do ekipy w dniu akcji.

Media nie są elementem zespołu akcyjnego i wymagają specjalnej uwagi. Spróbujcie ustalić, jak wielu dziennikarzy pojawi się, by relacjonować wydarzenie. Zainteresujcie ich akcją bez podawania zbyt wielu informacji, co mogłyby sparaliżować akcję.

Tak, jak cała odpowiednia praca kampanii, np. lobbying polityczny, praca ze związkami zawodowymi, społecznościami lokalnymi będzie logicznie prowadzić do akcji, tak też powinna być zorganizowana współpraca z mediami.

Wasi dziennikarze (miejmy nadzieję) będą znali historię waszej kampanii i będą wiedzieć, że organizując bezkompromisową akcję bezpośrednią odwołujecie się do "ostatniej instancji". Pakiety prasowe, raporty, żądania itd. już będą rozdane. Spróbujcie zaplanować strategię prasową, aby wykorzystać akcję jak najlepiej.

Seria informacji dla prasy utworzy historię z coraz to nowymi elementami w miarę rozwoju akcji.

Można informować prasę etapami, aby zwiększyć skuteczność tej informacji.
Np. część informacji jest podana przed akcją, część na konferencji prasowej po akcji, a część trzecia, w tym samym czasie co akcja w innym kraju na ten sam temat.

Prasa może być informowana o czasie i miejscu, w którym ma się spotkać. Ta informacja powinna być utrzymywana w tajemnicy tak długo, jak tylko możliwe, zanim prasa straci zainteresowanie. Kampanier albo inna wyznaczona osoba (rzecznik prasowy) musi spotkać się z prasą.

Trzeba się upewnić, czy nie potrzeba zorganizować transportu, aby dziennikarze zdążyli przygotować materiały przed zamknięciem numerów.

INFORMACJE DLA PRASY/WYWIADY

Czy biuro ma osobę odpowiedzialną za kontakty z prasą?

Jeśli nie, to kampanier będzie musiał wyznaczyć kogoś do spełnienia tej roli albo znajdzie kogoś w ramach kampanii.

Wszystkie informacje, odnoszące się do problemów kampanii i samej akcji muszą być wcześniej przekazane rzecznikowi prasowemu.

Rzecznik przygotowuje krótką notatkę, sprawdzaną przez koordynatora przed dniem akcji.

Komunikacja między kampanierem i rzecznikiem prasowym musi być stała i jasna. Rozwój sytuacji musi być uwzględniany w informacjach dla prasy. Trzeba umożliwiać wywiady z kampanierem. (Patrz zasady komunikacji powyżej).

PROBLEMY PRAWNE

Większość akcji polega na konfrontacji z władzami. W twoim interesie leży znać
i uznać konsekwencje prawne naszej akcji przed zorganizowaniem protestu. Kampania może zostać wzmocniona użyciem sądów jako forum, gdzie stanowiska formułowane w trakcie akcji mogą zostać powtórzone. Kampania również może zostać narażona na szwank oskarżeniami wobec organizacji lub jej części. Z punktu widzenia taktyki ważne jest znać prawa, przeciw którym występujemy, podobnie jak warto znać całe pozostałe uzbrojenie "przeciwnika".

PRZYGOTOWANIE AKCJI

Czy grupa posiada wsparcie prawne/osobę kontaktową ds. prawnych? Jeśli nie, koordynator musi taką osobę wyznaczyć.

Osoba ds. prawnych będzie odpowiadać za następujące elementy akcji:

- Spotkanie z prawnikiem, który będzie występował w imieniu grupy we wszystkich sprawach, wynikających z przeprowadzenia akcji. Upewnijcie się, czy prawnicy mają doświadczenie w sprawach kryminalnych.

- Poinformowanie prawnika o akcji tak szczegółowo, jak tego wymaga (bądź ostrożny)
i oszacowanie, jakie zarzuty mogą zostać postawione organizacji i uczestnikom akcji.

- Zapewnienie, że prawnicy są w pogotowiu przez 24 godziny przed, w czasie i zaraz po akcji.

- Poinformowanie grupy o wszystkich możliwych reperkusjach prawnych, które mogą wynikać z akcji.

- Dostarczenie zespołowi akcyjnemu możliwie szczegółowych informacji o prawdopodobnych prawnych skutkach akcji, tj. którzy działacze zostaną najprawdopodobniej aresztowani i jakie zarzuty zostaną im postawione (najlepiej przedstawić najkorzystniejszy i najgorszy scenariusz)

Trzeba przewidzieć wszystkie dodatkowe problemy prawne, np. osoby z zagranicznymi paszportami, z ograniczonymi wizami itd. Poinformujcie o tym prawników i zajmijcie się tymi problemami.

Poinformujcie działaczy o ich prawach w stosunku do policji (przed i po aresztowaniu). PATRZ PONIŻEJ.

Upewnijcie się, że wszyscy działacze mają podczas akcji konieczne informacje (dowody osobiste, telefony prawników i biura) w wodoszczelnym opakowaniu.

Sporządźcie listę uczestników akcji z imionami, nazwiskami i adresami osób, które trzeba powiadomić, jeśli konieczne - także listę dowodów osobistych i paszportów.

Dowiedzcie się od prawnika, jakie dokumenty powinni mieć ze sobą w czasie akcji uczestnicy. Upewnijcie się, że żaden z uczestników akcji nie ma ze sobą dokumentów ani niczego, co mogłoby pociągnąć za sobą jakiekolwiek oskarżenia/było nielegalne.

Osoba kontaktowa ds. prawnych musi znajdować się na miejscu akcji i pozostawać w łączności z koordynatorem ds. logistyki i prawnikami. Często można przewidzieć, gdzie aresztowani działacze zostaną przewiezieni. Osoba kontaktowa powinna przybyć tam jak najszybciej.

Sprawdź jakie - jeżeli w ogóle - zarzuty zostały przedstawione.

Upewnij się, że:

- aresztowanym umożliwia się korzystanie z przysługujących im praw;

- prawnicy zajmą się problemem najszybciej, jak jest to możliwe;

- aresztowani są informowani o sytuacji;

- (jeśli możliwe) aresztowanym dostarczono podstawowe rzeczy, np. suche ubrania, papierosy, książki itd.;

- dostępne są pieniądze na kaucję, jeśli to konieczne;

- aresztowani działacze zostaną wypuszczeni jak najszybciej;

- biuro, rzecznik prasowy, kampanier i koordynator ds. logistycznych są informowani
o rozwoju sytuacji;

- działacze są informowani o rozwoju sytuacji po wypuszczeniu ich na wolność. Trzeba zorganizować uczestnictwo w procesie sądowym;

- po akcji trzeba poinformować koordynatora logistycznego, kampaniera i biuro
o wszystkich powstałych komplikacjach prawnych. Bądźcie przygotowani i napiszcie raport o akcji, jeśli poproszą o to prawnicy.

INFORMACJA PRAWNA DLA DZIAŁACZY

Istnieje konieczność szczegółowej porady prawnej i szkolenia prawnego dla uczestników akcji. O ile krótkie informacje, podawane przed każdą akcją mają jakąś wartość, o tyle często polegają wyłącznie na wydaniu ulotki z poradami. Wszystkie inne aspekty dotycze spraw technicznych, bezpieczeństwa, motywów kampanii itd. są powtarzane, aby zapewnić powodzenie akcji.

Tym niemniej, trzeba pamiętać, że dla działaczy przebywających w areszcie policyjnym akcja nie ustaje na znak, podany przez koordynatora akcji na zakończenie.

Dla ludzi nie mających doświadczeń związanych z przebywaniem w areszcie przez dobę czy dłużej, konieczne jest przygotowanie umysłowe. Połączone uczucie odcięcia dopływu adrenaliny, zmęczenia, swego rodzaju podniecenie, a czasem rozczarowania, wraz ze zrozumiałą chęcią "dołączenia do obchodów" może zakłócić racjonalne myślenie
i działanie. Często korzystała z tego policyjna taktyka zastraszania.

W rezultacie, na przykład odpowiedź na pozornie niewinne pytanie o planowanie akcji może spowodować późniejsze komplikacje prawne. Podpisanie zwolnienia, które pomija wszystkie zarzuty, zanim zdecydujemy się z prawnikiem na przyjęcie tych zarzutów, może być traktowane jako przyjęcie zarzutów i stąd umożliwi zatrzymanie wszystkich przedmiotów, użytych do łamania prawa.

Tak więc krótka rozmowa z osobą kontaktową ds. prawnych z zespołu akcji
o nieudzielaniu jakichkolwiek odpowiedzi do czasu przybycia prawnika w zamieszaniu poprzedzającym akcję jest niewystarczająca.

Spotkanie poświęcone informacji prawnej powinno być oddzielone od logistycznego
i potraktowane poważnie przez wszystkich.

Najlepiej, jeśli warsztat poświęcony problematyce prawnej zostanie włączony do innych sesji szkoleniowych. Warsztat powinien obejmować gry z podziałem na role, dyskusje w grupie, rozmowy z doradcami prawnymi itd. na temat wszystkich aspektów odpowiedzialności podczas pobytu w areszcie. Działacze Greenpeace muszą wiedzieć, jak zachować się w tej często nieprzyjemnej sytuacji zarówno osobiście, jak i dyplomatycznie.

Trzeba tutaj podkreślić, że w większości przypadków działacze powinni podać tylko swoje imię, nazwisko i adres, o ile koordynator logistyczny i osoba ds. prawnych nie zarządzi inaczej.

Koordynator logistyczny odpowiada za to, żeby wszyscy uczestnicy rozumieli zasady działania bez przemocy, działali według planu, z głową i w pełnej kontroli. Tym niemniej, spotkanie nt. prawne również może odnieść się do tych punktów i podkreślić, że nawet nieodpowiednie zachowanie, gesty i agresywny wygląd mogą spowodować później problemy prawne. (Spokojny wygląd, podczas gdy ktoś wsadza ci kciuki w nerki, wymaga kontroli!)

KAMPANIER - GDZIE POWINIEN BYĆ? LINIE ŁĄCZNOŚCI.

Gdzie jest najlepsze miejsce dla kampaniera w dniu akcji? Wywiady po akcji powinny odbywać się na miejscu akcji, gdzie to tylko możliwe. Kampanier powinien próbować włączyć się w akcję albo chociaż przebywać na jej miejscu. Tym niemniej nie powinien narażać się na aresztowanie, bo zaraz po akcji jest wiele pracy, której nie można wykonać w celi aresztu! Być może kampanier powinien np. w czasie akcji prowadzić negocjacje z przeciwnikiem?

Jakich linii łączności potrzebuje kampanier?

Koordynator logistyczny będzie odpowiadał za wszystkie linie komunikacyjne. Najważniejsze elementy akcji będą miały specjalne kanały łączności i nie powinny być używane przez kogokolwiek spoza zespołu akcji i koordynatora.

Dana osoba, otrzymując sprzęt łączności, odpowiada za niego i sprawdza, czy jest np. wyposażony w zapasowe baterie itd.

Kampanier musi pozostawać w łączności z:

  • koordynatorem logistycznym;
  • biurem;
  • rzecznikiem prasowym;
  • osobą kontaktową ds. prawnych.

Najlepiej odbywa się to dzięki automatom telefonicznym, telefonom komórkowym albo radiotelefonom.

ZAKOŃCZENIE AKCJI

Bez wątpienia jest to najtrudniejszy element planowania akcji. Możemy rozpocząć akcję z jasno określonymi celami i żądaniami, ale zaraz po jej rozpoczęciu w grę wchodzą inne czynniki, które powodują sytuacje, w których nasze cele i żądania są nierealistyczne.

Decydując się na daną akcję musimy być na tyle elastyczni, żeby przyjąć wszystkie zewnętrzne czynniki, na które nie mamy wpływu i odpowiednio zmieniać taktykę. Powinniśmy w planie akcji przewidzieć warianty dla sytuacji, które mogą powstać.

Na przykład coraz częściej stosowaną przez władze przeciwko nam taktyką jest ignorowanie naszej obecności.

Na przykład:

Blokady

Blokujemy fabrykę albo okupujemy budynek, zakładając, że akcja zakończy się wraz z aresztowaniem działaczy. Przyjeżdża policja i mówi nam, że nie aresztuje nikogo, firma ignoruje nasze żądania i pozostawia nas samych sobie. Co robimy?

Cóż, jeśli w informacji dla prasy albo reklamie przed akcją stwierdziliśmy, że "dzisiaj zablokowaliśmy/zatrzymaliśmy/zapobiegliśmy przewozowi czegoś tam i żądamy, aby substancja ta trafiła z powrotem do producenta/kraju pochodzenia, a jeśli to się nie stanie, będziemy kontynuować blokadę..." to jesteśmy w sytuacji bez wyjścia.

Firma ignoruje nas, nikt nie zostaje aresztowany i musimy znaleźć sposób zakończenia akcji, który nie spowoduje, że będziemy wyglądać głupio. W zasadzie musimy kończyć ten rodzaj akcji stwierdzeniamiu w rodzaju: "Dzisiaj zakończyliśmy blokadę, ponieważ otrzymaliśmy od XYZ zapewnienia, że otrzymali list/odbyli spotkanie/zaznajomili się
z raportem..."

Czy to jest satysfakcjonujący rezultat akcji, której przygotowanie zabrało tygodnie,
a przeprowadzenie kosztowało wiele wysiłku i pieniędzy?

To, co mówimy w naszych informacjach prasowych, często wpływa na wynik akcji. Nie bądźcie zbyt optymistycznie nastawieni, że blokada coś osiągnie.

Czy blokada jest najlepszym sposobem na rozwiązanie problemu? Czy blokada ukończonego produktu jest najlepszym sposobem? Dlaczego nie spróbować zatrzymać surowców, wjeżdżających do fabryki albo odpadów, składowanych w fabryce czy opuszczających ją. W sensie konfrontacji z władzą jest to często lepsza taktyka.

Podsumowując, przesłanie kampanii musi być na tyle elastyczne, aby mogło zostać dopasowane do zmieniających się okoliczności i wykorzystać akcję jak tylko się da, bez względu na jej wynik.

Koordynator logistyczny może odwołać akcję w każdej chwili przed i w czasie jej trwania, np. ze względów bezpieczeństwa, tak więc łączność między koordynatorem
i kampanierem jest bardzo ważna, zwłaszcza na końcu akcji.

Reperkusje/zdobyte przyczółki i wynikający z nich klimat dla kampanii, uzyskane dzięki akcji, muszą zostać przemyślane przed akcją. Jakie krótko - i długofalowe działania trzeba podjąć, aby wykorzystać udaną akcję w przyszłej kampanii?

RAPORT O AKCJI I ANALIZA

Przez raporty o akcjach i analizy można tworzyć przegląd taktyk, nowych pomysłów, technik i technologii, które sprawdziły się lub nie. W ten sposób będziemy nieustannie ulepszać i określać ponownie nasze akcje bezpośrednie, utrzymując się o jeden krok przed naszymi oponentami.

Ponieważ ludzie po akcji zaraz się rozejdą, analiza powinna odbyć się po zakończeniu działań.

PIERWSZA ANALIZA: odbywa się natychmiast po akcji. Uczestnicy: zespół akcyjny, kampanierzy na miejscu, łącznik prasowy, łącznik prawny.

Analiza powinna odbyć się tak, jak każde inne spotkanie; prowadzony powinien być protokół. Wszyscy działacze mają okazję przedstawić swoje uwagi co do przebiegu akcji, z naciskiem na konstruktywną krytykę, a nie obsmarowywanie wszystkiego i wszystkich. Celem analizy jest określenie i zbadanie słabych punktów, aby nie powtórzyły się w przyszłości. Obejmuje to wady projektowe wyposażenia, czas zgrania akcji, taktykę wobec oponentów, podjęte decyzje itd.; jednym zdaniem, wszystkie logistyczne części akcji, które mogą zostać poprawione dzięki retrospektywie. Koordynator logistyczny może również użyć analizy jako ćwiczenia budującego zespół. Kampanier powinien wykorzystać okazję, aby podziękować działaczom (jeśli chce) i podkreślić korzyści (jeśli w ogóle są takowe), które akcja dała kampanii.

Analiza zajmie się też konfliktami między uczestnikami, oceni efekt akcji, odbicie w mediach i określi, jakie odpowiednie działania muszą zostać podjęte jako rezultat akcji (proces sądowy, przyszłe akcje).

RAPORT Z AKCJI

Pełny raport z akcji powinien zostać sporządzony przez koordynatora akcji oraz kampaniera i powinien zawierać wszystkie odpowiednie punkty z obydwu analiz. Kopia tego raportu powinna zostać rozesłana do wszystkich zainteresowanych osób (ale z pewnością NIE na policję).

Dobrej zabawy!

5. STRATEGIE DLA PROMOCJI ALTERNATYW

5.1 CHLOR: grupa robocza - wypracowanie strategii dla sprzeciwu wobec sprzedaży przez zachodnią firmę domów z PCW do krajów Europy Środkowej i Wschodniej.

WPROWADZENIE

  • Przy produkcji sody kaustycznej - NaOH, ważnego surowca dla przemysłu chemicznego, powstaje tyle samo chloru. Tradycyjnie ten produkt uboczny jest wykorzystywany przy produkcji chlorofluorowęglanów (CFC), organicznych pestycydów chlorowanych, rozpuszczalników, PCB, chloru do bielenia papieru itd.
  • We wszystkich swoich zastosowaniach chlor powoduje problemy środowiskowe. Powstają setki nowych związków chemicznych. Dioksyny są tylko przykładem.
  • Wiele produktów, zawierających chlor, jest zakazywanych albo wycofywanych z użycia. Przemysł chlorowy jest zagrożony i desperacko poszukuje nowych miejsc, gdzie mógłby trafiać niepotrzebny produkt uboczny przemysłu chlorowozasadowego. Jednym z zastosowań chloru jest produkcja PCW, który nie jest agresywnie wypierany z rynku.
  • Ze względu na zawartość związków chloru PCW wydziela toksyczne opary, kiedy jest składowany albo spalany.
  • Zwykły produkt z PCW zawiera również metale ciężkie i inne związki toksyczne, aby był bardziej miękki czy wytrzymały. Wszystkie te dodatki również w końcu trafiają do środowiska.
  • Podczas produkcji PCW powstają duże ilości niebezpiecznych odpadów, które eksportuje się do innych państw, gdzie koszty ich zagospodarowania są niskie.
  • Dzisiaj coraz więcej PCW trafia do krajów Europy Środkowej i Wschodniej. PCW znajduje się w jednorazowych opakowaniach, w drzwiach i oknach. Nowy produkt, proponowany przez zachodnie firmy, to domy z PCW.

RZECZYWISTOŚĆ

  • Liczne zachodnie firmy (Dryvit Systems Inc. z West Warwick, Royal Plastics Group
    z Ontario, Ryland Homes Systems Inc. z Columbii...) biorą na cel kraje Europy Środkowej i Wschodniej, pragnąc sprzedawać tam domy z PCW i innych plastyków. Te firmy korzystają z ogromnej potrzeby taniego budownictwa w regionie. Domy te są tanie, ponieważ zawierają mnóstwo PCW, które jest w zasadzie śmietnikiem na chlor (inaczej trzeba by go składować za ciężkie pieniądze). Przedsiębiorstwa te argumentują, że użycie plastyku do budowy domów chroni zasoby naturalne, np. drewno. Co więcej, użycie rozszerzalnego polistyrenu (EPS) poprawia ocieplenie tych domów i oszczędza energię.
  • Wiele krajów Europy Środowej i Wschodniej produkuje własne PCW. Zachodnie kraje nie muszą więc importować PCW, tylko sprzedają licencje.
  • W tym samym czasie wiele miast w Niemczech zakazało użycia PCW w budynkach publicznych pod naciskiem związków zawodowych strażaków, którzy są zaniepokojeni ryzykiem gaszenia pożarów gdy pali się PCW (powstają wówczas toksyczne wyziewy). Oprócz strażaków, inne grupy zawodowe, które wystąpiły przeciwko PCW, to: metalowcy (stal pokryta PCW utrudnia recykling), pielęgniarki, lekarze, architekci.
  • W wielu krajach zachodnich PCW wycofuje się z produktów "krótkiego życia" (jednorazowe opakowania itd.), ponieważ podczas spalania ich powstają niebezpieczne substancje.

RAPORT - SPOJRZENIE WSTECZ

Członkowie Greenpeace doszli do wniosku, że kampania przeciw domom z PCW jest do wygrania. Polskie organizacje ekologiczne były zdania, że raczej należy skoncentrować się na wycofywaniu butelek z PCW czy chlorowania papieru, ale zgodzili się na ogólny cel: uniemożliwić import domów z PCW do Polski.

Siły, które dążą do zmiany: producenci alternatywnych materiałów, lekarze (możliwa międzynarodowa konferencja), lokalne społeczności, emerytowani robotnicy, ludzie ze schorzeniami przypisywanymi PCW, strażacy.

Siły, przeciwstawiające się zmianie: pracownicy, zatrudnieni przy produkcji PCW, firmy PCW.

Strategia:

  1. Szczegółowe badania rynku, prawa, rządu i samorządów.
  2. Przygotowanie materiałów pisemnych o zagrożeniach.
  3. Kontakt z sojusznikami, zawarcie koalicji.
  4. Zorganizowanie konferencji prasowej - PCW w ogniu.
  5. Kontakt z lokalnymi władzami i dostarczenie im informacji - w Polsce jest ponad 1000 samorządów terytorialnych.
  6. Zdobywanie funduszy, aby umożliwić powyższe 5 punktów.
  7. Uwaga: to jest pierwsza kampania przeciw PCW w Polsce.

5.2. ekologiczne rolnictwo

Wprowadzenie:

  • W latach 1992/3 międzynarodowe korporacje sprzedały niebezpieczne pestycydy władzom ukraińskim.
  • Monsanto (USA) sprzedał 2 tys. ton pestycydu Harness (acetochlor), wyrejestrowanego w USA jako karcenogen.
  • Ministerstwo Ochrony Środowiska miało prawo zakupić tylko 100 ton Harnessu.
  • Międzynarodowe korporacje ominęły przepisy rejestracyjne i zarejestrowały 300 nowych produktów.
  • Stracono 18 mln dolarów.
  • Prokuratura wszczęła śledztwo.

Wizja:

  • wstrzymać import wszystkich pestycydów;
  • wstrzymać użycie wszystkich pestycydów;
  • przejście do ekologicznego rolnictwa.

Przyjaciele:

  • międzynarodowi eksperci;
  • rodzice;
  • rolnicy (organiczni);
  • naukowcy, np. lekarze;
  • media;
  • NGO zajmujące się pestycydami;
  • entomologowie;
  • handlowcy.

 

Sojusznicy:

  • inne rządy o postępowej polityce wobec pestycydów;
  • ministerstwa ochrony środowiska oraz zdrowia;
  • rybacy;
  • świadomi/zamożni konsumenci;
  • ukraińskie społeczności za granicą;
  • konsumenci na Zachodzie (z powodu pozostałości pestycydów w produktach na eksport);
  • przekształcenia w rolnictwie;
  • sąsiednie kraje.

Przeciwnicy:

  • Mosanto;
  • skorumpowani urzędnicy w Ministerstwie Rolnictwa;
  • ukraińscy handlarze pestycydów;
  • dziennikarze;
  • niejasne prawo, dotyczące pestycydów;
  • recesja i bieda;
  • AID.

Żądania:

  • Monsanto ma wywieźć pestycydy z powrotem i zwrócić pieniądze oraz zapłacić karę/dać kredyty na ekologiczne rolnictwo;
  • nowa rejestracja pestycydów: nie używać tych, które szkodzą zdrowiu i środowisku;
  • pieniądze na pestycydy wydać na pokazową famę i centrum.

Strategia:

  • Teatr uliczny.
  • Kreskówki.
  • Film i zdjęcia na temat pestycydów.
  • Popularna postać/grupa rockowa.
  • Ulotki dla ludzi w sklepach.
  • Spotkanie z ministerstwem - rozdawanie smacznego jedzenia bez pestycydów.
  • Wykorzystanie wyborów.

Raport:

  • Pokazanie, że ekologiczne rolnictwo jest dużym biznesem na Zachodzie.
  • Problemy, alternatywy i żądania.
  • Działalność - popularna osobistość wypowiada się publicznie.
  • Poparcie i reklama w USA, współpraca z in. NGOs.

5.3. ENERGIA

PROPOZYCJA

Międzynarodowy reaktor ma powstać w Ignalinie, aby zastąpić istniejące.

Amerykańska firma Westinghouse Electric Corp. zaproponowała zastąpienie dwóch reaktorów typu czarnobylskiego (RMBK) na Litwie w miejscowości Ignalina reaktorem typu AP 600.

AP 600 jest nowym typem reaktora, który dotychczas nie został wybudowany nigdzie na świecie. Jest tym, co znamy jako "całkowicie bezpieczny" reaktor. W USA uważa się, że nowe reaktory nie będą już zamawiane i budowane, o ile nie zostanie skonstruowany znacznie bezpieczniejszy model. Przedsiębiorstwa elektroenergetyczne oraz firma sprzedająca reaktor chcą w nadchodzących latach wybudować dwa zupełnie różne typy reaktorów, aby pokazać, jak mogą one powstać na zamówienie i ekonomicznie. Tym niemniej, proponowane projekty nie są realizowane szybko i w związku z tym sprzedawcy szukają zagranicznych rynków, aby tam wypróbować nowe modele.

Jeśli firmie Westinghouse uda się dostać zamówienie, Ignalina stanie się jeszcze jednym zakładem doświadczalnym światowego przemysły atomowego. Reaktory RBMK są największymi reaktorami działającymi na świecie.

Obecna propozycja obejmowałaby reaktor, stanowiący międzynarodową własność Litwy, Łotwy, Estonii i Polski.

Westinghouse ma nadzieję, że wiążąca decyzja, dotycząca tego projektu zostanie przygotowana jeszcze w tym roku (1993 - tłumacz). Projekt byłby nadzorowany przez komitet sterujący ministrów z Litwy, Łotwy, Estonii i Polski oraz przedstawicieli rządu USA i firmy Westinghouse.

IGNALINA

Dwa reaktory RMBK po 1500 MW w elektrowni Ignalina wywołały poważne zaniepokojenie stanem bezpieczeństwa jądrowego w regionie. W rezultacie nieco zmieniono pracę elektrowni i zmodyfikowano jej systemy zabezpieczenia. Tym niemniej, kluczowe pytanie brzmi, jak długo oba reaktory będą pracować. Obecna zależność Litwy i niektórych państw bałtyckich od energii jądrowej (w przypadku Litwy 60% elektryczności kraju pochodzi z Ignaliny), powoduje trudność w szybkim zamknięciu elektrowni.

W krajach bałtyckich jest bardzo niewiele zasobów energii naturalnej; tylko Litwa posiada pewne zasoby energetyczne. Tym niemniej, w krajach Europy Środkowej i Wschodniej istnieje ogromny potencjał efektywnego wykorzystania energii; kraje te zużywają 2 do 5 razy więcej energii na podobne potrzeby, niż kraje Europy Zachodniej.

 

 

RAPORT WSTECZNY

Analiza SWOT

Siły:

  • powszechna niechęć do energetyki atomowej w Polsce;
  • pierwszy reaktor firmy - żeby zbadać problemy;
  • kto za to zapłaci?
  • potencjał dla efektywnego wykorzystania energii;
  • międzynarodowy propozal, obejmujący różne kraje i NGO;
  • ruch na rzecz niezależności;
  • silne lobby węglowe.

 

Słabości:

  • Polaków może nie obchodzić reaktor w innym kraju;
  • słaba gospodarka;
  • postrzeganie USA;
  • nowy reaktor jest bezpieczniejszy;
  • mało zasobów naturalnych, (importowane z Rosji);
  • słaba niechęć wobec energii atomowej w krajach bałtyckich;
  • brak przepisów ochrony środowiska.

Możliwości:

  • USA zaangażowane - amerykańskie grupy niezadowolone;
  • potencjał efektywnego wykorzystania energii;
  • złożona propozycja, wiele słabości;
  • NGO w krajach bałtyckich chcące zająć się problemem;
  • ekonomia - energia atomowa nie jest tania;
  • Czarnobyl i składowanie odpadów atomowych w krajach bałtyckich - kraje cierpiały konsekwencje energetyki atomowej;
  • uaktywnić polski ruch antyatomowy.

Zagrożenia:

  • gospodarka - zależna od Rosji, która żąda twardej waluty;
  • silne lobby atomowe;
  • status potęgi atomowej;
  • instytucje finansowe faworyzują energię atomową - np. EBOR (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju);
  • apatia;
  • stare reaktory mogą pracować jeszcze dłużej.

 

5.4. WARSZTATY NT. EKOLOGICZNEGO ROLNICTWA

A) KONTEKST POLITYCZNY

1. Kraje Europy Środkowej i Wschodniej przedstawiają dla przemysłu pestycydów znaczne możliwości jako nowe rynki. Oto, jak na Polskę patrzy ICI:

"W miarę, jak rolnictwo będzie odbudowywało się w ekscytującej gospodarce wolnorynkowej, zużycie pestycydów powinno wzrastać, ceny powinny być coraz wyższe, a zespół ICI Agrochemicals przewiduje (w ramach tego trendu) silny wzrost sprzedaży produktów ICI".

"Dla zachodnich firm wyzwaniem jest stworzenie nowego systemu dystrybucji, aby zapewnić dobrą penetrację rynku".

Przemysł pestycydów argumentuje, że "nowoczesne" techniki uprawy i "ulepszona" produktywność są sposobami pomocy krajom Europy Wschodniej w ich trudnościach.

2. W zasadzie "zwiększona wydajność", "unowocześnianie" i "wzrost produkcji żywności" oznaczają wzrost zużycia agrochemii (pestycydów i nawozów) oraz energii, urządzeń oraz ulepszone rodzaje nasion.

Rolnictwo oparte na wzroście zużycia agrochemii, energii i maszyn okazało się nie być w Europie Zachodniej zrównoważone ekologicznie. Konsekwencje środowiskowe
i społeczne zachodnioeuropejskiego modelu rolnictwa:

ZATRUCIE POWIERZCHNI ZIEMI I WÓD POWIERZCHNIOWYCH AZOTANAMI. Zatrucie pestycydami w 65% Wspólnoty Europejskiej przekracza normy Wspólnoty (na 25% obszaru nawet 10-krotnie). W Wielkiej Brytanii szacuje się, że koszt oczyszczenia z pestycydów wody pitnej wyniesie 2 miliardy dolarów.

DUŻE ZUŻYCIE ENERGII. Zachodnie rolnictwo zużywa duże ilości energii
z paliw kopalnych. Nawozy sztuczne stanowią 30-50% zużytej energii. Wysokobiałkowe pasze to 77% energii zużywanej w intensywnej hodowli bydła.

ZMNIEJSZENIE BIORÓŻNORODNOŚCI. 50% wszystkich gatunków zwierząt
i roślin w Europie jest zagrożona wyginięciem. Rolnictwo jest główną przyczyną niszczenia siedlisk.

ZMNIEJSZANIE SIĘ ILOŚCI ODMIAN ZBÓŻ I GATUNKÓW ZWIERZĄT UDOMOWIONYCH. Na przykład w ciągu ostatnich 30 lat całkowicie zniknęło tysiąc odmian jabłek specyficznych dla regionu Europy. 3 lub 4 amerykańskie hybrydy stanowią dziś 80% europejskiej produkcji jabłek.

ZNISZCZENIE I EROZJA GLEBY. W rejonach intensywnego rolnictwa wierzchnia warstwa gleby jest zanieczyszczona metalami ciężkimi (miedzią
i kadmem) i nasycona azotanami i fosfatami. Wspólnota Europejska szacuje, że 25 milionów hektarów jest zagrożone erozją
.

ZNISZCZENIE SPOŁECZNOŚCI WIEJSKICH. Aktywna populacja rolnicza zmniejszyła się o 35% między 1975 i 1989. Gospodarki wielu wiejskich społeczności są zagrożone bezpośrednio lub pośrednio przez europejską politykę rolną.

3. PRODUKCJA ŻYWNOŚCI nie jest koniecznie głównym problemem czy jedynym czynnikiem ograniczającym dostępność pożywienia. Są jeszcze inne, takie jak:

  • własność ziemi;
  • produkcja plonów na eksport kontra lokalne rynki;
  • fizyczne problemy zbiórki plonów, przechowywania, przetwórstwa i dystrybucji żywności. Na przykład w 1989 roku Polska była zależna od pomocy żywnościowej. W 1991 roku Polska stała się eksporterem netto głównych produktów rolnych. Polska w 1991 roku produkowała tyle samo, co w 1989, ale w ciągu dwóch lat reform poprawił się system dystrybucji.

4. Wielostronna i dwustronna pomoc finansowa dla rozwoju rolnictwa jest skierowana na "wzrost produkcji" przez zwiększanie nawożenia, intensyfikację itd. Na przykład w 1990 roku Komisja Wspólnoty Europejskiej finansowała rozwój rolnictwa przez program PHARE, który obejmował fazy krótko-, średnio - i długoterminowe:

KRÓTKOTERMINOWA: 50 mln ECU na zakup pestycydów.

ŚREDNIOTERMINOWA: pomoc techniczna dla "bezpiecznego użycia stosowanych chemikaliów".

DŁUGOTERMINOWA: opracowanie "strategii sektorowych, obejmujących system dostaw chemikaliów".

Program zmierzał do zwiększenia dostaw pestycydów i stworzenia infrastruktury dystrybucji pestycydów w Polsce. Komisja Europejska nie jest odpowiedzialna przed społeczeństwem. Opierała swoją ocenę potrzeb polskiego rolnictwa na studium Banku Światowego z roku 1987 i dokumencie Fundacji Rozwoju Polskiego Rolnictwa. Fundacja ta była sponsorowana między innymi przez firmy agrochemiczne: ICI, Monsanto Europe oraz Eli Lilly/Elanco.

5. W przypadku wielu krajów Europy Środkowej i Wschodniej ich rozwój gospodarczy i dobrobyt zależy od rozwoju ich sektora rolno-spożywczego. Rolnictwo zależy od zdrowia środowiska i pytanie brzmi, jak prywatyzować/rozwijać rolnictwo nie niszcząc bardziej środowiska. Dlatego cele i metody pożyczek rolnych muszą być skrupulatnie badane. Na przykład:

  • Czy promują ekologicznie zrównoważone rolnictwo, czy też powielają błędy ekologiczne popełnione w zachodnim rolnictwie?
  • Czy pomagają zbudować nowe systemy dystrybucji, których potrzebują ICI, Monsanto, Shell i inne koncerny, aby sprzedawać swoje produkty?
  • Czy skupiają się na stworzeniu infrastruktury "chemicznej" (np. ulepszając/harmonizując prawodawstwo, dotyczące rejestracji pestycydów), zamiast budować silną infrastrukturę ekologicznego rolnictwa (np. badania i szkolenia rolników nt. metod ekologicznych)?
  • Czy zachęcają (bezpośrednio lub pośrednio) do produkcji wysokowartościowych produktów raczej na eksport, niż na rynki lokalne i regionalne?

 

B) ROLNICTWO EKOLOGICZNE

1. Spośród metod rolnictwa ekologicznego, w Europie najlepiej znana jest metoda organiczna. Rolnicy organiczni wykorzystują wiele sposobów upraw, spośród których liczne są znacznie lepsze dla środowiska, niż metody przemysłowe. Badania konkretnych przypadków pokazują poprawę w wielu dziedzinach, takich jak zawartość składników odżywczych, zanieczyszczenie pestycydami, zużycie nieodnawialnej energii i różnorodność dzikiej przyrody.

Studia pokazują, że organiczne odmiany rolnictwa są drożne technicznie i ekonomicznie a także iż mogą produkować ilości żywności wystarczającą na zaspokojenie potrzeb Europy. Greenpeace skompilował raport, porównujący przemysłowe i organiczne metody, stosowane w rolnictwie, w oparciu o badania naukowe przeprowadzone w Europie Zachodniej. Raport nosi tytuł "Zielone pola, szara przyszłość" i można go nabyć pod adresem podanym poniżej.

2. Dane z raportu "Zielone pola, szara przyszłość" były dyskutowane w ramach warsztatów:

  1. Ilość farm organicznych we Wspólnocie Europejskiej podwoiła się w latach 1987 - 1991 z ok. 7 500 (103 000 hektarów) do ponad 13 000 farm (270 000 ha).
  2. Systemy farm organicznych są znacznie bardziej wydajne, jeśli chodzi o wykorzystanie składników odżywczych. Badania naukowe dowodzą, że traci się znacznie mniej składników odżywczych niż w przypadku rolnictwa przemysłowego.
  3. Porównanie wielkości plonów pokazuje, że ich wydajność może sięgać najwyższej wydajności farm konwencjonalnych. Badania pokazują, że na farmach organicznych plony z czasem są coraz wyższe i mogą być stabilniejsze, niż na farmach konwencjonalnych.
  4. Zyski finansowe z rolnictwa organicznego są porównywalne z zyskami rolnictwa konwencjonalnego, nawet gdy nie otrzymuje się za organiczne produkty lepszych cen.
  5. Wysokie ceny żywności organicznej w sklepach nie odzwierciedlają wysokich kosztów produkcji, ale raczej wyższe marże detaliczne. Duńskie badania pokazały, że marża detaliczna dla zwykłej mki wynosiła 3-4% ceny płaconej rolnikowi a dla mąki organicznej marża wynosi 25%.
  6. Liczne badania w Niemczech, Holandii, Szwecji i Szwajcarii pokazują, że gdyby te kraje zmieniły rolnictwo na organiczne, to mogłyby produkować wystarczającą ilość żywności o wysokich walorach odżywczych dla swoich populacji.

Aby uzyskać więcej informacji o rolnictwie ekologicznym:

Topsy Jewell

Greenpeace International (UK)

Temple House

25/26 High Street

Lewes, E. Sussex

BN7 2DL United Kingdom

( 44 273 480334, fax:44 273 471631

6. NETWORKING - WSPÓŁPRACA W SIECI

6.1. PRZEDSTAWIENIE - Dolores Romano, kampania ds. toksycznych substancji, Greenpeace Hiszpania.

WPROWADZENIE:
DLACZEGO I JAK GREENPEACE HISZPANIA WSPÓŁPRACOWAŁ W SIECI
W RAMACH KAMPANII PRZECIW SPALARNIOM ODPADÓW?

Hiszpania spalała niebezpieczne odpady na morzu do roku 1991, kiedy zostało to zakazane. W 1989 roku w związku z perspektywą tego zakazu rząd hiszpański zaproponował budowę trzech lądowych spalarni odpadów niebezpiecznych. W ich planach było również 21 spalarni odpadów komunalnych.

Greenpeace Hiszpania zdecydował się na kampanię, kiedy zaproponowano budowę spalarni koło małego miasta Almaden na składowisku odpadów niebezpiecznych. Kampania została rozpoczęta przez jedną osobę, przy wykorzystaniu materiałów Greenpeace International (wideo, lista faktów, raport o spalarniach).

Aby w Hiszpanii wybudować spalarnię odpadów niebezpiecznych, potrzebne są dwa zezwolenia. Jedno wydaje miasto, drugie rząd regionalny przez Ocenę Oddziaływania na Środowisko. To oznacza, że aby udało się zatrzymać proponowaną budowę, konieczna jest opozycja ze strony lokalnej społeczności. Sprzeciw lokalnej społeczności pojawia się zaraz, jak tylko zostaje ona poinformowana o zaletach i wadach spalarni.

Greenpeace rozpoczął kampanię na dwóch poziomach:

1. Informowanie ludzi, mieszkających w pobliżu miejsca, gdzie miała powstać spalarnia (dystrybucja informacji, wideo, raport i lista faktów, udział w prezentacjach).

2. Nacisk na władze regionalne i centralne: budowanie skandalu w mediach, lobbying polityków i związków zawodowych, listy do parlamentarzystów...

Trudno jest organizacji pozarządowej z dużego miasta przekonać mieszkańców miasteczka (którzy uważają cię za obcego), że to ty mówisz prawdę, a nie pracownicy firmy, proponującej spalarnię. Oni też są z miasta i są obcy, ale oferują pracę, pieniądze
i prezenty. Dlaczego ludzie mieliby uwierzyć TOBIE, a nie firmie???

Aby twoja informacja dotarła do ludzi, musisz ją opisać ich słowami i dopasować ją do ich przyzwyczajeń i pojęć. Twoja lista faktów może być mniej wiarygodna niż artykuł, który ukaże się w gazetce stowarzyszenia gospodyń domowych w miasteczku. Tak więc musisz skontaktować się z lokalnymi organizacjami społecznymi, osiedlami, gospodyniami domowymi, farmerami, biznesem itp. stowarzyszeniami.

Kampania przeciw tej spalarni (w Almaden - przyp. tłum) stworzyła duże zapotrzebowanie na informację, ponieważ grupy ekologiczne i mieszkańcy miejsc, w których miały powstać spalarnie, czytali w gazetach, że prowadziliśmy kampanię antyspalarniową.

Aby sprostać tym wszystkim wymaganiom (w pewnym momencie w Hiszpanii proponowano ponad 30 spalarni jednocześnie) przygotowano zestawy informacyjne dla różnych propozycji spalarni. Przygotowano i rozpowszechniono pięć różnych zestawów, dotyczących: spalarni odpadów szpitalnych, odpadów komunalnych, spalarni szlamu, zestawy dotyczące prawodawstwa oraz poświęcone Czystej Produkcji.

Informacja przepływała z Greenpeace do lokalnych grup, ale kontakty między poszczególnymi grupami ani GP i innymi organizacjami ekologicznymi Hiszpanii nie miały miejsca.

Propozycje coraz to nowych spalarni pojawiały się do czasu, kiedy GP postanowił zaprosić wszystkie grupy ekologiczne (lokalne, regionalne, ogólnokrajowe), walczące ze spalarniami albo zainteresowane kampanią, na spotkanie w Madrycie.

Tam rozmaite organizacje zauważyły, że wszystkie miały ten sam problem (nie były w tym osamotnione) i zaczęły dzielić się informacjami, doświadczeniem, sposobami
i trikami stosowanymi w prowadzeniu kampanii... Podczas tego spotkania podjęto decyzję o utw
orzeniu sieci wymiany informacji. Była to sieć, ponieważ nie było środków na zorganizowanie dużej grupy czy platformy wszystkich grup, a wszystko to, czego potrzebowali ludzie, to była informacja i swoboda dołączenia się i opuszczenia sieci kiedy tylko mieli na to ochotę czy taką potrzebę.

Lista uczestników spotkania była pierwszą i najważniejszą sprawą spotkania. Każdy wziął listę do domu i wysyłał to, co miał ciekawego, innym osobom z listy. Streszczenia działalności były wysyłane do GP co trzy miesiące i GP rozsyłał je do wszystkich innych osób i organizacji z listy, wraz z nowymi informacjami z GP International.

Każda grupa, która brała udział w spotkaniu w Madrycie, powtarzała tę strukturę na poziomie lokalnym. Tak więc pozostawali w kontakcie z resztą kraju, wysyłając lub otrzymując informacje. Powstawały lokalne platformy współpracy organizacji społecznych, związków zawodowych, mieszkańców, gospodyń domowych, kościoła, rolników itp. stowarzyszeń. Przedstawiciel każdej z tych grup brał udział w spotkaniu koalicji raz w tygodniu, aby wymienić informacje i opracować strategię kampanii.

W ten sposób informacje GP były rozpowszechniane na szczeblu lokalnym. Każda grupa skupiała się na tej części zagadnienia, która interesowała jej członków: zdrowiu, ekonomii, środowisku, rolnictwie... Informacja była "tłumaczona" na język zrozumiały dla społeczności lokalnej, tak aby można było w nią uwierzyć. W ten sposób stała się ona wyspecjalizowana i dzięki tym chwilowym strukturom, trafiała do wszystkich.

Kampanierzy Greenpeace podróżowali po Hiszpanii, prowadząc spotkania i rozmawiając ze społecznościami lokalnymi. Nawiązywano kontakty z innymi organizacjami społecznymi, a przez nie z innymi zainteresowanymi grupami, które następnie przekazywały informacje swoim członkom. Jedna lista faktów z informacjami mogła w ten sposób przebyć długą drogę. Jeśli Greenpeace nie mógł uczestniczyć w spotkaniu, wyznaczano kogoś w zastępstwie. Jako grupa międzynarodowa, Greenpeace nie mógł działać lokalnie, dlatego ta praca była wykonywana przez inne organizacje.

Lokalne grupy również zaczęły wymieniać informacje z innymi podobnymi grupami w regionie czy kraju.

Gdy do tego doszło i ludzie zostali wreszcie poinformowani, propozycje budowy spalarni zaczęto wycofywać. Lokalni i regionalni politycy zauważyli, że nikt nie chce spalarni i nie wydawali zezwoleń.

Teraz mamy 10 propozycji budowy spalarni. Sieć nadal pracuje. Kiedy propozycja budowy spalarni znikała, ludzie nadal chcieli zajmować się problemem odpadów. Oczywiście, w społeczności organizacji pozarządowych zawsze pojawiają się problemy, ale zatrzymanie budowy spalarni było najważniejsze.

Nie musisz robić wszystkiego dla ludzi. Możesz ofiarować im informację, aby pomogli sobie sami.

Wystarczy użyć sieci tylko wtedy, kiedy jest potrzebna. Zniknie, kiedy zadanie zostanie już wykonane.

6.2. DYSKUSJA NAD WSPÓŁPRACĄ W SIECI
- Paweł Głuszyński, Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów.

Poniżej przedstawione są punkty, poruszone w trakcie debaty. Uczestnicy zgodzili się, że zainteresowani powinni spotykać się nieformalnie, aby kontynuować dyskusję. Niestety, nie doszło do tego. (Tym niemniej takie dyskusje miały miejsce już wcześniej - patrz 2.2. podsumowanie na końcu podręcznika).

CO JEST WAŻNE, ABY STWORZYĆ SIEĆ?

  • konkretny temat i zadanie;
  • sieci grup - współpraca międzynarodowa;
  • komunikacja (tego brakuje);
  • szybkość działania;
  • kilku ludzi, którzy będą podróżować w regionie (ograniczenia finasowe);
  • tworzenie sieci ogólnokrajowych i osobistych;
  • rozmiary organizacji;
  • tłumaczenia materiałów;
  • fragmentacja;
  • podział zadań i odpowiedzialności;
  • trzeba określić potrzeby.

SIECI JUŻ ISTNIEJĄCE W REGIONIE:

  • baza danych REC (Regionalne Centrum Ekologiczne - Budapeszt) ;
  • WISE;
  • SNEEZE;
  • FoE;
  • sieci studenckie;
  • Greenway - ta sieć została utworzona w 1986 roku przez organizacje ekologiczne. Wydawany był co dwa miesiące biuletyn, a sieć zmieniała się wraz z rozwojem sytuacji politycznej. Powstały biura w Europie Środkowej i Wschodniej. W Bratysławie powstało wspólne biuro z Friends of the Earth (FoE), co spowodowało wielkie zamieszanie. Zarząd nie traktuje organizacji poważnie, jest to tylko spotkanie przyjaciół, nie ma strategii i nic się nie dzieje. Trudno jest spowodować, aby ludzie z Europy Środkowej pracowali nad jednym tematem. Spotkania doprowadziły do publikacji, ale nic się nie robi z powodu braku kontynuacji i reakcji. Miała powstać lista adresowa, ale nie było odpowiedzi. Jedynym rozwiązaniem jest, aby całą robotę wykonywała jedna osoba. Istnieje kultura mówienia raczej niż zapisywania informacji - zapisywanie było kiedyś niebezpieczne.

ZASOBY I POMYSŁY NA SIEĆ:

  • ludzie muszą nauczyć się mówić "nie", jest to lepsze, niż powiedzieć "tak" i potem czegoś nie zrobić;
  • używaj sieci międzynarodowych w kraju albo na odwrót;
  • wymiana informacji;
  • wykorzystuj istniejące, starsze grupy;
  • nie ma czasu na przygotowania.

 

7. PODSUMOWANIE NA ZAKOŃCZENIE SPOTKANIA

7.1. CELE

Czy udał się nam osiągnąć cele tego szkolenia skillshare?

TECHNIKI PROWADZENIA KAMPANII I STRATEGIE były przeprowadzone dla wszystkich tematów.

SIEĆ ORGANIZACJI SPOŁECZNYCH - zostały zasiane ziarna i powstały następujące "sieci" wymiany informacji:

  1. Organizacje z Polski, Czech i Węgier współpracowały nt. spalarni odpadów. OTZO (Polska) przygotowuje raport na temat propozycji budowy spalarni w krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz byłego Związku Radzieckiego na podstawie informacji uzyskanych od organizacji z Czech, Węgier oraz od Greenpeace i raportów o odpadach z innych krajów.
  2. Zespół Greenpeace ds. toksycznych odpadów opracował wraz z organizacjami węgierskimi strategię wobec handlu odpadami na Węgrzech.
  3. Polskie organizacje z różnych miast opracowały plan działań naświetlających problem jednorazowych opakowań w Polsce.
  4. Greenpeace umieścił organizacje na swojej informacyjnej liście adresowej
  5. Teraz organizacje spotykają się ze sobą, nawiązano kontakty.

Patrz też: dołączony plan działania 7.3.

7.2. RAPORT

Ten raport jest dłuższy, niż przewidywano. Próbowaliśmy zawrzeć w nim jak najwięcej przedstawionych na warsztatach informacji. Możesz użyć tej części raportu, która jest ci potrzebna.

7.3. PLAN DZIAŁANIA UZGODNIONY NA SPOTKANIU

CO ZOSTAŁO UZGODNIONE?

PRZEZ KOGO?

a. Wymiana informacji:

  • wszyscy na liście
  • prawodawstwo (chlor/handel odpadami)
  • Per Rosander/
    Andreas Bernstoff
  • Czysta Produkcja - obustronna wymiana informacji
  • Beverley Thorpe i wszyscy na liście
  • wymiana informacji o handlu odpadami
    i prawodawstwie
  • Dolores Romano i wszyscy
  • energetyka jądrowa - informacja/video
  • Antony Frtogatt
  • opis propozycji Westinghouse
  • Antony Frogatt dla zainteresowanych
  • dodatkowe nazwiska na liście adresowej energetyki jądrowej
  • Antony Frogatt
  • informacja na temat technologii bez paliw kopalnych
  • Stewart Boyle
  • informacja o pestycydach.
  • Topsy Jewell
  • b. Sieć tłumaczy.

    • wszystkie grupy (trzeba się dowiedzieć, czy nie robione są tłumaczenia, aby robota nie była wykonywana dwa razy)

    c. Propozale finansowe:
    podręczniki do zdobywania funduszy.

    • Daniej J. Swartz (skomentuje najważniejsze sprawy w propozalach)

    d. Lista wideo, praw autorskich, dystrybucji.

    • Jo Corcoran (w podręczniku)

    e. Lista publikacji Greenpeace (USA).

    • Blair Palese (w podręczniku)

    f. Lista spraw najważniejszych przy akcji bezpośredniej.

    • Paul McGhee (w podręczniku)

    g. Treningi akcji.

    • organizacje (jak najczęściej)

     

    ZAŁĄCZNIKI

    A. Nazwiska i adresy.

    A.1. Lista adresowa organizacji pozarządowych.

    CHORWACJA

    Gordana Klaric Green Action Zagrzeb

    Radnicka Cesta 22

    41000 Zagreb, Chorwacja

    ( /fax:08 41 61 09 51

      • polityka energetyczna
      • gospodarka odpadami
      • edukacja ekologiczna
      • zielony telefon
      • Sieć Green Information Network
        (powojenna odbudowa sieci grup ekologicznych w Chorwacji)
      • działalność młodzieżowa

    CZECHY

    Dagmar Kubatova The Recycling Group Praga

    Zabehicna 130/151

    10600 Praha 10, Czechy

    ( 42 2 37 74 25

      • opakowania
      • odpady komunalne

    Jindrich Petrlik Deti Zeme

    PO BOX 70

    16100 Praha 6, Czechy

    ( 42 2 311 70 75

    fax:42 2 25 72 03

      • energia
      • transport
      • CFC i dziura ozonowa
      • spalarnie i zanieczyszczenia toksyczne
      • ochrona przyrody

    ŁOTWA

    Laura Store

    Gundega Varpa VAK/FoE Łotwa

    Smilsu 12

    LV 1050 Ryga

    Łotwa

    fax:371 2 212917

      • zanieczyszczenia powietrza, wody i ziemi
      • edukacja ekologiczna
      • budowanie świadomości społecznej
      • zmniejszanie konsumpcji dla społeczeństwa zrównoważonego
      • sprawy ekologiczne w mass mediach

    WĘGRY

    Daniel Swartz konsultant grupy roboczej Greenway ds. odpadów

    pf. 701/575

    H-1399 Budapest, Węgry

    ( 36 1 166 3141

      • seminaria na temat ograniczenia odpadów i recyklingu
        w Europie Wschodniej
      • dostarcza konsultacji
      • zorganizował europejski dzień akcji przeciw opakowaniom wspólnie z FoE
      • clearing house w sprawie gospodarki odpadami
      • pomaga organizacjom pozarządowym w walce ze spalarniami i handlem odpadami

    Tamaz Visnyouglky Holocen, Green Action Miskolc

    Kossuth 13

    3525 Miskolc, Węgry

    ( 326 46 325 20 10

      • projekt edukacyjny
      • baza danych o technologii ekologicznej
      • projekt bioróżnorodności

    Ada A'mon Greenway - koło zielonych ekonomistów

    Csana'dy u.7

    1132 Budapeszt, Węgry

    Zsuzsa Foltanyi ELTE/Energy Club

    Olt u. 21

    1112 Budapest, Węgry

    ( 36 1 1859247

      • energia
      • rozpowszechnianie informacji
      • akcje bezpośrednie wobec polityki ekologicznej
      • kampania przeciw ekologicznie szkodliwej prywatyzacji

    Antal Molnar Hajduboszormeny Youth Environmental Institute

    pf 105

    4220 Hajduboszormeny, Węgry

    ( /fax:(36 520) 371 200 wew. 21

      • ochrona przyrody
      • protest przeciw lokalnej spalarni
      • edukacja
      • ponowne odkrywanie folkloru
      • turystyka
      • akcje antynuklearne

    James Daily Regionalne Centrum Ekologiczne na Europę Środkową i Wschodnią

    Miklos Ter 1

    1035 Budapeszt, Węgry

    ( 36 1 250 3401

    fax:36 1 250 3403

    POLSKA

    Paweł Głuszyński Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów

    * Sławkowska 12

    31-014 Kraków, Polska

    ( /fax:48/12/22-22-64, 22-21-47 w. 25
    : uugluszy@kinga.cyf-kr.edu.pl

    Tomasz Terlecki Polski Klub Ekologiczny - Zarząd Główny

    * Piłsudskiego 8

    31-109 Kraków, Polska

    ( /fax:48/12/21-88-52

    : uedabrow@kinga.cyf-kr.edu.pl

    Tomasz Perkowski Federacja Zielonych Gaja - Szczecin,

    *Kolumba 86-89/105
    70-030 Szczecin, Polska
    (48/91/33-02-66, (/fax:48/91/33-60-53

      • edukacja ekologiczna
      • komunikacja
      • gospodarka odpadami
      • dzika przyroda
      • dziennikarstwo ekologiczne
      • budowanie świadomości społecznej

    Jacek Bożek Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne "Klub Gaja"

    Ben Burg Peace Corps - Korpus Pokoju

    * skr. poczt. 261

    43-301 Bielsko-Biała, Polska

    ( 48/30/236-94

      • budowanie świadomości społecznego działania
      • prawa zwierząt
      • rozwój duchowy
      • wydawania kwartalnika

    Darek Szwed Federacja Zielonych - Kraków

    * Sławkowska 12

    31-014 Kraków, Polska

    ( /fax:48/12/22-22-64, 22-21-47 w. 27

    : uekozuch@kinga.cyf-kr.edu.pl

      • transport
      • gospodarka odpadami
      • edukacja ekologiczna
      • współpraca w sieci

    Piotr Rymarowicz Federacja Zielonych - Oświęcim,

    * Sadowa 8/10

    32-600 Oświęcim, Polska

    ( 48/33/42-62-95

      • edukacja ekologiczna
      • walka ze spalarniami
      • promocja recyklingu
      • kampania przeciw rafinerii ropy

    Jarema Dubiel Biuro Obsługi Ruchu Ekologicznego

    * Zieleniecka 6/8

    03-727 Warszawa, Polska

    ( 48/22/6182894, 6183781

    fax:48/22/6182894

    : bore@plearn.edu.pl

      • wymiana informacji,
      • kontakty z ruchem ekologicznym w Polsce
      • wzmacnianie ruchu ekologicznego w Polsce i ułatwianie zmian w polityce w stronę ekologii
      • organizacja kursów, spotkań NGO
      • biuletyny
      • kampanie ekologiczne - w tym antyspalarniowa

    Jerzy Niczyporczuk Stowarzyszenie Szkół i Przedszkoli Integrujących

    * os. Pomologiczne 5

    04-849 Warszawa, Polska

    Katarzyna Hubicz Biedrona Front - Grupa FZ

    * Al. Wojska Polskiego 72/92

    05-800 Pruszków, Polska

      • prawa zwierząt
      • odpady
      • edukacja ekologiczna

    Przemek Czajkowski Pięciolinii 8/41
    02-784 Warszawa, Polska
    (
    /fax:48/22/64-396-64

      • UNDP
      • informacja i lobbying po Szczycie Ziemi w Rio (UNCED)
      • kwartalnik
      • zrównoważony rozwój
      • poziom globalny, regionalny, krajowy i lokalny
      • magazyn na temat stosunku organizacji ekologicznych do realizacji postanowień UNCED

    Ośrodek Edukacji Ekologicznej EKO-OKO

    * Grójecka 75

    02-094 Warszawa, Polska

    ( 48/22/22-64-87

    fax:48/22/22-93-17

      • budowanie ekologicznych baz danych
      • joga
      • cho-wa-ow
      • psychodrama
      • pedagogika waldorfska
      • kuchnia wegetariańska i chińska
      • jakość narodzin
      • polarity
      • technologia ekologiczna
      • otwarte eko-forum

    RUMUNIA

    Zamfir Ion-Constantin Prietenii Pamintului

    * Str. Siderurgistilor

    bl. SD4A, ap. 12

    6200 Galati, Rumunia

    ( 40 93 457381

      • energia odnawialna
      • efektywne wykorzystanie energii
      • kampania antynuklearna
      • edukacja ekologiczna

     

     

    A.2. Lista uczestników ze strony Greenpeace

    Per Rosander Chlorine Campaign - European Coordinator Greenpeace Sweden
    * Herkulesgatan 3 A
    Gothenburg
    Sweden
    ( 4631 222255
    fax:4631 232429

    Dolores Romano Chlorine campaigner Greenpeace Spain
    * Rodreguez San Pedro 58
    28015 Madrid
    Spain

    ( 341 5434704
    341 5436502
    341 5437003
    341 5439900

    fax:341 5439779

    Antony Froggatt International nuclear campaigner for new markets Greenpeace UK
    * Canonbury Villas
    London Nl 2PN
    ( 4471 35451 00
    fax:4471 6960012

    Iza Kruszewska CEE Toxic Trade Campaigner, Greenpeace UK
    *
    (as above)

    Stewart Boyle Energy Policy Advisor Greenpeace UK
    * (as above)

     

    Paul Mc Ghee International Actions Coordinator Greenpeace Communications
    *
    5 Bakers Row
    London E Cl R 3DB
    ( 4471 8330600
    fax:4471 8376606

    Blair Palese Chief Press Officer Greenpeace Communications
    * (as above)

    Topsy Jewell Toxic Trade Researcher
    * c/o Temple House
    25/26 High Street Lewes
    East Sussex BN72LU U.K.
    ( 44273479552
    fax:44273471631

    Wolfgang Pekny CEE Regional Trustee Greenpeace Austria
    * Auenbruggergasse 2 A
    1030 Wien
    Austria
    ( 431 7130061/0
    fax:431 7130030

    Oganes Targulian Toxic Trade Campaigner Greenpeace Russia
    * Ulitsa Dolgorukovskaya 21
    103006 Moscow
    Russia

    ( 7 (095) 251 9073
    7 (095) 2584917
    7 (095) 258395

    fax:7 (095) 251 9088

    Olexi Kabyka Toxic Trade Campaigner Greenpeace Ukraine
    *
    Apt 8, 27 Velyka Zhtomyrska Str
    254025 Kiev
    Ukraine
    ( 70445595700
    fax:same - pre-arranged time

    Dorit Lehrack CIS Coordinator Greenpeace International
    * Kiezersgracht 176
    1016 DW Amsterdam
    the Netherlands
    ( 31 205236555
    fax:31 205236500

    Ludmila Kovacikova CIS coordination assistant Greenpeace International
    * (as above)

    Cathy Fogel Associate Toxics Advisor Political Unit Greenpeace International
    * (as above)

    Karen Gallagher CEE supporter services Greenpeace International
    * (as above)

    Jan Rispens Toxic Trade Campaigner Greenpeace Berlin
    * Chausseestrasse 131
    0 1040 Berlin
    Germany
    ( 49302385737
    fax:49302385745

    Melvyn Gattinoni Fundraiser Greenpeace France
    * 28 rue des Petites Ecuries
    75010 Paris
    France
    ( 331 47704689
    fax:331 47704691

    Andreas Bernstorff Toxic Trade Campaigner Greenpeace Germany
    * Vorsetzen 53,
    D-20450 Hamburg 11
    Germany
    ( 494031 186-0
    fax:494031 186-141

    B. CO TO JEST ORGANIZACJA POZARZĄDOWA - NGO?

    B.1. CO TO JEST NGO?

    Aby lepiej zrozumieć, skąd się wziął GP jako organizacja społeczna, warto przyjrzeć się historii takich ruchów w krajach "formalnie demokratycznych".

    GP żyje i działa w tradycji, która nie istniała w krajach Europy Środkowej
    i Wschodniej. Organizacje społeczne powstawały w opozycji do rządu i administracji
    i zajmowały się problemami źle rozwiązywanymi przez elity.

    B.2. RUCH ORGANIZACJI SPOŁECZNYCH NA ZACHODZIE -
    Andreas Bernstoff, Toxic Trade Campaigner, GP Germany.

    Ruch organizacji społecznych, w tym Greenpeace, wywodzi się z amerykańskiego ruchu praw obywatelskich i ruchu kwakrów. Ruchy te stosowały nieposłuszeństwo obywatelskie jako środek protestu: użycie działania bez przemocy wobec władzy.

    Greenpeace nigdy się nie ukrywa, bierze na siebie konsekwencje własnych działań na rzecz zmiany społeczeństwa.

    Dobrym przykładem udanego nieposłuszeństwa obywatelskiego jest ruch związkowy, komunikujący, co złego dzieje się w społeczeństwie. Natomiast ruch zielonych odnosi się do stosunkowo nowego problemu.

    Organizacja społeczna jest polityczna w tym sensie, że wypracowuje sobie politykę czy strategię, aby osiągnąć konkretny cel. Tym celem może być:

    - INTERES PUBLICZNY: środowisko, zdrowie, demokracja, prawa obywatelskie;

    - INTERES GRUPOWY: związki zawodowe, niepełnosprawni;

    - INTERES FINANSOWY: instytut nadawczy, finansowany przez przemysł.

    Najczęstszym elementem strategii wszystkich organizacji społecznych jest próba wpływu na opinię publiczną, rządy i/lub przemysł, aby osiągnąć swoje cele.

    Często pojawiają się konflikty między różnymi organizacjami społecznymi, np. organizacjami ekologicznymi a związkami zawodowymi - w sprawie miejsc pracy.

    PODSTAWOWYM CELEM EKOLOGICZNEJ ORGANIZACJI SPOŁECZNEJ JEST OCHRONA ŚRODOWISKA.

    JAKIE SIŁY PRÓBUJĄ MANIPULOWAĆ ORGANIZACJAMI EKOLOGICZNYMI?

    1. Rządy i urzędnicy rządowi.

    2. Partie polityczne.

    3. Przemysł.

    4. Media.

    5. Inne grupy specjalistyczne.

    6. Członkowie organizacji.

    7. Międzynarodowe instytucje.

    Ad. 1. Rządy i urzędnicy rządowi przez próby kooptowania grup ekologicznych do ciał doradczych w ministerstwach. W ten sposób organizacje ekologiczne wykonują za nich pracę.

    Trzeba zachować równowagę między organizacjami proponującymi nowe podejście, a bezpłatnymi konsultantami dla władz. W końcu urzędnicy dostają pensje za rządzenie państwem, a NGOsy nie. Pojawia się niebezpieczeństwo, że organizacje zaczną szukać wszelkich możliwych rozwiązań i nie znajdą czasu na wpłynięcie na opinię publiczną (aby ta wpłynęła na rząd). Musi istnieć polityczna wola zastosowania rozwiązań.

    Ad. 2. Partie polityczne prosząc o poparcie dla siebie i ich polityki.

    Niebezpieczeństwo bliskiego sojuszu z partią polityczną, nawet Partią Zielonych, polega na tym, że cele obu stron są różne: dla organizacji społecznej jest to ochrona środowiska, dla partii politycznej - sprawowanie władzy, co wymaga kompromisu.

    Oczywiście, mogą mieć miejsce wspólne dyskusje i taktyczne sojusze celem uzyskania celów krótkoterminowych, np. znalezienie przyjaciół w parlamencie, aby wystosować interpelacje w sprawach ochrony środowiska, zażądać informacji itp.

    Ad. 3. Przemysł przez proponowanie pieniędzy za poparcie i sprzedaż "ekologicznych" produktów. Ich podstawowym celem jest osiąganie zysku.

    Znowu organizacje ekologiczne muszą być ostrożne przy współpracy z przemysłem. Dyskusje mogą być pożyteczne i można zawierać taktyczne sojusze, tak jak np. w zakładach energetycznych w Żychlinie.

    Ad. 7. Instytucje międzynarodowe, takie jak Bank Światowy, przez kooptowanie, kulturę
    i historię.

    B.3. ZALEŻNOŚĆ I NIEZALEŻNOŚĆ ORGANIZACJI EKOLOGICZNYCH

    Niezależność lub zależność organizacji może wynikać z następujących kryteriów:

    • źródło finansowania - skąd pochodzą pieniądze i jak wiele źródeł finansowania posiada organizacja?
    • władza - jak organizacja jest zbudowana?
    • demokratyczność organizacji;
    • polityka;
    • wpływ na rząd i rządu na organizację;
    • rozmiar organizacji;
    • poparcie rządowe;
    • historia i kultura organizacji;
    • klimat gospodarczy;
    • klimat polityczny;
    • (samo)określenie organizacji;
    • członkowie;
    • kontakty z przemysłem;
    • popularność w społeczeństwie;
    • poparcie/opozycja wobec przemysłu.

    B.4. CO TO JEST GREENPEACE? - w oparciu o prezentację Wolfganga Peknego, Powiernika Regionalnego dla Europy Środkowej i Wschodniej, Greenpeace Austria.

    Greenpeace jest wizją zielonego i pokojowego świata. Cele Greenpeace (wymienione poniżej) są wspólne również dla innych grup:

    GREENPEACE JEST:

    • siłą na rzecz globalnej zmiany;
    • lobbyistą na rzecz przyrody;
    • międzynarodową organizacją;
    • sumą ludzi pracujących dla niego;
    • tym, co robi - kampaniami;
    • zawodową międzynarodową korporacją.

    GREENPEACE PROWADZI KAMPANIE PRZEZ:

    • skupianie się np. na konkretnych tematach kampanii;
    • pokazując np. działanie przeciw środowisku przez akcje bezpośrednie;
    • informację;
    • opór - bez przemocy;
    • alternatywy - możemy powiedzieć "nie" nawet, jeśli nie znamy odpowiedzi;
    • lobbying i mobilizowanie opinii - politycznie bezpartyjny;
    • zwycięstwa: ustala cel który można osiągnąć; ale jeśli osiągnąłeś za dużo, żądałeś za mało;
    • kampanie sprzedają się same i są finansowo niezależne (kiedy ktoś daje pieniądze, przyjmuje, że GP jest OK);
    • takie opracowanie tematu, aby uzyskał zainteresowanie społeczne i nabrał rozpędu.

    GREENPEACE DZIAŁA:

    • będąc profesjonalnym (niekoniecznie płatnym);
    • akceptując zarazem specjalistów i ludzi o szerokiej wiedzy;
    • mając jasną strukturę = akceptując hierarchię;
    • przywiązując wagę do pracy zespołowej.

    Nazwa Greenpeace znajduje się w pierwszej dziesiątce najlepszych nazw firmowych na Zachodzie.

    JAK ZORGANIZOWANY JEST GREENPEACE?

    Greenpeace ma ponad 30 biur krajowych, które przekazują część wypracowanych przez siebie środków (24% lub więcej) na Greenpeace International, który zarządza pieniędzmi. W praktyce tylko dziesięć krajów przekazuje pieniądze, pozostałe otrzymują dotacje.

    Struktura polityczna

    Rada (przedstawiciele wszystkich biur krajowych) wybierają zarząd, który następnie wybiera Dyrektora Greenpeace International. Nie we wszystkich 30 krajach jest zarząd, stąd nie głosują one w wyborach rady. Aby wszystkie biura były reprezentowane, istnieją struktury regionalne. Rada jest miejscem, gdzie zapadają coroczne ogólne decyzje, dotyczące kampanii i strategii.

    KAMPANIE GREENPEACE

    Tematy ewoluowały w następujący sposób:

    • testowanieF powstrzymania groźby nuklearnej, obecnie obejmuje atomistykę wojskową i cywilną (cykl paliwowy);
    • Save the Whales - chrońcie wielorybyF ochrona bioróżnorodności, oceany i lasy;
    • składowanie odpadów na morzuF wstrzymanie zanieczyszczeń toksycznych: chlor
      i handel toksycznymi substancjami;
    • kwaśne deszczeF ochrona klimatu, energia, CO2, globalny wzrost temperatury
      i transport.

    PYTANIA I ODPOWIEDZI

    1. Czy Greenpeace jest nastawiony negatywnie?

    Przykładem rodzaju negatywnego nastawienia, które opłaciło się, był problem kwaśnych deszczów w Austrii. Efektywne przesłanie brzmiało: "wstrzymać emisje natychmiast, albo za 10 lat nie będzie drzew". Emisje zmniejszono i drzewa wciąż żyją. Ważne jest, by poruszyć ludzi, a negatywna kampania jest sposobem, żeby to osiągnąć.

    Obecnie Greenpeace również sugeruje alternatywy - przykładem jest Greenfreeze, lodówka wykonana bez chemikaliów niszczących warstwę ozonu w atmosferze.

    2. Greenpeace w Europie Środkowej i Wschodniej?

    Po upadku żelaznej kurtyny w 1989 roku GP Austria prowadził działania edukacyjne w ówczesnej CSFR. Otwarto biuro w Pradze, podobnie jak w Moskwie, Kijowie i na Słowacji. Tego trendu nie można utrzymać. Pieniądze są problemem i czas ekspansji się skończył. W obecnej chwili odbywają się wielkie przekształcenia. Istnieje obawa, że oczekiwania w regionie są większe, niż Greenpeace może zrealizować. Greenpeace musi działać na różne sposoby. Temelin (reaktor atomowy w Czechach) jest przykładem, jak Greenpeace wszedł do danego kraju bez odpowiedniego przygotowania. Tym niemniej, akcja ta znalazła duże odbicie w mediach, podczas gdy "Autobus Energii" Greenpeace nie zwrócił w Czechach najmniejszej uwagi mediów.

    3. Współpraca z organizacjami ekologicznymi?

    W tej chwili nie ma strategii współpracy z organizacjami ekologicznymi, zależy to po prostu od poszczególnych osób. Wygląda na to, że im dalej od USA i Europy Północnej, tym więcej działa sieci.

    4. Finansowanie?

    Greenpeace nie otrzymuje żadnych dotacji od przemysłu, wszystkie pieniądze pochodzą od prywatnych osób, a 9% pochodzi ze sprzedaży materiałów. Całkowity budżet Greenpeace wynosi mniej więcej 1/6 budżetu reklamowego niemieckiego przemysłu samochodowego.

     

     

    C. VIDEO GREENPEACE

    Do nabycia są kasety video z załączonej listy. Są dostępne pod następującymi adresami:

    POLSKA:

    Biuro Obsługi Ruchu Ekologicznego

    Zieleniecka 6/8

    03-727 Warszawa

    ( 48/22/6182894, 6183781

    fax:48/22/6182894

    : bore@plearn.edu.pl

    CZECHY:

    Biuro Greenpeace w Pradze ma duży wybór kaset wideo:

    Vera Frankova

    Greenpeace CS

    U Prasne brany 3

    CS 116 29

    Praha 1

    Czechy

    ( 42 2 269 516, 42 2 232 6323

    fax:42 2 221 789

    WĘGRY, CHORWACJA, RUMUNIA I ŁOTWA:

    Prosimy o kontakt faksowy z księgarnią video w biurze Greenpeace Communications.
    5 funtów powinno pokryć koszty, można płacić przelewem.

    Video Library,

    Greenpeace Communications,

    5 Bakers Row

    London EC1R 3DB

    United Kingdom

    ( 44 71 833 0600

    fax:44 71 837 6606