INFOSTRADA

21.2
W tym dniu, jako Koalicja na rzecz sprawiedliwych cen w transporcie postanowiliśmy zorganizować demonstrację antyautostradową pod Ministerstwem Finansów, pod hasłem „Żadnych dotacji dla autostrad!”. Uczestniczyło w niej blisko 50 osób z całej Polski, głównie aktywistów Stowarzyszenia ATTAC, Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, FZ – Warszawa i FZ – Kraków, Obywatelskiego Ruchu Ekologicznego.

Pikieta zaczęła się efektownie – przygotowanym przez warszawskich zielonych happeningiem pt. „Cały naród buduje autostrady”. Aktywista FZ przebrany za eleganckiego rządowego urzędnika trzymał kartonową skarbonkę z napisem „Krajowy Fundusz Budowy Autostrad” i wygłaszał kwieciste przemówienie, którego nie powstydziłby się sam minister Belka ani inny technokrata pokroju Balcerowicza. Mówił o wielkim dziele budowy autostrad przedsięwziętym przez lud kapitalistycznej Polski i o konieczności zaciskania pasa w imię świetlanej autostradowej przyszłości. Wokół niego, tak jak na dawnych pierwszomajowych wiecach stanęli klakierzy z hasłami poparcia typu „Mniej edukacji – więcej motoryzacji” czy „Mniej myślenia – więcej asfaltu!”. Wiwatowali i oklaskiwali każdą wypowiedź pierwszego sekretarza, tfu... ministra. Tak jak za dawnych czasów, do skarbonki podeszła pielęgniarka i oświadczyła, że chce jako kobieta pracy budować kapitalistyczną Polskę i dlatego zobowiązuje się dyżurować nocą za darmo, a zarobione pieniądze przeznaczyć na budowę autostrad. Potem podszedł student, który dobrowolnie zrezygnował z 50% zniżki na przejazdy kolejowe i też postanowił przeznaczyć pieniądze na autostrady. Do wiekopomnego dzieła budowy autostrad dołożyła się też nauczycielka i rolnik, który sprzedał swój ostatni kombajn „Bizon”. Po ślubowaniach przyszedł czas na uroczyste otwarcie nowego 500-metrowego odcinka autostrady.

Na koniec przeczytaliśmy petycje do Ministra Finansów Marka Belki. Minister sam nie wyszedł do nas, wysłał delegacje – dwóch urzędników, którzy przyjęli pismo i schowali się szybko nic nie powiedziawszy – nie wiadomo czy bali się głosu prawdy, czy pogody. No właśnie, tym razem Matka Ziemia uraczyła nas czterema porami roku: słońcem, później deszczem, śniegiem i w końcu gradem, pokazując chyba w ten sposób kto tu naprawdę rządzi...

2.5
Na początku br. wojewoda pomorski zwrócił się do wicepremiera o przyznanie pieniędzy na rozpoczęcie prac przygotowawczych na północnym odcinku autostrady A-1. Wartość tych prac szacowana jest na 300 mln zł. Pod koniec stycznia br. w Straszynie wojewoda pomorski spotkał się z projektantami i wykonawcami północnego odcinka A-1 oraz z przedstawicielami gmin graniczących bezpośrednio z trasą projektowanej autostrady. Ustalono wówczas, że z dniem 2.5.2002 ruszą prace przygotowawcze obejmujące roboty ziemne na odcinku o długości 90,3 km pomiędzy Gdańskiem a miejscowością Nowe Marzy. Do tej pory trwają negocjacje umowy koncesyjnej pomiędzy przedstawicielami Gdańsk Transport Company, Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad, resortów finansów i infrastruktury. Grunty przeznaczone pod budowę na odcinku Gdańsk – Toruń wykupione są w 99,5%. Trwa postępowanie wywłaszczeniowe ostatnich 14 działek, nie przeszkadza to jednak w rozpoczęciu prac.

Na trasie planowanej autostrady znajdują się miejsca przyrodniczo cenne, które zasługują na szczególną uwagę. Do jednych z nich należy Dolina Szpęgawy. Spełnia ona funkcję lokalnego korytarza ekologicznego, łączącego duży kompleks leśny w okolicach Starogardu Gdańskiego z doliną Wisły. Na trasie autostrady i w jej bezpośrednim otoczeniu znajdują się zbiorowiska o cechach zespołów naturalnych i półnaturalnych. Do najcenniejszych z nich należy grąd zboczowy, z udziałem wielu gatunków roślin chronionych i rzadkich, w tym liczne stanowisko lilii złotogłów. Cechy naturalnych zespołów posiadają również niektóre zbiorowiska szuwarowe, zarośla łozowe i łęg olszowo-jesionowy. W okolicy Borkowa autostrada odetnie wysunięty fragment lasu przylegający od północy do kompleksu bagien, zarośli i lasów higrofilnych. Kompleks ten łączy się poprzez rów melioracyjny i łąki z dopływami rzeki Janki, teren ten stanowi obecnie użytek ekologiczny. Jest ostoją wielu gatunków kręgowców, w tym płazów, ptaków wodno-błotnych i zwierzyny płowej. Stwarza dogodne warunki do rozrodu żab, również leśnych. Do najcenniejszych zbiorowisk należą tu zespoły torfowiskowe i mszary, zespoły szuwarowe i zbiorowiska wodne. Dużą powierzchnie zajmują też brzezina bagienna i zarośla łozowe. Na obrzeżu obserwuje się również niewielkie powierzchnie olsu porzeczkowego i łęgu olszowo-jesionowego. Dużą wartość krajobrazową, a nieco mniejszą przyrodniczą posiadają lasy otaczające użytek ekologiczny. Rangę omawianego obiektu podnoszą gatunki chronione i rzadkie: Eriophorum angustifolium, Dryopteris cristata, Calla palustris oraz w lasach – Frangula alnus, Convallaria i in. Podobnie jak obiekty opisane wyżej dużą wartość pod względem krajobrazowym i przyrodniczym posiadają również obiekty: „Kompleks jezior Łąkosz, Czarne i Zawada” oraz „Kompleks leśny w okolicach Bielawki”. Okolice Gajewa i jezior obejmują skrajne partie Borów Tucholskich występujące w kompleksie z łąkami, szuwarami, zaroślami oraz lasami higrofilnymi – zbiorowiskami występującymi na siedliskach bagiennych i wilgotnych. Urozmaicają je niewielkie zbiorniki, rowy melioracyjne oraz cieki wodne – dopływy jeziora Czarnego. Obszar ten wyróżnia się dużą różnorodnością biologiczną i wartością ekologiczną. Rozległy obszar zajmują ols porzeczkowy, łęg olszowo-jesionowy i zarośla łozowe. Ich smugi rozdzielane są przez łąki i roślinność szuwarową. W lasach i na łąkach występują rzadkie i chronione gatunki roślin, zaś cały kompleks stwarza dogodne warunki do bytowania i lęgów ptaków. Południowa część omawianego obiektu leży w granicach obszaru chronionego. W okolicach Bielawki, na ok. 38 kilometrze trasy, autostrada będzie przecinać wysunięty fragment kompleksu leśnego porastający teren silnie pagórkowaty. Na tym odcinku zostaną odcięte od kompleksu głównego w miarę naturalne, ale stosunkowo młode fitocenozy lasu dębowo-grabowego oraz nasadzenia sosny, brzozy i dębu czerwonego na ich siedlisku. W ich runie występuje kilka rzadkich i chronionych roślin. W krajobrazie leśnym na terenie strefy krawędziowej doliny Wisły dominują bory mieszane sosnowo-dębowe. Lasy te znajdują się w granicach Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Wisły. Wszystkie powyższe dane pochodzą z raportu OOŚ pierwszego etapu autostrady A-1 w Polsce.

Większość tych cennych przyrodniczo miejsc ma zostać zalana asfaltem i betonem. Apelujemy do wszystkich osób, organizacji i grup ze wspomnianych terenów o pomoc w kampanii antyautostradowej. Prosimy o kontakt z Koalicją na rzecz sprawiedliwych cen w transporcie.

Rafał Górski, Dagmara Zubel