Wszystkie uprzemysłowione tereny na świecie oraz produkcja żywności, opału i tekstyliów usytuowane są na terenach otaczających wsie, miasteczka lub większe miasta‚ ale nie są wykorzystywane w centralnych ośrodkach regionów‚ w których zostały wytworzone. Przeciwnie, transportowane są kilkaset, a nierzadko nawet kilka tysięcy kilometrów‚ do miejsc nie mających geograficznego połączenia z miejscem‚ gdzie powstały.

Są to praktyki „wolnego rynku” i „globalizacji”, która niszczy społeczne, kulturowe i gospodarcze korzenie naszej cywilizacji. Szczególnie szkodliwa jest dla społeczności wiejskich na całym świecie, jako że zostały one wciągnięte w działania, mające na celu konkurencyjną produkcję, skierowaną przeciwko interesom innych rolników.

Popierając globalizację gospodarczą, poprzez usuwanie państwowych barier dla handlu i inwestycji, rządy przyczyniają się do znacznego zwiększenia zapotrzebowania na energię, a co za tym idzie do propagowania na całym świecie „węglowego” modelu rozwoju. Jest to praktyka całkowicie niezrównoważonego rozwoju, piętnowana na szczycie w Rio de Janeiro w 1992 roku i uważana za główny czynnik‚ przyczyniający się do globalnego ocieplenia.

Żadne poważne działania‚ których celem jest zrównoważone, przyjazne dla środowiska gospodarowanie ziemią, nie mogą zaistnieć bez zajęcia się w pierwszej kolejności, obecnym chorym systemem handlowym. Rozwiązanie jest proste - należy ponownie połączyć wieś z miastem na poziomie lokalnym, gdyż są dla siebie niezbędne w procesie prawdziwie zrównoważonego rozwoju.

Jestem zaangażowany w prowadzony w Wielkiej Brytanii program, którego celem jest takie właśnie połączenie miasta i wsi. Projekt skupia się na targowym mieście Faringdon w południowej Anglii. Miasto zamieszkuje 9000 osób, otoczone jest żyznymi glebami i terenami leśnymi, ale mniej niż 5% żywności, opału i tekstyliów wykorzystywanych w Faringdon, pochodzi z najbliższej okolicy. Aby odwrócić sytuację opracowaliśmy plan pod nazwą „Wiejskie Centrum Przedsiębiorczości”, zaakceptowany przez Agencję Rozwoju Południowo-wschodniej Anglii i administrację lokalną, którego celem jest stymulacja i utworzenie nowych zasad współpracy miasta z otaczającymi je terenami wiejskimi. Program wymaga wspólnego, ochotniczego działania rady miasta, handlowców, rolników i organów edukacyjnych na rzecz odnowy społeczno-gospodarczych kontaktów między miastem a położonymi w okolicy gospodarstwami rolnymi. Jest to pierwszy taki projekt realizowany w południowej Anglii, torujący drogę dla podobnych działań na całym świecie.

Trwa proces‚ mający na celu określenie‚ czy w ciągu 10 – 15 lat Faringdon może stać się samowystarczalne pod względem odnawialnych źródeł energii oraz proces zawierania umów (w drodze porozumień handlowych z samorządem lokalnym, restauratorami, niezależnymi sklepami spożywczymi i rynkami rolnymi) z okolicznymi rolnikami, na pokrycie 50% zapotrzebowania na podstawowe artykuły żywnościowe. Żywność ta będzie produkowana w sposób proekologiczny. Biomasa do ogrzewania pochodzić ma z okolicznych terenów leśnych, a dodatkowe źródło energii elektrycznej stanowić będą turbiny wiatrowe. Powstaną nowe stanowiska pracy, a rolnicy, którzy dotychczas nieskutecznie starali się sprzedać swoje produkty na światowym rynku, zostaną uchronieni od bankructwa.

Mam nadzieję, że w Małopolsce będzie można utworzyć partnerstwo funkcjonujące na podobnych zasadach, stymulujące powiązania handlowe polskich miasteczek. Wiele dobrej woli zaobserwować można u zwykłych obywateli, starających się odzyskać kontrolę nad swoim życiem. Jednak czują się oni bezsilni wobec olbrzymich‚ anonimowych korporacji i sieci supermarketów, które obecnie zdominowały zaopatrzenie w żywność i energię. Kreatywne działania na poziomie lokalnym są najlepszą wyjściem, uświadamiającym ludzi, że ich życie ma sens oraz, że człowiek może ponownie odkryć więzi łączące go z naturą.

Po zastanowieniu dochodzimy do wniosku, że najlepszym rozwiązaniem dla świata jest uczczenie faktu, że złożony jest z milionów takich właśnie małych społeczności, których przetrwanie zależy od wzajemnych zależności‚ lecz gdzie żadna społeczność nie staje się tak duża‚ by zdominować inne. Spróbujmy zjednoczyć się wokół tej idei.