PROGRAM „ŚRODOWISKO A ZDROWIE”

„Istoty ludzkie są w centrum zainteresowania koncepcji zrównoważonego rozwoju. Mają one prawo do zdrowej i kreatywnej egzystencji w harmonii z naturą”.

Problematyka ochrony środowiska i zdrowia publicznego jest ważnym aspektem procesu integracji Polski z Unią Europejską. Konstytucja RP, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju (Art. 5) zobowiązuje władze publiczne do zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska (Art. 68, ust. 4) oraz do zapewnienia ochrony środowiska. Narodowy Program Zdrowia przyjęty przez Rząd RP w 1996 r. przewiduje oprócz realizacji strategicznego programu rządowego „Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy” także opracowanie i wdrożenie krajowego programu „Środowisko a zdrowie” zgodnego z wytycznymi określonymi w Deklaracji Helsińskiej z 1994 r. oraz Deklaracji Londyńskiej z 1999 r.

10-11.12 w Sosnowcu odbyła się Konferencja promocyjna pt. „Środowisko i zdrowie – w drodze do Unii Europejskiej” zorganizowana przez Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w ramach programu wieloletniego „Środowis¬ko a zdrowie” oraz projektu międzynarodowego Światowej Organizacji Zdrowia i Duńskiej Agencji Ochrony Środowiska.

Program ten został ustanowiony 5.6.2001 Uchwałą nr 64/2001 Rady Ministrów i ma na celu stworzenie skutecznego systemu przeciwdziałania środowiskowym zagrożeniom zdrowia poprzez zintegrowanie działań zmierzających do ograniczenia zanieczyszczenia środowiska i eliminacji negatywnych skutków zdrowotnych u mieszkańców Polski. Technicznym i finansowym wsparciem programu jest projekt Światowej Organizacji Zdrowia i Duńskiej Agencji Ochrony Środowiska (WHO/DEPA) „Wdraża¬nie Krajowych Planów Działań na rzecz Ochrony Środowiska i Zdrowia w Polsce, Czechach, Słowacji, Estonii i Litwie”.

Aktualny stan wiedzy jednoznacznie potwierdza istnienie zależności przyczynowo-skutkowych pomiędzy stanem środowiska i stanem zdrowia jego obywateli. Obszary charakteryzujące się dużym zanieczyszczeniem środowiska są zidentyfikowane i stanowią 10 – 15% obszaru kraju. Są to głównie gęsto zaludnione tereny przemysłowe. Program wieloletni ma na celu wdrożenie nowoczesnego systemu rozpoznawania, kwalifikacji i oceny zagrożeń zdrowia związanych z narażeniem na szkodliwe czynniki środowiska, a także opracowanie i wdrożenie profilaktyki medycznej skutków zdrowotnych zanieczyszczenia środowiska. Przedsięwzięcia te rozpisano na szereg cząstkowych zadań rzeczowych, które zostaną zrealizowane przede wszystkim w oparciu o istniejącą bazę materialną i kadrową Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Środowiska z ich zapleczem naukowo-badawczym. W Programie uczestniczyć będą inne resorty, w szczególności resorty gospodarcze, władze i środowiska regionalne, lokalne oraz organizacje pozarządowe.

W świetle definicji podanej przez Światową Organizację Zdrowia, zdrowie jest pełnym dobrostanem fizycznym, psychicznym i społecznym, a nie wyłącznie brakiem choroby lub niedomagania. Wiedza o skutkach zdrowotnych zanieczyszczenia środowiska w kraju jest niewystarczająca. Pojawiają się nowe zagrożenia ekologiczne i zdrowotne wynikające z szybko rosnącej konsumpcji indywidualnej, masowej motoryzacji oraz gwałtownego wzrostu ilości odpadów. Program wieloletni „Środowisko a zdrowie” podejmuje istotne działania na środowiska i zdrowia. Powinien on uwzględniać opinie organizacji pozarządowych i wspierać ich działania. W istotnych sprawach o zasięgu krajowym organizacje powinny przedstawiać i promować wspólne stanowisko ukształtowane z wykorzystaniem opinii specjalistycznych placówek naukowych. W celu skutecznej realizacji zadań programu pojawił się postulat utworzenia Forum Nauki i Praktyki na rzecz Środowiska i Zdrowia i powierzenie prac Forum Instytutowi Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu.

Adres dla zainteresowanych dokładniejszymi wiadomościami nt Programu:

Biuro Programu Wieloletniego „Środowisko a Zdrowie” Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego ul. Kościelna 13, 41-200 Sosnowiec tel. 0-32/266-98-38, fax 0-32/266-02-20