STANOWISKO MAŁOPOLSKICH ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH DOTYCZĄCE ROZWOJU ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO W MAŁOPOLSCE

Od około pół roku Urząd Marszałkowski w Krakowie przygotowuje Strategię Rozwoju Małopolski. W związku z tym dziewięć organizacji pozarządowych z Małopolski zebrało się i ustaliło wspólne stanowisko dotyczące rozwoju rolnictwa ekologicznego w Małopolsce. Podyktowane to było obawą, że strategia przybierze w dziedzinie rolnictwa kierunek zdecydowanie propagujący intensyfikację produkcji, chemizację, obniżanie jakości żywności i taki, który będzie wymuszał migrację ludzi ze wsi do miast.
Argumenty za zachowaniem obecnej struktury agrarnej w Małopolsce i za wsparciem dla rolnictwa ekologicznego na tym terenie znajdują się w tekście „stanowiska”. Mam nadzieję, że przesądzą one korzystnie o zapisach w Strategii Rozwoju Małopolski w zakresie rolnictwa.

Organizacje producenckie konsumenckie, ekoagroturystyczne i ekologiczne z terenu Małopolski, jako organizacje pozarządowe pragną współuczestniczyć w budowaniu strategii sektorowej dla rolnictwa i wsi Województwa Małopolskiego. Kwestie rozwoju wsi i rolnictwa naszego województwa są tak istotnym elementem, iż wymagają szerokiej konsultacji społecznej. Tereny Polski południowej – tak cenne pod względem przyrodniczym, rekreacyjnym, turystycznym, rehabilitacyjno-zdrowotnym, krajobrazowym i ekologicznym, wymagają zgoła odmiennego podejścia do kwestii wsi i rolnictwa. Należy dążyć do wypracowania kompleksowej wizji rolnictwa Małopolski opartej o wielokierunkowy rozwój obszarów wiejskich wynikający z wielofunkcyjnej roli pogórza, gór, lasów itp. Nie tylko bowiem produkcyjne, lecz także regeneracyjne, ochronne, turystyczne, rekreacyjne, zwiększające bioróżnorodność i inne funkcje winny wysunąć się na czołowe miejsce. Regionalna polityka rolna związana z uwarunkowaniami historycznymi i geograficznymi musi być realizowana zarówno na szczeblu centralnym jak i regionalnym, by dziedzictwo kultury i natury, którym tutaj dysponujemy nie zostało zniszczone.

Uważamy, że obecna struktura agrarna dominująca na terenie Małopolski może być szansą dla naszego regionu. Nie należy powtarzać błędów krajów tak zwanych wysoko rozwiniętych, które doprowadziły do zdegradowania gleb i wód oraz zniszczenia tradycyjnych wiejskich społeczności, a teraz kosztem wysokich nakładów starają się te procesy odwrócić.

Duża ilość niewielkich gospodarstw rodzinnych na terenie Małopolski to świetna podstawa do rozwinięcia najbardziej nowoczesnego w zachodniej polityce żywieniowo-rolnej trendu, jakim jest rolnictwo ekologiczne (Rozporządzenie Rady Unii Europejskiej z 30.6.92 dotyczące metod produkcji rolniczej zgodnej z wymogami ochrony środowiska i zachowania krajobrazu – 2078/92/EWG). Produkty wysokiej jakości pochodzące z takich właśnie gospodarstw mają lepszą szansę zbytu i konkurowania z tanią (bo dotowaną), ale często skażoną i wręcz szkodliwą dla zdrowia żywnością z Zachodu. Wymaga to świadomej polityki wspomagającej rolników produkujących żywność metodami ekologicznymi w zakresie małego przetwórstwa, zbytu i promocji takich produktów.

Tereny południowej Polski są szczególnie predestynowane do rozwoju rolnictwa ekologicznego. Oprócz kapitałochłonnych form rolnictwa (np. rolnictwo integrowane) muszą być rozwijane równolegle pracochłonne formy rolnictwa, co pozwoli ograniczać rosnące bezrobocie. W Małopolsce rozwój programów agrośrodowiskowych i rolnictwa ekologicznego musi być zauważony i wspierany przez władze samorządowe.

Gospodarowanie metodami ekologicznymi możliwe jest jedynie we właściwie urządzonym krajobrazie. Niezbędne jest więc uwzględnienie w strategii rozwoju rolnictwa ochrony zadrzewień śródpolnych, cieków i małych zbiorników wodnych jako środowisk życia organizmów pożytecznych dla rolnictwa. Konieczne jest również praktyczne wdrożenie programów ochrony płazów, owadów, małych ssaków oraz ptaków. Działania te powinny zmierzać do przywrócenia na polach warunków do rozmnażania się tych zwierząt między innymi poprzez ochronę małych zbiorników wodnych, obsadzanie pól drzewami (szczególnie lipami) i krzewami kwitnącymi.

Wyrażamy nadzieję – zgodnie z zapisami w „Założeniach do Strategii Rozwoju Małopolski” pkt. 3. 3 (współpraca z organizacjami pozarządowymi) – iż przedstawione w nich tezy nie pozostaną tylko na papierze jako zapisy martwe. W związku z tym, że działamy na polu rozwoju wsi i rolnictwa, ochrony środowiska i dziedzictwa kulturowego małopolskiej wsi, żywimy nadzieję, iż nasz głos będzie się liczył w budowaniu sektorowej strategii i będziemy brali czynny udział przy opracowywaniu tej strategii poprzez konsultowanie, opiniowanie i przedstawianie konkretnych zapisów.
Podpisali:
• Małopolska Unia Rolnictwa Ekologicznego
• Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych
• Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne
• Towarzystwo na rzecz Ochrony Przyrody
• Federacja Konsumentów Kraków
• Polska Fundacja Ochrony Przyrody „Pro Natura”
• Ruch na rzecz Naturalności Rzek
• Polski Klub Ekologiczny – Zarząd Główny

poparcie
ECEAT-Polska – Stryszów

Przygotował nie reprezentując sygnatariuszy