ŚWIATOWY DZIEŃ DZIAŁAŃ PRZECIWKO SPALANIU ODPADÓW, 14.7.2003

Manila/Berkeley/Genewa/Kraków, 14.7.2003 – ponad 200 grup z 62 krajów Azji, Ameryki Południowej i Północnej oraz Europy podejmuje dzisiaj działania przeciwko spalarniom odpadów, aby przypomnieć rządom, że nadszedł już czas aby skończyć ze stosowaniem tej kontrowersyjnej technologii.

By zapewnić przetrwanie dla swojego ginącego przemysłu, promotorzy spalania odpadów z rosnącą desperacją usiłują 'przepakować' i 'wynaleźć ponownie' swoje instalacje. Mydlą oczy społeczeństw przedstawiając spalarnie jako czyste, odnawialne źródło energii lub oferują 'nowe' urządzenia oparte o pirolizę i zgazowanie odpadów, czyli odmianę tego samego, zdyskredytowanego procesu, stwierdza Ann Leonard, koordynatorka Global Alliance for Incinerator Alternatives (GAIA, Światowe Porozumienie na rzecz Alternatyw dla Spalania Odpadów zob. www.no-burn.org), sieci zrzeszającej ponad 375 grup i społeczności lokalnych z 77 krajów, działających na rzecz ograniczenia powstawania odpadów u źródeł.
Prowadzony corocznie przez GAIA dzień działań ma na celu przypomnienie o zdrowotnych, środowiskowych (zob. www.otzo.most.org.pl/spalarNIE!/zagrozenia.html), ekonomicznych i społecznych problemach związanych ze spalaniem odpadów i innymi, nieodpowiednimi praktykami postępowania z odpadami. Jednocześnie grupy GAIA promują bezpieczne i przyjazne dla środowiska alternatywne metody redukcji odpadów u źródeł.
GAIA opublikowała dzisiaj raport Waste Incineration: A Dying Technology (zob. www.no-burn.org), który wyjaśnia dlaczego spalarnie są nieekologiczną i przestarzałą metodą postępowania z odpadami. W raporcie GAIA stwierdza, że spalanie odpadów to technologia ginąca. Nie budzi zaufania i powoduje powstawanie odpadów, które są jeszcze bardziej toksyczne niż przed spaleniem. Jako metoda produkcji energii jest nieefektywna i marnuje zasoby. Jako narzędzie rozwoju ekonomicznego jest katastrofą, która wysysa fundusze z lokalnych budżetów, oferując nikłą liczbę miejsc pracy w niebezpiecznych warunkach.
Społeczne protesty na całym świecie doprowadziły do zatrzymania wielu projektów lub zamknięcia działających spalarni odpadów. W Polsce zapobieżono budowie ponad 50 spalarni odpadów w ostatnich 10 latach (zob. www.otzo.most.org.pl/spalarNIE!/spalarnie_pl.html). W Stanach Zjednoczonych w skutek protestów nie wybudowano ponad 300 spalarni, we Francji ponad 100, w Hiszpanii ponad 40, w Wielkiej Brytanii ponad 50. W wyniku społecznej presji, rząd Japonii był zmuszony zaostrzyć standardy emisji i zamknąć ponad 5000 spalarni w ostatnich 4 latach. W 15 krajach rządy i władze lokalne wprowadziły moratoria i zakazy budowy spalarni odpadów (zob. www.otzo.most.org.pl/spalarNIE!/zakazy.html). Dzisiejsze działania zbiegają się z rozpoczęciem posiedzenia INC 7 – Seventh Integrovernmental Negotiating Committee (Siódmego Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego) Konwencji Sztokholmskiej ws. trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO – zob. www.pops.int). Konwencja, do której ratyfikacji przygotowuje się także Polska (zob. ks.ios.edu.pl), ma na celu eliminację najbardziej toksycznych substancji znanych nauce, w tym rakotwórczych dioksyn i furanów.
Konwencja identyfikuje wszystkie rodzaje spalarni odpadów, w tym cementownie spalające odpady niebezpieczne, jako główne źródło dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli. Instalacje te odpowiedzialne są za ponad 69% światowej emisji do atmosfery trwałych związków organicznych. Konwencja rekomenduje stosowanie zastępczych technik, aby przeciwdziałać powstawaniu tych niebezpiecznych substancji.
Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów „3R” (OTZO – zob. www.otzo.most.org.pl) uczestniczy w działaniach GAIA poprzez rozpoczęcie opracowania programu redukcji ilości odpadów w Szpitalu Zakonu Bonifratrów Św. Jana Grandego w Krakowie oraz udostępnienie bazy danych alternatywnych technologii unieszkodliwiania odpadów medycznych (zob. www.noharm.org/alttech/search.cfm).
Od ponad 10 lat Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów „3R” wraz z Towarzystwem na rzecz Ziemi (zob. www.tnz.most.org.pl) i innymi organizacjami i społecznościami lokalnymi prowadzą działania na rzecz zapobieżenia budowie spalarni odpadów (zob. www.otzo.most.org.pl/spalarNIE!
/spalarnie_pl.html) i wprowadzenia redukcji odpadów u źródeł (zob. www.otzo.most.org.pl/medyczne) i przyjaznych dla środowiska metod recyklingu (zob. www.otzo.most.org.pl/publikacje) i kompostowania (zob. www.tnz.most.org.pl/kompost/spis.htm).