"Zielone Brygady. Pismo Ekologów" nr 5 (107), 1-15 marca 1998


POMORSKIE WIADOMOŚCI - CIEKAWOSTKI - KOMENTARZE,
12.2.-8.4.98

BOBOLICE

Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, do którego należy również miasto i gmina Bobolice, organizuje cykliczne konkursy poświęcone ochronie środowiska. Biorą w nich udział uczniowie szkół podstawowych i średnich oraz członkowie sekcji domów kultury.

W tegorocznym konkursie plastycznym II miejsce zajęła uczennica Szkoły Podstawowej w Bobolicach - Eliza Gontarek. Wyróżnienie otrzymała uczennica Szkoły Podstawowej w Kurowie - Magda Wierzbowiecka. Nagrody zostaną im wręczone w kwietniu, w czasie obchodów Światowego Dnia Ziemi.

CZAPLINEK

Stowarzyszenie Gmin Pojezierza Drawskiego przygotowuje szkolenie dla osób prowadzących gospodarstwa agroturystyczne lub zainteresowanych taką formą odpoczynku. Kurs będzie bezpłatny. Zgłoszenia:

Biuro Stowarzyszenia Gmin
Pojezierza Drawskiego
* Rynek 1, Czaplinek
) 0-966/552-37

DRAWSKO POMORSKIE

17.3.-7.4.98 na tutejszym poligonie ćwiczyły oddziały brytyjskiej 7 Brygady Pancernej - razem ca 2 tys. żołnierzy, 300 pojazdów, czołgów i kilka śmigłowców. Gmina wnosi pretensje do MON-u, że w czasie poprzednich ćwiczeń wojsk NATO powstały straty prawie 1 mln zł - w wyniku zniszczeń młodników, dróg itp., a gmina nie otrzymała żadnych odszkodowań. Spór trwa nadal. Dość powszechnie w okolicy drawskiego poligonu mówi się, że rząd oszukuje własne gminy.

***

W Drawskim Parku Krajobrazowym jest ok. 80 gniazd bociana białego.

GDYNIA

W lutym br. w Gdyni odbyły się nadzwyczajne obrady Międzynarodowej Komisji ds. Rybołówstwa Morskiego. Debatowano o potrzebie zwiększenia w l. 1998-2010 stada łososi dzikich w Bałtyku o 50%.

GRZYBNICA, GM. MANOWO

W lesie, ok. 3 km od wsi, a 25 km na południe od Koszalina istnieje rezerwat archeologiczny "Kamienne Kręgi", pochodzący z przełomu I i II w. n.e. Jest to pozostałość wędrówek ludów Gotów i Gepidów ze Skandynawii na południe. Był miejscem wieców plemiennych, cmentarzyskiem i miejscem kultowym. Ale jest też szereg hipotez nt. Kręgów, np. że są to pozostałości kosmitów!

KOŁOBRZEG

Przyszły "Aquapark" - to pierwszy 14-piętrowy budynek sanatoryjno-wczasowy o wysokości 54 m, z basenem otwartym o powierzchni 700 m2, dwoma basenami krytymi o powierzchniach 400 i 250 m2, brodzikami dla dzieci, podziemnym garażem na 600 samochodów. Do 2000 r. ma być gotowa część wodna. Taką wersję przedstawił niedawno Zarządowi Miasta inwestor - Bogdan Kornas. Szefowie istniejących sanatoriów zgłosili obawy, że uruchomienie tak wielkiego obiektu spowoduje naruszenie stosunków wodnych, co będzie powodowało systematyczne przerwy w dostawie wody.

KOSZALIN

19.2.98 w klubie osiedlowym "W Klocku" Koszalińska Grupa Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków zorganizowała spotkanie z Emilem Glazerem - leśniczym z Iwięcina, który opowiadał o ptakach leśnych, ilustrując prelekcję pięknymi przezroczami.

***

Jak podał Urząd Statystyczny w mieście, na terenie woj. koszalińskiego przez najbliższe 22 lata będzie trwał demograficzny wyż. W r. 2020 będzie ca 570 tys. mieszkańców (obecnie jest ich ca 525 tys.).

***

2-24.3.98 w mieście będzie trwało płukanie wodociągów. Będzie pojawiała się brudna woda w kranach. Może by tak z tego tytułu kompetentne władze zarządziły chociażby częściową i czasową obniżkę cen wody? Przecież mieszkańcy płacą za wodę zdatną do picia, a nie za brudną.

***

W 1994 r. w Koszalinie przypadało 61 t/km2 pyłu, co stanowiło przekroczenie ok. 50% dopuszczalnej normy. Średnia temperatura w roku w Koszalinie wynosiła w 1995 r. +8,2oC. Średnia opadów w tymże roku - 739 mm/m.

***

Z 14 wydziałów Urzędu Wojewódzkiego mają zostać zlikwidowane cztery - turystyki, administracyjno-gospodarczy, ochrony środowiska i gospodarki państwowej. Ich zadania mają przejąć inne wydziały.

PIEŃKOWO, GM. POSTOMINO

Ponad 100 lat ma ogromny bluszcz rozrośnięty na prywatnej stodole. Jest przez cały rok zielony, wytrzymuje 10-12 stopni mrozu. Co raz ktoś dostaje lub podkrada szczepki, ale brak jest wiadomości, czy się przyjmują. Bluszcz uniemożliwia naprawę dachu stodoły.

POŁCZYN ZDRÓJ

PKP chce zlikwidować ruch pasażerski na linii Połczyn Zdrój - Grzmiąca. Zważywszy na uzdrowiskowy i wczasowy charakter Połczyna Zdroju, jest to wprost skandal! Zarząd Gminy i Miasta sprzeciwia się likwidacji dojazdu koleją i poczynił już różne kroki w tej sprawie.

PRZECHLEWO K. CZŁUCHOWA

Głodne psy pod Przechlewem rozszarpały 3 muflony hodowane przez tamtejsze koło myśliwskie "Głuszec". Zdaniem łowczego wojewódzkiego grasujące po lasach sfory psów są plagą. Większość ma właścicieli, którzy jednak nie mogą czy też nie chcą ich karmić, a wypuszczają je na noc z zagród.

SŁAWNO

W przydomowym ogrodzeniu przy jednej z ulic tego miasta, na powierzchni 1,5 ha hodowane są przez pp. Pyków 2 wielbłądy o imionach Marysia i Teodor. Ich właściciele zamierzają założyć pierwszą w Polsce hodowlę wielbłądów. Jeden wielbłąd zjada dziennie 20 kg paszy i wypija 7 l mleka. Wielbłądy są rasy mongolskiej, ale kupione były w Europie Zachodniej.

SMOŁDZINO

19.2.98 na łąki obrzeża Słowińskiego Parku Narodowego przyleciała pierwsza para żurawi. To bardzo wczesny przylot tych ptaków - zwykle żurawie przylatują miesiąc później.

***

W Słowińskim Parku Narodowym stwierdzono istnienie 18 gatunków płazów, m.in. żab, ropuch, traszek.

SZCZECINEK

Według informacji Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych prawie zupełnie zniknęły łosie z lasów Pomorza Środkowego. Natomiast znacznie zwiększyła się populacja wydr. Stan bobrów jest mniejszy, niż wynikałoby to z relacji prasowych.

ŚWIDWIN

Tutejsze nadleśnictwo ogłosiło konkurs na najpiękniejszy "pomnik przyrody". Trzeba znaleźć i opisać stare drzewo, podać jego wymiary, a winno być takie, aby odpowiadało do wymogom pomnika. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w czerwcu br.

ŚWIESZYNO

8.4.98 zawitał do tej wsi pierwszy w tym roku bocian i zamieszkał w gnieździe mieszczącym się w środku wsi.

TYMIEŃ, GM. BĘDZINO

Rozpoczęto tu budowę 50-metrowego masztu anteny przekaźnikowej sieci Plus GSM. Mieszkańcy wsi zgłaszają obawy i protesty, twierdząc, że promieniowanie powstające z urządzenia ma ujemne skutki dla ludzi, a szczególnie dla dzieci. Sprawa budowy ma być ponownie zbadana.

UNIEŚCIE

18.2.98 przekopany został kanał jezioro Jamno - Bałtyk, którego ujście morze zasypało piaskiem. Czynne są też połączenia z morzem jezior: Bukowo i Kopań koło Darłowa oraz ujście rzeki Czerwonej koło Ustronia Morskiego.

ZŁOCIENIEC

W połowie lutego pracownicy Drawskiego Parku Krajobrazowego zakończyli wiosenne liczenie ptaków zimujących nad jeziorami. Doliczono się 1 236 ptaków (w ubiegłym roku - 1 240). Najwięcej jest kaczek krzyżówek - ponad 1000, 133 łabędzie nieme, w tym 32 młode; 70 mew, 2 czaple siwe, kilka łysek, czernic i 1 gągoł. Nie stwierdzono łabędzi krzykliwych. Mewy natomiast wcześniej były rzadkością. Policzono także nietoperze. Było 5 gacków, 3 nocki duże i 10 nocków rudych. Nie było mopków i mroczków, które wcześniej tu występowały. Stwierdzono także, że na terenie parku coraz częściej występują bobry i wydry.

WOJ. KOSZALIŃSKIE

W 1996 r. z 18 miast województwa koszalińskiego 17 posiadało oczyszczalnie ścieków 9 rzek objętych jest monitoringiem, z czego jedna (Bielawa) miała w 1994 r. ca 6 km w I klasie czystości i 8 krótkich odcinków w II i III klasie czystości. Województwo koszalińskie miało w 1995 r. 74 kąpieliska nadmorskie i nadjeziorne. Wszystkie były kontrolowane i nadawały się do użytku.

***

W 1995 r. lasy stanowiły 37,3% powierzchni woj. koszalińskiego, a było ich 318 tys. ha. Pod względem zalesienia województwo miało 8 miejsce w kraju. Koszalińskie lasy nie mają drzewostanów uszkodzonych pyłami i gazami.

WOJ. SŁUPSKIE

25.3.98 do Swołowa i Dębnicy Kaszubskiej w woj. słupskim przyleciało kilka par bocianów. Latem w Polsce jest ca 15 tys. par bocianich, co stanowi ca 50% populacji tych ptaków na świecie.

NAD BAŁTYKIEM

Zamierza się powołać 6 morskich obszarów chronionych. Byłyby to, m.in.: cały półwysep Hel, Ławica Słupska, przymorskie obszary przy Słowińskim Parku Narodowym i 3 inne. Obowiązywałyby na nich: ograniczone połowy, większe wymagania co do oczyszczania ścieków itp. Wszystkie państwa nadbałtyckie mają łącznie zorganizować 56 takich obszarów.

Bernard Konarski

MIĘDZYNARODOWE TARGI EKOLOGICZNE INTERECO '98

4-6.3.98 w pawilonach Międzynarodowych Targów Katowickich już po raz dziesiąty odbyły się Międzynarodowe Targi Ekologiczne Intereco '98 pod patronatem Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz prasowym katowickiego "Dziennika Zachodniego". 128 wystawców, w tym firmy z Niemiec, Rosji, Anglii, Australii, USA, Holandii, Szwajcarii, Szwecji, Francji, Włoch prezentowały swe oferty na powierzchni 2 tys. m2, w zakresie: systemów, urządzeń, sprzętu, technologii oraz usług dotyczących ochrony środowiska.

Targom towarzyszyły seminaria, pokazy firm oraz konkurs pod hasłem "Czyściej i taniej" na najlepsze ekologiczne rozwiązania techniczne. W ofertach targowych promowano najnowszą myśl naukowo-techniczną oraz działalność instytucji w zakresie ochrony środowiska naturalnego i edukacji ekologicznej. Miasta i gminy województwa katowickiego zaprezentowały swoje przedsięwzięcia i potrzeby proekologiczne w regionie wielkoprzemysłowym.

DĄBROWSKA OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW "CENTRUM"

Dąbrowa Górnicza ma, po rozbudowie i zmodernizowaniu, jedną z najnowocześniejszych w kraju komunalną oczyszczalnię ścieków o standardzie europejskim - jak ocenia Lechosław Jastrzębski - wojewódzki inspektor ochrony środowiska w Katowicach. Istniejąca od l. 70. oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna nie spełniała wymogów stawianych jej dziś i w przyszłości - po r. 2000.

Przetarg na modernizację i rozbudowę zainteresował 35 firm z całego kraju, a rozstrzygnięto go w maju 1994 r., wybierając ofertę - jako generalnego wykonawcy - PRI "Budostal-6" S.A. z Dąbrowy Górniczej wespół z Pracowniami Badawczo-Projektowymi "Ekosystem" z Zielonej Góry i specjalistycznymi firmami z Dąbrowy Górniczej. Technologię oczyszczania oparto na urządzeniach niemieckiej firmy PASSAVANT-Werke AG z Aarbergen. Budowę, zaplanowaną na 24 miesiące zakończono przed czasem. Obecnie trwa roczna obserwacja funkcjonowania oczyszczalni. Jej przepustowość wynosi 60 tys. m3 na dobę. Jest to oczyszczanie biochemiczne (nie jak dotychczas stosowane strącanie chemiczne), a powstający biogaz dostarcza energii cieplnej do fermentacji osadu, który zmieszany z wapnem umieszcza się na wysypisku odpadów komunalnych. Osad po przyrodniczym zagospodarowaniu będzie używany do rekultywacji terenów zdegradowanych przez przemysł. Sterowanie pracą oczyszczalni jest zautomatyzowane.

2 Andrzej Kopliński

ZASTOPOWANA AUTOSTRADA

Najwyższy Sąd Administracyjny w Berlinie podjął decyzję o czasowym wstrzymaniu budowy autostrady bałtyckiej koło Lubeki. W uzasadnieniu stwierdzono, że w trakcie realizacji inwestycji nie zostały uwzględnione - w wystarczającym stopniu - wytyczne Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony przyrody.

Ł Na podstawie: Budowa wstrzymana [w:] "Dziennik Polski" z 22.1.98, s.8.

ŚWIŃSKA SPRAWA

Władze weterynaryjne UE postanowiły wprowadzić embargo na import tuczników z terenów północno-wschodnich Niemiec. Decyzja ta jest następstwem występowania na tym obszarze pomoru świń.

Ł Na podstawie: Wstrzymany import [w:] "Dziennik Polski" z 22.1.98, s.8.

ZATRZYMANIE STATKU

Statek bandery cypryjskiej m/r "Erikousa Wave" został zatrzymany na redzie w Świnoujściu za wylanie do morza nieczystości (m.in. substancji ropopodobnych). Decyzję o zatrzymaniu wydał dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie. Za uwolnienie zażądano kaucji w wysokości 400 tys. zł.

Ł Na podstawie: Zanieczyścił morze [w:] "Dziennik Polski" z 29.1.98, s.3.

NOWA "ZAKOPIANKA"?

Mieszkańcy gminy Lubień tłumnie nawiedzili tamtejszy Urząd Gminy. Powodem zainteresowania jest koncepcja budowy i przebiegu drogi szybkiego ruchu na odcinku Kraków - Chyżne. Budowa ma być rozpoczęta przed 2006 r. (czyżby w związku z projektem olimpiady?). Ludność z Lubnia i okolic w zdecydowanej części nie zgadza się z proponowaną koncepcją, gdyż - ich zdaniem - nowoczesna dwupasmówka (o bardzo dużym nasileniu ruchu) prowadzić będzie zbyt blisko ich gospodarstw i działek budowlanych.

Ł Na podstawie: Protesty w Lubniu [w:] "Dziennik Polski" z 29.1.98, s.1 oraz info wł.

CORAZ MNIEJSZA
PUSZCZA BRAZYLIJSKA

Jak doniosły ostatnie badania, brazylijska puszcza tropikalna nadal ginie w zastraszającym tempie. Co roku wycinane jest ok. 20 tys. km2 lasów w dorzeczu Amazonki.

Ł Na podstawie: Kurczy się brazylijska puszcza [w:] "Dziennik Polski" z 3.2.98, s.12.

CZY NA PEWNO EKOLOGICZNE?

W miejscowości Zeltweg w Austrii działa elektrownia o mocy 10 MW, która energię wytwarza ze ściółki leśnej. Autorami nowej technologii do produkcji elektryczności z biomasy są specjaliści z Politechniki w Grazu. Prąd powstaje w wyniku spalania tlenku węgla i metanu. Podgrzewając drewno pozostałe po ścinaniu drzew i ściółkę leśną w temperaturze 800oC bez dopływu powietrza, otrzymujemy potrzebne nam do uzyskania energii gazy. Cała technologia nie wymaga specjalnych instalacji, jest prosta, a gazu z biomasy nie trzeba oczyszczać przed spalaniem go w turbinie elektrowni.

Ł Na podstawie: Prąd ze ściółki leśnej [w:] "Dziennik Polski" z 3.2.98, s.12.

6 Adriana Sadowińska

"EKOLOGICZNY" McDONALD'S, CZYLI CWANY FORTEL

W centrum Warszawy pojawiły się ostatnio spore, walcowate pojemniki na szkło. Widnieje na nich piękne, kolorowe zdjęcie naszej planety, nad nim slogan: "Szanuj Ziemię", a pod nim… symbol McDonald'sa! Tak więc przeciętny "pan Kowalski" będzie mógł odtąd postrzegać tę firmę jako wielce proekologiczną, zatroskaną o Ziemię bardziej, a przynajmniej nie mniej niż o zbyt, też pewnie w jakiś tam sposób "ekologicznych", hamburgerów. "I o co tym oszołomom chodzi" - będzie mógł pomyśleć - "czego ci zieloni chcą od tak zielonego koncernu?"

Można więc wycinać lasy deszczowe*) pod pastwiska dla mięsnych krów, produkować tony plastikowych śmieci, a mimo to uchodzić za ekologa, bo zakupiło się trochę pojemników na szkło. Najzabawniejsze jest to, że gdzie jak gdzie, ale u McDonald'sa to szklanych opakowań w ogóle nie uświadczysz. Fortel bardzo sprytny. Ten drobny, pozytywny gest, niewspółmierny do rozmiarów dokonywanej destrukcji, to w istocie opłacalna inwestycja. Jednocześnie kryptoreklama i zasłona przed atakami ze strony obrońców Ziemi. Ubrał się diabeł w ornat i ogonem na mszę dzwoni - chciałoby się powiedzieć.

Olgierd Dilis

*) Por. Roman Rupowski, McDonald's - werdykt [w:] ZB nr 10(100)/97, s.28.

McDONALD'S "EKOLOGICZNYM" SPONSOREM?

W numerze 4-5/97 magazynu ekologicznego "Kropla" (kwartalnika wydawanego przez Fundację Oławy i Nysy Kłodzkiej) na stronie 43 opublikowano listę naszych sponsorów i dobrodziejów, gdzie obok m.in. Fundacji Nasza Ziemia, Fundacji Zielona Akcja, Regionalnego Ekologicznego Centrum, Fundacji Recal wystąpił… McDonald's-Warszawa. Czy jest tu co komentować?

Z informacji w stopce redakcyjnej: Nasza Fundacja działa na rzecz ochrony środowiska naturalnego Dolnego Śląska. Naszym Celem są m.in. czyste rzeki Oława i Nysa Kłodzka. Jak widać McDonald's w tym naszym ekologom zupełnie nie przeszkadza, a nawet wręcz odwrotnie.

Tomek Augustyn
skr. 1234
50-986 Wrocław 44

MINISTER TRANSPORTU
W DZIAŁANIU

Jak wiadomo, przy tworzeniu w Polsce sieci autostrad podstawowe rozstrzygnięcia wydawać będzie minister transportu. Jak działał do tej pory? Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę działania resortu transportu w zakresie udzielania koncesji i zezwoleń na wykonywanie międzynarodowej komunikacji autobusowej. Wydawanie zezwoleń jest z punktu prawnego i organizacyjnego jednym z łatwiejszych zadań, jakie się stawia organom administracji. Jednak i tak dla Ministerstwa Transportu znajomość podstawowych w tej materii przepisów, to jest Kodeksu postępowania administracyjnego, nie była wykonalna. Działania opisane przez NIK pozostają w sprzeczności nie tylko z prawem, ale i ze zdrowym rozsądkiem. Oczywiście zmieniła się już osoba ministra, ale kadra urzędnicza pozostała. Zainteresowani winni wystąpić o Informacje o wynikach kontroli (Nr ewid. 215/97 P 96063/DTL) pod adresem:

Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Filtrowa 57, 00-179 Warszawa
0-22/25-44-81

Miłej lektury.

Piotr Szkudlarek
szkud@wp-pwn.com.pl

BOBRY A EFEKT CIEPLARNIANY

Ilustrowany miesięcznik łowiecko-przyrodniczy "Łowiec Polski" (tak się dziwnie tytułują) twierdzi, że bobry są współsprawcami efektu cieplarnianego. Amerykańscy badacze wykryli, że bobry - podobnie jak spaliny samochodowe lub aerozol - winne są powstawaniu tego zjawiska.

Wznoszone przez bobry tamy spiętrzają wody rzek i strumieni, powodując tym samym zalewanie wielkich obszarów nadbrzeżnych. Bobrze tamy mogą mieć długość do 500 m i sięgać do 4 m wysokości. W wytworzonych w ten sposób, na zalanych terenach, płytkich zbiornikach wodnych powstają szczególnie sprzyjające warunki dla intensywnej wegetacji. W wyniku naturalnego rozkładu drzew i roślin powstaje metan i dwutlenek węgla. W takich warunkach produkcja metanu jest 10-krotnie wyższa niż w innych strefach wielkiej wilgotności (gdzie powstaje tylko 20-40% metanu atmosferycznego). Największe zaniepokojenie naukowców budzi jednak wysoki poziom wytwarzania się dwutlenku węgla, do czego mimowolnie przyczyniają się m.in. bobry. No i co panowie myśliwi? Kolejny wróg do zlikwidowania…

Paweł Sławski
"Słowo Ostateczne - Vegan zine"
Korczaka 2/51
41-300 Dąbrowa Górnicza

KWAŚNIEWSKI WEGETARIANINEM!

W czwartek, 12.3.98 ok. 1330 red. Janusz Weiss rozmawiał na antenie przez telefon z kancelarią (czy biurem prasowym - nie pamiętam) Prezydenta RP. Miła pani z kancelarii powiedziała, że nasz prezydent ze względów zdrowotnych stosuje dietę wegetariańską!

Adam "Sherwood" Zaparciński

NIE TESTOWANE NA ZWIERZĘTACH

Wśród firm produkujących kosmetyki są takie, które zaznaczają, że ich wyroby nie są testowane na zwierzętach. Należą do nich Constance Carroll oraz Kolastyna. Przetestowałam na sobie i polecam: kredki do warg Constance Carroll oraz różne kremy (są łatwo wchłanialne) i balsamy do ciała firmy Kolastyna.

Halina Dobrucka

MONOPLANTACJE

W r. 1949 w Chinach uprawiano blisko 10 tys. odmian pszenicy, ale w l. 70. już tylko 1000. W USA z 7 098 odmian jabłek, które podobno hodowano tam w l. 1804-1904, ubyło 86%. Ponadto liczba odmian kapusty najwyraźniej zmniejszyła się o 95%, kukurydzy o 91%, grochu o 94%, a pomidorów o 81%. Tak samo przedstawia się sytuacja w innych krajach świata. Skąd ten nagły ubytek? Zdaniem niektórych główną przyczyną jest rozwój nowoczesnego, skomercjalizowanego rolnictwa i związany z tym upadek niewielkich gospodarstw rodzinnych, co prowadzi do zmniejszania się różnorodności tradycyjnych odmian roślin uprawnych.

Zanikanie odmian jakiejś rośliny zwiększa prawdopodobieństwo nieudanych plonów. Przykładem niech będzie wielka klęska głodu w Irlandii w l. 1845-1849, kiedy pewna choroba niemal doszczętnie zniszczyła zbiory ziemniaków i w rezultacie zmarło ok. 750 tys. osób. Jaka przyczyna biologiczna doprowadziła do tej tragedii? Uniformizm genetyczny - odpowiada raport sporządzony przez ONZ.

Aby gromadzić i przechowywać materiał genetyczny roślin, w l. 70. i 80. na całym świecie stworzono przeszło 1000 banków genów. Obecnie pozostało z tego mniej niż 30.

Ł Dane pochodzą z: Report on the State of the World's Plant Genetic Resources for Food and Agriculture za: "Przebudźcie się! " nr 2/1997.

WIELORYBY I LISY W ROSJI

Na początku stycznia Sea Shepherd Society zaprezentowała swój nowy film pt. Earth Undercover. Film jest dokumentem przedstawiającym największy cmentarz wielorybów na świecie, mieszczący się w Rosji. Zarejestrowane sekwencje są potwierdzeniem nielegalnych połowów na gatunki zagrożone wyginięciem. Pokazane jest też wybrzeże Syberii. Cóż tam się znajduje? Tak jak setki kilometrów wybrzeży Indii obstawione są sieciami rybackimi, tak wybrzeża Syberii obstawione są fermami lisimi. Ekipa filmowa była aresztowana przez KGB, jednak sam materiał filmowy udało się przemycić poza granice Rosji. Emisją zajęła się telewizja "Sky Broadcasting", a swego poparcia dla sprawy ukrócenia tego procederu wyraziło wiele znanych osobistości, m.in. Julian Lennon.

CZY HINDUSI ŻYJĄ W ZGODZIE
Z NATURĄ?

W północno-wschodnich Indiach, obfitujących w faunę i florę, znajduje się obecnie 650 przedstawicieli świata roślin i 70 przedstawicieli świata zwierząt, które występują na liście zagrożonych gatunków. Kruchy ekosystem stanu Meghalaja, graniczącego z Bangladeszem, uznano za jeden z 18 newralgicznych punktów, w których różnorodność biologiczna jest w niebezpieczeństwie. Jak donosi gazeta "The Asian Age", przyczynia się do tego między innymi ludzka zachłanność i działalność kłusowników. Różnorodność biologiczna w 7 stanach północno-wschodnich Indii jest bardziej krucha i zagrożona niż w pozostałej części kraju.

Na podstawie: "Przebudźcie się!" nr 1/1998.

GŁUPOTY SIĘ NIE DZIEDZICZY. MĄDROŚCI TEŻ NIE!

Paul i Linda McCartney zarzekają się od dziesięcioleci, że obca jest im jakakolwiek przemoc i że za nic w świecie nie tknęliby ani mięsnej parówki, ani kotleta, ani steku, o kiełbasie nie wspominając. Wystarczą im kiełki, owoce i warzywa. Ich córka Stella zadała ostatnio kłam porzekadłu jakoby jabłko padało niedaleko od jabłoni. Projektantkę mody, córkę słynnych rodziców, przyłapano bowiem niedawno w Londynie na tym, jak podczas jednego z bankietów oddawała się bez żenady pałaszowaniu… wieprzowego kotleta. Jakby tego było mało, Stella nie miała przy tym na twarzy grymasu obrzydzenia. Wprost przeciwnie, zadowolona mina świadczyła o tym, że kotlecik bardzo jej smakował.

Od siebie samego muszę jednak dodać mały komentarz, bo nie wytrzymam. Okazuje się (po raz tysięczny), że ludzie pomimo posiadania środków pieniężnych na wegetariańskie artykuły i pomimo akceptacji wegetarianizmu przez rodziców, i pomimo ich duchowego wsparcia, i wreszcie pomimo ich wysiłków edukacyjnych - nadal nie są w stanie doświadczyć przemiany duchowej. Czy ktoś nadal jest zwolennikiem edukacji?

4 Robert Surma
Mission Human
Brzęczkowicka 5b/36
41-412 Mysłowice
0-602/29-95-32
missionhuman@usctoux1.cto.us.edu.pl
http://www.cto.us.edu.pl/~surma

"Życie na gorąco" nr 6/1998.

W SPRAWIE UŁASKAWIENIA

19.12.97 zorganizowaliśmy (jako FZ) akcję pod WKU w sprawie ułaskawienia Marcina Petke. "W ludzi" poszło z 200 ulot i ukazała się wzmianka w miejscowym dzienniku.

NOWY PROJEKT MINISTRA

WILK ZOSTANIE OBJĘTY CAŁKOWITĄ OCHRONĄ na terenie całego kraju - taki wniosek zaopiniowała w piątek Komisja Zwierząt przy Państwowej Radzie Ochrony Przyrody. Projekt zgłosił minister ochrony środowiska - J. Szyszko. Ciekawe, jak zostanie on rozpatrzony? Miejmy nadzieję, że pozytywnie!!!

"Gazeta Wyborcza".

DO KOŚCIOŁA CZY NA SPACER

Kilkudziesięciu mieszkańców białostockiego osiedla Wyżyny sprzeciwia się pomysłowi budowy kościoła niemal w środku osiedla. Miałby on stanąć w bezpośrednim sąsiedztwie ich domów, w miejscu, które rodzicom służy do wypoczynku, a ich pociechom - do zabawy (…). Czy ONI chcą zabetonować cały świat?

"Gazeta w Białymstoku" - lokalny dodatek do "Gazety Wyborczej".

PRAWA CZŁOWIEKA

"W powieszonych rzucaliśmy kamieniami; rozstrzeliwani musieli sobie wcześniej wykopać dół. Kilkoro chrześcijan żywcem wrzucono do pieca" - opowiadają świadkowie, którzy przeżyli północnokoreański gułag (…).

Rosja ma dziś ponad tysiąc więzień, w których siedzi ok. miliona ludzi (…) W niektórych celach zdrowi więźniowie mieszkają wraz z ciężko chorymi. - Pamiętajmy, że laogai w Chinach to nie wszystko, a więzienia w Rosji i gułagi w Korei Północnej?

"Gazeta Wyborcza".

JESZCZE TYLKO 2 MAKI DO SETKI!

6.4.97 otwarto 98. (!!!) bar "inny niż wszystkie" (McD). Wstęgę na linii "drive" przeciął… rowerzysta. Zapomniałem dodać, że stało się to w Łomży. O budowę baru zabiegał sam prezydent miasta! "Lokal" tradycyjnie poświęcił miejscowy proboszcz. Zapewnił on, że będzie tam (w McD) częstym gościem. Oto wpis do księgi pamiątkowej "maka" w Łomży: Nareszcie łomżyniacy nie będą musieli jeździć do Ameryki, ale Ameryka odwiedzać będzie Łomżę. Aha, proboszcz mówił, że po raz pierwszy był w McD 25 lat temu! Jeszcze jakieś pytania?

ŻYDOWSCY WEGETARIANIE

W moje ręce trafiło bardzo ciekawe wydawnictwo - czasopismo wydawane przez żydowskich wegetarian pt. "The Jewish Vegetarian". Kosztuje ono 1,5 funta, ale jak napiszecie, że żyjecie w takim biednym kraju… Dla zainteresowanych podaję adres:

"The Jewish Vegetarian"
853/5 Finchley Road
London NW11 8LX England
jvs@ivu.org http://www.ivu.org.jvs

6 x Jurek Fiedoruk
Lipowa 30, 16-070 Choroszcz

Ł Autor jest działaczem FZ-Białystok
skr. 129, 15-662 Białystok 26.

EKOLOGICZNE
CIEKAWOSTKI SAMOCHODOWE

***

Koncern KIA, mimo kłopotów finansowych, nie przerywa badań nad nowymi modelami aut. Koreańczycy ogłosili niedawno, że rozpoczynają testy elektrycznej wersji SEPHIE EV. Eksperymentalne SEPHIE EY będą testowane na drogach Korei i USA. Próby potrwają do października tego roku.

***

Holenderscy automobiliści, którzy będą chcieli jeździć swoimi pojazdami po centrach największych miast w godzinach szczytu, muszą liczyć się z dodatkowymi opłatami. Władze tego kraju zamierzają takie opłaty wprowadzić za 3 lata. Poruszanie się samochodem po centrum miasta kosztować będzie 2,5-3,5 $. Ma to być jedyny skuteczny sposób na rozładowanie korków na jednej z najbardziej zatłoczonej sieci dróg w zachodniej Europie.

***

Specjaliści singapurskiej firmy ENEMAX opracowali rewelacyjne urządzenie, które ogranicza szkodliwość silnika dla środowiska, a zarazem zwiększa jego wydajność. Urządzeniem tym jest oczyszczacz powietrza oddzielający tlen z otaczającego auto zanieczyszczonego powietrza. W rezultacie tylko tlen jest mieszany z benzyną i wtryskiwany do silnika. Dzięki temu w procesie spalania powstaje mniej szkodliwych związków. Producenci samochodów w Japonii i innych krajach Azji zapowiadają wykorzystanie jeszcze w tym roku pomysłowego wynalazku.

***

Wydłuża się lista samochodów z napędem gazowym. Największy japoński producent ciężarówek - ISUZU zamierza w połowie tego roku rozpocząć seryjną produkcję wielotonowych pojazdów mających silniki przystosowane do gazu ziemnego. Będą one jednak sprzedawane na razie tylko w Japonii.

Michał Mirkowski

REZERWAT PRZYRODY
"WĄWÓZ HOMOLE"

Wąwóz Homole położony jest w woj. nowosądeckim. W maju '95 obserwowałem tu kilku interesujących przedstawicieli flory naczyniowej, m.in. rojnika pospolitego (Sempervivum soboliferum) - oznaczył dr Robert Domański, lepiężnika białego (Petasites albus), czworolista pospolitego (Paris quadrifolia) i storczyki (Dactylorhiza sp.). Odnotowano tu również jednego osobnika salamandry plamistej (Salamandra salamandra). Ponadto w rezerwacie stwierdziłem liczne populacje porostów krzaczkowatych.

Mariusz Tomczak
Turystyczna 71/43, 44-335 Jastrzębie Zdrój

Z PAKS DO CZELABIŃSKA

Na początku tego roku pomiędzy Rosją a Węgrami podpisano porozumienie, na mocy którego wypalone paliwo z węgierskiej elektrowni jądrowej w Paks będzie transportowane do Czelabińska.

Przeciwko temu zaprotestowało kilka rosyjskich organizacji ekologicznych, które w liście otwartym do władz obu krajów zwróciły uwagę, że każdy kraj powinien rozwiązywać własne problemy nuklearne we własnym zakresie, a nie podrzucać odpady innym. Przypomniały także, że w 1991 r. w referendum 84% mieszkańców Czelabińska sprzeciwiło się przyjmowaniu odpadów z zagranicy.

Stanisław Zubek

Na podstawie: "Wise News Communique" nr 485 z 23.1.98, s.3.

UNIA EUROPEJSKA ORZEKA:
ORGANIZACJE EKOLOGICZNE
BEZ PRAWA SKARGI

Sąd Europejski w Luksemburgu orzekł właśnie, że osoby prywatne i organizacje nie mają prawa skarżyć decyzji podejmowanych przez rozmaite ciała Unii. Postanowienie to dotyczy głośnego procesu w sprawie budowy na Wyspach Kanaryjskich dwóch elektrowni na ropę, ze środków funduszy strukturalnych UE. Stroną w sporze był Greenpeace, inne organizacje ekologiczne i osoby prywatne. Zarzucano inwestorom przede wszystkim fakt wydania pieniędzy przed uzyskaniem oceny oddziaływania na środowisko. Okazuje się jednak, że sąd w pierwszej instancji i w apelacji nawet nie wysłuchał argumentów merytorycznych, domagając się, by skarżący wykazali, iż sprawa dotyka ich bezpośrednio. Przypomina to nasze polskie orzecznictwo, kiedy to sądy nie dopuszczają np. ornitologów do spraw o wycinkę lasu łęgowego, bo nie widzą bezpośredniego związku strony ze sprawą. Jesteśmy w Europie!

Wojciech Krawczuk

WIEŚCI Z TARNOWA

MIEJSCY ROWERZYŚCI

Od 1.4.98 (środa) rozpoczynamy działalność Klubu Miejskich Rowerzystów w Tarnowskim Centrum Kultury jako jedno z objawień Stowarzyszenia Ekologicznego "Matka Ziemia" - Tarnów. Klub ma za zadanie utworzyć przestrzeń wymiany poglądów i doświadczeń dla osób, które z własnego wyboru posługują się rowerem. Spotkania będą miały stały termin - pierwsza środa każdego miesiąca. Dzięki działalności klubu, w bliższej perspektywie zamierzamy się lepiej przygotować do tegorocznego Dnia bez Samochodu, w dalszej mamy stworzenie mocnej, "rowerowej" grupy nacisku, która byłaby w stanie wpływać na tworzenie prorowerowego układu komunikacyjnego w mieście.

MIĘDZYNARODOWY
DZIEŃ WALKI Z FASZYZMEM

Na dzień przed Międzynarodowym Dniem Walki z Faszyzmem, przez nielicznych zwanym "Pierwszym Dniem Wiosny", punkowa Organizacja Anty-Rasistowska (OAR) oplakatowała miasto własną odezwą antyfaszystowską oraz własnymi wzorami plakatów, uzupełnionymi szablonami i napisami na murach. Starania punków-antyfaszystów zauważyły media.

Po śledztwie trwającym kilkanaście miesięcy policja przekazała do prokuratury akta w sprawie sześciu byłych punków (w ogromnej większości członków byłej grupy "PULARYS") oskarżonych o wzajemne udzielanie marihuany. (!!!)

Mimo że zarzut jest śmieszny - podobnie jak dowody, które są zdobyte pod dużą presją policjantów - media, jak i sama policja traktują sprawę bardzo poważnie. Najstarszy z szóstki - 24-letni Dariusz Kucy ("Kucyk") został tymczasowo aresztowany na 3 tygodnie, wyszedł dzięki poręczeniu w wysokości 50 mln starych złotych (4/5 sumy wpłacił pracodawca aresztowanego).

Wszystko wskazuje na to, że cała sprawa ma charakter pokazowy i mimo że chłopcy dilerami nie są, to zostaną ukarani w sposób przykładny jako uzasadnienie walki wymiaru sprawiedliwości z narkomanią i handlarzami narkotyków.

Krzysztof Stokłosa
os. XXV-lecia PRL 4/59, 33-100 Tarnów
Tarnów, 29.3.98

Ł Autor jest działaczem Międzymiastówki Anarchistycznej.


"Zielone Brygady. Pismo Ekologów" nr 5 (107), 1-15 marca 1998