| Strona główna | Spis treści |
Ruch 4-H w Polsce zainicjowany został w 1991 r. przez doradców Polsko-Amerykańskiego Programu Doradztwa Rolniczego współpracujących z Ośrodkami Doradztwa Rolniczego. Jednakże 4-H nie jest w Polsce nowością. Kluby 4-H działały już w latach dwudziestych, przekształciły się jednak szybko w zespoły przysposobienia rolniczego, w których nacisk kładziono przede wszystkim na szkolenie zawodowe. Współcześnie pierwszy polski klub 4-H założony został w województwie leszczyńskim w 1991 r.
Kluby 4-H powstawały głównie z inicjatywy doradców z Ośrodków Doradztwa Rolniczego. Obecnie coraz więcej klubów zakładanych jest w szkołach. Do pracy włączają się nauczyciele, pracownicy domów kultury, emeryci, wolontariusze z różnych środowisk, którzy chcą swoją wiedzę i umiejętności przekazać młodym ludziom.
Istnienie klubów 4-H na terenie wsi i małych miasteczek ma szczególne znaczenie dla dzieci i młodzieży, gdzie ograniczony jest dostęp do kina, teatru, nie ma propozycji aktywnych form rozwijania się i spędzania wolnego czasu. W wielu gminach, tam gdzie panuje duże bezrobocie, z powodu ograniczonych środków finansowych zamykane są gminne domy kultury, biblioteki. Alternatywą dla poprawy tej sytuacji jest rozwój ruchu 4-H w Polsce.
Ruch 4-H dociera do młodych ludzi poprzez kluby 4-H oraz ponadklubowe formy działalności, tj. obozy, szkolenia i konkursy.
Funkcjonowanie klubów 4-H opiera się na pracy wolontariuszy oraz rodziców. Pracując twórczo z młodzieżą oraz uczestnicząc w specjalistycznych szkoleniach także oni odnoszą korzyści z uczestniczenia w działalności ruchu.
Znakiem rozpoznawczym 4-H jest czterolistna koniczyna z literą "H" umieszczoną na każdym listku.
Czterolistna koniczyna jest powszechnie znanym symbolem, dla ruchu 4-H ma on jednak szczególne znaczenie. Litery na emblemacie oznaczają Głowę (w jęz. ang.: Head), Serce (Heart), Ręce (Hands) i Zdrowie (Health) - fundament wszystkich programów 4-H.
Hasło "Uczyć się działając" przypomina, że najbardziej efektywnym i atrakcyjnym sposobem uczenia się jest samodzielne wykonanie danej rzeczy, a nie bierne słuchanie instrukcji o tym, jak należy to robić.
Motto "Najlepsze niech będzie jeszcze lepsze" motywuje młodzież i dorosłych liderów do ciągłego samodoskonalenia i ulepszania rzeczy uznanych za doskonałe.
Program 4-H nie ogranicza się do zwiększania umiejętności technicznych. Główny nacisk kładzie się w nim na kształcenie umiejętności życiowych (komunikacja, twórcze rozwiązywanie problemów, podejmowanie decyzji, praca w grupie) i wrażliwości na potrzeby innych.
Od 1991 r. stale rośnie liczba członków klubów 4-H i osób zainteresowanych ruchem 4-H. Programy 4-H są obecnie prowadzone we wszystkich województwach. Istnieje przeszło 400 klubów grupujących ok. 7 000 członków oraz ponad 350 liderów-wolontariuszy. W każdym roku powstają nowe kluby.
Liczba członków klubów jest różna w różnych województwach. Największą liczbę dzieci i młodzieży w klubach posiadają następujące województwa: dolnośląskie, świętokrzyskie, podkarpackie.
Najpopularniejsze tematy projektów indywidualnych i grupowych realizowanych w klubach to: hodowla zwierząt, ogrodnictwo, ekologia i ochrona środowiska, rękodzielnictwo i sztuka ludowa (tkactwo, haft, rzeźbiarstwo, kompozycje kwiatowe), informatyka, redakcja i wydawanie gazetek szkolnych, nauka języka angielskiego oraz żywienie i gotowanie.
W celu prezentacji działalności członków klubów 4-H zorganizowano wiele konkursów i demonstracji o zasięgu wojewódzkim i lokalnym. Prezentacji prac dokonywano również przy okazji różnych targów rolniczych i dożynek oraz dni otwartych drzwi w ośrodkach doradztwa rolniczego.
Zorganizowano także wiele warsztatów i szkoleń wojewódzkich. Najbardziej popularnymi tematami było rozwijanie umiejętności przywódczych oraz pedagogika zabawy i rekreacji w 1997 r., rozwijanie przedsiębiorczości, hodowla zwierząt, rękodzieło, ochrona środowiska w 1998 i 1999. Odbywały się również liczne spotkania informacyjne oraz konferencje wojewódzkie, których celem była promocja i rozwój ruchu 4-H. Członkowie klubów 4-H brali udział w wielu wycieczkach oraz uczestniczyli w obozach wojewódzkich i klubowych. Brali również aktywny udział w wielu akcjach i wydarzeniach o zasięgu krajowym, takich jak "Sprzątanie Świata" czy "Estetyka Wsi", "Poznaj swoje korzenie" oraz innych działaniach na rzecz lokalnych społeczności, które często sami inicjowali. W kilku województwach zorganizowano również wymianę międzynarodową.
W chwili obecnej ruch jest wspomagany przede wszystkim przez Fundację
Edukacyjną 4-H w Polsce, Ośrodki Doradztwa Rolniczego
i szkoły oraz szereg instytucji i organizacji państwowych
i samorządowych. Pomoc finansową ruch otrzymuje ze strony
sponsorów krajowych i zagranicznych. Lokalnie działalność
klubów 4-H wspierają wojewodowie, finansując
programy edukacyjne prowadzone przez doradców z ODR-ów,
a także inne instytucje państwowe, szkoły, samorządy
i sponsorzy indywidualni.
|
Fundacja Edukacyjna 4-H w Polsce Wspólna 30 p.547 00-930 Warszawa tel./fax 0-22/623-22-55, 623-26-57 e-mail: 4hpoland@it.com.pl |