DUMA ODKŁADA
IMPORT ODPADÓW JĄDROWYCH

22.2, w Dumie Państwowej (Rosja) nie odbyło się drugie czytanie projektów ustaw pozwalających wwozić do Rosji odpady jądrowe (zużyte paliwo jądrowe). Czytanie przeniesiono na 22.3., po tym jak wzrosła aktywność grup społecznych.

Taką decyzję poprzedziło kilka wydarzeń zarówno w samej Dumie, jak i poza jej murami. 19.2 Związek Społeczno-Ekologiczny (Socialno-Ekołogiczeskij Sojuz), Ekoobrona! (Ekozaszczita!) i partia Jabłoko protestowaliprzeciw wwozowi do Rosji odpadów jądrowych. W demonstracji wzięło udział ok. 300 aktywistów organizacji ekologicznych z 10 miast Rosji. Ekolodzy przekazali Jabłoku ok. 20 tys. podpisów, które lider partii Grigorij Jawlinskij powinien w najbliższym czasie osobiście wręczyć prezydentowi Rosji. Na konferencji prasowej poświęconej tej akcji kilku deputowanych Dumy wystąpiło z ostrą krytyką projektów ustaw, zezwalających na wwóz odpadów jądrowych do Rosji. Plan Minatomu (Ministerstwa Energetyki Atomowej) polega na tym żeby zarobić 20 miliardów dolarów na wwozie do Rosji ok. 20 tys. ton odpadów w ciągu 10 lat. Przeciwnicy - zieloni i część polityków - uważają, że projekt zaszkodzi bezpieczeństwu narodowemu kraju, a wydatki związane z odpadami wielokrotnie przekroczą zysk.

Także 19.2 grupa Ekozaszczita! podała do publicznej wiadomości informacje świadczące o tym, że Departament Energetyki USA opracował plan przerzutu odpadów jądrowych z Tajwanu do Krasnojarska w celu ostatecznego składowania. Przewóz 8 tys. ton odpadów powinien zacząć się w 2007 r.

Duma rozpatrywała poprawki do projektów aktów prawnych o imporcie jądrowym, wniesione przez szereg deputowanych spośród różnych frakcji. W zasadzie ich sens sprowadzał się do organizacji efektywnej kontroli finansowej każdego kontraktu na wwóz odpadów i stworzenia gwarancji tego, że odpady radioaktywne zostaną wysłane z powrotem do krajów, które będą wwozić odpady jądrowe do Rosji w celu przerobu lub składowania. Jednakże większość poprawek zostało odrzuconych.

Po tym jak 21.12 Duma FR przyjęła w pierwszym czytaniu projekty pozwalające wwozić odpady jądrowe odbyło się ponad 40 akcji protestacyjnych w różnych miastach Rosji. Badanie opinii publicznej przeprowadzone przez ROMIR jesienią 2000 r. pokazało, że ok. 93,5% Rosjan występuje przeciw importowi jądrowemu. Regionalne ciała ustawodawcze jednej trzeciej rosyjskich regionów już skierowały do Dumy negatywne opinie przygotowywanych aktów prawnych.

Jednak na razie nie spowodowało to zdjęcia projektów z porządku obrad.

POST SCRIPTUM

Od tego czasu nastąpiły pewne zmiany. 28.3. nowym Ministrem Energetyki Atomowej został Aleksandr Rumiancew, którego organizacje ekologiczne błędnie uważały za przeciwnika importu odpadów jądrowych. W międzyczasie wwóz odpadów poparły Konstruktywny Ruch Ekologiczny "Kiedr" (duże ambicje polityczne, słaby związek z ekologią) oraz świeżo utworzony Rosyjski Kongres Ekologiczny (REK). Założycielami tego ostatniego są: Ministerstwo Energetyki Atomowej, Ministerstwo Zasobów Spożywczych, Ministerstwo Edukacji, Ministerstwo Obrony, kilku członków Akademii Nauk, w tym prezes Instytutu Kurczatowa oraz gubernatorzy tych regionów, gdzie mieszczą się obiekty przemysłu jądrowego. Również w Dumie zwolennicy importu odpadów jądrowych zdołali już zagwarantować sobie większość. Tak więc los ustawy jest raczej przesądzony.

PIERWSZA NOWA ELEKTROWNIA ATOMOWA W ROSJI
OD CZASÓW AWARII W CZARNOBYLU

23.2 został uruchomiony pierwszy reaktor Rostowskiej Elektrowni Atomowej (RoAES). W uroczystym otwarciu wziął udział wicepremier Rosji Wiktor Christienko i Minister Energii Atomowej Jewgienij Adamow. ITAR-TASS zauważyła, że to decydujący krok na drodze do włączenia elektrowni do eksploatacji przemysłowej.

Wg słów ministra Adamowa już w tym roku RoAES powinna dostarczyć Jednolitemu Systemowi Energetycznemu Rosji ok. 4 mln. kWh. "Nie dążymy do uruchomienia elektrowni nie zważając na skutki i wyprodukowania jak największej ilości energii elektrycznej. Najważniejsze - bezpieczna praca elektrowni" - podkreślił minister. Służba prasowa Minatomu stwierdziła, że uruchomienie Rostowskiej AES jest "najważniejszym technologicznym i społeczno-politycznym przełomem ojczystej branży atomowej". W Rosji po raz pierwszy od prawie 10 lat rozpoczął pracę nowy blok elektrowni atomowej.

Rostowska AES, w której działa reaktor typu WWER-1000, jest 10 rosyjską elektrownią atomową, a pierwszą oddaną do eksploatacji po awarii w Czarnobylu. Do 5.3. reaktor pracował z minimalno-kontrolną mocą. Pod kon. marca moc bloku energetycznego zostanie zwiększona do 30-40% nominalnej, po czym turbina zostanie podłączona do sieci. Na tym zakończy się fizyczne i rozpocznie się energetyczne uruchomienie elektrowni atomowej.

Do 2010 r. w Rosji planuje się oddanie do eksploatacji 10 atomowych bloków energetycznych o mocy 10 gigawatów, włączając w to drugi blok RoAES.

Uruchomienie Rostowskiej AES nie jest obojętne dla Obwodu Rostowskiego. Minatom skieruje 360 mln. rubli (ok. 12,8 mln USD) na programy społeczne w strefie RoAES, o czym poinformował agencję Interfax kierownik służby informacyjnej RoAES Jewgienij Obuchow. Wg jego słów, Minister Energii Atomowej Jewgienij Adamow i gubernator Obwodu Rostowskiego Władimir Czub, 23.2 podpisali porozumienie o wspólnej realizacji programów społecznych w strefie elektrowni. Zgodnie z porozumieniem środki finansowe planuje się wykorzystać na gazyfikację rejonów wiejskich, obniżenie opłat za energię elektryczną w 30-kilometrowej strefie wokół AES, wydzielenie środków na ulgowe opłaty za energię elektryczną dla najbiedniejszych mieszkańców Obwodu Rostowskiego, a także na przebudowę dróg i budowę szkół. Pierwsza transza wysokości 170 mln. rubli ma trafić do obwodu już w kwietniu.

Od pocz. l.90 miały miejsce protesty przeciwko budowie, a następnie po jej zamrożeniu przeciwko wznowieniu budowy elektrowni, których kulminacyjny moment przypadł na l. 1996-1997. W akcji protestu w 1997 r. miałem okazję wziąć udział, jej przebieg i niebezpieczeństwa związane z budową elektrowni (szczególnie ze względu na niewłaściwą lokalizację) opisałem w tekście "Ekolodzy i Kozacy - o Blokadzie Rostowskiej EJ", w ZB 9(99)/97, s.53. 200 tys. miasto Wołgodońsk, w którym zlokalizowano inwestycję (było o nim głośno w 1999 r. w związku z wysadzeniem bloku mieszkalnego, o co oskarżono czeczeńskich terrorystów) jest oddalone o 240 km na wsch. od Rostowa nad Donem. Miasto będące ośrodkiem przemysłu atomowego (zakłady AtomMasz i RadioZawod) wraz z upadkiem branży jest nękane wysokim bezrobociem. Budowa i eksploatacja elektrowni atomowych jest więc w opinii wielu jego mieszkańców nadzieją na poprawę sytuacji, nawet jeśli niepewna technologicznie elektrownia jest zlokalizowana na niepewnym geologicznie gruncie pod ich własnym nosem.

OBÓZ NAMIOTOWY
CENTRUM EKOEDUKACJI "XXI WIEK"
LIPIEC-SIERPIEŃ 2001 R., KRYM (UKRAINA)

Centr Ekoproswieszczenija "XXI Wiek" kompletuje rezerwacje odpoczynku w "resortowej" bazie turystycznej uczestników ruchu ekologicznego WNP - letnim obozie namiotowym na czarnomorskim wybrzeżu Krymu w pobliżu Sewastopola. Zapraszamy kolegów-ekologów i członków ich rodzin do spędzenia u nas letniego urlopu. Obóz jest położony w strefie kurortowej miejscowości Piesczanyj, w Bachczysarajskim Rajonie, w sosnowym lesie nad brzegiem morza. Czas trwania pobytu nieograniczony. Orientacyjna cena (prognoza) za 1 dorosłą osobę z WNP - 200 grzywien (waluta Ukrainy) za 10 dni (dla obywateli spoza WNP - 40 USD). Jeśli odpoczynek trwa więcej niż 10 dni - zniżki 5% za każdy kolejny dzień pobytu.

Kontakt z dyrektorem obozu:

Lewin Anatolij Siergiejewicz ul. Kremlowskaja, 61 kw. 45 Zaporoże, 69041 Ukraina tel.: +380 (0612) 52-66-73 w trakcie dnia tel./fax: 72-83-37 wieczorem e-mail: levin@ecoclub.zp.ua