RATUJMY NAREW!!!

Od dwóch lat jedną ze spraw stawianych przez polski ruch ekologiczny na czołowym miejscu, wśród problemów ochrony środowiska jest katastrofa ekologiczna w Narwiańskim Parku Krajobrazowym. Jest ona spowodowana przeprowadzanymi jeszcze przed utworzeniem Parku pracami melioracyjnymi i fatalnym zarządzaniem tym obiektem w ostatnich dwóch latach.

To co dzieje się obecnie w NPK wymaga naszym zdaniem pilnej interwencji Pana Ministra. Dowodem na to, że nasze ograniczone możliwości interweniowania w tej sprawie już się wyczerpały, jest cały plik dokumentów kierowanych przez Zarząd SIE i inne organizacje ekologiczne do władz wojewódzkich, komisji parlamentarnych, kolejnych ministrów ochrony środowiska, Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, prokuratury i związków zawodowych oraz innych instytucji. Nasze starania o ratowanie doliny Górnej Narwi nie dały żadnych efektów, a wręcz zaszkodziły sprawie, bo dotknęły i ujawnistare, skompromitowane układy personalne oraz sprzeczność interesów midzy organizacjami ekologicznymi a instytucjami powołanymi do ochrony przyrody.

Tymczasem obiekt przyrodniczy o randze europejskiej ulega coraz bardziej widocznej zagładzie, a zabytkowy kompleks podworski w Kurowie, nieodzowny element przyszłego Parku Narodowego, rozpada się na skutek braku zainteresowania zachowania go w całości.

Narwiański Park Krajobrazowy urósł już do symbolu patologii całego dotychczasowego systemu ochrony przyrody w Polsce przejawiającej się m.in. w:

• niekompetencji i pozorowanej działalności administracji wojewódzkiej, - braku zainteresowania Ministerstwa Ochrony Środowiska tym co rzeczywiście dzieje się w terenie,
• nieskuteczności działania PIOŚ,
• osłanianiu i usprawiedliwianiu niszczycieli przyrody,
• trwonieniu znacznych funduszy przeznaczonych na ochronę środowiska na bezsensowne i nawet szkodliwe działania,
• lekceważeniu i arogancji wobec organizacji społecznych,
• niszczeniu ludzi występujących w obronie ginącej przyrody i przeciwstawiających się bezprawiu,
• pozostawianiu na odpowiedzialnych stanowiskach ludzi, którzy dotychczas niszczyli przyrodę zamiast ją chronić, utrzymują poprzedni skompromitowany styl działania i za pomocą kosztownych zleceń kupujących sobie autorów różnego rodzaju opracowań.

Jest rzeczą oczywistą, że do wyeliminowania opisanych zjawisk patologicznych niezbędne są zmiany systemowe i kadrowe.

W chwili obecnej w odniesieniu do Parku Narwiańskiego pilnego uregulowania wymagają trzy sprawy:

1. Wykupienie ok. 500ha gruntów w dolinie Narwi warunkujące rozpoczęcie prac ratowniczych w celu przywrócenia zniszczonej przez melioracje równowagi ekologicznej.
2. Utrzymanie w całości kompleksu podworskiego (zabytkowego) w Kurowie wraz z przyległymi gruntami i utworzenia tam Ośrodka Edukacji Ekologicznej z prawdziwego zdarzenia.
3. Przerwanie trwającej już ok. 2 lat personalnej karuzeli niekompetencji i nieodpowiedzialności w Zarządzie NPK i obsadzenie stanowiska Dyrektora Zarządu osobą odpowiedzialną i kompetentną, gwarantującą realizację celów Parku, otwartą na współpracę z organizacjami społecznymi, wyłonioną w drodze konkursu.

Uzasadnienie:

Ad 1. Obecnie trwoni się setki milionów zł ze środków państwowych na wykup gruntów w miejscach nie mających żadnego wpływu na poprawę stosunków wodnych w Parku, a najpilniejsze i najtrudniejsze sprawy związane z wykupem zostawia się z łaski organizacjom społecznym.

Ad 2. Gospodarujący na części zabytkowego kompleksu podworskiego w Kurowie i na ok. 100ha gruntów ornych PGR w Kurowie został postawiony w stan likwidacji. Jeśli nie przejmie się tego gospodarstwa na rzecz Parku w najbliższym czasie zostanie ono podzielone i sprzedane przypadkowym spółkom i okolicznym rolnikom. Projektowany Narwiański Park NARODOWY straci bezpowrotnie obiekt, bez ktrego będzie tworem ułomnym. Pomysł utworzenia w Kurowie Ośrodka Edukacji Ekologicznej nie jest nowy. Ale warunkiem powstania tego ośrodka nie są tylko pieniądze, ale zachowanie kompleksu podworskiego w całości i podporządkowanie go odpowiednio przygotowanemu Zarządowi Parku.

Ad 3. Obsadzenie stanowiska Dyrektora Zarządu NPK przez osobę wyłonioną w konkursie będzie dla nas gwarancją prawidłowego rozwiązywania niełatwych problemów związanych z tym obiektem zgodnie z celami Parku. Taką możliwość daje obecnie Ministrowi Ochrony Środowiska Art. 24 Ustawy z dnia 16.10.91 o ochronie przyrody (Dz.U. nr 114 poz. 492). NPK położony jest bowiem na terenie dwóch województw - białostockiego i łomżyńskiego.

Uważamy, że załatwienie przedstawionych wyżej spraw będzie początkiem rozwiązywania trudnych problemów narwiańskich, i że trwałą ochronę najcenniejszych fragmentów doliny Górnej Narwi będzie mógł zapewnić tylko status Parku Narodowego. Projekt Narwiaskiego Parku Narodowego przygotowujemy społecznie. Jednak bez pomocy - już teraz - Pana Ministra nasze dotychczasowe starania i praca pójdą na marne. W naszym wspólnym interesie jest aby Park Narwiański stał się przykładem zgodnej, twórczej pracy administracji państwowej, samorządów i organizacji społecznych.