Strona główna 

ZB nr 4(34)/92, Kwiecień '92

WSPÓLNE STANOWISKO SIE I GREENPEACE NA SPOTKANIE WYSOKIEGO SZCZEBLA NA TEMAT WSPÓŁPRACY I EKOROZWOJU W PRZEMYŚLE CHEMICZNYM


Warszawa, 10-12.3.92
1. Europa Środkowo-Wschodnia znalazła się w nowej sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej. Zachodzące zmiany stwarzają ogromne możliwości inwestycyjne dla przemysłu krajów wysoko rozwiniętych. Wybór drogi rozwoju będzie zależał od świadomości władz oraz udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji.
2. Ogromne potrzeby Europy Środkowo -Wschodniej, jej otwarcie na wszelką pomoc inwestycyjną i finansową, stwarzają wiele niebezpieczeństw polegających na:
* wprowadzaniu "brudnych" technologii, usług i towarów zakazanych lub/i wycofanych na Zachodzie;
* rabunkowej eksploatacji złóż surowców przez ponadnarodowe korporacje;
* przejęciu metody "końca rury" (instalowania tylko urządzeń ochronnych) pod pozorem jej skuteczności dla ochrony środowiska, zamiast likwidacji przyczyn.
3. Sama nazwa spotkania jest mylca, gdyż ekorozwój (sustainable development) w przemyśle chemicznym może być wprowadzany wyłącznie jako integralny element polityki międzynarodowej realizowanej przez wszystkie państwa. Dlatego państwa zrzeszone w ONZ powinny wprowadzić takie rozwiązania systemowe, które zapewnią realizację strategii EKOROZWOJU przez:
* restrukturyzację gospodarki, a szczególnie przemysłu, rezygnując z surowców i energochłonnych technologii i procesów oraz wyrobów uciążliwych dla środowiska;
* obowiązkowe wprowadzanie zalecenień ustalonych przez komisje ocen oddziaływania na środowisko, wykonanych według jednolitych międzynarodowych kryteriów dotyczących każdego programu, projektu i inwestycji. Przygotowania wariantu ekologicznego (alternatywnego) dla każdego rozwiązania;
* obowiązkowy punktowy monitoring skażeń oparty na jednolitych metodach analitycznych;
* określenie odpowiedzialności za usunięcie istniejących szkód ekologicznych na terenie i wokół prywatyzowanych przedsiębiorstw w krajach Europy Środkowo-Wschodniej;
* preferowanie metod i technologii służących ochronie całej przyrody;
* wprowadzanie powszechnego obowiązku informowania władz lokalnych o używaniu na ich terenie substancji mogących zagrozić środowisku;
* powszechną oświatę i informację ekologiczną.
4. Europa Środkowo-Wschodnia musi być świadoma błędów popełnionych na Zachodzie, aby ich uniknąć. Powinna wprowadzać skuteczne środki zapobiegające degradacji i eksploatacji zasobów przyrody opierając przekształcenia i rozwój gospodarki na nowoczesnych procesach "czystej" i ekologicznej produkcji.
5. Gwarancją realizacji celów ekorozwoju muszą być międzynarodowe i krajowe instrumenty prawne, ekonomiczne i administracyjne.
6. Skuteczne zapobieganie skażeniu środowiska nie może opierać się na luźnych zasadach postępowania opracowanych przez trucicieli, ale na ostrym kodeksie międzynarodowym, którego egzekwowanie byłoby ściśle kontrolowane. Praworządne społeczeństwo nie może dochodzić swoich racji, jeśli obowiązują jedynie zasady postępowania, nie dające możliwości zaskarżania przestępstw ekologicznych.
7. Muszą zostać stworzone takie normy prawne, które pozwolą organizacjom pozarządowym lub/i ofiarom na zaskarżanie do sądu organów administracji państwowej, które nie egzekwowały obowiązujących przepisów.
8. Skuteczne przestrzeganie międzynarodowego kodeksu wymagać będzie szerokiego udzału społeczeństw, organizacji pozarządowych i zawodowych w procesach podejmowania decyzji, tworzenia i egzekwowania prawa.
9. Wszystkie decyzje związane z przebudową gospodarki, z wprowadzaniem nowych metod i technologii produkcji, muszą być podejmowane przede wszystkim przez tych, których dotyczą, muszą uwzględniać interesy przyszłych pokoleń i całej przyrody. Społeczeństwo musi mieć zagwarantowany pełny udzał w procesie decyzyjnym dotyczącym projektowanych inwestycji.
10. Dla państw Europy Środkowo Wschodniej Europy zapewnienia i deklaracje zachodnich inwestorów i kół finansowych o dużym bezpieczestwie ich technologii i produktów nie mogą stanowić wystarczającej gwarancji. Jedyną gwarancją muszą być surowe kryteria "czystej" produkcji oparte na kodeksie międzynarodowym, które zapewnią możliwość wyboru najlepszego rozwiązania w drodze "ekologicznego przetargu".


ZB nr 4(34)/92, Kwiecień '92

Początek strony