| Strona główna |
PODSTAWOWE CZTERY GRUPY ŻYWNOŚCI określono 35 lat temu, aby pomóc ludziom w planowaniu posiłków, które zaspokajałyby zapotrzebowanie organizmu na poszczególne składniki odżywcze. Jednak koncepcja optymalnej diety zmieniła się od tamtego czasu. Typowa zachodnia dieta bazująca na PODSTAWOWYCH CZTERECH GRUPACH ŻYWNOŚCI zawiera dużo zwierzęcego tłuszczu i białka, a brak w niej błonnika, co ma ścisły związek ze wzrostem ryzyka zachorowania na raka, chorobami serca, otyłością, cukrzycą i osteoporozją. Powszechnie stosowane zasady żywieniowe nie biorą pod uwagę tych problemów. Potrzeba nowych wskazówek dotyczących planowania posiłków, wskazówek, które pomogą w zaspokajaniu potrzeb organizmu i zmniejszą ryzyko zachorowania na choroby chroniczne.
CO TO SĄ NOWE CZTERY GRUPY ŻYWNOŚCI?
Nowe grupy żywności to: PEŁNE ZIARNO, NASIONA ROŚLIN STRĄCZKOWYCH, OWOCE I WARZYWA. Konsumentom zaleca się jedzenie rozmaitych produktów z każdej z powyższych grup. Inne pożywienie, nie wyłączając orzechów, słodyczy, produktów mlecznych, mięsa i olei, nie jest niezbędne, nie trzeba włączać go do diety. Jeżeli je spożywać, to tylko w małych ilościach, gdyż takie pożywienie zawiera nadmiar tłuszczu i jest pozbawione błonnika.
CO JEST NAUKOWĄ PODSTAWĄ DLA TYCH ZMIAN?
Najbardziej oczywistym przykładem jest to, że wśród ludzi spożywających dietę opartą na pożywieniu roślinnym występuje mniejsze ryzyko zachorowania na choroby serca, zawał, nadciśnienie, otyłość, raka piersi i osteoporozję. Wiele rządowych raportów wydanych w zeszłej dekadzie popiera tę dietetyczną zmianę, m.in. Raport Chirurgów Ogólnych nt. Odżywiania i Zdrowia, Raport Narodowej Rady Badawczej nt. Diety i Zdrowia oraz zrewidowany Przewodnik Dietetyczny Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych.
CZY UZYSKAM DOSYĆ BIAŁKA, GDY BĘDĘ ODŻYWIAŁ SIĘ ZGODNIE Z ZALECENIAMI NOWYCH CZTERECH GRUP ŻYWNOŚCI?
Stosując dietę opartą na pożywieniu roślinnym, możemy zdobyć wystarczająco dużo białka, jeśli tylko będziemy spożywać odpowiednio wysokokaloryczne i różnorodne produkty roślinne. Przeciętny Amerykanin spożywa około dwa razy większą ilość białka niż jest to zalecane. Nadmiar białka, zwłaszcza zwierzęcego, może spowodować utratę wapnia w organizmie. Białko pochodzące z pożywienia zwierzęcego może też przyczynić się do podniesienia poziomu cholesterolu we krwi oraz do wzrostu ryzyka zachorowania na raka. Słusznym byłoby więc kontrolowanie dopływu protein i otrzymywanie ich w głównej mierze z pokarmów roślinnych.
CO Z WAPNIEM?
Pokrycie zapotrzebowania na wapń jest łatwe w przypadku diety opartej na pożywieniu roślinnym. Jako, że dieta bogata w biąłko zwierzęce powoduje utratę wapnia, ludzie spożywający głównie białko roślinne prawdopodobnie będą potrzebować mniej wapnia. Wśród populacji, które nie spożywają produktów mleczarskich i dostarczają do organizmu odpowiednią ilość wapnia, obserwuje się mniej przypadków osteoporozji niż wśród Amerykanów. Wiele rodzajów pożywienia z NOWYCH CZTERECH GRUP ŻYWNOŚCI zawiera wapń. Przykładami pożywienia bogatego w wapń są zielonolistne warzywa, brokuły, gotowane nasiona roślin strączkowych, tofu, placki kukurydzane i figi.
CZY POKARMY ROŚLINNE ZAWIERAJĄ DOSYĆ ŻELAZA?
Wiele spośród pokarmów roślinnych jest bogatych w żelazo. Pożywienie bogate w żelazo to gotowane nasiona roślin strączkowych, suszone owoce, ziemniaki, pełne ziarna. Aby organizm mógł skuteczniej przyswajać żelazo, należy włączyć do każdego posiłku jakieś dobre źródło witaminy C. Dobrymi źródłami tej witaminy są owoce cytrusowe i ich soki, truskawki, zielony pieprz, melony, ziemniaki i brokuły.
CO Z WITAMINĄ B12?
Witamina B12 czasami jest obecna w warzywach okopowych, ale ogólnie rzecz biorąc nie ma jej raczej w pożywieniu roślinnym. W diecie składającej się wyłącznie z pokarmów roślinnych, zapotrzebowanie na witaminę B12 może być bez trudności zaspokojone przez spożywanie kasz lub innych produktów zawierających tę witaminę. Ludzie, którzy nie używają tego typu produktów powinni kilka razy w tygodniu uzupełniać sztucznie ilość witaminy B12. Zapotrzebowanie organizmu ludzkiego na tę witaminę jest bardzo małe i łatwe do zaspokojenia.
CZY DIETA ZAPLANOWANA ZGODNIE Z ZALECENIAMI NOWYCH CZTERECH GRUP ŻYWNOŚCI JEST BEZPIECZNA DLA KAŻDEGO?
NOWE CZTERY GRUPY ŻYWNOŚCI są zupełnie bezpieczne dla każdego normalnego osobnika. Specjalne grupy, takie jak kobiety ciężarne i małe dzieci, potrzebują więcej składników pokarmowych w swojej diecie, zwiększenie ilości spożywanych produktów z każdej z tych czterech grup pomoże tym jednostkom w zaspokojeniu potrzeb ich organizmów.
KTO OKREŚLIŁ NOWE CZTERY GRUPY ŻYWNOŚCI?
NOWE CZTERY GRUPY ŻYWNOŚCI określił Komitet Lekarzy na rzecz Odpowiedzialnej Medycyny, amerykańska niedochodowa organizacja lekarzy i konsumentów. Komitet zajmuje się promocją optymalnej diety służącej zapobieganiu chorobom.
z materiałów Physician Committee
for Responsible Medicine
tłum. Piotr Piątek
*) Fragment tekstu o witaminie B może okazać się trochę trudny do zrozumienia. Zainteresowanych odsyłam do "Beek'a", numery 7 i 8. Dodam tylko, że witamina B12 znajduje się też w chlebie razowym, kiełkach pszenicy, roślinach strączkowych, orzechach, pestkach słonecznika i dyni oraz drożdżach. (tłum.)
"MYŚLIWI ZŻYMAJĄ SIĘ KIEDY NIEKTÓRZY PATRZĄ NA NICH JAK NA BARBARZYŃSKICH ŁOWCÓW ZWIERZĄT. (...) NIM PO RAZ PIERWSZY ZŁOŻĄ SIĘ DO STRZAŁU MAJĄC NA CELOWNIKU NP. KOZŁA - SARNĘ, MUSZĄ POZNAĆ BIOLOGIĘ TEGO ZWIERZĘCIA, CECHY SYLWETKI, KSZTAŁT POROŻA."
"STRZAŁ NAJLEPIEJ NOTOWANY W ŁOWIECKIM ŚWIATKU TO TAKI, KTÓRY ZASKAKUJE ZWIERZĘ TUŻ PRZED NATURALNĄ ŚMIERCIĄ. MOŹE BYĆ ONA SPOWODOWANA NP. TRUDNOŚCIĄ W ZDOBYCIU POŻYWIENIA PRZEZ SARNĘ CZY JELENIA ZE STARYMI ZĘBAMI. ZWIERZĘ I TAK PADŁOBY Z GŁODU.
"WYTRAWNI MYŚLIWI GODZINAMI ZASADZAJĄ SIĘ NA ZWIERZYNĘ ABY ODSTRZELIĆ SZTUKI SŁABE, CHERLAWE. NIE O BEZMYŚLNE ZABIJANIE TU CHODZI."
I co wy na to??? A teraz kilka danych liczbowych: "Przed 15-tu laty w obwodach łowieckich (woj. częstochowskie) doliczono się ok. 800 dzików, 700 jeleni i 6 tys. saren. W ubiegłym sezonie myśliwi celnie ustrzelili do 2,650 saren i 979 jeleni, a stan tej zwierzyny wynosił odpowiednio 13 tys. i ok. 2 tys.(...) Większość polowań to łowy selekcyjne" - gdyż jak twierdzi autor artykułu myśliwi zmuszeni są utrzymywać takie pogłowie zwierzyny, które może wykarmić las oraz "zająć" się uciążliwymi szkodnikami zasiewów polnych i świeżo posadzonych szkółek".
Piotr Wróbel z uporem maniaka podkreśla szacunek i miłość myśliwych do natury. Macie okazję sami się o tym przekonać - przeczytajcie tylko poniższy fragment:
"W pysk i w ranę upolowanego zwierzęcia wkłada się gałązkę świerczyny, taką samą myśliwy zatknie za kapeluszem. To wyraz poszanowania dla natury.
Profesjonalny myśliwy nigdy też nie przekroczy ubitego zwierzęcia, nie nadepnie go."
Czy autor przytoczonych fragmentów przekonał was, że myśliwi to wspaniali opiekunowie zwierzyny i miłośnicy natury???
Aśka Zielińska
(Sosnowiec)