CO PO KOMUNIŹMIE?
"Nadszedł czas, gdy ci, którzy głoszą dogmaty materializmu
- czy to na wschodzie czy na zachodzie, kapitalizmu czy
socjalizmu - muszą się rozliczyć z moralnego kierownictwa,
które sobie przywłaszczyli..."
"Obietnica Światowego Pokoju" październik'85
Od czasu, gdy zostały napisane powyższe słowa, w wielu
częściach świata, a szczególnie w Europie Wschodniej miały
miejsce wielkie zmiany.
UPADEK KOMUNIZMU
W Europie Wschodniej totalitarny komunizm zanika.
Wielkie populacje wychowane w oczekiwaniu sprawiedliwości
społecznej odkryły, że komunizm nie jest w stanie jej
zapewnić. Przyczyny tego są liczne i złożone, ale z
pewnością należy do nich stopniowe odchodzenie od
początkowych celów komunizmu, a wśród nich ostatecznego
celu: światowego braterstwa prowadzącego do jedności ludów
świata.
Komunizm jest w istocie ustrojem politycznym i odrzuca
duchowe podstawy życia. Pozbawiony tego co zwiemy bojaźnią
bożą i szczegółowego zestawu codziennych nauk osobistych,
nie jest w stanie sprostać realiom codziennych stosunków
międzyludzkich. Ten brak umożliwił wpełznięcie do systemu
praktyk, które obecnie określane są mianem odejścia od
zasad. Prawa człowieka nie zawsze były respektowane, a w
istocie prześladowania niekiedy miały miejsce na dużą
skalę. Komunizm jako ustrój polityczny opiera się na sile
władzy. Niemniej władza niekoniecznie oznacza legalność i
autorytet.
Jest również prawdą, że komunizm nie zawsze był
świadomy problemów ekologicznych i - bez względu na rodzaj
własności środków produkcji - zarówno komunizm jak i
kapitalizm eksploatowały podstawowy środek produkcji -
Ziemię. W niektórych częściach Europy Wschodniej
zanieczyszczenia będące rezultatem tych praktyk są jednym z
ważniejszych powodów niezadowolenia z obecnego systemu
politycznego i systemu wartości.
CZY KAPITALIZM JEST ODPOWIEDZIA?
Niektórzy obserwatorzy, widząc potrzeby Europy
Wschodniej i odrzucenie przez nią centralnego planowania i
politycznego niewolnictwa, powitali ostatnie wydarzenia
jako triumf kapitalizmu. Ale czy jest to prawda? Czy
kapitalizm jest dostateczną odpowiedzią? Podążanie za
"siłami rynku" nie przynosi każdemu szczęścia i
pomyślności. Kapitalizm zapewnia tym, którzy kontrolują
sprzedaż herbaty czy kakao życie w wygodach, ale czy daje
takie życie tym, którzy pracują na polu przy tych uprawach?
Powszechny Dom Sprawiedliwości, wybieralne światowe ciało
wspólnoty bahaickiej, w 1985r. pisze:
"(...) zbyt wielu (...) pozostawia miliony głodujących
działaniu systemu rynkowego, który aż zbyt jasno pogłębia
niedolę większości ludzkości, umożliwiając niewielkim
grupkom życie w warunkach dobrobytu, o którym nasi
poprzednicy nie mogli nawet marzyć."
Wydaje się niezmiernie nieprawdopodobnym, by
mieszkańcy dawnych krajów socjalistycznych, którzy
codziennie byli informowani przez mass media o bezrobociu,
braku mieszkań i nierównościach społecznych, zaakceptowali
je jako nieuniknione cechy społeczeństwa. Będą zapewne
uważane za równie nie do przyjęcia jak brak wolności słowa,
brak wyboru i przemożność tajnej policji wygląda dla
społeczeństw wychowanych w krajach demokratycznych.
CO Z DEMOKRACJA?
Słowo "demokracja", podobnie jak słowo "socjalizm",
dla różnych ludzi z różnych krajów znaczy co innego. W
codziennym użyciu oznacza, że ludzie mają wolność wyboru
swoich przedstawicieli lub władających. W praktyce wybór
jest ograniczony do wyboru między partiami albo kilku
osobami.
W swoim początkowym sensie rządzenia przez ludzi
demokracja została przeniesiona w sferę ideału i obecnie
mówi się o rządzeniu ludźmi.
Niemniej powinno się stać możliwym, biorąc pod uwagę
postępy w komunikacji, połączenie obydwu i wypracowania
nowego sposobu rządzenia, w którym przedstawiciele ludzi
są wybrani spomiędzy ludzi, a nie ludziom narzucani.
Powinniśmy wyjść z etapu partii politycznych, konkurujących
ze sobą i powodujących przez to rozliczne podziały.
Jest to dokładnie ten rodzaj zmian światowej
administracji, który przewidują wyznawcy bahaizmu.
CZY SOCJALIZM SKOŃCZYŁ SIĘ?
Socjalizm jako idealne społeczeństwo zorganizowane dla
wsparcia wszystkich swoich członków, wciąż może istnieć
jako cel. Tym niemniej jest jasne, że jego forma musi się
zmienić, biorąc pod uwagę ludzkiego ducha i ludzkie
pragnienia duchowego spełnienia. To właśnie w tym
kontekście socjaliści odnajdą swoje teorie pojawiające się
w objawieniu bahaizmu.
CZY BAHAIZM MA ODPOWIEDŹ?
Czy więc bahaizm może być odpowiedzią dla tych ludzi,
którzy są spragnieni duchowości, ale którzy wychowani
zostali w atmosferze oczekiwania, że braterstwo,
sprawiedliwość i jedność są osiągalnymi ideałami, podstawą
przyszłego społeczeństwa? Bahaici wierzą, że wartości
duchowe sięgają dalej niż spory teologiczne. W Europie
Wschodniej, po osłabieniu władzy komunistycznej już
wybuchły konflikty między różnymi religiami i wyznaniami.
Może być tak, że nacisk, który bahaizm kładzie na jedność
religii będzie tam miał głęboki i długotrwały wpływ.
Bahaici wierzą, że wszystkie religie biorą swoje początki
od Boga, chociaż ich nauki mogły się zmienić w przeciągu
czasu. Akceptują Baha'u'llaha jako Obiecanego wszystkich
religii i wierzą, że jego nauki są odpowiednie dla tego
czasu.
SPOŁECZEŃSTWO ŚWIATOWE
Innym obecnym źródłem konfliktów jest nacjonalizm.
Wiele ludów pod władzą komunistów walczy o bycie uznanym za
narody. W tym samym czasie coraz liczniejsze narody łączą
się w polityczne i gospodarcze federacje z przyczyn
praktycznych i ludzkiej solidarności. W miejsce jednego
potężnego narodu wywierającego presję na innych, prawdziwy
porządek świata pojawi się gdy będzie prawdziwe ciało
złożone z przedstawicieli wybranych spośród wszystkich
ludów świata, które zapewni bezpieczeństwo i wolność
wszystkich narodów. Uniwersalna Karta Praw służąca
zapewnieniu wolności jednostek również byłaby konieczna. W
takim społeczeństwie światowym wszystkie narody, rasy
plemiona i ludy zaczęłyby być szanowane jako członkowie
jednej ludzkiej rodziny. Narodowość stałaby się drugorzędna
- po obywatelstwie światowym. Podział ludzi na klasy stałby
się bezsensowny.
ZASADY GOSPODARCZE BAHAIZMU
Wyeliminowanie skrajnego osobistego bogactwa i
eliminacja biedy są istotnymi celami społeczeństwa
bahaitów. Warunki gospodarcze oczywiście różnią się w
zależności od miejsca i czasu i stąd te cele dyktują raczej
pewne zasady ekonomiczne niźli sztywny system. Na przykład
robotnicy mają prawo do pewnej części zysku rocznego
każdego przedsiębiorstwa. Ich udział jest prawem, którego
nie należy mylić z kosmetycznymi zmianami wprowadzanymi
ostatnio zarówno w krajach komunistycznych jak i
kapitalistycznych. W dodatku zniesienie niewolnictwa
przemysłowego jest samą w sobie zapisaną zasadą bahaizmu.
Konsultacja jest uważana za Przewodnie Światło
ludzkich spraw, co ma wielki wpływ również na miejsce
pracy. Rolnictwo jest uważane za najważniejszy przemysł,
jako że produkcja pożywienia jest najistotniejsza dla
ludzkiego szczęścia; koniecznym jednak jest wynalezienie
nowych metod, które będą korzystne dla całego życia.
Również niezbędne jest wprowadzenie światowej waluty.
Obecnie waluty są wyceniane co dzień jedna według drugiej,
co prowadzi do ogromnych korzyści dla garści najbogatszych
krajów i destabilizacji gospodarek spowodowanej spekulacją
walutami. Waluta światowa usunęłaby ten problem.
NOWA FORMA RZĄDU
Model administracji proponowany przez bahaizm jest
prostym, lecz elastycznym systemem, który może łatwo być
rozpropagowany. W każdym mieście lub wiosce mają miejsce
wybory do Lokalnego Zgromadzenia Duchowego, które jest
ciałem złożonym z dziewięciu osób wybranych ze
społeczności. Wybory są tajne, odbywają się przez
głosowanie i są absolutnie wolne, bez żadnych nominacji i
platform wyborczych, bez partii i elit wypychających się do
przodu. Każdy wybiera po prostu te dziewięć osób, które ma
ochotę. Lokalne Zgromadzenie Duchowe ma szeroki zakres
obowiązków, aby zapewnić ogólny dobrobyt, a jego członkowie
winni
"...uważać się za strażnikow przez Boga wyznaczonych
wszystkiego co mieszka na Ziemi."
W podobny sposób wybierani są delegaci, którzy
wybierają Drugi (narodową) Izbę Sprawiedliwości. Te ciała
narodowe wybierają Uniwersalną Izbę Sprawiedliwości.
Baha'u'llah rzekł:
"Ta Ziemia jest tylko jednym krajem, a ludzkość jego
obywatelami."
Doświadczenie w innych częściach świata dowiodło, jak
szybko owe Lokalne Zgromadzenia Duchowe mogą się formować,
jeśli warunki są odpowiednie i jak kreatywne mogą być,
odpowiadając na gospodarcze i społeczne potrzeby. Bez kleru
i z administracją mającą zasadniczo charakter "grassroots"
(oddolny). Bahaizm powinien mieć wiele do zaofiarowania
ludom Europy Wschodniej.
Z folderu "After Communism - what next? The Baha'i Faith"
tłum. Cinek.
Jedną z propozycji bahaizmu jest powszechny,
pomocniczy język międzynarodowy. Bahaici skłaniają się ku
propozycji Esperanto.
(aż)
// czy tu miał być rysunek? //
Do spisu