PRZECZYTAJ, MOŻE SIĘ NIE ZNUDZISZ
Województwo szczecińskie, ze szczególnym uwzględnieniem
samego miasta, jest bardzo korzystnie położone jeżeli chodzi o
występowanie wod geotermalnych. Pod stolicą województwa wody
osiągają bardzo wysoką temperaturę już na głębokości 1000 m.
Ciepłownie geotermalne mogą powstawać nawet w 5-6 tysięcznych
osiedlach. Pierwsza ciepłownia planowana jest w północnych
dzielnicach miasta. Inwestycje te mogą liczyć na pomoc
finansową wojewody. W Pyrzycach (woj. szczecińskie) podjęto
inicjatywę wprzęgnięcia geotermalnych wód podziemnych do
ogrzewania miasta już przed paroma miesiącami. Gorące źródła
odkryto na głębokości 1637 m. Brak niestety impulsu do
samowypływu wody z tej głębokości. Woda wydobyta ze złoża ma
temperaturę 55oC, ale gdy będzie czerpana ustawicznie, może
być o 5-10 stopni cieplejsza. Ze względu na wysoki stopień
mineralizacji, żrodła te nie będą mogły być użyte
bezpośrednio.
Są zbyt słone i zbyt szybko następowałaby korozja rur
centralnego ogrzewania. Woda będzie doprowadzana
do wymiennika ciepła, a następnie przez drugi otwór wtłaczana
do wnętrza ziemi. Woda ze źrodła będzie musiała być jednak
podgrzewana, by osiągnąć właściwą technologiczną temperaturę.
Dzięki temu, niejako przy okazji do sieci gazowniczej oprócz
Pyrzyc zostaną przyłączone okoliczne wsie. Głównymi żrodłami
finansowania inwestycji są Narodowy Fundusz Ochrony
Środowiska, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBRD) oraz
Bank Światowy. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem
pierwsze osiedle zostanie ogrzane wodami geotermalnymi w
grudniu przyszłego roku. Odwiert w Pyrzycach jest drugim tego
typu w Polsce.
(Pierwszy powstał w okolicach Nowego Targu na Podhalu i jest
już eksploatowany. - pr)
* * * * *
Blisko 6 tys. ha polskiego Międzyodrza zostanie jeszcze w
tym roku objęte ochroną krajobrazu. Projekt Parku Doliny
Dolnej Odry będzie przedstawiony do zaopiniowania Wojewódzkiej
Komisji Ochrony Środowiska, a następnie do zatwierdzenia
wojewodzie szczecińskiemu. Temat parku w Dolinie Odry podjęto
ostatnio w Ministerstwie Ochrony Środowiska. Ustalono, że
procedura powstania parku krajobrazowego po stronie polskiej
zostanie maksymalnie skrócona. W grudniu, podczas obrad
Polsko-Niemieckiej Rady Ochrony Środowiska, podjęta ma zostać
uchwała o utworzeniu mieszanej Rady Konsultacyjnej Parku. Do
Rady wejdą dyrektorzy obszarów chronionych po obydwu stronach
granicy, przedstawiciele ministerstw Polski i Brandenburgii
oraz reprezentanci gmin. Do końca grudnia strona polska
powinna także uporać się z wyborem dyrektora Parku.
* * * * *
Rząd RFN przeznaczył 60 mln DM na wykup ziemi pod
niemiecką część planowanego Międzynarodowego Parku Dolnej
Odry. Wojewoda szczeciński, który po stronie polskiej zamierza
założyć park krajobrazowy walczy o pieniądze na ten cel z EWG.
Polska może liczyć na 5 mln dolarów pomocy, ze spłatą
rozłożoną na 7 lat. Pieniądze można uzyskać z trzech źródeł:
funduszu PHARE, Niemieckiego Banku Rozwoju oraz Polsko-
Niemieckiego Funduszu Ochrony Środowiska. Polska strona
poniesie w ciągu pierwszych 7 lat koszta w wysokości 5 mln $.
Każdy następny rok utrzymania rezerwatu ma kosztować ok. 200
tys. $. Federalna Fundacja ŚRODOWISKO ma zamiar sfinansować
budowę polsko- niemieckiego centrum informacyjnego w Criewen
(koszt ok. 5 mln DM). Wojewoda szczeciński wydał na
sporządzenie dokumentacji podstawowej do powołania parku
krajobrazowego 150 mln zł. Przygotowywany jest też budynek dla
centrum informacyjnego w Gryfinie. W najbliższych dniach
polskie Międzyodrze uzyska status użytku ekologicznego -
prawnej podstawy do ubiegania się o dofinansowanie z EWG.
Prawdopodobnie do końca roku blisko 6 tys. ha polskiej częśći
rezerwatu otrzyma kategorię parku krajobrazowego.
* * * * *
Norbert Maliszewski, pełniący funkcję szczecińskiego
ekologa wojewódzkiego, uważa, iż uruchomienie spalarni śmieci
w Torgelow przed upływem 10 lat jest mało prawdopodobne. Pan
Maliszewski twierdzi również, że organizowana wespół z
Meklemburgią sieć monitoringu powietrza, która powstanie
jeszcze przed ewentualnym uruchomieniem zakładu, jest
gwarancję, iż otoczenie nie będzie zatruwane. Minister ds.
ochrony środowiska w rządzie Meklemburgii "uchyla się od
stawania w jednym rzędzie z tymi, którzy sieją panikę". W
Torgelow podjęto działania, które mają zapobiec wysokiemu
bezrobociu na tym terenie poprzez tworzenie rożnego rodzaju
przedsięwzięć, mających na celu odzyskiwanie surowców wtórnych
z takich substancji, jak gruz budowlany, szkło, złom
elektroniczny czy wraki samochodowe. Według naczelnika
Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Szczecinie,
władze Torgelow nie spodziewały się tak ostrej interwencji
strony polskiej w sprawie spalarni.
* * * * *
W Pobierowie (gm. Rewal, woj. szczecińskie), na mocy
decyzji Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska zamknięto
stację CPN. Decyzja pozostanie w mocy, dopóki ze wspomnianej
stacji nie zostaną wycofane wszystkie etyliny zawierające
związki ołowiu i nie ograniczy się emisji węglowodorów
alifatycznych ze zbiorników i dystrybutorów. Okoliczne domy
mieszczą się tuż obok stacji. U mieszkających w nich dzieci
stwierdzono ołowicę, co potwierdziły badania toksykologiczne w
szczecińskiej klinice. Okręgowa Dyrekcja CPN uważa natomiast,
iż zatruwanie środowiska przez ich stacje jest sprawą
marginalną, dotyczącą jedynie kilku placówek. Aby oddać
sprawiedliwość CPNowi należy dodać, że na stacji w Kołbaskowie
zamontowano czyste ekologicznie dystrybutory z odsysaczami
pary.
* * * * *
W Szczecińskiem istnieje 38 legalnych i 86 nielegalnych
wysypisk śmieci. W ciągu najbliższych lat zostanie zbudowanych
następnych 30. Coraz częściej pojawiają się głosy o potrzebie
budowy spalarni odpadów w Szczecinie. Ekolodzy wojewódzcy są
przeciwni temu rozwiązaniu, ekolodzy miejscy chętnie by
zbudowali spalarnię, na szczęście nie mają na nią środków.
Pomoc finansową, w zamian za spalanie ich śmieci, proponują
Francuzi. Również Duńczycy są chętni do sprzedaży swoich
"nieco tylko przestarzałych" technologii na korzystnych
warunkach. Warto przypomnieć, iż w Szczecinie wciąż jeszcze
nie istnieje system segregacji odpadów.
* * * * *
W Świnoujściu planowana jest budowa terminalu
gazowo-paliwowo- kontenerowego. Według wstępnych wyliczeń
przez Terminal przechodziłoby rocznie 2 mln ton benzyn, 2 mln
ton ropy naftowej, 1 mln ton oleju napędowego i 0,8 mln ton
gazu płynnego. Dostawami tymi byłaby zainteresowana północno-
zachodnia i zachodnia część kraju, a także odbiorcy ze
wschodnich landów Niemiec.
* * * * *
Dwóch rolników z woj. koszalińskiego zostało oskarżonych
przez prokuraturę w Szczecinku o to, że w lipcu br. przyjęli
od żołnierzy rosyjskich z garnizonu Borne-Sulinowo dwa
skradzione pojemniki z radioaktywnym cezem- 137. Wartość
substancji oceniono na 162 mln złotych. Jeden z pojemników, w
którym znajdowało się 88 kg radioaktywnej substancji, policja
odnalazła po 12 dniach. Drugiego - z zawartością 35 kg cezu -
jeszcze nie odzyskano.
* * * * *
We wrześniu tego roku na wyspie Mon należącej do Danii
odbyło się spotkanie przedstawicieli władz i organizacji
odpowiedzialnych za ochronę środowiska w krajach
nadbałtyckich. Organizatorzy spotkania, czyli Unia Miast
Bałtyckich, której członkiem jest także Szczecin, chcieli
przyczynić się do stworzenia międzynarodowej organizacji,
która działając na szczeblu regionalnym zajęłaby się bieżącymi
problemami środowiska Bałtyku. Na Mon nie doszło jednak do
utworzenia Baltic Environmental Network. Zainteresowane strony
podpisały jedynie wspólną deklarację, w której podkreślają
potrzebę ściślejszej współpracy i dzielenia się
doświadczeniami. W realizacji tych celów ma pomóc powstały
na spotkaniu Tymczasowy Komitet Bałtycki.
* * * * *
Województwo szczecińskie ma być pierwszym w Polsce
województwem ekologicznym. W tym celu stworzono m.in. funkcję
ekologa wojewódzkiego. Według słów mianowanego na to
stanowiska Norberta Maliszewskiego, ekolog wojewódzki to ktoś,
kto musi zajmować się polityką ekologiczną wykraczającą poza
ramy wojewodztwa, ktoś zajmujący się kontaktami z zagranicą i
ustalający strategię ochrony środowiska w regionie.
Wojewodztwo ekologiczne natomiast to województwo składające
się z ekologicznych gmin, gmin które nie obciążają środowiska
swoimi emisjami. W strategii województwa ekologicznego
najważniejsze jest maksymalne wykorzystanie zasobów
odnawialnych - takich jak lasy, woda, energia słoneczna i
termalna. Na wykonanie tych wszystkich założeń potrzeba około
biliona zł rocznie. Jest szansa na to, by na ochronę
środowiska w Szczecińskiem przeznaczać 800 miliardów rocznie.
* * * * *
Wojewoda szczeciński przeznaczył na dotacje do
przedsięwzięć ekologicznych w przyszłym roku 15 mld zł.
Dotacje te będą rozdzielone pomiędzy te gminy, ktore
zaprezentują najbardziej pełny program inwestycji
proekologicznych. W pierwszej fazie mają zostać wydzielone te
zamierzenia, które są najbardziej efektywne, nowoczesne i
tanie. Za priorytetowe uważa się wykorzystanie energii
geotermalnej, biohumusu i energii wodnej. Istotna jest także
sprawa retencji wodnej, ograniczenia zużycia paliw, rezygnacji
z węgla. Większe preferencje będą miały gminy, które włożyły
najwięcej własnych środków w inwestycje. W przyszłym roku
wojewoda przewiduje dotacje do najbardziej energicznie
prowadzonych inwestycji, a w następnym do najlepiej
wykonywanych.
* * * * *
W ramach projektu "Szczecińskie - województwem
ekologicznym" najprawdopodobniej już od przyszłego roku
wojewoda szczeciński wyda zarządzenie o dopuszczalnej emisji
tlenku węgla przez samochody. Przekroczenie normy (2% CO) może
oznaczać zakaz jazdy. Proponuje się również ograniczenie
importu opakowań plastikowych oraz wybudowanie
minioczyszczalni przy posesjach nie podłączonych do
kanalizacji miejskiej.
* * * * *
W 1992r. Straż Graniczna zanotowała kilkset prób
nielegalnego importu odpadów do Polski. Każdego roku, mimo
obowiązującego od trzech lat zakazu importu odpadów i surowców
wtórnych, trafia do nas od 10 do 20 ton nieczystości uważanych
za szczególnie niebezpieczne. Głównymi eksporterami śmieci są
Niemcy, Austria i kraje skandynawskie. W marcu celnicy
zatrzymali w Kołbaskowie 16 ton towaru zgłoszonego jako środki
ochrony roślin. Po zbadaniu okazało się, że istotnie są to
środki ochrony roślin, ale dawno przeterminowane i wycofane z
użycia. W lipcu Straż Graniczna z Kunowic nie przepuściła 5
wagonów z odpadami budowlanymi zamówionymi przez Urząd Miasta
w Lipianach (woj. szczecińskie). Burmistrz tego miasta
stwierdził, że odpady należą do obywatela Niemiec, który
chciał coś z nich produkować i zabierać następnie z powrotem
do siebie. Niestety nie potrafił podać szczegółów całej
inwestycji. W sierpniu na granicy w Zgorzelcu przechwycono 15
ton preparatów chemicznych zgłoszonych do odprawy jako
parafina dla Czerwonego Krzyża w Kijowie. W Sejmie czeka na
rozpatrzenie nowy projekt ustawy o imporcie odpadów do Polski.
Według ekologów jest on zbyt liberalny i otwiera furtkę dla
interpretacji zgodnych z interesem eksportera.
* * * * *
Huta Szczecin chce do spółki z warszawskim
Przedsiębiorstwem Eksportu Budownictwa Komunikacyjnego
wybudować terminal do przeładunku paliw. Dyrekcja Huty stara
się o wskazanie lokalizacji do budowy terminalu. 5.
października specjalna komisja przy Ministerstwie Ochrony
środowiska pozytywnie oceniła plany utworzenia terminalu, z
zastrzeżeniem jednak, że należy przedstawić rozwiązanie
problemów związanych z transportem paliwa przez miasto i
przeciążeniem ruchu na rzece. Paliwo planuje się przewozić do
terminalu statkiem, 10-tysięcznikiem, w ilości około 600
tysięcy ton rocznie. 10% procent paliwa będzie następnie
rozprowadzane w cysternach samochodowych, a reszta w
cysternach kolejowych. Wyliczono, że na miasto z terenów huty
wyjeżdżać będzie 8 dwudziestotonowych cystern (i 47 wagonów)
na dobę. Budowa terminalu powinna się rozpocząć w tym roku
lub, jak twierdzi dyrekcja huty, najpóźniej na wiosnę
przyszłego roku. Budowa powinna zostać zakończona w ciągu
12-15 miesięcy. Jej koszt szacuje się na 450 miliardów zł.* *
* * *
W Kołobrzegu funkcjonuje, jako jedno z czterech w Polsce,
Technikum Ochrony Środowiska. Zostało ono utworzone przez
Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej i realizuje
wdrożeniowy program opracowany przez ministerstwo ochrony
środowiska. Technikum jest szkołą pięcioletnią, nastawioną
przede wszystkim na ochronę wód i oczyszczanie ścieków.
* * * * *
Organizacja Międzynarodowi Miłośnicy Przyrody
(Naturfreunde Internationale) z Wiednia wybrałą ujście Odry
krajobrazem r. 1993/ 94. Organizacja ta liczy ok. 600 tys.
członków zrzeszonych w 18 narodowych związkach. Ich celem jest
ochrona regionów przyrodniczych, przez które przebiegają
granice państw. Poprzednio krajobrazami roku były m.in.
Jezioro Bodeńskie, Jezioro Neusiedler oraz region
Eifel-Ardennen. W czasie akcji "Ujście Odry krajobrazem roku"
odbędą się polsko- niemieckie spotkania o tematyce naukowej,
turystycznej i plastycznej. Organizatorzy planują dyskusję na
temat łagodnej, tzn. nie szkodzącej przyrodzie turystyki i
komunikacji. MMP domagają się m.in. demilitaryzacji ujścia
Odry oraz utworzenia w tym regionie europejskiego rezerwatu
przyrody.
Czy ktoś zna adres MMP?
* * * * *
Zakłady Włókien Chemicznych "Chemitex-Wiskord" zamierzają
produkować włókno polipropylenowe, ktore służy do wyrobu
filtrow papierosowych. Badania pozwoliły stwierdzić, że w
dymie papierosów z nowym filtrem jest o 14,5% mniej nikotyny,
o 10,2% mniej substancji smolistych i o 3,3% mniej tlenku
węgla. W tej chwili "Wiskord" produkuje przede wszystkim
jedwab wiskozowy. Jego produkcja jest bardzo obciążająca dla
środowiska i będzie musiała zostać drastycznie obniżona do
1997r. Większość pyłów z WISKORDU opada na teren Puszczy
Bukowej i Międzyodrza. W procesie produkcji Zakłady używają m.
in. dwusiarczku węgla, który działa niszcząco na układ
nerwowy. Wśród byłych pracowników WISKORDU stwierdza się wiele
przypadków chorób psychicznych.
* * * * *
CO SIĘ DZIEJE?
Sekretariat Bałtycki w Szczecinie zajmuje się dystrybucją
anonsowanej już na tych łamach książki CO SIĘ DZIEJE Z MORZEM
BAŁTYCKIM. Książka została wydana (po polsku oczywiście) przez
Swedish Society for Nature Conservation przy współpracy
Zachodnio- Pomorskiego Odziału PKE. Niestety, mimo
wcześniejszych zapowiedzi, książka jedynie w niewielkim
stopniu będzie dostępną za darmo. Oznacza to, że w większym
stopniu będzie dostępna za opłatą 20 tys. złotych (przy
większych zamówieniach zniżki). Książkę można obejrzeć m.in. w
siedzibie PKE w Krakowie, w redakcji ZB oraz oczywiście w
Sekretariacie Bałtyckim (podajemy nowy, nieco zmieniony
adres):
Sekretariat Bałtycki
Biuro w Szczecinie
c/o Tomasz Perkowski
Królewicza 4/38
71-550 Szczecin
tel/fax. 0-91/22 83 21
* * * * *
RADIO AUTSAJDER STRIKES BACK
Po wakacyjnej przerwie ruszyło Radio Autsajder - jedyne
prawdziwie niezależne radio na Pomorzu Zachodnim (co drugi
poniedziałek, w paśmie największej "słuchalności" o godz.
23.30 w programie lokalnym). Tematy? Wszystko co przychodzi Ci
do głowy podczas bezsennych nocy z lekkim przechyłem w stronę
ekologii. Zapraszamy do współpracy. (Kontakt: Kazik
"Professsor" Więski 0-91/225171 lub Tomasz "Mr Big" Perkowski
0-91/228321).
Jeżeli natomiast podchodzisz do życia w trochę bardziej
poważny sposób, to odpowiedniejszy będzie dla Ciebie Serwis
Ekologiczny EKO-ECHO (poniedziałki, środy, czwartki, godz.
20.20, program lokalny). Chcesz się poskarżyć, że sąsiad
buduje spalarnię w piwnicy? Zareklamować swoją akcję?
Zaprotestować przeciwko sztucznym futrom? Skontaktuj się z
Polskim Radiem - 0-91/230051 w. 244 (Szymek Kaczmarek), bądz z
Sekretariatem Bałtyckim - 0-91/228321 (Tomasz "Mr Big"
Perkowski).
* * * * *
Od 1.11.92 w szczecińskiej rozgłośni Polskiego Radia,
dzięki współpracy z Polskim Klubem Ekologicznym, zaczęto
emitować dziennik ekologiczny. 5 minutowa audycje nadawane są
od poniedziałku do piątku. Znajduje się w nich miejsce dla
ekologicznych informacji ze świata, z kraju i z regionu.
Dziennik odbierany w czterech województwach Pomorza
Zachodniego.
* * * * *
Brytyjskie MSW i przedstawiciele środowiska lekarzy
uzgodnili, że tytoń będzie mógł być wpisywany na świadectwie
zgonu jako przyczyna śmierci. Rocznie z powodu palenia
papierosów umiera w Wielkiej Brytanii ok. 110 tys. osób.
Decyzja władz spotkała się z protestem Stowarzyszenia Obrońców
Palaczy.
* * * * *
Generał Michel Pineau, dyrektor francuskiego Centrum
Eksperymentów Nuklearnych, oskarżył organizację GREENPEACE o
przyjmowanie pieniędzy od byłego ZSRR. Przedstawiciele
GREENPEACU zaprzeczyli gwałtownie temu twierdzeniu.
* * * * *
ŚWIĘTA, ŚWIĘTA!!!
MARZEC:
21. - Międzynarodowy Dzień na rzecz Walki z Dyskryminacją
Rasową.
21. - 28. - Tydzień Solidarności z Ludźmi Walczącymi Przeciw
Dyskryminacji Rasowej.
23. - Światowy Dzień Meteorologii.
KWIECIEŃ:
7. - Światowy Dzień Zdrowia.
MAJ:
25. - 31. - Tydzień Solidarności z Ludźmi z Terenów
Dotkniętych Kolonializmem, Walczących o Wolność, Niezależność
i Prawa Człowieka.
31. - Światowy Dzień Bez Papierosa.
CZERWIEC:
4. - Dzień Nieletnich Ofiar Wojny.
5. - Światowy Dzień Środowiska.
16. - Międzynarodowy Dzień Solidarności z Walczącymi w
Południowej Afryce.
LIPIEC:
11. - Światowy Dzień Problemów Demograficznych.
SIERPIEŃ:
9. - Międzynarodowy Dzień Solidarności z Kobietami z Afryki
Południowej.
WRZESIEŃ:
21. - Międzynarodowy Dzień Pokoju.
PAŹDZIERNIK:
1. - Międzynarodowy Dzień Ludzi Starych.
13. - Międzynarodowy Dzień na rzecz Zmniejszenia Skutków
Katastrof Naturalnych.
16. - Światowy Dzien Żywności.
24. - Dzień Narodów Zjednoczonych.
24. - 30. - Tydzień na rzecz Rozbrojenia.
GRUDZIEŃ:
1. - Światowy Dzień Walki z AIDS.
10. - Dzień Praw Człowieka.
Te i wiele innych ciekawych informacji zawiera kalendarz
"Zagrożeni ludzie, zagrożone miejsca" wydany wysiłkiem kilku
zachodnich NGOsów. Kalendarz zawiera jednak przede wszystkim
wspaniałe zdjęcia i kosztuje jedyne 15 dolców (przy większych
zamówieniach zniżki). Najbliżej można go zamówić w:
PRO REGENWALD
Frohschammerstr. 14
D-8000 Munchen 40
Germany
(tel. 089 359 8650)
Tomasz Perkowski
Do spisu