JAK PRZYGOTOWAĆ KAMPANIĘ ANTY-SPALARNIOWĄ 

     Rozmawiając z kilkoma osobami, do których zwracałem się 
z prośbą o informacje i z propozycją podjęcia działań 
przeciwko planom budowy spalarni w ich miejscowościach, 
usłyszałem, że nie ma się jeszcze co spieszyć i czym 
martwić, bowiem władze rozpoczęły dopiero wstępne rozmowy w 
tej sprawie, a ich wynik może być wszak negatywny. Ja jestem 
nieco odmiennego zdania - trzeba zwalczać pomysły budowy 
spalarni "od kolebki". Jeżeli władze lokalne dopuszczają 
możliwość spalania odpadów to uważają, że nie powoduje to 
zagrożenia dla środowiska, a czasami wręcz jest 
"ekologicznym sposobem" likwidacji śmieci i problemów 
związanych z ich składowaniem, albo nie przewidują 
wprowadzenia żadnej innej, przyjaznej środowisku metody 
zagospodarowania odpadów. 

Stąd, jeśli zaczniemy interesować 
się tymi planami już w początkach procesu ich 
przygotowywania, zanim zapadną ostateczne decyzje, 
potencjalnie łatwiej będzie nam przekonywać i edukować 
urzędników, a przede wszystkim mamy znacznie większe 
szanse na przyjęcie przez władze innej propozycji niż 
spalanie odpadów. Z kolei, jeśli obudzimy się z ręką w 
nocniku, wówczas gdy podjęto już wstępne decyzje i 
przygotowuje się plany budowy spalarni, to nie pozostaje nam 
nic innego jak ciężka i długa walka: włóczenie się po 
urzędach, pisanie listów i zbieranie podpisów pod petycją do 
władz, organizowanie protestów i spotkań z mieszkańcami, a 
jak mamy dużo samozaparcia i determinacji możemy w końcu 
trafić z naszym protestem do sądu. 

     Poniżej przedstawiam parę propozycji działań, które 
można podjąć przeciwko planom budowy spalarni. Stanowią one 
uzupełnienie do artykułu Piotra Rymarowicza z nr 1/93 ZB, 
str 6-7. Tym z Was, którzy chcieliby się przyłączyć do 
kampanii oferujemy szerszą pomoc w postaci materiałów 
propagandowych i merytorycznych oraz funduszy - w początkach 
marca - na pokrycie wydatków związanych z przygotowaniem 
lokalnych działań: druk ulotek i plakatów itp. Wraz z 
Piotrem Rymarowiczem i Darkiem Szwedem przygotowujemy 
obszerną broszurę o gospodarce odpadami "ze szczególnym 
uwzględnieniem problemu spalarni", liczymy, że będzie gotowa 
pod koniec maja. 

GDZIE I JAKIE INFORMACJE UZYSKAĆ 

     Gospodarka odpadami komunalnymi należy do kompetencji 
poszczególnych gmin, natomiast nadzór nad zagospodarowaniem 
odpadów przemysłowych i niebezpiecznych z reguły prowadzą 
władze wojewódzkie. W pierwszej kolejności informacje można 
uzyskać w Urzędzie Gminy, w większych miastach w Urzędzie 
Miasta. 

Odpowiednimi wydziałami będą: 

(1) ochrony środowiska, 
(2) usług komunalnych i gospodarki przestrzennej oraz 
(3) techniczny 

(nazwy mogą być nieco inne w poszczególnych gminach). 

W mniejszych miejscowościach mogą 
być to tylko pojedynczy urzędnicy. Podobne wydziały 
funkcjonują na wyższym, wojewódzkim szczeblu. Tam też mamy 
jeszcze do dyspozycji Państwową Inspekcję Ochrony 
Środowiska. Oprócz tego informacje można uzyskać od radnych; 
w większych miejscowościach często tworzone są odpowiednie 
komisje rad (np. ochrony środowiska, ds. odpadów itp.). 

     Informacje o planach budowy spalarni mogą znaleźć się w 
następujących dokumentach: 

- planach zagospodarowania przestrzennego gminy lub 
województwa (2), 
- planach, czy tzw. masterplanach dotyczących 
zagospodarowania odpadów (1), 
- postanowieniach i uchwałach Rady Gminy, 
- w budżecie i planach inwestycyjnych gminy. 

     Dokumenty te są jawne i prawo dostępu do nich ma każdy 
obywatel. 

     Jeśli na nasze nieszczęście znajdziemy informację o 
propozycji budowy spalarni, to trzeba się dowiedzieć: 

- na jakim etapie są prowadzone rozmowy, 
- jaka firma oferuje spalarnię (adres!), 
- jaki typ i jaką ilość odpadów ma spalać 
(komunalne/przemysłowe/toksyczne/szpitalne), 
- typ technologii spalania, 
- w jaki sposób inwestycja ta ma być finansowana (fundusze 
własne gminy/kredyt krajowy/zagraniczny); koszt budowy - 
bardzo ważne, stąd można się dowiedzieć o "jakości" 
spalarni, 
- czy wykonywano już jakieś opracowania "pod" spalarnię, np. 
analizę jakości i ilości odpadów (jeśli tak to odpisz te 
dane!), ocenę oddziaływania na środowisko (kto wykonał!) 
itp., 
- czy spalarnia uzyskała wskazanie lokalizacyjne, tzn. 
"błogosławieństwo" na budowę - tutaj koniecznie trzeba 
zdobyć wszelkie wydane opinie (1, 2, wydział budowlany 
etc.). 

     Nawiąż też kontakt z dziennikarzami - mogą mieć wiele 
ciekawych informacji, poza tym są potencjalnymi 
sojusznikami. 

OBŁASKAWIANIE NIEDZWIEDZIA... 

     ... czyli nawiązanie przyjaznych stosunków z władzami: 

- nawiedzaj urzędy tak często, jak to możliwe, gwałć radnych 
(bez emocji, na zimno!), 
- daj do zrozumienia urzędnikom i radnym, że traktujesz ich 
jako swoich sprzymierzeńców, a propozycja budowy spalarni to 
tylko jakieś "nieporozumienie", 
- dostarcz im materiały o zagrożeniach powodowanych przez 
spalarnie i o alternatywnych sposobach zagospodarowania 
odpadów, 
- przedstaw przykłady innych ośrodków, w których 
wprowadzono segregację śmieci i recykling;   nawiąż kontakt 
i sporządź listę   przedsiębiorstw zajmujących się   skupem 
i/lub przerobem surowców   wtórnych (także plastiku!); 
- zorganizuj spotkanie, na którym przedstawisz swoje 
argumenty - oficjalne, z kompetentnymi urzędnikami i 
radnymi; przygotuj się na trudne pytania: "żadna sąsiednia 
gmina nie chce się zgodzić na budowę nowego wysypiska, u nas 
też nie ma miejsca; wprowadzenie recyklingu jest kosztowne 
(bzdura), edukacja społeczeństwa długa, a kto będzie 
odbierał surowce wtórne - nikt nie chce ich skupować" itp.; 
postaraj się aby na tym spotkaniu były obecne media, 
- daj urzędnikom delikatnie do zrozumienia, że jesteś 
zdeterminowana/y (ale nie szalona/y!), jak będą się upierać 
przy spalarni, to Ty zaczniesz dymić (a nie spalarnia!). 

     Jeśli to nie poskutkuje zewrzyj szeregi, przegrupuj się 
i... 

...WYKOP TOPÓR WOJENNY 

- nawiąż współpracę z innymi organizacjami i z mieszkańcami 
terenu przylegającego do planowanej spalarni - koniecznie 
zorganizuj z nimi spotkanie, poinformuj ich co im grozi 
(dobrze zaplanuj to spotkanie, od niego może zależeć czy 
wygrasz!), zaproś media, 
- sprawdź czy wszystkie urzędy były za budową spalarni, może 
jeszcze masz sojuszników!, 
- powołując się na odpowiednie przepisy (patrz: ZB 2/92 str. 
43, 1/93 str 6) wyślij pismo (listem poleconym!) do urzędu, 
który wydał decyzję wskazania lokalizacyjnego dla spalarni; 
zaznacz w nim, że twoja organizacja występuje jako strona w 
postępowaniu administracyjnym i domaga się uchylenia tej 
decyzji, 
- przygotuj krótką (1 strona) informację do prasy: o co 
chodzi, dlaczego jesteś przeciwko spalarni, alternatywa, co 
do tej pory zrobiłeś; dorzuć do tego stertę materiałów i 
opracowań przeciwko spalarniom (może napiszą coś dłuższego); 
najlepiej osobiście zanieś to wszystko dziennikarzowi "od 
ekologii", koniecznie zostaw swoje namiary (telefon!); 
wykorzystaj w kampanii wszelkie media: lokalne i regionalne; 
TV, radio i prasę, 
- możesz także: zbierać podpisy pod petycją do władz 
przeciwko budowie spalarni, zakleić miasto plakatami, 
organizować happeningi i protesty etc. 

POWODZENIA!!! 

(pi) 


Do spisu