JAK PRZYGOTOWAĆ KAMPANIĘ ANTY-SPALARNIOWĄ
Rozmawiając z kilkoma osobami, do których zwracałem się
z prośbą o informacje i z propozycją podjęcia działań
przeciwko planom budowy spalarni w ich miejscowościach,
usłyszałem, że nie ma się jeszcze co spieszyć i czym
martwić, bowiem władze rozpoczęły dopiero wstępne rozmowy w
tej sprawie, a ich wynik może być wszak negatywny. Ja jestem
nieco odmiennego zdania - trzeba zwalczać pomysły budowy
spalarni "od kolebki". Jeżeli władze lokalne dopuszczają
możliwość spalania odpadów to uważają, że nie powoduje to
zagrożenia dla środowiska, a czasami wręcz jest
"ekologicznym sposobem" likwidacji śmieci i problemów
związanych z ich składowaniem, albo nie przewidują
wprowadzenia żadnej innej, przyjaznej środowisku metody
zagospodarowania odpadów.
Stąd, jeśli zaczniemy interesować
się tymi planami już w początkach procesu ich
przygotowywania, zanim zapadną ostateczne decyzje,
potencjalnie łatwiej będzie nam przekonywać i edukować
urzędników, a przede wszystkim mamy znacznie większe
szanse na przyjęcie przez władze innej propozycji niż
spalanie odpadów. Z kolei, jeśli obudzimy się z ręką w
nocniku, wówczas gdy podjęto już wstępne decyzje i
przygotowuje się plany budowy spalarni, to nie pozostaje nam
nic innego jak ciężka i długa walka: włóczenie się po
urzędach, pisanie listów i zbieranie podpisów pod petycją do
władz, organizowanie protestów i spotkań z mieszkańcami, a
jak mamy dużo samozaparcia i determinacji możemy w końcu
trafić z naszym protestem do sądu.
Poniżej przedstawiam parę propozycji działań, które
można podjąć przeciwko planom budowy spalarni. Stanowią one
uzupełnienie do artykułu Piotra Rymarowicza z nr 1/93 ZB,
str 6-7. Tym z Was, którzy chcieliby się przyłączyć do
kampanii oferujemy szerszą pomoc w postaci materiałów
propagandowych i merytorycznych oraz funduszy - w początkach
marca - na pokrycie wydatków związanych z przygotowaniem
lokalnych działań: druk ulotek i plakatów itp. Wraz z
Piotrem Rymarowiczem i Darkiem Szwedem przygotowujemy
obszerną broszurę o gospodarce odpadami "ze szczególnym
uwzględnieniem problemu spalarni", liczymy, że będzie gotowa
pod koniec maja.
GDZIE I JAKIE INFORMACJE UZYSKAĆ
Gospodarka odpadami komunalnymi należy do kompetencji
poszczególnych gmin, natomiast nadzór nad zagospodarowaniem
odpadów przemysłowych i niebezpiecznych z reguły prowadzą
władze wojewódzkie. W pierwszej kolejności informacje można
uzyskać w Urzędzie Gminy, w większych miastach w Urzędzie
Miasta.
Odpowiednimi wydziałami będą:
(1) ochrony środowiska,
(2) usług komunalnych i gospodarki przestrzennej oraz
(3) techniczny
(nazwy mogą być nieco inne w poszczególnych gminach).
W mniejszych miejscowościach mogą
być to tylko pojedynczy urzędnicy. Podobne wydziały
funkcjonują na wyższym, wojewódzkim szczeblu. Tam też mamy
jeszcze do dyspozycji Państwową Inspekcję Ochrony
Środowiska. Oprócz tego informacje można uzyskać od radnych;
w większych miejscowościach często tworzone są odpowiednie
komisje rad (np. ochrony środowiska, ds. odpadów itp.).
Informacje o planach budowy spalarni mogą znaleźć się w
następujących dokumentach:
- planach zagospodarowania przestrzennego gminy lub
województwa (2),
- planach, czy tzw. masterplanach dotyczących
zagospodarowania odpadów (1),
- postanowieniach i uchwałach Rady Gminy,
- w budżecie i planach inwestycyjnych gminy.
Dokumenty te są jawne i prawo dostępu do nich ma każdy
obywatel.
Jeśli na nasze nieszczęście znajdziemy informację o
propozycji budowy spalarni, to trzeba się dowiedzieć:
- na jakim etapie są prowadzone rozmowy,
- jaka firma oferuje spalarnię (adres!),
- jaki typ i jaką ilość odpadów ma spalać
(komunalne/przemysłowe/toksyczne/szpitalne),
- typ technologii spalania,
- w jaki sposób inwestycja ta ma być finansowana (fundusze
własne gminy/kredyt krajowy/zagraniczny); koszt budowy -
bardzo ważne, stąd można się dowiedzieć o "jakości"
spalarni,
- czy wykonywano już jakieś opracowania "pod" spalarnię, np.
analizę jakości i ilości odpadów (jeśli tak to odpisz te
dane!), ocenę oddziaływania na środowisko (kto wykonał!)
itp.,
- czy spalarnia uzyskała wskazanie lokalizacyjne, tzn.
"błogosławieństwo" na budowę - tutaj koniecznie trzeba
zdobyć wszelkie wydane opinie (1, 2, wydział budowlany
etc.).
Nawiąż też kontakt z dziennikarzami - mogą mieć wiele
ciekawych informacji, poza tym są potencjalnymi
sojusznikami.
OBŁASKAWIANIE NIEDZWIEDZIA...
... czyli nawiązanie przyjaznych stosunków z władzami:
- nawiedzaj urzędy tak często, jak to możliwe, gwałć radnych
(bez emocji, na zimno!),
- daj do zrozumienia urzędnikom i radnym, że traktujesz ich
jako swoich sprzymierzeńców, a propozycja budowy spalarni to
tylko jakieś "nieporozumienie",
- dostarcz im materiały o zagrożeniach powodowanych przez
spalarnie i o alternatywnych sposobach zagospodarowania
odpadów,
- przedstaw przykłady innych ośrodków, w których
wprowadzono segregację śmieci i recykling; nawiąż kontakt
i sporządź listę przedsiębiorstw zajmujących się skupem
i/lub przerobem surowców wtórnych (także plastiku!);
- zorganizuj spotkanie, na którym przedstawisz swoje
argumenty - oficjalne, z kompetentnymi urzędnikami i
radnymi; przygotuj się na trudne pytania: "żadna sąsiednia
gmina nie chce się zgodzić na budowę nowego wysypiska, u nas
też nie ma miejsca; wprowadzenie recyklingu jest kosztowne
(bzdura), edukacja społeczeństwa długa, a kto będzie
odbierał surowce wtórne - nikt nie chce ich skupować" itp.;
postaraj się aby na tym spotkaniu były obecne media,
- daj urzędnikom delikatnie do zrozumienia, że jesteś
zdeterminowana/y (ale nie szalona/y!), jak będą się upierać
przy spalarni, to Ty zaczniesz dymić (a nie spalarnia!).
Jeśli to nie poskutkuje zewrzyj szeregi, przegrupuj się
i...
...WYKOP TOPÓR WOJENNY
- nawiąż współpracę z innymi organizacjami i z mieszkańcami
terenu przylegającego do planowanej spalarni - koniecznie
zorganizuj z nimi spotkanie, poinformuj ich co im grozi
(dobrze zaplanuj to spotkanie, od niego może zależeć czy
wygrasz!), zaproś media,
- sprawdź czy wszystkie urzędy były za budową spalarni, może
jeszcze masz sojuszników!,
- powołując się na odpowiednie przepisy (patrz: ZB 2/92 str.
43, 1/93 str 6) wyślij pismo (listem poleconym!) do urzędu,
który wydał decyzję wskazania lokalizacyjnego dla spalarni;
zaznacz w nim, że twoja organizacja występuje jako strona w
postępowaniu administracyjnym i domaga się uchylenia tej
decyzji,
- przygotuj krótką (1 strona) informację do prasy: o co
chodzi, dlaczego jesteś przeciwko spalarni, alternatywa, co
do tej pory zrobiłeś; dorzuć do tego stertę materiałów i
opracowań przeciwko spalarniom (może napiszą coś dłuższego);
najlepiej osobiście zanieś to wszystko dziennikarzowi "od
ekologii", koniecznie zostaw swoje namiary (telefon!);
wykorzystaj w kampanii wszelkie media: lokalne i regionalne;
TV, radio i prasę,
- możesz także: zbierać podpisy pod petycją do władz
przeciwko budowie spalarni, zakleić miasto plakatami,
organizować happeningi i protesty etc.
POWODZENIA!!!
(pi)
Do spisu