WIEJE WIATR... Wiatr jest najobfitszym ze wszystkich znajdujących się na kuli ziemskiej źródeł energii. Źródło to jest przy tym, w przeciwieństwie do innych źródeł, niewyczerpane i stale odnawiające się. Wykorzystanie energii wiatru całej kuli ziemskiej tylko w jednej dziesięciomilionowej części - co może być względnie łatwo w rzeczywistości osiągnięte - dałoby dziesięć milionów MW, co jest wartością porównywalną z mocą wszystkich istniejących siłowni na kuli ziemskiej. Polska nie jest krajem szczególnie obfitującym w wiatry. Największa ilość wietrznych dni w roku przypada w pasie nadmorskim (na Pomorzu) oraz na zachodzie Polski, gdzie wiatry wieją w ciągu 90-80% wszystkich dni w roku. Dlatego też Duńczycy instalują tam silniki wiatrowe. W miarę przesuwania się coraz bardziej na południo- wschód od tych rejonów, ilość dni wietrznych maleje i w obszarze południowo- środkowym kraju dochodzi do 40% wszystkich dni. Południowy region podgórski jest raczej ubogi w wiatry. Wykorzystanie energii wiatru ma dwa dość odrębne cele, a mianowicie: pierwszy, to uzyskanie mocy i energii w miejscach pozbawionych innych, dogodniejszych ich źródeł, a zwłaszcza w miejscach odległych od elektrycznych linii rozdzielczych oraz drugi, to uzyskanie oszczędności paliwa przez współpracę zespołów wiatrowych z siecią elektryczną. Wśród użytkowych celów wykorzystania energii wiatru można wyodrębnić kilka grup odbiorców: - dla celów gospodarstw wiejskich, - dla drobnego przemysłu i rzemiosła, - dla celów melioracyjnych, - do wytwarzania energii elektrycznej. Płaty nośne silnika wiatrowego mogą być rozmieszczone w ten sposób, że pod działaniem wiatru przesuwają się w kierunku wiatru albo w kierunku prostopadłym do wiatru. Stosownie do tych dwóch zasad działania wyróżnia się silniki wykorzystujące czołowe parcie wiatru (bębnowe, karuzelowe itp., rys. 1); w silnikach tych płaszczyzna obrotu jest równoległa do kierunku wiatru. Do drugiej grupy zalicza się silniki wykorzystujące boczne oddziaływanie wiatru (skrzydłowe, śmigłowe itp.); w silnikach tych płaszczyzna obrotu jest prostopadła do kierunku wiatru. W Instytucie Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn Politechniki Krakowskiej realizowany jest obecnie prototyp silnika karuzelowego zupełnie nowej konstrukcji (rys. 2). Jest to silnik średniej mocy (500 W), lekki (50 kg przy 5 m ca wysokości) i przeznaczony do ładowania akumulatorów zasilających urządzenia elektryczne np. w schroniskach wysokogórskich i w odosobnionych obiektach; możliwe jest również zwracanie energii do sieci energetycznej. Model prototypowy był już prezentowany na Wystawie Postępu Technicznego i Wdrożeń w Katowicach w 1988r. Silnik jest wciąż udoskonalany i najnowsza wersja ma m.in. lepsze własności aerodynamiczne i jako generator zastosowany jest tu alternator Fiata 126p. Na zakończenie warto wspomnieć, że są również przeciwnicy programów wykorzystania energii wiatru. Sprzeciwiają się oni budowie elektrowni wiatrowych głównie jednak ze względów estetycznych. Twierdzą, że budowa tysięcy nowoczesnych wiatraków zepsuje krajobraz kraju. Wyłączę już to radio; szkoda prądu... Krzysztof Firek W artykule wykorzystano: 1) "Silniki wiatrowe" - W. Jagodziński, PWT - Warszawa 1959. 2) Artykuł "Nie wykorzystana energia wiatru" w: "Rynki zagraniczne" nr 135/91. // gdzie są rysunki?//