WIEJE WIATR...
Wiatr jest najobfitszym ze wszystkich znajdujących
się na kuli ziemskiej źródeł energii. Źródło to jest
przy tym, w przeciwieństwie do innych źródeł,
niewyczerpane i stale odnawiające się. Wykorzystanie
energii wiatru całej kuli ziemskiej tylko w jednej
dziesięciomilionowej części - co może być względnie
łatwo w rzeczywistości osiągnięte - dałoby dziesięć
milionów MW, co jest wartością porównywalną z mocą
wszystkich istniejących siłowni na kuli ziemskiej.
Polska nie jest krajem szczególnie obfitującym w
wiatry. Największa ilość wietrznych dni w roku przypada
w pasie nadmorskim (na Pomorzu) oraz na zachodzie
Polski, gdzie wiatry wieją w ciągu 90-80% wszystkich
dni w roku. Dlatego też Duńczycy instalują tam silniki
wiatrowe. W miarę przesuwania się coraz bardziej na
południo- wschód od tych rejonów, ilość dni wietrznych
maleje i w obszarze południowo- środkowym kraju dochodzi
do 40% wszystkich dni. Południowy region podgórski jest
raczej ubogi w wiatry.
Wykorzystanie energii wiatru ma dwa dość odrębne
cele, a mianowicie: pierwszy, to uzyskanie mocy i
energii w miejscach pozbawionych innych, dogodniejszych
ich źródeł, a zwłaszcza w miejscach odległych od
elektrycznych linii rozdzielczych oraz drugi, to
uzyskanie oszczędności paliwa przez współpracę zespołów
wiatrowych z siecią elektryczną. Wśród użytkowych celów
wykorzystania energii wiatru można wyodrębnić kilka grup
odbiorców:
- dla celów gospodarstw wiejskich,
- dla drobnego przemysłu i rzemiosła,
- dla celów melioracyjnych,
- do wytwarzania energii elektrycznej.
Płaty nośne silnika wiatrowego mogą być
rozmieszczone w ten sposób, że pod działaniem wiatru
przesuwają się w kierunku wiatru albo w kierunku
prostopadłym do wiatru. Stosownie do tych dwóch zasad
działania wyróżnia się silniki wykorzystujące czołowe
parcie wiatru (bębnowe, karuzelowe itp., rys. 1); w
silnikach tych płaszczyzna obrotu jest równoległa do
kierunku wiatru. Do drugiej grupy zalicza się silniki
wykorzystujące boczne oddziaływanie wiatru (skrzydłowe,
śmigłowe itp.); w silnikach tych płaszczyzna obrotu jest
prostopadła do kierunku wiatru.
W Instytucie Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn
Politechniki Krakowskiej realizowany jest obecnie
prototyp silnika karuzelowego zupełnie nowej konstrukcji
(rys. 2). Jest to silnik średniej mocy (500 W), lekki
(50 kg przy 5 m ca wysokości) i przeznaczony do
ładowania akumulatorów zasilających urządzenia
elektryczne np. w schroniskach wysokogórskich i w
odosobnionych obiektach; możliwe jest również zwracanie
energii do sieci energetycznej. Model prototypowy był
już prezentowany na Wystawie Postępu Technicznego i
Wdrożeń w Katowicach w 1988r. Silnik jest wciąż
udoskonalany i najnowsza wersja ma m.in. lepsze
własności aerodynamiczne i jako generator zastosowany
jest tu alternator Fiata 126p.
Na zakończenie warto wspomnieć, że są również
przeciwnicy programów wykorzystania energii wiatru.
Sprzeciwiają się oni budowie elektrowni wiatrowych
głównie jednak ze względów estetycznych. Twierdzą, że
budowa tysięcy nowoczesnych wiatraków zepsuje krajobraz
kraju.
Wyłączę już to radio; szkoda prądu...
Krzysztof Firek
W artykule wykorzystano:
1) "Silniki wiatrowe" - W. Jagodziński, PWT - Warszawa
1959.
2) Artykuł "Nie wykorzystana energia wiatru" w: "Rynki
zagraniczne" nr 135/91.
// gdzie są rysunki?//
Do spisu