ODDAĆ ŻYCIE DLA NAUKI 

*     Poniżej przedstawiam fragment instrukcji do ćwiczeń z 
fizjologii dla studentów krakowskiej Akademii Medycznej: 

1. Uśpienie żaby eterem. 
2. Po otwarciu czaszki wycinamy półkule mózgowe (Zabieg 
wycięcia półkul mózgowych przy dostatecznej wprawie trwa 
krótko i może być wykonany w narkozie eterowej. Przy 
mniejszej wprawie lepiej wykonywać zabieg na żabie 
narkotyzowanej 10% uretanem. 

*     Oczywiście trudno wymagać wprawy od studentów, a uretanu 
przecież brakuje... 

3. Żaba bez półkul, po przejściu szoku urazowego siedzi w 
normalnej pozycji, normalnie pływa w wodzie. Obrócona na 
grzbiet natychmiast poprawia pozycję. Żaba różni się od 
normalnej brakiem zwykłych ruchów normalnego zwierzęcia, nie 
ucieka też przed człowiekiem. Posadzona na pięści, siedzi bez 
ruchu. Jeżeli pięść powoli obracać, żaba początkowo nie 
reaguje. Jeżeli pozycja staje się bardzo ukośna, żaba 
poprawia ją, starając się wyjść na szczyt pięści. Jeżeli żabę 
umieścić na skośnej deseczce, wychodzi ona na górę, jednak 
tylko wówczas, gdy pozycja jest niedogodna i grozi upadkiem. 

Słabe szczypnięcie w łapkę wyzwala odruch fleksji (cofnięcie 
łapki), silniejsze szczypnięcie powoduje skok, odruch 
ucieczki, niekiedy szereg skoków. Jeżeli żabę ujmiemy za 
kręgosłup, wydaje ona odruch skrzeczenia, powtarzany 
rytmicznie. 

*     Po zakończeniu opisanej wyżej zabawy asystent 
wyjaśnia, że taką żywotność po wycięciu półkul mózgowych 
wykazują tylko zwierzęta niższe i że nijak ma się to do 
człowieka. 

4. Pomiar czasu reakcji odruchowej według Turka. 

     Żabie bez półkul zakładamy igłą chirurgiczną nitkę przez 
szczękę górną lub żuchwę albo zakładamy haczyk z nitką i 
zawieszamy żabę około 20 cm nad stołem. Żaba przeważnie 
reaguje dość silnie podczas zawieszania, ale szybko ruchy jej 
uspokajają się. Wówczas przystępujemy do prób. Szklaneczkę z 
roztworem kwasu siarkowego podnosimy, zanurzając stopę łapki. 
Cała stopa powinna być zanurzona. Szklaneczkę trzymamy aż do 
momentu podniesienia łapki (odruch fleksji), po czym 
natychmiast podnosimy duże naczynie z wodą i kąpiemy całą 
żabę, by nie dopuścić do zmacerowania powłok skórnych. 
Podczas próby mierzymy czas upływający od chwili zanurzenia 
do chwili wyjęcia stopy z kwasu. Doświadczenie powtarzamy 
stopniowo zwiększając stężenie kwasu siarkowego od 0,1% do 
0,5%. 

*      Celem tego eksperymentu jest wykazanie, że im wyższe 
stężenie kwasu, tym szybciej żaba cofa łapkę. 

5. Odruch ścierania. 

     Żabę bez półkul mózgowych zawieszamy jak przy badaniu 
odruchów według Turka. Po uspokojeniu się ruchów żaby 
wycinamy z paseczka bibuły odcinek 1-2 cm, moczymy go w 0,5% 
kwasie siarkowym i układamy na tułowiu do boku od linii 
środkowej. Po krótkiej chwili żaba sprawnym ruchem zrzuca 
papierek z tułowia. Natychmiast potem kąpiemy całą żabę, by 
zmyć z niej kwas siarkowy. Z górnych partii tułowia zrzucenie 
następuje górną łapką, z dolnych - dolną. Gdy papierek jest w 
linii środkowej, reakcja bywa często niezdecydowana. 

*      Po zakończeniu wszystkich doświadczeń studenci zapisują 
wnioski w zeszytach i udają się do domów. Żaby wyrzuca się do 
kosza. 

Uczestnik 

     Zdania * pochodzą od autora, pozostałe to 
oryginalny tekst instrukcji. 

Do spisu