Strona główna 

ZB nr 4(46)/93, Kwiecień 1993

Rhone-Poulenc

Logo

"Witajcie w bardziej naturalnym, czystym i odpowiedzialnym świecie"

Rhone Poulenc, S.A.
Dyrektor naczelny: Jean-Rene Fourtou.
Siedziba: 25, Quai Paul Doumer, 92408 Courbevoie Cedex, Francja.
Największa firma chemiczna Francji, ósma na świecie, 200 zakładów w ponad 80 krajach, kontrolowana przez rząd francuski.
Główne produkty: rolnicze, przemysłowe i specjalne chemikalia i półprodukty, farmaceutyki, włókna syntetyczne.
Główne filie: Rhodia (Brazylia), Rorer (USA).
Polska: Środa Śląska - bliżej nieokreślony zakład przemysłowy (testy preparatów chemicznych na kurczętach?).

Aldikarb

Rhone Poulenc jest jedynym na świecie producentem tego pestycydu, który prof. Francois Ramade z Uniwersytetu Orsay określił "najbardziej toksyczną substancją obecnie sprzedawaną". Aldikarb jest tak toksyczny, że nawet kropla wchłonięta przez skórę jest w stanie zabić dorosłego człowieka. Ekspozycja na małe dawki może spowodować uszkodzenie systemu nerwowego, zatrzymanie procesów oddychania, wymioty, skurcze żołądka, biegkunkę i bóle głowy. W 1986r. podczas pierwszego tygodnia stosowania aldikarbu na plantacjach bananów w Kostaryce 100 pracowników zostało zatrutych. W 1988r. Państwowy Instytut Ubezpieczeń stwierdził, że aldikarb był główną przyczyną zatruć pestycydami w regionie plantacji bananowych w Guaypil. W 1985r. ponad 1000 osób w USA i w Kanadzie zachorowało po spożyciu kawonów skażonych aldikarbem. W 1989r. Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska stwierdziła, że od 30-80 tys. niemowląt zostało zatrutych bananami i ziemniakami skażonymi aldikarbem. W rezultacie, przynajmniej 11 krajów zakazało lub wycofało z użycia aldikarb. Jednakże Rhone Poulenc nadal sprzedaje go w około 70 krajach.

Gaz "Bhopal" w Czarnej Ameryce

Rhone Poulenc nie tylko eksportował sam produkt ale także niebezpieczeństwa związane z jego produkcją. Eksportował ten proces nie do Trzeciego Świata, ale do afro-amerykańskiego społeczeństwa w Institute, w Zachodniej Wirginii (USA). Zakład, który Rhone Poulenc zakupił od Union Carbide po awarii w Bhopalu, jest jedynym miejscem gdzie produkuje się aldikarb. W jednym z etapów w produkcji aldikarbu używa się izocyjanku metylu - związku, który zabił tysiące ludzi w Bhopalu w Indiach.

W lutym 1990r. nastąpił wyciek gazu "Bhophal". Rhone Poulenc nie poinformował władz ani społeczeństwa o tym wypadku. Dwa tygodnie później władze nakazały 15 000 osób pozostanie w domach, tak aby uniknąć zatrucia wyziewami z następnego wycieku - tym razem był to kwas solny.

Czarni mieszkańcy miasta Institute twierdzili, że obecność fabryki produkującej izocyjanek metylu i aldikarb jest przykładem powszechnego lokowania niebezpiecznych zakładów w miejscach zamieszkania społeczności afro-amerykańskiej, przykładem, który nazywają ekologicznym rasizmem.

Rhone Poulenc w Dolinie Śmierci

"Rhodia (filia Rhone'a Poulenc'a) budując bazę przemysłową i silny rynek na kontynencie amerykańskim przyczynia się do brazylijskiego cudu gospodarczego."
- Gazeta Rhone'a Poulenc'a "Obecność"

"Płacimy za rozwój naszego kraju własnym życiem"
Jose de Santana, mieszkaniec Cubatao

Rhone Poulenc, jak wiele ponadnarodowych korporacji lokalizuje najbrudniejsze zakłady poza krajem swojej siedziby. Takim przykładem jest miasto Cubatao w Brazylii, znane jako "Dolina Śmierci", jedno z najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie. Filia Rhone'a Poulenc'a, Rhodia, produkowała w latach 1976-78 pentachlorofenol, ogromnie niebezpieczny związek do konserwacji drewna. Związek ten określany przez miejscowych jako "chiński puder", składowany byle jak i byle gdzie spowodował bliżej nieokreśloną liczbę zatruć u robotników zakładu i mieszkańców Cubatao.

"Część bardzo toksycznych substancji było składowanych na tym terenie 10 lat temu. Dopiero ostatnio odkryliśmy te składowisko, na którym umieszczono pentachlorofenol i pięć innych toksycznych substancji. Związki te powodowały mnóstwo powikłań zdrowotnych u mieszkańców, między innymi u 15 dzieci stwierdzono obecność pentachlorofenolu w moczu."
- Osvaldo Ferreira de Carvallio

"Na kolanach proszę świat. Na łaskę Boską, pomóżcie nam! Proszę wszystkich prezydentów świata: pomóżcie rozwiązać nasze problemy. Powiedzcie naszemu Prezydentowi i służbie zdrowia. Zmuście Rhodię do wzięcia odpowiedzialności. My powoli umieramy. Nie zobaczymy jak będą dorastały nasze dzieci... Moja żona porzuciła mnie ponieważ miałem ropiejące wrzody... Francuzi są odpowiedzialni. Moi nieświadomi przyjaciele nadal pracują przy tych samych odpadach. Rhodia składuje je w lesie. Cała wioska została skażona. Firma ta wie jak kupić nasze milczenie.
- Francisco Alves de Moura

Trudno jest opisać cierpienia mieszkańców Cubatao.
Stacje monitoringowe zainstalowane w Vila Parisi - dzielnicy slumsów Cubatao - wykazały, że dziennie spadają tam: 473 tony tlenków węgla, 182 tony siarki, 148 ton pyłów, 41 ton tlenków azotu i 31 ton węglowodorów. Ponadto miasto to posiada najwyższy poziom kwaśnego opadu, jaki kiedykolwiek odnotowano na świecie. W lipcu 1991r. władze stanowe nakazały czasowe wstrzymanie wszelkiej działalności przemysłowej w Cubatao w związku z gwałtownym pogorszeniem się warunków atmosferycznych. Odnotowana wówczas ilość pyłu w powietrzu wynosiła 2000 cząsteczek na m3 (ppcm), gdy standart dla "dobrego powietrza" wynosi 50 ppcm, a dla miast chronicznie skażonych 70 ppcm! Niektórzy mieszkańcy Cubatao codziennie narażeni są na oddychanie powietrzem zawierającym 1200 ppcm, co jak prowokacyjnie określa Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) "zwiększa śmiertelność". Rzeczywiście - co trzecie dziecko nie dożywa pierwszego roku...

Ponieważ w dolinie tej mieści się kilkadziesiąt zakładów, nie sposób stwierdzić w jakiej mierze Rhone Poulenc przyczynia się do tej katastrofalnej sytuacji w Cubatao. Ale nawet sama firma przyznała się do udziału w ogólnym zanieczyszczeniu mówiąc, że "jeżeli chodzi o środowisko... Cubatao jest piętą Achillesową Rhodii". Mimo tej "pięty Achillesowej" prezydent Rhodii, Edson Vaz Musa głęboko wierzy, że jego firma spełnia ważną rolę w rozwoju Brazylii: "Uważamy się za dobrych obywateli. Co jest dobre dla nas, jest także dobre dla kraju."

Lindan

Rhone Poulenc jest jednym z największych światowych producentów jeszcze jednego niebezpiecznego insektycydu - lindanu. Lindan jest całkowicie zakazany w 7 krajach, zakazany w rolnictwie w 2 dalszych i objęty restrykcjami w 13. Inni europejscy potentaci wstrzymali produkcję w związku ze skażeniami powodowanymi przez ten pestycyd. Jednakże dla Rhone'a Poulenc'a lindan stanowi aż 7% sprzedaży agrochemicznej na rynki wielu krajów.

Efekty stosowania Lindanu:

Lindan jest toksyczny, trwały w środowisku i kumuluje się w tkankach żywych. Powoduje zawroty głowy, wymioty, drgawki, bezpłodność, uszkodzenia centralnego systemu nerwowego i raka. Najbardziej narażone na działanie tego insektycydu są dzieci.

Naukowcy odkryli zawartość lindanu i związków pochodnych w wodach wybrzeża Morza Północnego, w mchach i porostach Antarktyki, u fok i lisów Grenlandii oraz w powietrzu i w opadach w innych częściach świata.

W 1990r. Bank Światowy postanowił wstrzymać wszelkie fundusze przyznawane na projekty związane z lindanem począwszy od 1993r. Zielone mydlenie oczu: Rhone Poulenc i fosfaty

"Uważaliśmy, że istotne jest powiadomienie konsumentów....iż fosfaty są podstawową częścią naszego życia. Są obecne w naszych organizmach i w każdej roślinie... Detergenty zawierające fosfaty, z punktu widzenia efektywnego prania i oddziaływania na środowisko dają najlepsze rezultaty."
- Reklama Rhone'a Poulenc'a

Powszechnie wiadomo, że fosfaty stosowane przez człowieka są główną przyczyną ekologicznych zanieczyszczeń - zamierania życia rzek, jezior i mórz.

Kiedy ograniczono stosowanie fosfatów w Niemczech, Szwajcarii i we Włoszech, dochody Rhone'a Poulenc'a zostały bezpośrednio zagrożone. W związku z tym firma wynajęła agencję reklamową Hill and Knowlton w celu przeprowadzeniu kampanii na rzecz wstrzymania wprowadzenia nowych przepisów ograniczających stosowaniu fosfatów we Francji. Agencja skoncentrowała swoje działania na rządzie, mediach, dystrybutorach detergentów i lobby przemysłowym. W skutek tego rząd francuski wycofał się z wprowadzenia ustaw przeciwko używaniu fosfatów. Rhone Poulenc był tak zadowolony, że zapłacił wspomnianej agencji, aby ta przeprowadziła podobną kampanię w Hiszpanii i Belgii. Reklama tej kampanii, w której pokazywano wilka ubranego w owczą skórę, sprzedającego detergenty wolne od fosfatów, miała rzekomo udowadniać, iż zanieczyszczenia powodowane przez fosfaty są mitem. Jeżeli firma kryje swoje zanieczyszczenia pod zielonym płaszczykiem, aby móc utrzymać rynki na swoje niszczycielskie produkty, jest to rzeczywiście wilk w owczej skórze.

Katastrofy...

Czerwiec 1991 - Zakład chemiczny Rhone'a Poulenc'a w Missouri, w Stanach Zjednoczonych, spowodował dwa wycieki chemiczne w 1990 i w 1991r. W czerwcu 1990r., kiedy ze zbiornika wyciekł metakrylan allilowy, ewakuowano 1500 osób, a 30 przewieziono do szpitala. 25 czerwca 1991r., wyciekło 7500 kg monomeru maleinianu dwuallilowego; 100 robotników ewakuowano a 100 mieszkańców musiało opuścić swe domy.

Luty 1990 - 2-ego lutego, z Instytutu Rhone'a Poulenc'a, w Zachodniej Wirginii, w USA, wyciekł izocyjanian metylu, czyli ten sam gaz, który spowodował tragedię w Bhopal'u, w Indiach. Informację o tym wypadku ukrywano przez trzy dni. Dwa tygodnie później, wyciekł z tego samego zakładu kwas solny, zmuszając 15.000 ludzi do pozostania w domach.

Sierpień 1990 - Siedem zakładów Rhone'a Poulenc'a zostało wskazanych przez Greenpeace jako zanieczyszczające Ren metalami ciężkimi, dwufenolem polichlorowym, trójchloroetylenem, dwuchlorometanem, fenolami, benzenem i chlorometanem.

1983 - W Portland, (Oregon, USA) Agencja Ochrony Środowiska stwierdziła nielegalny skład beczek zawierających dioksyny, pochodzących z zakładu Rhone'a Poulenc'a w Portland.

Polityka firmy Rhone'a Poulenc'a

Kwiecień 1989 - Urzędnicy kalifornijskiej służby zdrowia z przerażeniem stwierdzili, że w projekcie badawczym Rhone'a Poulenc'a, pestycyd phosalone (Zolone) był testowany na studentach.

Maj 1991 - Rhone Poulenc odmówił lokalnej społeczności z Hammond (Indiana, USA) zorganizowania forum na temat rozbudowy spalarni odpadów toksycznych.

Grudzień 1990 - Pracownik filii Rhone'a Poulenc'a stwierdził, iż powiedziano mu aby zachował milczenie na temat zatrucia źródeł wody dla 20.000 mieszkańców hrabstwa Cornwall w Anglii. W związku z tym, ludzie ci nie zostali w porę ostrzeżeni o grożącym im niebezpieczeństwie.

Z materiałów Greenpeace'u
tłumaczyli (pi) i Iza Kruszewska


ZB nr 4(46)/93, Kwiecień 1993

Poczštek strony