W ubiegłym roku spłonęło około 40 tys. ha lasów, a straty spowodowane przez pożary oszacowano na ponad 3 biliony złotych. Wiele zeszłorocznych pożarów miało rozmiary rzadko spotykane w naszej strefie klimatycznej. żywioł w rejonie Kuźni Raciborskiej na granicy woj. katowickiego i opolskiego strawił ponad 9 tys. ha lasów (ZB 40 s. 24-25), w okolicach Trzcianki w woj. pilskim - 6 tys. ha, w okolicach żagania i Olszyny na terenie woj. zielonogórskiego - 2,3 tys. ha, a pożar torfowisk i lasu w okolicach Kraska w woj. ostrołęckim - 1,5 tys. ha. Tylko w ciągu pierwszego kwartału'93 wybuchło w lasach około 350 pożarów, natomiast w kwietniu powstało ich ponad 2300. Większe pożogi miały miejsce w rejonie Szprotawy-Przemkowa na terenie woj. legnickiego - 300 ha, pod Oleśnicą w woj. wrocławskim - 100 ha oraz pod Szczecinem - 50 ha. Kolejne straty odnotowano w maju, kiedy to w ciągu pierwszych 12 dni miesiąca paliło się w lasach około 1600 razy.

Upalna pogoda sprawia, że wskaźniki zagrożenia pożarem lasu zbliżają się do poziomu notowanego zwykle w pełni lata. Już teraz miejscami wilgotność ściółki leśnej spada do niespotykanej o tej porze roku wartości, tj. poniżej 10%. Sytuację pogarsza fakt, że poszycie leśne nie jest jeszcze w pełni wykształcone, co obniża jego zdolność do utrzymywania wilgoci. 13.5.93, w związku z bardzo dużym zagrożeniem pożarami wprowadzono zakaz wstępu do lasu na obszarze całego kraju.

Szybko zmniejszają się naturalne zapasy wody, które po poprzednim upalnym sezonie zgromadziły się w zbiornikach dzięki jesiennym i zimowym opadom. W sumie na terenach leśnych usytuowanych jest około 8,5 tys. zbiorników retencyjnych: naturalnych i sztucznych. W normalnych warunkach ilość ta jest zasadniczo wystarczająca, ale w roku ubiegłym na skutek długotrwałej suszy znaczna część z nich była pusta i zdarzały się przypadki, że brakowało wody do gaszenia pożarów.

Dotychczas strażacy nie uzupełnili w całości zapasów środków gaśniczych i sprzętu, pogorszył się również stan wozów strażackich w porównaniu z rokiem ubiegłym, a ponadto z powodu trudności finansowych gmin zmniejszyła się liczba Ochotniczych Straży Pożarnych. Czas pokaże, czy w tych warunkach Straż Pożarna będzie zdolna wypełnić czekające ją zadania.

Mimo kryzysu ekonomicznego również leśnicy przygotowują się do skutecznego przeciwdziałania żywiołowi. Wykonywane są pasy przeciwpożarowe przy drogach i liniach kolejowych, uruchomiono już sieć łączności alarmowej oraz prowadzi się stałą obserwację lasów. Leśnicy postulują, aby pożary lasów o powierzchni powyżej 500 ha zostały uznane za klęskę żywiołową, co pozwoli na natychmiastowe korzystanie z przeznaczonych dla takich przypadków pieniędzy i sprzętu. Do walki z ogniem Lasy Państwowe mogą skierować 77 samolotów i śmigłowców oraz ponad 100 własnych samochodów gaśniczych.

Osłabione suszą i oddziaływaniem zanieczyszczeń powietrza lasy są podatne na gradację szkodników. Leśnicy spodziewają się w tym roku rozwoju kilku z nich, m.in. brudnicy mniszki, kornika drukarza oraz przypłaszczki. Ocenia się, że około 111 tys. ha lasów jest zagrożonych przez brudnicę mniszkę, a 65 tys. ha przez inne szkodniki. Do ich zwalczania gromadzone są środki owadobójcze, które zastosowane będą jednak szkodliwie oddziaływały na środowisko.

W ramach usuwania skutków ubiegłorocznych pożarów zostały opracowane plany zagospodarowania pogorzelisk. Od jesieni'92 usuwane są nadpalone drzewa i teren jest przygotowywany do ponownego zalesienia. Niepokoi jednak fakt, że - zapewne ze względu na brak funduszy - zaplanowano w tym roku posadzenie lasów tylko na powierzchni 7 tys. ha. W porównaniu z ubiegłorocznym ubytkiem drzewostanu spowodowanym pożarami, gradacją szkodników oraz mającym znamiona gospodarki rabunkowej lecz prawnie dozwolonym wyrębem lasów prywatnych jest to bardzo niewiele. W tych warunkach szanse na planowane zwiększenie lesistości Polski do 30%, które wymagałoby posadzenia co najmniej 750 tys. ha lasów, wydaje się mało realne i odległe w czasie.