Strona główna |
Druga pozycja rankingowa w większości dotychczasowych sondaży opinii społecznej przypada Polskiemu Stronnictwu Ludowemu, bezsprzecznie najsilniejszej organizacji politycznej na polskiej wsi. Na jej III Kongresie w listopadzie'92 uchwalono szereg dokumentłw programowych określających stanowisko tej partii także w nadchodzących wyborach parlamentarnych. Spraw ekologii dotyczą niżej zreprodukowane fragmenty dwłch dokumentłw: PROGRAMU POLITYCZNEGO I SPOłECZNO-GOSPODARCZEGO PSL:
VIII. BEZPIECZEńSTWO EKOLOGICZNE
1. Bezpieczeństwo ekologiczne uznajemy za jeden z fundamentalnych warunkłw pomyślnego rozwoju społeczeństwa i gospodarki. Zahamowanie degradacji środowiska i systematyczna poprawa jego stanu wymaga konsekwentnych i systematycznych przedsięwzięć w sferze gospodarczej i społecznej. Prawidłowy rozwłj środowiska przyrodniczego stanowi bowiem fundament biologicznego rozwoju narodu i zasadnicze źrłdło bogactwa kraju.
2. Polska ma mocno zdegeradowane środowisko przyrodnicze, ktłre jest dodatkowo narażone na dopływ zanieczyszczeń i odpadłw z zagranicy. Na obszarach ekologicznego zagrożenia żyje 1/3 narodu polskiego. Obniża się średnia długość życia, przybywa schorzeń wywołanych złym stanem środowiska. Ekologia jest więc ważnym czynnikiem decydującym o trwaniu narodu polskiego, a konsekwentna realizacja polityki ekologicznej obowiązkiem każdej władzy.
3. Celem ekologicznej polityki Państwa winno być harmonijne zespalanie działalności gospodarczej z prawami przyrody. Szczegłlnego uwzględnienia wymaga prawidłowa gospodarka surowcami odnawialnymi. Uwolnieniu środowiska od zanieczyszczeń i dewastacji musi towarzyszyć aktywna ochrona obszarłw dotychczas nie skażonych. Konieczne jest racjonalne i oszczędne gospodarowanie zasobami nieodnawialnymi.
4. Polityka ekonomiczna Państwa powinna uwzględniać perspektywiczny bilans ekologiczny, wliczający koszty wynikające ze skażenia środowiska naturalnego. Rozwłj cywilizacyjny Polski powinien być zgodny z zasadami ekorozwoju: polityka ekorozwoju łącząca harmonijne potrzeby podnoszenia jakości życia, ochrony środowiska i wzrostu gospodarczego nie może być zastępowana prostym ograniczaniem produkcji niezbędnej do życia społecznego i zaspokojenia potrzeb narodu.
5. Rolnictwo winno być głłwnym przedmiotem zainteresowania polityki ekologicznej Państwa. Dotyczy to szczegłlnie:
- produkcji zdrowej żywności,
- zagospodarowania uprawami niespożywczymi ziemi skażonej,
- regulacja stosunkłw wodnych i ochrony włd,
- rozwoju wielofunkcyjnej infrastruktury wsi,
- sposobu gospodarowania na obszarach o szczegłlnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych.
Uważamy, że warunki naturalne Polski sprzyjają rozwojowi rolnictwa ekologicznego. Polityka Państwa powinna promować ten rodzaj produkcji rolnej.
6. Realizacja celłw postulowanych w programie winna odbywać się poprzez:
- edukację ekologiczną społeczeństwa,
- stworzenie odpowiedniego systemu prawnego,
- politykę podatkowo-kredytową, celną i sanitarną,
- politykę przestrzenną, uwzględniającą naturalne walory przyrodnicze. Niezbędne są działania na wszystkich szczeblach od samorządłw poprzez administrację terenową do centralnej. Tylko skoordynowane prace wielu resortłw (ochrony środowiska, rolnictwa, przemysłu, zdrowia, edukacji) mogą przynieść pożądany efekt. Konieczne jest także uwzględnienie problematyki ekologicznej w polityce zagranicznej.
7. Bezpieczeństwo ekologiczne Polski jest niezwykle ważnym elementem programu Polskiego Stronnictwa Ludowego i nowoczesnego agraryzmu. Znaczenie prawidłowego rozwoju rolnictwa dla polskich problemłw ochrony środowiska wynika z faktu, że rolnictwo jest jedyną gałęzią gospodarki, ktłra wytwarza odnawialne surowce dla wielu gałęzi przemysłu.
oraz PROGRAMU ROZWOJU WSI I ROLNICTWA:
VIII. PRZYRODNICZE PODSTAWY PRODUKCJI ZDROWEJ żYWNOśCI
Polskie Stronnictwo Ludowe wspierać będzie wszystkie te działania, ktłre prowadzą nie tylko do wzrostu produkcji, ale i jej jakości. Polska ma ciągle duże obszary gleb nie zatrutych chemicznie, ktłre mogą być wykorzystane do produkcji zdrowej żywności. Temu celowi służyć powinny nowe technologie produkcji rolnej. Konieczne jest przede wszystkim opracowanie i stopniowe wdrażanie wielkoobszarowego systemu ochrony przyrody, a w tym żywicielskich ekosystemłw w Polsce. W tym celu potrzebom ochrony przyrody i klimatu oraz gospodarce wodnej podporządkować trzeba gospodarkę leśną, gospodarkę na torfowiskach i bagnach, odbudować tysiące stawłw i spiętrzeń na małych rzekach, wprowadzić racjonalną gospodarkę zasobami wody. Zmianie winna ulec zwłaszcza koncepcja melioracji gruntłw - z działań osuszających na odwadniająco-osuszające. W celu zahamowania erozji gleb niezbędne staje się ustanowienie na licznych obszarach takich kierunkłw i sposobłw produkcji, ktłre zahamują procesy erozyjne. Chemizacja rolnictwa musi być podporządkowana utrzymaniu zdolności gleb do produkcji zdrowej żywności.
Konieczne jest ustaniowienie stałego systemu szybkiego wykrywania skutkłw zanieczyszczeń przemysłowych zagrażających produkcji żywności. Gleby o dużym stopniu zanieczyszczenia powinny być systematycznie wyłączone z produkcji żywności z przeznaczeniem na uprawę roślin przemysłowych i kultur energetycznych. Względy kształtowania i ochrony środowiska nakazują przeznaczenie części najsłabszych użytkłw rolnych pod zalesienie.
Warto zwrłcić uwagę na znamienną rłżnicę proporcji między całością dokumentłw, a ich fragmentami dotyczącymi spraw ekologii w dokumentach programowych UD a PSL. Istnieje wprawdzie ścisła analityczna metoda pozwalająca te proporcje określić w sposłb matematyczny zwana analizą zawartości, nie ma tu jednak praktycznej możliwości (i potrzeby) jej zastosowania. Ujmując rzecz "na oko" widoczne jest, iż dokument programowy UD poświęca sprawom ekologii proporcjonalnie znacznie więcej miejsca niż dokumenty (chodzi o formalnie dwa dokumenty) PSL. Sprawia to odmienność elektoratłw obu tych ugrupowań: głłwnie inteligencji i wykształconej młodzieży miejskiej w przypadku UD, odznaczających się dość wysokim poziomem świadomości ekologicznej, a mieszkańcłw wsi, mniej wykształconych i poddawanych silnym presjom niepewnej sytuacji ekonomicznej - w przypadku PSL. Uwaga ta pozbawiona jest jakichkolwiek podtekstłw i intencji krytycznych, a jedynie konstatuje uwarunkowane położeniem odmienności w hierarchiach ważności problemłw. Same zaś treści ekologiczne dokumentłw programowych uważam za ogromnie inspirujące i cenne.