Strona główna 

ZB nr 12(54)/93, grudzień '93

EUROPEJSKI DZIEŃ DZIAŁANIA NA RZECZ OPAKOWAŃ EKOLOGICZNYCH

(12.11.93) W tym tygodniu ludzie w całej Europie wychodzili na ulicę, aby zwrócić uwagę na ekologiczne koszty opakowań i powstających z nich odpadów. Niektóre produkty muszą być opakowane dla zabezpieczenia ich przed zniszczeniem. Jednak stosowanie opakowania tam, gdzie nie jest to konieczne, stanowi marnowanie zasobów naturalnych oraz powoduje narastanie problemu utylizacji odpadów komunalnych. Popieramy europejską Sieć Działania na rzecz Opakowań Ekologicznych (Sustainable Packaging Action Network - SPAN) w żądaniach zapewnienia konsumentom możliwości wyboru przyjaznych środowisku opakowań wielokrotnego użytku. SPAN tworzy kilkadziesiąt pozarządowych organizacji ekologicznych, które w swoich krajach prowadzą kampanie ograniczania ilości odpadów. Koordynatorem Sieci jest Friends of the Earth z Holandii. W Polsce do Sieci należą: Federacja Zielonych, Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów "3 R" i Polski Klub Ekologiczny. "O co walczymy, dokąd zmierzamy?":

Dla czystości środowiska krajów Europy i zdrowia naszych dzieci:

Opakowania ekologiczne charakteryzuje:

  1. nieszkodliwość dla ludzkiego zdrowia i życia;
  2. minimalne zużycie energii i surowców - zarówno w procesie produkcji, jak i przy przetwarzaniu zużytych opakowań;
  3. minimalne zanieczyszczenie środowiska podczas produkcji, użytkowania i utylizacji opakowania - zużyte opakowanie lub wtórny produkt, który z niego powstaje, trafi w końcu na wysypisko - musi być jako odpad neutralny dla środowiska;
  4. użycie wielokrotne;
  5. łatwość odzysku surowców wtórnych - opakowanie musi być tak zaprojektowane aby było łatwe do ponownego przetworzenia;
  6. zwiekszenie udziału surowca wtórnego w nowo wyprodukowanym opakowaniu.
Istnieją systemy dystrybucji oparte na opakowaniach wielokrotnego użytku. W Polsce przed r. 1989 ponad 95% płynów dostarczanych było konsumentom w szkle - oczywiście należy ten przestarzały system zmodernizować, lepiej jednak ulepszać, niż budować od nowa. Potrzebne są instrumenty ekonomiczne i prawne dla powstrzymania wzrostu ilości opakowań jednorazowych i niebezpiecznych oraz stworzenia lub wzmocnienia ich ekologicznych odpowiedników.

OPAKOWANIA W POLSCE

Po otwarciu się Polski na rynki krajów zachodnich załamał się dawny, proekologiczny system opakowań i ich przerobu. Tradycyjne opakowania ze szkła i papieru zostały wyparte przez tworzywa sztuczne i laminaty. Obserwujemy także tendencje do nadmiernego opakowywania produktów. W 1992r. sprowadzono do naszego kraju: Dodatkowo sami wyprodukowaliśmy dziesiątki milionów podobnych opakowań. Łącznie każdy z nas "wytwarza" rocznie średnio 250 kilogramów śmieci, z czego opakowania stanowią aż 20%. Stąd tak ważne jest dokonanie świadomego wyboru przy zakupie towarów i możliwość wielokrotnego użycia opakowania.

W CZYM KUPOWAĆ...

W CZYM NIE KUPOWAĆ...

Opracowanie: Federacja Zielonych-Kraków, Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów "3 R"

W Pabianicach:

"ZIEMIA TONIE W ŚMIECIACH"

12.11 jest ogólnoeuropejskim Dniem Działań na Rzecz Opakowań Ekologicznych. W Pabianicach zorganizowaliśmy tematyczny teatrzyk. W centrum Pabianic o 13.00 rozpoczeło się przedstawienie. Taniec wokół zdrowej, pierwotnej ziemi, obrzucenie ziemi śmieciami oraz jej reanimacja. Wzbudziło to średnie zainteresowanie przechodniów. Rozsypaliśmy 1000 ulotek. Wśród publiczności zauważyliśmy sekretarza Miasta i szefa pabianickiego SDRP. Na informacje o akcji prasa zareagowała miernie; stawił się tylko jeden dziennikarz. Robert Jarzebowski

W Warszawie:

12-13.11. ruchy i organizacje ekologiczne z całej Europy, działające w ramach sieci Sustainable Packaging Action Network (SPAN), przeprowadziły różnorodne akcje informacyjne. Ich celem było zwrócenie uwagi opinii publicznej, decydentów i producentów na ekologiczne koszty opakowań i powstających z nich śmieci. Promowano także przyjazne środowisku opakowania oraz systemy ograniczające ilość produkowanych odpadów i racjonalne ich wykorzystanie - segregacje, odzysk surowców wtórnych (recykling) i kompostowanie. W Polsce "centralne" obchody, które odbyły sie w Warszawie, zorganizowały Federacja Zielonych i Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów "3 R". Wybraliśmy Stolicę przede wszystkim ze wzgledu na media - możliwość lepszego nagłośnienia akcji i problemu . Mimo koszmarnego zimna i dni wolnych od pracy Dzien wypadł całkiem nieźle! Warszawscy ekolodzy zorganizowali 20-osobową demonstrację na Placu Narutowicza. Był Bardzo Groźny Smok z Wielką Paszczą, wykonany z opakowań plastykowych i Tetra Paków. Do tego powiewały szmaty i tektury: SZKLANA BUTELKO WRÓĆ! Pije tylko z butelki. Miało być jeszcze hasło: "Plastyk rozkłada się dłużej niż Ty...", ale konserwatyści uznali, że jest zbyt radykalne (na wszelki wypadek podaje tym drugim). W pobliskim sklepie, za aprobatą pani kierowniczki, przeprowadziliśmy małą akcję bezpośrednią. Z myślą o dziennikarzach i przygodnych widzach wybraliśmy, co nie było trudne, kilkanaście zwykle kupowanych produktów żywnościowych nadmiernie lub/i nieekologicznie opakowanych. Jak sie potem okazało, dwa pozornie dorodne jabłka, które kupiliśmy w plastykowej siatce, były zgniłe! Dzięki obcisłej siatce nie było widać tej zgnilizny. Po pó3toragodzinym demonstrowaniu i rozdawaniu ulotek (patrz tekst s. 8-9), popędziliśmy, przytupując z zimna, do Ministerstwa Ochrony Środowiska. Dzięki uprzejmości p. Anny Nowowiejskiej, rzeczniczki prasowej MOO, mogliśmy zorganizować w gmachu Ministerstwa konferencję prasową. Zebranych licznie dziennikarzy (główne dzienniki, wszystkie stacje radiowe i TV!) przez godzinę trzymał w napieciu Darek Szwed z FZ-Kraków. Przedstawił ideę SPAN, podejmowane przez Sieć działania, sytuacje i prace legislacyjne dotyczące problemu opakowań w Europie. Była mowa także o tym, co robimy i zamierzamy robić dalej, aby zmniejszyć górę śmieci i jej wpływ na środowisko. FZ: krakowski projekt "10% mniej", zbiórka makulatury i powszechna akcja edukacyjna; wsparcie dla projektów ustawy ograniczającej (m.in. plastyki) lub zakazującej (PCW) produkcji i sprowadzania do Polski niektórych typów opakowań. OTZO: kampania anty-spalarniowa; tworzenie banków informacji nt. proekologicznych metod minimalizacji i zagospodarowania odpadów. PKE CIOP z Katowic: prowadzenie pierwszego w Polsce, a wzorowanego na funkcjonujących na Zachodzie, Centrum Informacyjnego o Odpadach Komunalnych - punkt informacyjny dla lokalnej społeczności. Na zakończenie konferencji pokazaliśmy dziennikarzom test na wykrywanie opakowań z PCW: należy podgrzać kawałek drutu i przypiec nim testowane opakowanie plastykowe, nastepnie ponownie przytrzymać nad płomieniem drut z przywartym doń plastykiem - jeżeli płomień zabarwi sie na zielono, to testowane świństwo jest wykonane z PCW. My przebadaliśmy reklamowaną ostatnio w TV butelkę francuskiej wody mineralnej. Test wyszedł pozytywnie, to znaczy negatywnie dla środowiska! Nasze działania pozytywnie i obszernie przedstawiły media: informacja w głównym wydaniu Wiadomości, w programach radiowych i prasie - Rzeczpospolita, Gazeta Wyborcza. Do akcji SPAN włączyły się także inne ośrodki i organizacje w Polsce. Polski Klub Ekologiczny z Gdańska przygotował wystawę o opakowaniach. Miedzyuczelniane Lobby Ekologiczne organizowało całotygodniowy cykl informacyjny na temat problemu odpadów. Słychać było także o innych grupach Federacji Zielonych: z Niska, Pabianic, Mielca i Pruszkowa. Organizatorzy dziekują Milieukontakt Oost Europa z Holandii za życzliwą pomoc finansową, bez której nie byłoby możliwe zorganizowanie i przeprowadzenie akcji w Warszawie. Paweł Głuszyński, OTZO

PYTANIE

Wicedyrektor Departamentu Ochrony Powietrza i Powierzchni Ziemi, pan Stanisław Kamiński, zapewnił mnie w liście, że aktualnie w Polsce nie buduje się spalarni odpadów komunalnych. Czyżby zaprzestano budowy spalarni w Dąbrowie Górniczej, w której miały być spalane także odpady komunalne? [patrz ZB # 1(43)] Janek


ZB nr 12(54)/93, grudzień '93

Początek strony