Akompaniament gitary, fletu, skrzypiec i prostych instrumentów perkusyjnych oddaje rytm planety. Na nim niesie się ciekawy i pełen niepokoju głos Agaty Jałyńskiej, przybierający formę ballady, protest-songu, bluesa, pieśni globtrotera. To pierwsza impresja, powstała po przesłuchaniu kasety nagranej wedle słów i kompozycji muzycznej Jałyńskiej.

Tematami kolejnych nagrań są: las, pustynia, ptaki na niebie, polowanie i kłusowanie na zwierzęta. Głos piosenkarki, przepełniony niepokojem, ujawnia "rozpacz" tych kawałków przyrody martwej i żywej, zagrożonych bezmyślnością, agresją i arogancją człowieka. Główna przyczyna tej rozpaczy ma swe źródło w świadomości, że niedługo już może ich nie być. Piosenki kolejne protestują przeciw rzezi braci mniejszych z królestwa roślin i zwierząt; przeciw zabetonowywaniu Ziemi, perspektywie zabicia ostatniego zwierzęcia i umieraniu gajów, które jeszcze "stoją". W słowach i melodii śpiewająca poetka nie ujawnia jednak żadnej nadziei na to, że ten proces destrukcji i dekadencji człowieka wobec natury zostanie zatrzymany. Stąd też jej skarga. W kolejnych utworach, gdzie rozmawia ona z drzewami, identyfikuje się z potokiem, czuje w sobie żywioły, próbuje jakby usprawiedliwić i przebłagać matkę naturę za bezmyślność istoty człowieczej, przepełnionej pychą z powodu domniemanej wyjątkowości w całości bytu wszechświata.

Pomimo tak ogromnego i autentycznego zaangażowania artystki, jej utwory nie niosą zbyt wielkiej nadziei na przełamanie impasu pomiędzy przyrodą i człowiekiem - a szkoda. Choć jej krzyk jest w całości zasadny i nie wymaga usprawiedliwienia, to jednak stwarza szansę, by ruszyć sumienie, by przezwyciężyć panujący błogostan bezduszności ludzi względem natury własnego pochodzenia. Nie można bowiem przejść obojętnie obok ballady, w której słyszy się taką deklarację: Ziemia moim ciałem, woda moją krwią, powietrze oddechem, ogień siła mą.(...)

Za utworami Jałyńskiej stoi określona filozofia ewolucyjna, mająca swe korzenie w myśli Heraklita, Anaksagorasa, stoików. Obecną jej formę budują myśliciele Koła Altenberskiego, tacy jak K. Lorenz, K. R. Popper, R. Riedl, F. M. Wuketits, G. Vollmer, H. Ditfurth, C. F. Weizäcker i inni. Podobnie jak autorka Duszy Lasu, ukazują oni racjonalnie konieczność walki o przyrodę i harmonijne z nią związki, dające możliwość szczęśliwej egzystencji człowieka na planecie.

Forma utworów Jałyńskiej nawiązuje do tej ważnej i wartościowej tradycji ballady dydaktycznej, którą stworzyli dwaj współcześni bardowie dwóch wielkich narodów, tj. Bob Dylan i Włodzimierz Wysocki. Toteż warto posłuchać jej utworów, przeżyć i przemyśleć je.

Gry językowe, odczucia matematyczne, trochę chemii i farmacji to sztafarz poetycki, w który Jacek Warda ubiera własne przeżycia, uczucia i obserwacje - bardzo zresztą wnikliwe - dotyczące ludzi i świata. Poeta zestawia z jednej strony pogodę uczuć i ich wartość twórczą z napierającymi z drugiej strony mechanizmami i technikami. Wiersze jego formuje określona rytmika słowna, zamierzona i udanie skomponowana. Daje to wypowiedziom artystycznym autentyczny klimat i odkrywa przed czytelnikiem walory świata, stymulujące jego nieustające stawanie się. Technikę narracji Wardy dobrze oddaje utwór pt. Organoleptyka:

obłok obejmuje ociekający ogonek
ogonek olbrzymieje
oddechy odgłosy
omdlewania odloty
odprężenie
otwieranie oczu

okno
opowiada pejzaż

ole !

Jak widać, udaje się autorowi uchwycić pewien fenomen jedności człowieka, podmiotu myśli i uczuć, niesionych przez rytmikę procesów fizjologicznych, które jakby współbrzmią z odwiecznym rytmem natury. To odkrycie na nowo budzi człowieka do życia. Doświadczenie lektury tego wiersza udostępnia pierwotne zjednoczenie człowieka ze światem, o którym komunikuje poeta i który pozwala poznać nam wspaniałość takiego obcowania.

Wszystkie wiersze Wardy są w pewnym stopniu wartościowe, a ich złożenie w jedną całość pod postacią zbiorku także daje dodatkowy efekt estetyczny, gdyż ukazuje pewien mikrokosmos przeżyć, rytmów, w takt których śpiewa skóra jego autora.

Agnieszka Słomiak-Maczyńska, Marzena Lizurej, Dominik Księski i Jan Sobczak nadesłali swoje tomiczki prób poetyckich, które mogłem przeczytać. Te kilka wierszy każdego z autorów nie upoważnia mnie do pełnej ich oceny, tym bardziej, że wszyscy stawiają pierwsze kroki na niełatwej ścieżce sztuki wierszowania.
Agnieszka - młoda, wrażliwa i chyba przestraszona środowiskiem, w którym żyje. Jej wiersze zdradzają zagubienie i widać, że chciałaby uciec z tego świata własnych doświadczeń: od nachalnych chłopaków, porzuconych psów, miasta bez perspektywy. Tak, ale co dalej? To należy jednak przemyśleć. Wiersz nie może być tylko ucieczką i lewitowaniem.

Marzena - o dziwo to już rasowa artystka. Choć jej doświadczenia nie są jeszcze bogate, to jednak znakomicie, w krótkiej formie i prostym języku, wierszami trafia w sedno. Z humorem i dowcipem sięga do ludzkich przeżyć i na krańce świata. Choć - jak pisze - ma znamię Kaina na ciele Abla - doskonale dozuje uczucia względem ludzi i ich słabości. Bawi się sobą i nie myli się, że nie pisze wierszy, ale odczytuje je z gwiazd. Marzena - tak trzymać! - kurs na gwiazdy!

Dominik pisze piosenki i fascynuje go "co tam panie w polityce". Nie wznosi się jednak na wyżyny i nie dorównuje nawet śpiewogrom Ernesta Bryla. Cóż - próbować zawsze można, chodzi o to, by robić to coraz lepiej. Dominik sygnalizuje, że stać go na to, o czym rzeczywiście świadczy np. mądry utwór pt. "Piosenka z mostu dworcowego". Nie radzę jednak uprawiać weteraństwa. Od niego bardzo blisko do draństwa.

I wreszcie Jan. Wydaje się, że dysponuje pewnym doświadczeniem artystycznym, co w niektórych utworach daje znać o sobie - np. "Hodowca", "Chłopska miłość do ziemi" i "Głód". Utwory Jana odzwierciedlają przeżycia będące udziałem wielu ludzi. Brak jest jednak za niektórymi plastycznej wyobraźni poety, która aż się prosi. To, co cenne w jego wierszach, to niezgoda na szarzyznę dnia codziennego i leniwe próby ucieczki od niego - np. przez ćpanie, małżeństwo, udział w polityce, etc.

Wszystkie próby początkujących poetów, szczególnie Marzeny, sygnalizują, że można się po nich spodziewać kolejnych i lepszych propozycji artystycznych, pod warunkiem, że będą się kierować nie tylko wrażliwością, ale i uczuciem, rozumem oraz udoskonalą warsztat literacki, co zdobywa się pracą i lekturą utworów innych poetów.