W międzynarodowym ruchu esperanckim można wyróżnić dwie tendencje. Pierwsza traktuje esperanto jako narzędzie do unifikacji ludzkości. Druga uważa, że esperanto powinno bronić różnorodności świata stwarzając małym językom i kulturom szansę obrony przed wchłonięciem przez języki wielkich narodów. Międzynarodowy Komitet Wolności Etnicznych (IKEL) reprezentuje tę drugą opcję. Hasłem stowarzyszenia jest: "Etnizm zamiast szowinizmu, esperantyzm zamiast kosmopolityzmu, idee zamiast ideologii". IKEL powstał w 1978 r. w Barcelonie, ale aktualnie siedziba organizacji mieści w Eschweiler (Niemcy). Na czele Komitetu stoi Uwe Joachim Moritz. IKEL wydaje w języku esperanckim miesięcznik "Etnismo", będący prawdziwą kopalnią informacji o małych narodach.

INTERNACIA KOMITATO POR ETNAJ LIBERECOJ (IKEL)
MIĘDZYNARODOWY KOMITET WOLNOŚCI ETNICZNYCH

Działa w obronie praw grup etnicznych. Grupę etniczną stanowią ludzie spojeni wspólną historią, tradycją i kulturą, posługujący się odrębnym językiem.

IKEL działa na całym świecie:

• zbiera dane o historii, kulturze i aktualnej sytuacji danej grupy etnicznej i popularyzuje je przez informacje, publikacje, seminaria, prelekcje, manifestacje itp.;
• interweniuje przeciwko wszelkim przejawom dyskryminacji w stosunku do grupy etnicznej, we wszystkich instancjach;
• współpracuje z ruchami, instytucjami i znanymi osobistościami życia publicznego.

Działalność Komitetu pozostaje niezależna od ideologii, partii politycznych i religii. IKEL dąży do wprowadzenia międzynarodowego języka esperanto w kontaktach międzyetnicznych.

* * * * *

EÜROPA FEDERALISTA PARTIO
EUROPEJSKA PARTIA FEDERALISTYCZNA

EPP powstała w 1974r. w Genewie (Szwajcaria), istnieje również w Austrii, Francji, Hiszpanii, Niemczech, W. Brytanii i Włoszech. Dąży do zjednoczenia Europy na zasadzie państw samorządnych i niezależnych oraz uznania esperanta za język pomocniczy dla całego kontynentu.

Liderem Sekcji Polskiej EPP jest wiceprzewodniczący Warszawskiego Oddziału Polskiego Związku Esperantystów Wojciech Soczówka.

W programie Sekcji Polskiej dużo miejsca zajmuje ekologia. Dążenie to zostało sformułowane ogólnie jako: walka o zachowanie środowiska naturalnego Polski na szczeblu europejskim, pod hasłem: "Trucizny, dymy, ścieki - nie znają granic!" Program gospodarczy przewiduje szczegółowe rozwiązania: utworzenie Europejskiej Wspólnoty Socjalnej i Ochrony Środowiska.

W polityce rolnej:

• przestawienie rolnictwa na ekologiczne, bez chemii i trucizn;
• opieranie kupowania produktów bezpośrednio od rolnika i hodowcy;
• zakaz masowej hodowli zwierząt i drobiu, zakaz monokultur;
• popieranie drobnych gospodarstw ekologicznych.

* * * * *

TUTMONDE - Transnacia Movado
TUTMONDE - Ruch Transnarodowy

Jesteśmy organizacją esperancką (48 państw), która skupia ludzi aktywnych na rzecz Ziemi niemal we wszystkich dziedzinach życia społecznego; - mówi Marek Warmuz, szef Polskiej Delegacji TUTMONDE - także tych, którzy nie znają esperanta, ale popierają ideę zburzenia "murów" językowej wieży Babel przez wspólną mowę. Brak prostego, neutralnego, łatwego do nauczania języka utrudnia porozumiewanie się narodów i rozwiązywanie problemów o charakterze światowym, jak np. ekologia, pokój, nierównowaga gospodarcza, nadmierna wszechwładza banków i międzynarodowych przedsiębiorstw, błędny ekonomiczny system, który tworzy bezrobocie na niespotykaną dotąd skalę, prawa człowieka, a raczej ich nieprzestrzeganie, nadmierne zbrojenia i handel bronią, światowa demokracja, nacjonalizmy itd.

Współpraca i lansowane ostatnio przez polityków Partnerstwo dla Pokoju i Rozwoju Narodów są niemożliwe, w pełnym znaczeniu słowa "partnerstwo", bez uprzedniego rozwiązania problemu językowego i zniesienia hegemonii czy wręcz dyskryminacji językowej. Konieczny zatem jest Nowy Ład Światowy, który zagwarantuje ochronę ekologiczną Ziemi i zapewni każdemu godne życie - bo to człowiek jest najważniejszy i jego środowisko, a nie zysk i kapitał za wszelką cenę. TUTMONDE współpracuje ze wszystkimi ruchami o podobnych ideach, szczególnie z zielonymi i ekologicznymi, wydaje biuletyny, w Polsce: "Kunagadi" - po polsku i w esperanto. Wysyłając zamówienie i dołączając znaczek pocztowy, można bezpłatnie otrzymać egzemplarz próbny.

* * * * *

PARTIA RADYKALNA
RADIKALA PARTIO

Powstała we Włoszech - transnarodowa i transpartyjna - jest bazą dla dynamicznego rozwoju jej sekcji esperanckiej ERA (Esperanta Radikala Asocio).

Liderzy: Marco Panello, Emma Bonino, Ottavio Lavaggi, i Olivier Dupuis, zwracając się niedawno do esperantystów całego świata w imieniu swej partii, zapowiedzieli skierowanie apelu do parlamentarzystów, Wspólnot Europejskich i ONZ w sprawie przyjęcia i wprowadzenia esperanto jako ś w i a t o w e g o    j ę z y k a    p o m o c n i c z e g o . Podkreślono zagrożenia, jakie dla tożsamości kulturalnej krajów ubogich niesie z sobą ewentualność dominacji ze strony kraju bogatego, zasobnego w nowoczesną technikę. Zagrożenia te - ich zdaniem - mógłby zniwelować język neutralny, powszechnie pomocniczy, nośnik pokoju, tolerancji, e k o l o g i i i prawdziwej demokracji. Za ich słowami idą czyny: w Rzymie odbyła się udana manifestacja ("Esperanto dla UNESCO").

Biuletynem ERA jest "Translimen" ("Przez Granice"). Sama Partia Radykalna wydaje gazetę "Partia Nowa" w wielu językach, także polskim i esperanckim.

Planuje się m.in. esperancką demonstrację w Brukseli, wystawę "Esperanto" w siedzibie Parlamentu Europejskiego w Strasburgu lub Brukseli - tu zatrudniono już urzędnika ds. esperanto.

za: Mark Fettes w "Eventoj" nr 0051, 2.4.94

Adres:

* * * * *

ASOCIO DE VERDULOJ ESPERANTISTAJ (AVE)
ZWIĄZEK ESPERANCKICH ZIELONYCH

Założony 27.3.84 w Brukseli ma na celu związać w grupę "zielonych" znających esperanto i w ten sposób prezentować problemy ekologiczne innym esperantystom oraz wskazać ekologom świetne narzędzie porozumienia międzynarodowego - esperanto. Liczni Zieloni opracowują tyle różnych problemów, że nie są skłonni zajmować się esperanto, uczą się z niemałym wysiłkiem innych języków. Lecz nie są gotowi do poniesienia ryzyka wyuczenia się esperanta. Ryzyko jest takie, że "nikt" nie mówi w tym języku. Lecz AVE pokazuje,, że ten argument nie jest prawdą, a językowa wieża Babel, jaką był np. Szczyt Ziemi w Rio - Eko'92 pokazała ponad 400 ruchom ekologicznym z całego świata, że neutralny język pomocniczy jest natychmiast potrzebny wszelkim ruchom pozarządowym.

AVE wydaje miesięcznik "Aveno" o działalności związku.

* * * * *

ESPERANTO JUŻ W MUZYCE ROCKOWEJ

Przed 2 laty powstała w Niemczech grupa rockowa Tutmonda Muziko (Muzyka Całego Świata), która wydała już kasety i płytę kompaktową z tekstami w języku esperanckim. Wydaje się, że imię naszego języka przyciąga także muzyków rockowych nie znających go. Oto firma Earth-Beat wydała płytę kompaktową amerykańskiej kapeli Shadowfax,zatytułowaną"Esperanto". W towarzyszącej płycie nocie grupa tak motywuje swój wybór tytułu: "Esperanto jest uniwersalnym językiem, pomagającym przerwać międzykulturowe bariery i ułatwiającym komunikację między ludami świata". Shadowfax gra dla tego samego celu, przekraczając bariery i łącząc rytmy i melodie licznych muzycznych kultur. Tak jak muzyka i sztuki plastyczne są zrozumiałe dla wszystkich narodów, tak esperanto w dziedzinie słowa łączy narody w ludzkość "bez językowych barier".

* * * * *

zebrali i opracowali: