| Strona główna |
Zarzuty niszczenia poł
udniowoamerykanskiego lasu tropikalnego kieruje się często pod adresem spółek zajmujących się wyrębem oraz producentów drewna. Przedstawia się ich jako krótkowzrocznych amatorów zysków, niszczących olbrzymie połacie lasu bez zważania na konsekwencje ekologiczne.Ale ta ocena jest nieuczciwa, ponieważ wiele przypadków destrukcji tego lasu pojawiło się w wyniku rządowych bodźców. O ile drwale trzymają siekierę, rządy skutecznie im za to płacą.
Nierozważne lekceważenie przyszłości, tak często przypisywane firmom zajmującym się wyrębem, byłoby dla nich marnym interesem. Normalnie drewno traktuje się jak plon, który ma być zebrany, ale nie zniszczony w kilka lat. Gdzie byłby handlowy sens w pustoszeniu przyszłego źródła dochodów?
Rolnicy zwykle nie nadużywają swej ziemi tak, by ją wyjałowić, dlaczego więc spółka drzewna miałaby traktować swój kapitał w drzewach w tak irracjonalny sposób? Handel drewnem stosuje się do reguł zrównoważonego (sustainable) zbierania plonów, przy którym wycina się dojrzałe drzewa, ale młode pozostawia się, by zapewnić ciągłą żywotność lasu.
Brazylia
Brazylijski las tropikalny wycinany jest, by oczyścić drogę dla rancz i farm, ale normalnie teren ten byłby dla rolnictwa mał
o atrakcyjny handlowo. Gleba amazonska nie jest odpowiednia dla permanentnej uprawy, a w innych częściach tego kraju jest wiele lepszej ziemi.W rzeczywistości brazylijski rząd bezmyślnie dotuje niszczenie lasu. Studium opublikowane w zeszłym roku1) przez Bank światowy ujawniło, że ukryta dotacja Brazylii dla rancz hodowlanych zastępujących las tropikalny wyniosła od 1975 do 1986r. 1 bln ą. Dotacja ta wzięła się z następującej głupiej polityki:
. rolnictwo jest opodatkowane dużo łagodniej niż inne rodzaje biznesu, tak że wielu biznesmenów szuka ziemi uprawnej tworzonej w wyniku wylesiania, aby skorzystać na tym złagodzeniu;
. od nie użytkowanej ziemi pobierany jest podatek gruntowy, ale w przypadku ziemi używanej na uprawę lub pastwisko redukuje się go maksymalnie o 90%, tak że wycinanie drzew daje na tym podatku zaoszczędzić;
. do 75% kosztów inwestycji w ranczo może być wynagrodzone rządowymi kredytami podatkowymi, co czyni utrzymywanie rancza dużo bardziej zyskownym;
. dodatkową zachętą jest wysoka inflacja, bo ziemia stała się w stosunku do gotówki bezpieczną inwestycją.
Międzynarodowe organizacje także pomogły sfinansować szkodliwe dla środowiska projekty w Brazylii. Międzynarodowy Fundusz Walutowy zapłacił częściowo za Polonoroesta Plan, mający na celu przystosowanie do użytku drobnych farmerów 100 tys. mil2 lasu tropikalnego. Bank światowy finansuje budowę 900-milowej autostrady BR-364, przecinającej ten las.
Błędem byłoby sugerowanie, że Brazylia jest wyjątkiem. Szereg rządów w krajach rozwiniętych, głoszących frazesy o zielonej polityce, zaangażowało się w niszczenie lasów.
usa
W Stanach Zjednoczonych częścią tego problemu jest fakt, że instytucje rządowe często wydają się iść ręka w rękę z grupami interesu. O Biurze Zarządu Ziemią (Bureau of Land Management) mówi się czasami jako o "Biurze Hodowli i Górnictwa" (Bureau of Livestock and Mining). Spółki mogą uzyskać rządowe poparcie w drodze lobbyingu, podczas gdy koszty płacone przez środowisko i podatnika są bardziej rozrzedzone i dlatego mniej bezpośrednio oczywiste.
Jedną z praktyk zarządzonych przez blm jest chaining, polegający na wyrywaniu drzew ł
ancuchem (chain) rozciągniętym pomiędzy dwoma traktorami. Chaining jest sposobem oczyszczania ziemi na pastwisko dla bydła, ale jest również szkodliwy dla lokalnego środowiska. blm zastosowało to na ponad milionie akrów lasu.Drugim co do wielkości zarządcą gruntów w Stanach Zjednoczonych jest Służba Leśna (US Forest Service). John Baden, wolnorynkowy działacz ekologiczny, określił ją jako
największą na świecie uspołecznioną spółkę budowy dróg, ze względu na jej skłonność do kładzenia przez lasy dróg. Nadzorowała ona budowę ponad 340 tys. mil dróg, co stanowi 8-krotną długość międzystanowego systemu autostrad.US Forest Service dotuje bezpośrednio wycinanie Parku Narodowego Tongass na Alasce, jednej z ostatnich puszcz strefy umiarkowanej na świecie. Dotacje pokrywają 98% kosztu wycinki tego lasu i bez tego rządowego poparcia zaangażowane w nią spółki po prostu zbankrutowałyby lub wycofały się.
inne przykłady
W innych częściach świata wycinanie lasów jest popierane lub dotowane jako środek
tworzenia nowych miejsc pracy. Rząd szwedzki wymaga od właścicieli prywatnych lasów wycięcia co najmniej połowy drzew w dojrzałym wieku.W Finlandii rząd używa w celu spowodowania wycinki lasów zachęt
podatkowych. Rząd Ontario oferuje tym, którzy przystąpią do Woodlot Improvement Plan darmowe porady, usługi i ulgi podatkowe. Znów polityczne korzyści dotowania miejsc pracy są skoncentrowane i oczywiste, ale koszty ekologiczne są rozproszone i długoterminowe.
(c) 1990: Libertarian Alliance
Nicholas Elliott
Przedruk za zezw. Libertarian Alliance
ż
25 Chapter Chambers, Esterbrooke Street, London SW1P 4NN, Wielka BrytaniaPoglądy przedstawione w tekście są poglądami autora, niekoniecznie poglądami Libertarian Alliance, jego Komitetu, Rady Doradczej czy subskrybentów.
tł
um. Jacek Sierpinski1) Tj. w 1989r. (przyp. tłum.)