LETS (CZ. 4)

UMOWA CZłONKOWSKA

(Opracowanie na podstawie zalecanego w Wielkiej Brytanii modelu umowy członkowskiej: Janusz Reichel).

letsystem jest zbudowany w oparciu o porozumienie pomiedzy członkami systemu. Aby wzbudzić wieksze zaufanie, owo porozumienie poreczane jest w umowie członkowskiej lub/i w konstytucji systemu. Umowa członkowska powinna w sposób wyraźny precyzować to porozumienie, a jej kopie powinny być dostepne dla ka?dego, kto właśnie przystepuje do lets.

Oto przykład tekstu umowy członkowskiej:

UMOWA CZłONKOWSKA

1. lets jest niedochodowym (non-profit), dobrowolnym stowarzyszeniem lub klubem, którego reprezentacje stanowi Zarząd (Rada... - nazwy mogą być ró?ne), który działa w imieniu członków lets.

2. lets udziela informacji, dzieki którym członkowie mogą wymieniać dobra i usługi oraz prowadzi ewidencje transakcji systemu na kontach uczestników.

3. Członkowie lets wyra?ają zgode, aby informacje dostarczane przez nich były przechowywane w pamieci komputera (jeśli oczywiście system korzysta z komputerowej ksiegowości) i dostarczane innym członkom systemu w zale?ności od potrzeb wymiany.

4. Jednostką lokalnej waluty jest ............. (nazwa tej jednostki). Jest ona ekwiwalentem ................ (np. 1zł lub 1 godziny pracy).

5. Wyłącznie za potwierdzeniem posiadacza konta mo?na dokonać przelewu pieniedzy z jego konta na konto innego uczestnika systemu.

6. Pieniedzy nie składa sie w depozyt ani nie emituje - waluta lets jest jedynie informacją na kontach uczestników systemu. Członkowie mogą dokonywać transakcji płacąc walutą systemu lub płacąc w cześci gotówką, a w cześci w jednostkach lets - ewidencji podlega wówczas tylko przepływ wewnetrznej waluty systemu.

7. Wszystkie konta startują od zera. Mo?na wydawać pieniądze, których sie nie zarobiło (tzn. zaciągać kredyt). Wysokość kredytu mo?e być ograniczona (np. za porozumieniem wszystkich członków systemu czy przez Zarząd).

8. Nie ma obowiązku dokonywania transakcji. Przed opuszczeniem systemu członek lets jest zobowiązany do wyrównania wszystkich swoich zaległych zobowiązań (czyli do zbilansowania swojego konta na zero).

9. Ka?dy członek systemu ma prawo znać bilans i obroty z konta innego członka systemu. Zarząd mo?e równie? od czasu do czasu zdecydować o publikacji bilansów i obrotów uwidocznionych na wszystkich kontach.

10. Od kwot uwidocznionych na kontach nie pobiera sie odsetek. Zarząd jest upowa?niony do nało?enia opłat za przyłączenie do lets lub kontynuowanie członkostwa (w jednostkach lokalnej waluty lub w walucie obowiązującej) stosownie do kosztów ponoszonych na obsługe systemu, lub do ściągania op3at za poszczególne usługi z kont uczestników w wysokości ustalonej z wszystkimi członkami.

11. Administrator systemu mo?e odmówić zewidencjonowania transakcji uznanej za nieodpowiednią np. ze wzgledów prawnych.

12. --adna gwarancja czy poreczenie dotyczące wartości, warunków czy jakości usług i innych przedmiotów transakcji nie wynika z ofert zamieszczanych przez członków lets. letsystem publikuje liste towarów i usług, lecz nie mo?e brać odpowiedzialności za rzeczywiste dobra i usługi wymienione w ofercie.

13. Członkowie lets są osobiście odpowiedzialni za swoje zobowiązania podatkowe. letsystem nie ma upowa?nienia ani obowiązku składać sprawozdania przed władzami podatkowymi lub ściągać podatki w ich imieniu.

14. Członkowie lets mają prawo (i zalecane jest z niego korzystać) uczestniczyć w ka?dym zebraniu Zarządu i w podejmowaniu decyzji. Członkowie mają prawo odwoływać sie od decyzji Zarządu (np. do walnego zebrania członków, czy ciała w rodzaju Komisji Rewizyjnej).

15. Zarząd mo?e działać w imieniu społeczności członków oraz ?ądać wyjaśnień i zadośćuczynienia od osoby, której aktywność stoi w sprzeczności z interesem członków systemu. Zarząd, po konsultacji z członkami lets, w uzasadnionym przypadku mo?e zawiesić członkostwo takiej osoby lub w ostateczności usun1a z listy członków systemu. Mo?e tak?e w wyjątkowych warunkach odmówić wpisania na liste członków lets osobie ubiegającej sie o członkostwo.

16. Członkowie lets wyra?ają zgode na warunki zawarte w tej umowie (i/lub w konstytucji systemu).

Oczywiście konkretny kształt takiej umowy mo?e zostać wypracowany wspólnie przez członków nowo powstającego systemu lets i mo?e ró?nić sie od zaproponowanej wy?ej wersji.

Studiując historie systemów: lets, którym sie nie udało, tak?e mo?emy sie czegoś nauczyć.

HISTORIA LETS100 W KANADZIE

System lets100 zaczął swą działalność w latach recesji, tak wiec był wielkim dobrodziejstwem dla wszystkich tych, którzy nie mogli wówczas sprzedać swoich dóbr i usług za konwencjonalne pieniądze. Jednak od początku borykał sie z wieloma trudnościami. Zało?ony został w centrum handlowym 100 Mile House rozległego obszaru, na którym w du?ym od siebie oddaleniu mieszka około 18000 osób. Początkowa reklama systemu przyciągneła tylko około 0,05% populacji regionu, a ci, którzy sie przyłączyli do systemu mieli ogromne trudności z dokonywaniem transakcji, gdy? zdarzało sie i to nierzadko, ?e aby transakcja doszła do skutku, trzeba było pokonać 20-50 kilometrów. Nigdy te? nie było zbyt bogatej oferty dóbr i usług. Gdy nastąpił okres ogólnej prosperity, ludzie znów zyskali mo?ność wymiany swoich towarów i usług za gotówke i mniej byli skłonni korzystać z dobrodziejstw lets. W tym te? czasie niektórzy członkowie lets100 wyprowadzili sie poza obszar działania systemu. Handel powoli zamierał i w końcu ustał.

Z historii systemu lets100ynie kilka nauk. Mo?na zauwa?yć, ?e lets jest potencjalnym narzedziem na o?ywienie gospodarki lokalnej, która została dotknieta ogólną recesją. Lecz lets jest tylko narzedziem i o jego zaletach i bogactwie stanowią ludzie, którzy go współtworzą oraz to, co mają oni do zaoferowania członkom swojej społeczności. Kolejna obserwacja to praktyczna konieczność zakładania systemu na nie-za-rozległym obszarze, gdy? odległość miedzy uczestnikami systemu utrudnia bądź uniemo?liwia zawieranie transakcji. Warto inicjować działanie systemu w oparciu o grupe ludzi, która ju? przedtem wchodziła ze sobą w jakieś relacje gosparcze bądź sąsiedzkie. Nowych członków mo?na zdobywać np. dzieki otwartym dniom targowym systemu, podczas których wszyscy oferujący i potrzebujący mogą spotkać sie "twarzą w twarz" - osoby spoza systemu mogą wówczas przyjrzeć sie, jak on działa i porozmawiać z jego uczestnikami.

(Na podstawie listu do autora od Wrendy Hamblin z 22.7.94)

Janusz Reichel

 

BARDZO KRóTKA HISTORIA letąhawaii

letąhawaii rozpoczeło swe funkcjonowanie 16.6.1987r. System zainicjował Colin Mallard, który wcześniej pracował z Michaelem Lintonem, pomysłodawcą lets w Kanadzie. Colin zaprosił do współpracy niedawno przybyłego na Hawaje Normana Smitha, by ten wykonywał niezbedne dla działania systemu prace na swoim komputerze. Sam zaś zajął sie reklamowaniem letąhawaii i pozyskiwaniem nowych członków. Zaczeło sie od spotkań 5 do 7 osób. Do końca trzeciego miesiąca było ju? 23 członków. Wiele osób, które słyszało o systemie, uwa?ało, ?e jest to wspaniały pomysł, ale nie przystepowali do niego Inni zaś zgłaszali akces i nie korzystali z systemu (nie zawierali transakcji). System zakończył swoje działanie w październiku 1987r., czyli po około czterech miesiącach od chwili startu. Z powodu wyjazdu Colina systematycznie podupadał, gdy? nie znalazł sie nikt, kto potrafiłby przejąć na siebie pozyskiwanie nowych członków. Norman Smith zastrzegł wcześnej, ?e nie jest przygotowany, aby pomagać Colinowi w tej cześci zadań związanych z prowadzeniem systemu.

Przykład letąhawaii świadczy o roli, jaką pełnią osoby, dzieki entuzjazmowi i aktywności których lets zaczyna działać i zdobywać nowych członków. Brak takich osób mo?e spowodować powolne zamieranie transakcji systemu i w końcu zaprzestanie jego działania.

(Na podstawie listu do autora od Normana i Annan Smith z 18.9.94)

Janusz Reichel

Autor prosi aby przysyłać mu kopie przedruków jego artykułów:

Janusz Reichel

ż Katedra Filozofii Ekologicznej

Piotrkowska 266

90-361 łódź