"Zielone Brygady. Pismo Ekologów" nr 4 (82), Kwiecień '96
SPERMA DLA UKRAINY
W następstwie katastrofy czarnobylskiej Ukraina ma obecnie najwyższy na świecie wskaźnik bezpłodności. Jeśli do tego dodać, że od pięciu lat liczba zgonów jest większa od liczby narodzin, to sytuacja staje się poważna. W związku z tym na Ukrainie ma powstać pierwszy nowoczesny bank spermy i klinika inseminacji. Pomagają w tym Amerykanie. Mają dostarczyć sprzęt i przeszkolić fachowców. To za 2,5 mln dolarów. Za darmo natomiast chcą dostarczyć spermę. Czy Ukraina przyjmie ten dar? Tego jeszcze nie wiadomo, ale przedstawiciele służby zdrowia z góry wykluczyli przyjmowanie spermy i jajeczek od dawców ukraińskich z obawy, iż ich materiał genetyczny mógł zostać uszkodzony przez radiację.
4Na pomoc Ukrainie, "Gazeta Krakowska" z 19.2.96 s.5.
ATOMÓWKA NIESTRATEGICZNA
-- Jeśli rozbije się samolot, zginie sto kilkadziesiąt osób. Jeśli będzie katastrofa kolejowa - to nawet kilkaset. A jeśli, nie daj Boże, nastąpi awaria elektrowni atomowej - ucierpią całe państwa i pokolenia. Dlaczego więc litewskie lotnictwo i koleje mają status strategiczny, a Ignalina nie ma? -- zauważa Vaidas Garbonis, szekadr litewskiej elektrowni atomowej w Ignalinie.
4Maja Narbutt, Przecieki z Ignaliny, "Rzeczpospolita" z 22.9.95 s.7.
LITWA SZUKA MIEJSCA
Litewska elektrownia atomowa w Ignalinie pracuje nie od dziś. Ale dopiero teraz Litwa szuka miejsca na wybudowanie głębokiego składowiska na wypalone paliwo.
A jak nie znajdzie?
4"Rzeczpospolita" z 6.10.95 s.26.
ODPADY MOGą POCZEKAĆ
Profesor Jerzy Niewodniczański, prezes Państwowej Agencji Atomistyki, mówiąc o składowaniu odpadów radioaktywnych stwierdził (w 1995 roku), że dla ignalińskiej elektrowni będzie to problem za 50 lat, czyli - obliczmy - w 2045 roku.
Tymczasem.
Ignalinę powinno się zamknąć przed rokiem 2010. Tak przewiduje jej projekt techniczny.
4"Rzeczpospolita" z 6.10.95 (s. 26) oraz z 22.9.95 (s.7).
13 TYSIĘCY TON
13 tysięcy ton odpadów radioaktywnych w postaci wypalonego paliwa produkują rocznie wszystkie reaktory jądrowe na świecie.
4 "Rzeczpospolita" z 6.10.95 s.26.
OŚWIADCZENIE
RZąDU SZWEDZKIEGO
W 1980 roku w referendum Szwedzi zadecydowali, że zlikwidują u siebie energetykę jądrową, a potem parlament ustalił, że stanie się to do roku 2010. Ostatnio rząd szwedzki oświadczył, że zamykanie 12 szwedzkich reaktorów atomowych powinno się rozpocząć jeszcze przed wyborami w 1998 roku.
4 "Gazeta Wyborcza - The Wall Street Journal Europe" z 4.3.96 s.2.
ŚWIECąCE PUSTKAMI
AUTOSTRADY
Autostrady w Meksyku świecą pustkami, bo są za drogie. Na przykład - na jednej z tras przejeżdża dziennie najwyżej trzy tysiące samochodów zamiast planowanych dziesięciu tysięcy, na innej zaś częściej można spotkać więcej sępów i rowerzystów, niż samochodów.
4"Gazeta Wyborcza" z 5.3.96 s.17.
NAUKOWE KORZYŚCI
AUTOSTRADOWE
Siedmiuset (!) naukowców i innych specjalistów od inżynierii lądowej zebrało się we wrześniu ubiegłego roku w Krynicy na Konferencji Naukowej Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, czyli tego samego komitetu PAN, który w 1983 roku opowiedział się w ekspertyzie za kontynuowaniem budowy zapory w Czorsztynie. Nie o czorsztyńską ani żadną inną zaporę tym razem jednak chodziło, a o autostrady. Zgromadzeni na Konferencji naukowcy zauważyli, że przejęcie międzynarodowego ruchu tranzytowego, ożywienie gospodarcze, poprawa bezpieczeństwa na drogach i rozwój komunikacji w Polsce to tylko niektóre korzyści z budowy autostrad.
Brzmi to bardzo korzystnie. Tylko dlaczego o stratach nie ma ani słowa? A także o korzyściach (projekty, ekspertyzy), jakie z budowy autostrad konferujący naukowcy i inni specjaliści od inżynierii lądowej sami mieć mogą?
4 Autostrady dolarów, Krakowski dodatek do "Gazety Wyborczej" z 20.9.95 s.2.
EKO-MEKSYK
W Meksyku-państwie są płatne autostrady. W Meksyku-mieście są slumsy i smog. W slumsach żyje 1/3 mieszkańców, a smog bywa taki, że zamyka się szkoły, przedszkola i żłobki, a ludzie starsi i dzieci nie powinny wychodzić z domu. Z powodu zanieczyszczenia powietrza choruje, według danych oficjalnych, ponad milion osób. Władze Meksyku zamierzają (kosztem 13,3 mld dolarów) ograniczyć zanieczyszczenia powietrza o 35-50%. Meksykańskie media przypominają jednak, że w ostatnich dziesięciu latach władze inicjowały wiele programów ochrony środowiska. Żaden nie dał pozytywnych rezultatów. Wiele pieniędzy przeznaczonych na ratowanie środowiska zmarnowano lub rozkradziono.
Czy taki "ekomeksyk" jest tylko w Meksyku?
4 Mirosław Banasiak, Metropolia się dusi od spalin, "Gazeta Wyborcza" z 13.3.96 s.7.
PROTEST Z GŁOWĄ
Liczący 7 tysięcy członków północnofilipiński szczep Bughalot zagroził, że jeśli dojdzie do planowanej budowy tamy na jego ziemiach, wojownicy znów zaczną polować na ludzkie głowy, mimo że zrezygnowali z tego przed 50 laty.
Zdaniem rzecznika szczepu budowa oznaczałaby konieczność likwidacji 14 wiosek Bughalotów. (...) Filipińscy księża katoliccy ostrzegają, że tama stanowi dla tubylców zagrożenie pod względem ekologicznym, społecznym i gospodarczym.
W obronie własnego domu nie ma żartów. Można więc powiedzieć, że szczep Bughalotów protestuje z głową.
4 Polecą głowy za tamę?, "Gazeta Wyborcza" z 5.5.96 s.17.
RZEKI BEZ TAM
W Szwecji politycy obiecują, że na żadnej szwedzkiej rzece nie stanie już tama.
Jak widać w Szwecji politycy lubią rzeki. A w Polsce? W Polsce nie ta kultura. Polscy politycy lubią beton. Dam przykład. 3 października ubiegłego roku na zaproszenie krakowskiego "Hydrotrestu" (firmy regulującej rzeki i budującej zapory, między innymi w Czorsztynie) na budowie zapory w Świnnej Porębie gościł kandydujący na prezydenta Jacek Kuroń, który stwierdził, że w budownictwie widzi siłę napędową gospodarki.
4 "Gazeta Wyborcza - The Wall Street Journal Europe" z 4.3.96 s.2 oraz "Dziennik Polski" z 4.10.95 s.3.
KWAŚNIEWSKI
ZNA HISZPAŃSKI?
-- Od początku chodziło o sposobność zrobienia ogromnych interesów budowlanych i spekulacje na tym terenie. O skutkach ekologicznych nikt nie pomyślał. Doprowadzono rejon do ekologicznej katastrofy. Obywatele będą płacić za te inwestycje jeszcze w przyszłym stuleciu -- tak o zakończonych niedawno w Sierra Nevada mistrzostwach świata w konkurencjach alpejskich powiedział poseł Partii Zielonych Alvaro Martinez.
W hiszpańskiej prasie ukazały się artykuły o wiele mówiących tytułach - Góra krzyczy: nie czy Sierra Kaputto. Może popierający pomysł zimowych igrzysk olimpijskich w Zakopanem prezydent Kwaśniewski by sobie te artykuły przeczytał? Podobno zna języki.
4 Budowla faraona, "Gazeta Wyborcza" z 15.2.96 s.23.
KWAŚNIEWSKI WSPÓŁCZUJĄCY
Na listę "Sławnych współczujących" wpisał się Aleksander Kwaśniewski.
-- Mamy poparcie najwyższego dostojnika państwowego w naszym kraju. Warto, by wszyscy mieli świadomość, jak duży jest to sukces nas wszystkich (!) -- cieszy się i raduje na łamach ZB Martin Eden, autor raportów Frontu Wyzwolenia Zwierząt.
Powody do radości mają też wędkarze. Na łamach "Wiadomości Wędkarskich" Kwaśniewski zapowiedział, że obejmie swym patronatem honorowym jedne z ogólnopolskich zawodów wędkarskich.
-- Wędkarstwo jest zajęciem mało stresującym -- powiedział "sławny współczujący" prezydent Kwaśniewski.
A co na to powiedzą obrońcy zwierząt? Bo ryby nie powiedziały nic. Jak to ryby.
4 ZB 2/96 s.71 i "Wiadomości Wędkarskie" 1/96 s.72.
13 x Stanisław Zubek
Kraków, 15.3.96
P.S. We wszystkich powyższych tekstach cytaty wyróżnione są odrębną czcionką a źródła cytatów (i informacji) podane zostały bezpośrednio pod każdym tekstem.
PROTESTY PRZECIW
POLITYCE NUKLEARNEJ
W październiku także w Los Angeles protestowano przeciw francuskim próbom nuklearnym. W międzynarodowej demonstracji wzięło udział m.in. kilkunastu Francuzów i 2 Polaków.
Do manifestacji przyłączyło się także kilku nazistów, rozdających swoje, odmienne ulotki. Ponieważ jednak za wyjątkiem policji nikt się nimi nie interesował, po 10 min. poszli sobie.
Demonstracja została opisana w obszernych artykułach przez "Los Angeles Times" i "Press Telegram".
KAMPANIA Z NADZIEJą
El Dorado Park to czysty, zielony obszar, na którym zwierzęta żyją prawie jak na wolności. Jest to też miejsce wypoczynku Long Beach. Ostatnio władze zaakceptowały plan budowy stadionu, a przy nim kawiarni i centrów handlowych, które przyniosą miastu dodatkowy dochód. Burmistrz Long Beach nie widzi zagrożenia, ponieważ zostanie zachowana część parku, na której żyją zwierzęta.
Powstał komitet obrony parku, który działa lokalnie, ogranizując spotkania informacyjne, sprzedając cegiełki i angażując się (lub nie) w kampanie wyborcze kandydatów do lokalnych władz. Trwająca kampania przedwyborcza mu sprzyja. Jeżeli komitet zdobędzie poparcie kandydatów, doprowadzi do uchwalenia lokalnej ustawy o ochronie parków, co oznacza zachowanie El Dorado w obecnym stanie. Jeśli nie - park czeka los byłego Hilton Park w Los Angeles, gdzie teraz jest parking...
TRAMWAJE W LONG BEACH
Long Beach to zapchane samochodami miasto, gdzie - wedle powszechnej opinii - za wiele już autostrad. Niestety, wciąż buduje się nowe, w czym przeszkadzają protesty mieszkańców. Równolegle jednak postanowiono eksperymentalnie uruchomić linię miejskiej kolejki elektrycznej. Eksperyment się powiódł, więc uruchamia się nowe linie, obudowane przykolejkowymi parkingami. Wedle planów, ma to ograniczyć emisję spalin do atmosfery i to jeszcze przed 2000 r.
DOBRY PRZYKłAD
Oto fragment z książki Historia Ameryki, przeznaczonej dla szkół średnich w USA. 22.4.90 ponad 100.000 ludzi uczestniczyło w Dniu Ziemi w Lincoln Park w Chicago (...) Po raz 20. zwrócono uwagę na zagrożenia Ziemi (...) L.Brown (główny organizator) powiedział: "Widzimy ludzką ekspresję wspierającą ideę ocalenia Planety. Jest to największa demonstracja, jaką kiedykolwiek widział świat - 200 milionów razem na całym globie." Mówiono o przyczynach i skutkach zatrucia rzek i oceanów, o truciznach w atmosferze, śmieciach bez miejsca na nie. W książce pisze się też o niektórych skutkach szkodliwej dla ekosystemu ekonomii amerykańskiej (!). Na koniec zachęca się do tworzenia własnych koncepcji ochrony Ziemi i podaje się, gdzie szukać informacji na ten temat. Przyznam się, że taką notkę w oficjalnym podręczniku widzę po raz pierwszy - ale wiem też, że mało jeszcze widziałem i mam nadzieję zobaczyć więcej...
4 Przemek Sobański z Kalifornii
WIEśCI Z BYTOMIA
7 marca br. na Międzynarodowych Targach Ekologicznych INTERECO '96 Bytom otrzymał pierwszą nagrodę w konkursie o "Najlepsze wdrażanie rozwiązań ochrony środowiska zrealizowane przez samorząd terytorialny w województwie katowickim w okresie 1990-1996 w kategorii ochrona powietrza".
= = =
Bytomska rada miejska negatywnie oceniła projekt przebiegu autostrady A-1 przez miasto. W opinii Wydziału Architektury Urzędu Miejskiego stwierdzono: Autostrada jest elementem zagospodarowania przestrzennego, który narusza harmonijny rozwój dzielnic Sucha Góra i Stolarzowice, traktowanych jako zaplecze mieszkaniowe miasta oraz północny kompleks lasów ochronnych. Trasa autostrady przecina cenny przyrodniczo leśny rezerwat "Segiet" w sposób praktycznie go eliminujący.
= = =
Zarząd Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami oraz zwykli miłośnicy zwierząt zanegowali stanowisko Urzędu Miejskiego w Bytomiu w sprawie bezdomnych zwierząt. UM, miast prowadzić rozbudowę miejskiego schroniska woli przewozić zwierzęta do przepełnionego schroniska w Zabrzu-Bielszowicach. Fundusze na przewóz zwierząt mogłyby iść na rozbudowę placówki w Bytomiu, która nawet w tej chwili posiada lepsze warunki bytowe dla zwierząt, niż Zabrze. Bytomskie schronisko egzystuje teraz przede wszystkim dzięki sponsorom, np. firmie WEST-Serwis, która zapewnia bezpłatną opiekę lekarsko-weterynaryjną. Władze miejskie udzieliły w grudniu '95 tylko jednorazowej pomocy w wysokości 1500 zł. Schronisko czeka więc na konkretną pomoc władz miasta, których los bezdomnych zwierzaków widać niezbyt obchodzi.
= = =
Trwa batalia o ściągnięcie zaległych kwot za zatruwanie środowiska przez zlikwidowaną hutę "Bobrek". Utworzone na jej miejsce spółki nie wywiązują się z zadań zaprzestania emisji zanieczyszczeń powietrza. Prezydent Bytomia daje "hucie" jeszcze jedną szansę, jednakże jej istnienie (huty) pozostaje pod dużym znakiem zapytania.
4 "Życie Bytomskie" 11/96
4 Rafał Gawlik
Chorzowska 2/3B, 41-910 Bytom 10
tel. 182-83-79
ŚWIEżA KREW
W TOWARZYSTWIE OPIEKI
NAD ZWIERZĘTAMI!
15.3 tego roku mysłowicka grupa Frontu Wyzwolenia Zwierząt oficjalnie weszła w szeregi Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami, stając się oddziałem TOZ "Fauna" z Rudy Śląskiej. To zrzeszenie się było podyktowane koniecznością uprofesjonalnienia prowadzonych działań. Praca w TOZ daje szersze możliwości prawne, które mamy nadzieję wykorzystać z pożytkiem dla naszych dwu i czteronożnych przyjaciół. Kontakt grupy pozostaje ten sam. Wszyscy szczęśliwi bardzo Was pozdrawiamy!
Adaś Rygioł
Kontakt
TOZ "Fauna"/grupa mysłowicka FWZ
/ 66,
41-400 Mysłowice
tel. 0-32/122-53-94 (grzecznościowy, po 2000)
(+ znaczek zwrotny)
OGRZEWANIE RYBNIKA
W PRZEDDZIEŃ ZMIANY
W dniach 23-25.2.96 została zorganizowana w Teatrze Ziemi Rybnickiej wystawa o tytule Alternatywne źródła ciepła. Organizatorem był Zarząd Miasta.
W wystawie wzięło udział 20 firm, wystawiając na pokaz rozmaite produkty, od tak prostych, jak brykiety ekologiczne, po skomplikowane piece i grzejniki elektryczne lub gazowe. Można było zobaczyć wyroby zarówno firm polskich, jak i zachodnich. Ceny urządzeń i montażu dosyć wysokie, ale po podliczeniu kosztów eksploatacyjnych zwyczajnych, węglowych czy mułowych pieców okazuje się, że są one konkurencyjne względem konwencjonalnych, a koszt zakupu zwraca się w eksploatacji. I, co najważniejsze, przez taki sprawunek sami możemy pomóc przyrodzie. Ale, jak zawsze, przeszkodą jest kasa.
Miasto Rybnik planuje uruchomienie specjalnych kredytów dla ludzi, którzy zdecydują się na zakup tych urządzeń i zmianę systemu ogrzewania na bardziej przyjazny dla środowiska naturalnego. Może skłoni to ludzi do zastanowienia się, czy warto dalej truć się tak, jak do tej pory. Ponadto Bank Ochrony Środowiska uruchomił tanie kredyty na inwestycje i roboty proekologiczne oraz energooszczędne. Konkretnie chodzi o przebudowę opalanej węglem instalacji CO na kocioł gazowy, olejowy lub elektryczny, wymianę grzejników etc.
Akcja ta była szeroko reklamowana. Zdziwiłem się dosyć sporą frekwencją osób zainteresowanych tą sprawą. Nowe rozwiązania technologiczne mogą potężnie wpłynąć na czystość środowiska. Ale najpierw trzeba przekonać ludzi o potrzebie ochrony tego, co nas otacza, a czego nie dostrzegamy (lub nie chcemy dostrzec).
Bardzo cieszy, że ktoś z Zarządu Miasta dostrzegł wreszcie problem zagrożenia zanieczyszczeniami (chociaż niemałą rolę mają w tym chyba też pieniądze, które firmy chcą zbić na tej reklamie, jaką zrobiła im ta wystawa). Słowem, impreza udana i pożyteczna. Oby zaowocowała.
Irek
W SYCOWIE
Wyjaśniła się, już chyba do końca sprawa z parkiem w Sycowie. Otóż okazało się (po rozmowie zaangażowanych w sprawę sycowiaków ze "starymi" ekologami z SGE), że wszystko, co można było w tej sprawie osiągnąć - zostało osiągnięte. Udało się uratować najwartościowsze ekologicznie części parku, nie udało się natomiast przez te parę ładnych lat uzyskać z postpezetpeerowskimi władzami miasta porozumienia w sprawie ochrony parku przed wpływami urbanizacyjnymi. Więc to już rzeczywiście koniec sporu miasta z ekologami. Ogromne podziękowania dla Sycowskiej Grupy Ekologicznej za to, co osiągnęli ciężką i mozolną pracą. Sami określili ją na czwórkę - nie śmię z tą oceną polemizować...
Igor
BAL EKO-MUMINKOWY
19.1.96 w czytelni SP 16 w Szczecinie odbył się bal eko-muminkowy. Celem spotkania było przybliżenie uczniom naszej szkoły ekologicznego stylu życia. Uroczystego otwarcia balu dokonał poeta i plastyk, Witold Szczepaniec, którego poezję ekologiczną usłyszeliśmy w części artystycznej. Najbardziej podobał się wszystkim wiersz poety Drzewa wy moje.
Zespół teatralny, działający przy czytelni, przedstawił eko-bajkę Czarodziejskie ziarenka. Inscenizacja uświadomiła dzieciom, jakim dobrodziejstwem jest sadzenie lasów i dbanie o przyrodę.
Na balu obowiązywał zielony strój, gdyż kolor zielony jest zgodny z naturą, z którą powinniśmy żyć w harmonii. Panna Migotka apelowała w swoim referacie, aby stać się zielonymi także w działaniu. Paszczak-detektyw sprawdzał, czy w oczkach przyniesionych na bal przez dzieci nie ma szkodliwych dla zdrowia substancji. Czytanie etykiet pozwoliło nam poznać dokładniej zawartość różnych produktów i podyskutować o wpływie na nasze zdrowie niektórych dodatków do żywności.
Na balu słodycze zastąpiliśmy owocami, orzechami i sokami. Zamiast jednorazowych opakowań papierowych użyliśmy trwałych naczyń i bawełnianych serwetek, co było lepszą alternatywą dla środowiska.
Można też było obejrzeć wystawę prac plastycznych nt. Najciekawsze rośliny Paszczaka-botanika, a także wystawę książek i czasopism ekologicznych. Numer ZB z artykułem o McDonaldzie wzbudził duże zainteresowanie. Listę decyzji, które w najbliższym czasie mamy wprowadzić w naszych "zielonych domach", podsumowaliśmy apelem: W nowym roku 1996 - zacznij żyć logicznie - to znaczy ekologicznie.
Jolanta Bartuzel-Cudo
Chobolańska 20
71-023 Szczecin
833-188
823-288
EKOTRUMNA
Niemiec Berthold Schoenhofod lat produkuje "zielone" trumny. Robi je z wysokogatunkowego drewna, maluje wyłącznie farbami z naturalnych żywic i barwników, ulegającymi pełnemu rozkładowi. (...) Pomimo zachwytu ekologów, zakłady pogrzebowe nie chcą proponować swoim klientom trumien Schoenhoffa. "Nikt kto właśnie stracił bliską osobę, nie będzie sobie zawracał głowy ochroną środowiska" - tłumaczą. Zainteresowanie ekologicznymi trumnami pana S. wykazują - jak dotychczas - tylko ludzie młodzi i zdrowi.
(szel)
fax: "Sukces", listopad '95, s.69.
E
PRĄD PŁYNIE ZE ŚMIETNIKA
Na trującym (?) gazie z wysypiska śmieci gmina (Bydgoszcz) zarobiła w zeszłym roku 80 tys. zł. Gaz przetwarzany jest na prąd i sprzedawany energetyce... Ostatnim osiągnięciem (gminy) jest zalegalizowanie pracy zbieraczy odpadków (na wysypisku), tzw. trolli. Teraz są oni ubezpieczeni i mają na miejscu zbyt na zebrane surowce wtórne..."
"Gazeta Regionalna" 8.1.96 str. 2, reg. dodatek do GW, (wtrącenia Marek Zientak)
Marek Zientak
Generalska 4/24
85-825 Bydgoszcz
tel. 0-52/726-897
E
<<<< Spis treści