"Zielone Brygady. Pismo Ekologów" nr 4 (82), Kwiecień '96

AUTOSTRADY

1. A1 (HELSINKI) GDAŃSK - Toruń - Łódź - Piotrków Tryb. - Częstochowa - Katowice - Górzyce - granica państwa (Ostrawa);
   
2. A2 (Berlin) Świecko - Poznań - Łódź - Warszawa - Biała Podlaska - granica państwa (Mińsk);
   
3. A3 Szczecin - Zielona Góra - Legnica - Lubawka - granica państwa (Praga);
   
4. A4 (Drezno) Jędrzychowice - Krzywa - Legnica - Wrocław - Opole - Katowice - Kraków - Tarnów - Rzeszów - granica państwa (Lwów);
   
5. A6 (Berlin) Kołbaskowo - Szczecin;
   
6. A8 Łódź - Wrocław (Praga);
   
7. A12 (Berlin) Olszyna - Krzywa (Legnica).

DROGI EKSPRESOWE

1. S1 (Częstochowa) Dąbrowa Górnicza - Bielsko Biała - Cieszyn (Bratysława);
   
2. S3 (Malmö) Świnoujście - Szczecin;
   
3. S5 (Gdańsk) Grudziądz - Bydgoszcz - Poznań - Wrocław;
   
4. S6 (Szczecin) Goleniów - - Koszalin - Gdańsk;
   
5. S7 Gdańsk - Elbląg - Olsztynek - Warszawa - Kielce - Kraków - Rabka - Chyżne (Budapeszt);
   
6. S8 Warszawa - Piotrków Tryb.;
   
7. S10 (Warszawa) Zakroczym - Toruń - Bydgoszcz - - Piła - Szczecin;
   
8. S14 Zachodnia obwodnica Łódź (A2 - A8);
   
9. S17 (Warszawa) Konotopa - Marki - Zakręt - Lublin - Zamość - Hrebenne (Lwów);
   
10. S18 Warszawa - Białystok - granica państwa;
    
11. S19 (Budzisko)Augustów - Białystok - Lublin - Stalowa Wola;
    
12. S50 A1 (Tczew) - Elbląg - Grzechotki (Kaliningrad);
    
13. S61 (Warszawa) Ostrów Mazowiecki - Łomża - Augustów - Suwałki - Budzisko(Kowno);
    
14. S74 Piotrków Tryb. - Tarnobrzeg - Stalowa Wola - Rzeszów - Barwinek (Bukareszt);
    
15. S82 (Lublin)Piaski - Chełm - Dorohusk (Kijów);
    
16. S94 Bielsko-Biała - Żywiec - Zwardoń - granica państwa (Bratysława);
    
17. S631 (Warszawa) ul. Płowiecka - ul.Czerniakowska.

Zwracam się z prośbą o kontaktowanie się z nami i dostarczenie nam informacji o terenach, przez które będą przebiegać te drogi - szczególnie chodzi o teren Zielonych Płuc Polski, Wolińskiego PN i inne przyrodniczo, kulturowo i historycznie ważne miejsca.

Jacek Polewski

Zaproszone na spotkanie osoby stanowią zespół doradczy. Składa się on z przedstawicieli Ministerstwa Transportu, Ministerstwa Ochrony Środowiska, Dyrekcji Generalnej PKP, związku przewoźników drogowych i pracowników wyższych uczelni. Koreferat do tez przygotowanych na każde spotkanie przez zespół prof. Rudnickiego wygłasza profesor Wojciech Suchorzewski (Politechnika Warszawska). O ile nie było większych różnic zdań, co do funkcji alternatywnej polityki jako narzędzia dla organizacji ekologicznych zajmujących się transportem (rowery, ale także walka z autostradami czy zamykaniem linii kolejowych), o tyle zarysowały się różnice co do zakresu i kształtu dokumentu. W zasadzie chodzi o to, czy należy opracować całkiem nowy dokument z konkretnymi scenariuszami, czy też poprzestać na krytyce dokumentu rządowego i postulatach wobec niego.

Jako reprezentant sieci Miasta dla rowerów zgłosiłem trzy propozycje: P aby podstawowym kryterium inwestycji była analiza kosztów i korzyści przy uwzględnieniu kosztów zewnętrznych; . decentralizacja polityki transportowej (gmina podejmuje decyzję, czy chce mieć autostradę, czy też będzie rewaloryzowała istniejącą sieć kolejową) i ¸ lokalne, eksperymentalne programy transportowe i edukacja społeczna, także przez organizacje pozarządowe, jako element polityki, który ma na celu zmniejszenie popytu na transport.

W trakcie dyskusji padły propozycje przeciwko "ideologizacji" dokumentu. Chodzi o to, aby np. posługiwać się wyłącznie danymi, akceptowanymi przez OECD (niezbyt ekologiczną organizację 20-kilku najbogatszych państw świata) - czyli de facto argumentami naszych przeciwników. Dość ciekawa wymiana zdań wywiązała się pomiędzy osobami zupełnie nie związanymi dotąd z ruchem ekologicznym, natomiast zawodowo zainteresowanym socjologią transportu, a tzw. resztą świata. Następne spotkanie odbędzie się w kwietniu. Szczegółowy przebieg spotkania zostanie zrelacjonowany w biuletynie sporządzanym przez InE.

Spotkanie było zamknięte, uczestniczyły w nim wyłącznie osoby zainteresowane. Od razu pojawił się w związku z tym zgrzyt: z sali został wyproszony niezaproszony dziennikarz, który wypatrzył zawiadomienie o spotkaniu w Internecie. Tutaj uwaga: InE powinno puszczać w świat zaproszenie z wyraźną uwagą, że spotkanie jest zamknięte, także dla prasy. Ekolodzy to naród plotkarski, dzielą się wiedzą i mogą pojawiać się problemy. Z drugiej strony, nie wyobrażam sobie tego spotkania z udziałem prasy i tzw. każdego. Nie pozwalają na to choćby dokładnie wyliczone ściśnięte krzesła. I w związku z tym: jeśli ktoś ma uwagi do polityki transportowej Polski, to sądzę, że może je zwyczajnie przesłać do InE, a z pewnością do FWIE na Sławkowskiej 12 w Krakowie. Uwagi chętnie przedstawię na forum zespołu doradczego.

Cinek

NOWA JAKOŚĆ TRANSPORTU
- kilka informacji z wypowiedzi
ministra transportu i gospodarki morskiej Bogusława Liberadzkiego

---

W gazecie "Prawo i Życie" ukazał się wywiad z ministrem, którego ministerstwo koordynuje budowę autostrad w Polsce.

• (...) dwie "myśli przewodnie" polityki transportowej. Pierwszą jest założenie, że transport powinien zaspokajać nasze aspiracje do lepszego życia, stać się jednym z czynników kreujących nową jakość życia. Druga, że powinien być lepszy i tańszy. Przy czym tańszy nie z punktu widzenia ceny płaconej za usługę, ale sumy korzyści wynikających z faktu, że jest dostępny.

• (...) za dwa lata w Polsce powinno się budować 170-200 km autostrad rocznie. Tymczasem już na wstępie trudności z ustaleniem ich lokalizacji spowodowały 9-miesięczne opóźnienie... (reporterka).

• (...) Łącznie, licząc przetargi już rostrzygnięte i będące w toku, obejmują 700km autostrad. W II połowie br. realizować będziemy odcinek Wrocław - Gliwice, a pod koniec roku Świecko -Łódź. (...) 150 kilometrowy odcinek na autostradzie A1 z Gdańska do Torunia będziemy realizować już w I połowie przyszłego roku.

Jacek Polewski

(red.)
Kraków, 26.2.1996

1. Na posiedzeniu październikowym zgłosiłem wniosek, aby każda ocena wpływu autostrady na środowisko była dodatkowo recenzowana przez specjalistów wibroakustyków. Wniosek uzasadniłem tym, że hałas należy do podstawowych zagrożeń stwarzanych przez autostrady oraz jest główną przyczyną konfliktów społecznych.

2. Na tym samym posiedzeniu zwróciłem uwagę na sposoby nadawania uprawnień rzeczoznawcom MOŚZNiL. Zwróciłem również uwagę na konieczność weryfikacji rzeczoznawców. Jest to opinia nie tylko moja, lecz wielu akustyków polskich.

3. W sprawie innych ocen wystosowałem pismo do Przewodniczącego Komisji Ocen Oddziaływania na Środowisko (kopia w załączeniu).

prof. dr hab. inż. Zbigniew Engel
* Kosiby 25
32-020 Wieliczka
tel. 0-12/78-32-90

Ale mam też pytania: dlaczego uznał Pan, że decyzja o tym, czy wyasfaltować kilkaset kilometrów naszej kochanej ojczyzny jest mało ważna? Dlaczego - jeżeli miał Pan zastrzeżenia - to nie głosował Pan przeciw? Co zmieniłaby dodatkowa analiza klimatu akustycznego, skoro znacznie poważniejsze uchybienia są przyjmowane bez sprzeciwu, a cała praca komisji jest w świetle jakości analiz i dotychczasowych głosowań fikcją, o ile nie skandalem? I wreszcie pytanie najważniejsze: czy jest Pan Profesor za, czy przeciw programowi budowy autostrad? Bo przecież nie oszukujmy się, o to w tym całym biznesie chodzi.

OlaSwolkień

Warszawa 29. 2.1996

W uzupełnieniu informacji zawartych w artykule chciałbym przekazać kilka uwag, dotyczących Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko, której jestem członkiem. Uznając sprawę budowy autostrad w Polsce za najważniejszy problem ekologiczny, z jakim w najbliższych latach będzie miał do czynienia nasz Kraj, kilkukrotnie wyrażałem chęć udziału w pracach Zespołu Roboczego ds. Autostrad, powołanego do rozpatrywania problemów związanych z ich lokalizacją. Niestety, okazało się to niemożliwe. Członkowie ww. Zespołu zostali bowiem powołani przez przewodniczącego Komisji, prof. dr hab. arch. Jerzego Kołodziejskiego, według jedynie jemu znanego klucza. Niemożliwe okazało się również włączenie do składu Zespołu innych, wyrażających na to chęć, członków Komisji ds. OOS. Mogą oni jedynie uczestniczyć w spotkaniach Zespołu, jednak bez prawa głosu. Wnioski nasuwają się same.

Pragnę również poinformować, że Zarząd Okręgu Mazowieckiego Polskiego Klubu Ekologicznego wraz z Instytutem na rzecz Ekorozwoju z Warszawy zaskarżył decyzję o lokalizacji czterech odcinków autostrad jako podjętą z rażącym naruszeniem prawa. W załączeniu przesyłamy kopie niektórych naszych pism w tej sprawie.

dr inż. Zbigniew M.Karaczun
v-prezes Okręgu Mazowieckiego PKE

• Przyłącz się!
• Przyprowadź ze sobą rower i znajomych!
• W razie deszczu nie zapomnij o kolorowym parasolu!

• Kraków: badania ruchu, zlecone przez krakowski magistrat, pokazują, że rowery stanowią średnio 1-5% ruchu pojazdów na ulicach Krakowa (badania wykonywano w sezonie wiosenno-letnim 1994-95, rowery to 2% całego ruchu niepieszego). Największe nasilenie ruchu rowerowego zanotowano w ścisłym centrum miasta (wnętrze I i II obwodnicy oraz trasy łączące je), a także w pobliżu HTS. Śródmieście jest dzielnicą najsilniej przyciągającą międzydzielnicowy ruch rowerowy. Nie badano ruchu w weekendy.

• Kraków: Zespół Zadaniowy ds. Transportu, powołany przez Prezydenta Krakowa, ma w najbliższym czasie przedstawić propozycję zmiany uchwały Zarządu Miasta z 21 lipca 1993 roku o ramowym programie budowy dróg rowerowych. Chodzi o urealnienie programu budowy dróg rowerowych. Kampania Kraków Miastem Rowerów zwraca uwagę na powszechną fikcję prawną: rowerzyści albo podlegają "uspokojeniu ruchu" jak samochody, albo łamią przepisy - np. jeżdżą pod prąd; brakuje też jasnych wytycznych dla urzędników co do projektowania dróg rowerowych. Urzędnicy zdziwili się nieco wynikami badań ruchu i 25-krotnym wzrostem używalności roweru to tu, to tam. Zaproponowali odnowienie układu dróg rowerowych w Nowej Hucie. Nam się to podoba.

• Kraków: Alek Kopia (FWIE) rozpoczyna pracę jako łącznik organizacji ekologicznych i spec od dróg rowerowych w Wydziale Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Krakowa. Ma zaopiekować się inwestycjami dróg rowerowych w Nowej Hucie.

• Kraków: przedstawiciele Polskiego Związku Kolarskiego rzucili pomysł stworzenia Społecznego Komitetu Budowy Dróg Rowerowych. FZ/FWIE podchwytuje pomysł - SKBDR będzie wspierał i kontrolował przedstawiciela NGOsów w WGK UMK (patrz powyżej), zdobywał środki na inwestycje i promował rower w mieście. Kontakt: Sławkowska 12, IIIp., 22 22 64, 22 21 47, w. 19.

• Kraków: radny Żółtek - przewodniczący II dzielnicy (znaczek UPR w klapie) zażądał usunięcia z 5-letniego planu rozbudowy Krakowa drogi rowerowej w ul. Kopernika, motywując to m.in. niebezpieczeństwami stwarzanymi przez cyklistów dla pacjentów Collegium Medicum (d. Akademia Medyczna). Nikt z klinik, mimo oficjalnych próśb, nie zaopiniował projektu drogi. Według radnych, droga rowerowa klinikom przeszkadza. Rowery be, a samochody jak truły, tak trują. UPRRR!
• Kraków: Samorządny Kraków ("Solidarność" et caetera) znowu żąda wycofania pieniędzy z budżetu dróg rowerowych. Tym razem chodzi o Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i 400 tys zł (4 mld. starych zł) na drogi w Nowej Hucie. Tymczasem dróg rowerowych w Hucie chcą radni z SLD. Znowu "S" obudzi się z ręką w nocniku?
• Poznań: na początku stycznia odbyły się targi rowerowe Bicykl'95. Patyczak (Sekcja Rowerzystów Miejskich) o mało co nie spadł z welocypedu. 35 wystawców pokazało swoje dwa kółka. My pokazaliśmy projekty rowerów dla straży miejskiej studentów krakowskiej ASP. Rozstrzygnięto konkurs "Ruch rowerowy w mieście", organizowany przez pismo "Ekopartner". Wygrał zespół krakowski prof. Andrzeja Rudnickiego i Tadeusza Kopty. Poza tym pokazali się między innymi: PKE Wielkopolska i Warszawskie Towarzystwo Cyklistów z najstarszym rowerem w Polsce. Chłopcy z technikum w Bydgoszczy przywieźli rometowskie Long Johny i inne riksze.

• Poznań: odbyło się przy okazji Targów spotkanie Miasta dla Rowerów. Ustalono wstępny harmonogram szkoleń i spotkanie MdR w Kolumnie koło Łodzi w piątek, 3 maja w czasie X Ogólnopolskiego Spotkania Ruchów i Bezruchów Ekologicznych. Będą referaty techniczne, ustalamy sprawy na warszawską konferencję prasową przed Dniem bez Samochodu i co robimy w ów dzień.

• Odbyły się już szkolenia dla Sekcji w Poznaniu i FZ Kalisz. W najbliższym czasie - Truj-miasto; czekamy na Szczecin, Wrocław, Białystok, Słupsk, może Łódź... Zapotrzebowania i konkretne terminy: tel. 0-12/22-22-64, 22-21-47, w.19.

***

26, 27, 28 kwietni

FIESTA "R" - ŚWIęTO ROWER

podała Asia Ślubowska

Miałem ostatnio szczęście korzystania z usług PKP na tej linii. Jadący w godzinach popołudniowo-wieczornych pociąg Częstochowa - Kraków - Zakopane przyjeżdża do Suchej Beskidzkiej 19¹⁷. Jako, że Sucha jest węzłem kolejowym, pasażerowie jadący od strony Krakowa w stronę Żywca chcą się tam po prostu przesiąść. Co ciekawe, było to do niedawna możliwe. Niestety, dzięki "inteligentnym" zmianom w rozkładzie jazdy pociąg do Żywca odjeżdża z Suchej 2 minuty wcześniej, o 19¹⁵. A jest to pociąg ostatni.

Taka godzina odjazdu wcale nie jest konieczna, bo czasem zdarza się, że pociąg odjedzie te parę minut później, na przykład gdy wracać chce nim z pracy jakiś kolejarz lub poprosi o to jakaś większa grupa. Zazwyczaj ludzie przesiadają się na autobusy, które i tak nie dojeżdżają wszędzie tam, gdzie dojeżdża pociąg. A przecież wystarczyłoby przesunąć o parę minut do przodu godzinę odjazdu pociągu. To tylko jeden przykład.

I tak: Kolej narzeka, że jest nierentowna, bo pasażerowie nie chcą jeździć pociągami. Dlaczego? Bo wolą jechać autobusem. Dlaczego? Bo liczenie na dojechanie gdzieś pociągiem jest bez sensu.

A co na to siedzący za biurkami w Dyrekcjach PKP? A czy Ministerstwo Transportu w kraju magistra Kwaśniewskiego nie jest zainteresowane czymś takim, jak rozkłady jazdy pociągów? Być może w transporcie mają się w przyszłości liczyć wyłącznie autostrady?

Tomasz Poller

"Gazeta w Krakowie" (dodatek lokalny Wyborczej), 18 marca 1996, o eksterytorialnej autostradzie Białoruś - Kaliningrad.

wybrał Cinek

Piotr Flader
Zielone Mazowsze
Zieleniecka 6/8
03-72 7 Warszawa