ZB nr 5(83)/96, maj '96
ZYGMUNT BAUMAN O WOLNOŚCI I POLITYCE
W marcowym numerze ZB (s.1) OlaSwolkień interesującym cytatem zwrócił moją uwagę na książkę profesora Zygmunta Baumana o nowoczesności i wieloznaczności1). Poszedłem, przejrzałem, kupiłem. A przy okazji zapytałem o inne książki Baumana. Była jedna. O wolności2). Przejrzałem. I też kupiłem. A że książka to znakomita, więc pragnę zwrócić uwagę Czytelników i na tę pozycję. Zrobię to dwoma cytatami, którym nadałem własne tytuły.
SZCZEGÓLNA WOLNOŚĆ POLITYKÓW
Trzymanie publiczności na dystans, tak by mogła oglądać tylko to, co jest do oglądania przeznaczone, daje politykom szczególną wolność i pozwala im zajmować się tym, co nazywają "służeniem interesowi państwa", choćby było zupełnie nieprawdopodobne, by społeczeństwo zaakceptowało tę formę służby, gdyby było lepiej poinformowane.
OBYWATEL PASYWNY
Rządy, które nie muszą już dziś mobilizować i dyscyplinować swych obywateli, nie będą szczególnie zmartwione powszechnym rozstaniem z polityką. Przeciwnie, wydaje się, że obojętność i pasywność poddanych leży w ich interesie. Dzisiejszym rządom bardziej zależy na braku sprzeciwu niż na znalezieniu poparcia. Pasywny obywatel doskonale spełnia te warunki, albowiem powstrzymuje się od czynienia szkód. Nie oczekuje się też od niego pomocy, przynajmniej nie w normalnych, pokojowych warunkach. Rozstanie z polityką jest równoznaczne z pośrednią akceptacją takiego rządu, który ma mało do wygrania, zaś wiele do stracenia w przypadku aktywnego zaangażowania się jego poddanych w proces podejmowania decyzji politycznych.
Fragmentów godnych cytowania mamy w Wolności Baumana tak dużo, że szukać nie trzeba wiele, co dowodzi, że książka jest "treściwa". Jest także świetnie skomponowana i zwarta. Autor myśli jasno, a pisze pięknie. Słowem - pozycja bardzo wartościowa. Dla ekologów zwłaszcza. Od czytania dobrych książek głowa nie boli.
Stanisław Zubek
Kraków, 15.4.96
1) Zygmunt Bauman, Wieloznaczność nowoczesna - nowoczesność wieloznaczna, przełożyła Janina Bauman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
2) Zygmunt Bauman, Wolność, przekład Joanna Tokarska-Bakir, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 1995. Cytaty pochodzą ze stron 99 i 101.
P.S. Wydawnictwo Naukowe PWN zapowiada wydanie innych książek Baumana, choć tytułów ani terminów nie precyzuje.
ZB nr 5(83)/96, maj '96
Początek strony