DUCHOWY SENS
ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO
Pod takim tytułem ukazał się w piśmie "Ekoland" (nr 4/1996) przedruk wykładu dra Konrada Waloszczyka z Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku, wygłoszonego 8.9.96 w Przysieku na II Ogólnopolskich Dożynkach Ekologicznych. Doskonały tekst, który chciałoby się tu w całości zacytować. Brak jednak miejsca. Dla zachęcenia do lektury wspomnę, że jest tam o Gai, pozaekonomicznym sensie rolnictwa, intuicji. Takie teksty muszą docierać do twardogłowych, "prorolniczych" polityków zapatrzonych na nowoczesny agrobiznes zachodnioeuropejski (na szczęście niewielu z nich wspomina już o drugim "doskonałym wynalazku", jakim były kołchozy), więc jeśli znacie kogoś takiego, podrzućcie jej/mu tekst O rolnictwie inaczej.
Pismo "Ekoland" można kupić pod adresem:
A przy okazji dożynek ekologicznych - może my, "ekolodzy walczący", też moglibyśmy tam pojechać i spotkać się przy ekologicznym stole w 1997 r.?
EKOLOGIA U NIE-EKOLOGÓW
Byłoby niewykonalne i chyba bezcelowe rejestrowanie wszystkich ekotekstów (np. w prasie codziennej czy regularnie w ursynowskim tygodniku "Pasmo" - ul. Dereniowa 52; deklaruje się on przeciw autostradzie A-2, ale teksty powiązanych z nim radnych bywały, delikatnie mówiąc, chwiejne), ale skoro już mi wpadło w ręce, to odnotuję, że "Krajobraz Warszawski" nr 28 z listopada '96 - dodatek (środkowe strony) urbanistyczno-architektoniczny do dwutygodnika "Ratusz" nr 14 z listopada '96 (bezpłatny, z budżetu W.Z.P.B.Z. M.St. Warszawy) poświecony jest tematom konwersatorium "Miasto i krajobraz" (Nie wiadomo, co tak naprawdę zadecydowało o niskiej frekwencji, podważającej celowość przeprowadzenia spotkania... - jak pisze Katarzyna Niekrasz) w ramach II Festiwalu Architektury Krajobrazu w Warszawie pod hasłem: "Poprawa ładu przestrzenno-ekonomicznego miast i wsi" i zawiera artykuły: Ogród na dachu (o projekcie Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego), Metodyka Oceny Wpływu Projektowanej Autostrady A-2 na Krajobraz (Autorzy opracowania nie są upoważnieni przez zleceniodawcę do ujawniania wyników oceny... - więc nie tylko szczegółowe kryteria ekspertyzy, ale argumenty estetyczne w ogóle lokowałbym w tej sprawie na końcu), Wody pościekowe w krajobrazie (o projekcie oczyszczalni w Starej Miłosnej, gm. Wesoła k. Warszawy, na obrzeżach Mazowieckiego Parku Krajobrazowego), Otulina rezerwatu przyrody Las Kabacki (od którego względnej bliskości ma oddzielić mój blok autostrada A-2). Wpadły mi w ręce też: Zielony Wojownik w szarym garniturze. Dlaczego biznes słucha Jeremy'ego Leggeta? ("Business Week - Polska" nr 9(54)/96, s.46 i 48 - o dyr. kampanii Greenpeace'u na rzecz energii słonecznej); Nie chcą spalarni ("Nowa Wieś" nr 10/96, s.18-19 - o Osetnicy, gm. Chojnów pod Legnicą); Ekopoezja ("Nowa Wieś" nr 11/96, s.15). Poza tym Piotr Rymarczyk opublikował właśnie tekst Wstęp do etyki bez etyki - recenzje książek Z. Baumana ("Ex Libris. Dodatek do "Życia Warszawy" 10/96, s.14).
Światłość w ciemności świeci. Ciemność jej nie ogarnia...
Ewangelia wg św. Jana, 1.5
cyt. za: Antonina Krzysztoń, Inny świat
E
Kilka lat temu Kampinoski Park Narodowy w swoim kwartalniku opublikował 10 przykazań ekologicznych. Przykazania te, to wynik wspólnej konferencji chrześcijan i żydów, która odbyła się w 1992 r. w Kalling Hook. Oto niektóre z tych przykazań:
(...)
(...)
(...)
Kalendarz domowy 1996 r.
VOLKSWAGEN NA WODĘ
Samochód na wodę został wynaleziony już ponad 10 lat temu. Stanley A. Meyer jest naukowcem, który pracował w NASA. W 1983 r. zademonstrował w telewizji amerykańskiej volkswagen peetle przerobiony przez niego na wodę. System ten może być zainstalowany w każdym samochodzie. Kosztuje to aktualnie 1500 funtów. Wynalazek A. Meyera polega na tym, że woda zostaje elektrycznie rozłożona na tlen i wodór, która to reakcja uwalnia energię. Stanley A. Meyer opracował ponad 40 różnych patentów opierających się na tej samej zasadzie. Ostatnio prowadził też seminarium przy Izbie Lordów w Anglii, promujące wodę jako paliwo przyszłości.
"Planetary Connection" nr 11.
W Anglii Roger Franklin został skazany na 28 dni więzienia za odmówienie części podatków przeznaczonych na wydatki wojskowe. W więzieniu spędził 14 dni.
"Planetary Connection" nr 10.
ŚWIATOWY SZCZYT
ENERGII SłONECZNEJ
W Harere (Zimbabwe) po 3 latach przygotowań, odbył się Światowy Szczyt Energii Słonecznej, zorganizowany przez UNESCO. W wyniku spotkania powstał 10-letni program pt. Energia Słoneczna na usługach ludzkości. Będą prowadzone prace w 60 krajach, m.in. w Jugosławii, Pakistanie, Rosji, Palestynie i w różnych krajach afrykańskich i azjatyckich. Będą budowane m.in. domy i gospodarstwa energetycznie samowystarczalne, pompy i lodówki słoneczne, systemy irygacyjne, oświetlenie szkoły. Wykorzystana będzie nie tylko energia słoneczna, ale wszystkie inne odnawialne czyste energie. Przyjechało ponad tysiąc delegatów z całego świata. Podpisali oni deklarację, apelującą do wszystkich krajów świata o przyłączenie się do tego programu. Federico Major, detektor generalny UNESCO, powiedział: Globalny system odnawialnych, czystych energii będzie kluczem pozwalającym zmniejszyć nierównowagę w podziale bogactw wszelkiego rodzaju. Z punktu widzenia moralnego ten brak równowagi jest trudny do przyjęcia. Jest on powodem frustracji i wojen.
"Planetary Connection" nr 11.
Trwają badania nad nowym typem kartofli zawierających skrobię, z której można będzie wyprodukować plastyk, ulegający biodegradacji. Plastyk ten będzie można użyć do produkcji przedmiotów codziennego użytku.
"Nouvelles Cles", jesień '96.
W Niemczech 30 tys. ludzi mogło oglądać samolot latający dzięki energii słonecznej. Samolot Ikar-2 zdobył I nagrodę w konkursie organizowanym przez miasto Ulm. Zbudowała go ekipa z Uniwersytety w Stutgardzie.
"Planetary Connection" nr 11.
Herbata, zwłaszcza zielona, obniża poziom cholesterolu. Wynika to z badań prowadzonych na przestrzeni wielu lat zarówno w małym japońskim miasteczku, jak i w szpitalu Henri Mondor we Francji. Według innych badań, opublikowanych pod koniec 1995 r., herbata ma właściwości przeciwdziałające tworzeniu się komórek rakowych. Przebadanych zostało ponad 8 tys. osób w Tokio. Zauważono, że u osób pijących dużo herbaty (ponad 10 filiżanek dziennie), rak zdarza się średnio o wiele później.
"Figaro Madame".
Podczas ubiegłorocznego lata Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości zadeklarował, że wszelkie używanie broni nuklearnej jest nielegalne. Debaty trwały od grudnia '94. Broń nuklearna została wyjęta spod prawa, tak jak broń biologiczna i chemiczna.
"Planetary Connection" nr 11.
Elektryczny samochód z amerykańskiej firmy Salectre'a pobił rekord długości jazdy. Przejechał on 601 km dzięki nowemu akumulatorowi niklowemu. Ostatni rekord wynosił 200 km.
"Nouvelles Cles", jesień '96.
"Out of this world" - jest wyzwaniem wobec destrukcyjnej konsumpcji. Jest to sieć sklepów otwartych w Anglii, która należy do spółdzielni konsumentów, pragnących użyć władzy, jaką mają jako klienci, żeby zmienić rynek. Sprzedawane tam produkty wybrane są wg kryteriów:
Na razie są 3 sklepy: w Bristolu, Nottingham i New Castle. Czwarty ma być otwarty w Londynie.
Ukraina. Zamknięto jeden z reaktorów w Czarnobylu - przed 2 000 r. ma być zamknięty ostatni reaktor.
Japonia. Sporo japońskich domów i fastfoodów odwiedzanych jest przez małpy wędrujące z chronionych parków. W niektórych miastach tysiące małp rozrzuca śmieci i wprowadza zamieszanie w codziennym życiu. Mieszkańcy unikają ich zabijania, twierdząc, że są one dla ludzi jak kuzyni.
Chiny. Powiadomiono, że Chiny będą kontynuować pomoc w rozwoju pakistańskiej energii nuklearnej.
Rosja. W okolicach północnego Donu 700 dzikich gęsi zatruto ziarnem z toksynami, zostawionym na farmie. Odpowiedzialni za zabicie ptaków zapłacili 19 $ za każdą uśmierconą gęś.
REGULAMIN LOGO EKOLANDU
Zarząd Główny Stowarzyszenia Ekoland podczas obrad w Warszawie zatwierdził regulamin graficznego znaku Stowarzyszenia. Przypomnijmy, że znak Ekolandu został zarejestrowany w Urzędzie Patentowym RP pod nr 72-577 27.10.90, w celu oznaczania nim rolnych produktów uzyskanych z upraw ekologicznych (organicznych) lub biodynamicznych.
Znak ten symbolizuje trzy żywioły: wodę, która ze słońcem daje życie (kropla wody, żółty okrąg słońca, a między nimi zielony listek). Przyznaje go Komisja Stowarzyszenia Ekoland. Obecnie o uprawnieniu do używania znaku Stowarzyszenia ma świadczyć licencyjna umowa, podpisana z Ekolandem.
Również projekty opakowań na produkty rolne, którym już przyznano znak Ekolandu, muszą być przedstawione działającej przy Ekolandzie Komisji Regulaminu Znaku.
TRUSKAWKI KWITNą ZIMą
W sterowanej metodzie uprawy truskawek widzę przyszłość dla polskich producentów tych owoców - oświadczył na łamach łódzkich "Wiadomości Dnia" z 27.11.96 r. Edward Żurawicz z Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach. Sterowana uprawa jest nowoczesną technologią produkcji, umożliwiającą uzyskanie owoców w określonym czasie, głównie poza sezonem ich tradycyjnego dojrzewania. Gwarancją braku w owocach pozostałości szkodliwych środków chemicznych ma być zatwierdzony urzędowo napis na etykiecie: "Integrowana produkcja owoców". Andrzej Holewiński z Zakładu Upowszechniania Postępu jest zdania, że taką etykietą będą w przyszłości oznakowane owoce wszystkich gatunków roślin sadowniczych produkowanych w naszym kraju.
MUTOWAÆ NAJLEPIEJ W WODZIE
7 lat temu jedynym genem, który mogli otrzymać z zagranicy polscy naukowcy, był ludzki gen wzrostu. Był to jeden z pierwszych genów, którym dysponowała nauka na Zachodzie. Polskie badania genetyczne na organizmach zwierzęcych nie wychodzą ze stadium prób - czytamy w "Sztandarze Młodych" z 27.11.96 r. - chociaż już mamy pewien dorobek. W Popielinie nad Śniardwami otrzymano mutanta z żubra i krowy, zwanego żubroniem. W Instytucie Genetyki i Hodowli Zwierząt w Jastrzębiu pod Warszawą kicają transgeniczne króliki, nieco większym osiągnięciem jest kozo-owca. W Zakładzie Ichtiobiologii i Gospodarki Rybackiej PAN w Gołyszu pod Skoczowem od r. 1989 prowadzone są badania na karpiach. Jedyną zmianą zewnętrzną, którą zaobserwowaliśmy u niektórych sztuk, jest zwiększona ilość łusek. Być może to reakcja na ingerencję w komórkę za pomocą mikroiniekcji, czyli wstrzyknięcia genu - mówi Henryk Białowąs, jedyny w Polsce człowiek, który jadł rybę transgeniczną. Z punktu widzenia łatwości eksperymentu najłatwiej transformować rybę, ponieważ u tego stworzenia zapłodnienie następuje zewnętrznie i dzięki temu można bez problemów ingerować w ten proces. Ze "Sztandaru" dowiadujemy się również, że niektóre instytuty w USA handlują zestawami do rekombinacji, które można otrzymać drogą wysyłkową już za niecałe 4 $.
ZABÓJCZA żYWNOśÆ
Ponad 40 osób w szpitalu i 6 ofiar śmiertelnych - to efekt zatrucia żywnością, które miało miejsce w mieście Wishaw (koło Glasgow), w Szkocji. Jak podaje "Express Ilustrowany" z 26.11.96, przyczyną zatrucia była przypuszczalnie bakteria escherichia coli 0 157, która znajduje się we wętrznościach zwierząt i przenosi się do organizmu człowieka drogą pokarmową po spożyciu nie wysmażonych dobrze steków lub z krowim mlekiem czy serem. Podobne epidemie niedawno odnotowano w USA i Japonii.
MUZEUM CHLEBA
Uruchomienia pierwszego i zarazem jedynego w Polsce muzeum chleba podjął się pan Piotr Mankiewicz, pomysłodawca od 5 lat zbierający eksponaty związane z dziedzictwem piekarskiego rzemiosła. Pan Mankiewicz, odwiedzając giełdy staroci, odkupywał wszystko, co w jakiś sposób wiązało się z piekarstwem i przetwórstwem chleba. Ze swoich zbiorów utworzył już pokaźną kolekcję muzealną. Jednak - jak informuje "Przegląd Piekarski" (nr 11/96) - prezydent miasta Bytomia, w którym z założenia ma powstać muzeum, nie dostrzega potrzeby jego utworzenia.
Jak dotąd największym zainteresowaniem muzealną kolekcją wykazują giełdowi handlarze i zbieracze staroci.
Osoby zainteresowane powstającym pierwszym w Polsce muzeum chleba proszone są o kontakt.
ŁÓJ W MARGARYNIE
Okazuje się, że pierwotnym składnikiem obecnej margaryny roślinnej był łój wołowy. Jak informuje "Przegląd Piekarski" (nr 11/96) dopiero w 1902 r. niemieckiemu chemikowi Wilhelmowi Normanowi udało się utwardzić olej roślinny i opracować recepturę podstawowego składu margaryny, na której opiera się współczesna technologia tego produktu. Jednak ojcem margaryny był sam Napoleon III, który to w r. 1870 zlecił opracowanie metody na produkcję taniego masła dla wojska i ludu. Pierwsze margaryny nie były zbyt smaczne, ale ich mazista konsystencja dawała łatwiejsze smarowanie. Właśnie od jej perlistego koloru produkt przyjął nazwę marion - co oznacza perłę.
GRUNT TO śWIEżOśÆ
W weekendowym "Super Ekspressie" (z 29.11.96) w zwierzeniach ekspedientki dowiadujemy się, w jaki sposób służy klientom nasz wybitny handel spożywczy. Kiedy np. kończy się gwarancja produktu - robi się w sklepie promocję. Gdy towar jest tańszy niż zwykle, cieszy się większym zainteresowaniem. W ten sposób nasza bohaterka w swoim spożywczaku pozbyła się wszystkich stojących już od roku słoiczków z żeberkami.
Jeśli data produkcji na opakowaniu jest nieczytelnie wytłoczona, można ją zetrzeć paznokciem lub odpowiednio przerobić długopisem. Na nieświeżą wędlinę są bardziej oryginalne sposoby: bierze się np. taką starą kiełbasę, myje pod kranem, osusza, a następnie smaruje olejem. Taka kiełbasa wygląda bardzo świeżo.
LEPIEJ Z JAKOśCIą PIWA
Ostatnie kontrole jakości piwa Państwowej Inspekcji Handlowej, przeprowadzone w 130 hurtowniach, 8 rozlewniach i 9 sklepach wykazały - jak informuje "Gazeta Łódzka" (z 29.11.96), że w badanym asortymencie piwa ponad 4% posiadało złą jakość, co jest znaczna poprawą w porównaniu np. z r. 1994, gdzie piwo złej jakości stanowiło 8% ogółu badanych. Wadliwość piwa producenci usprawiedliwiają trudnościami technicznymi, czego skutkiem jest przypadkowe wymieszanie jednego piwa z innym, niedokładne mycie butelek i cystern oraz wyższa niż dopuszczalna temperatura w czasie leżakowania.
POPULARNOśÆ ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO
Jak wykazuje ilość przyznanych w 1996 r. nowych atestów Ekolandu, zainteresowanie rolnictwem ekologicznym po kryzysowym r. 1995 zaczyna rosnąć. Komisja Atestacyjna Stowarzyszenia Ekoland w r. 1996 wydała nowe atesty 42 gospodarstwom, które pomyślnie przeszły 2-letni okres przestawiania się z upraw konwencjonalnych na uprawę metodami naturalnymi. Nowe atesty stanowią 18% wszystkich atestowanych gospodarstw, których w Stowarzyszeniu jest obecnie 236. Najwięcej atestów Ekoland przyznał w 1994 r., bo aż 73 - najmniej, bo tylko 10, w 1995 r.
NOWY OKRĘG EKOLANDU
Mamy już 2 duże regiony integrujące rolnictwo ekologiczne: po okręgu Pomorsko-Warmińskim, powołanym 1.10.96, Zarząd Główny Stowarzyszenia Ekoland powołał następny terenowy oddział z siedzibą w Pile. Na nowo powstały okręg Północno-Zachodni składają się województwa: pilskie, poznańskie, koszalińskie, słupskie, szczecińskie i gorzowskie, co daje w sumie 26 ekologicznych gospodarstw - tyle samo, co w okręgu Pomorsko-Warmińskim z województwami: gdańskim, elbląskim i opolskim. Z 70 uczestników zjazdu wyłoniono zarząd nowego oddziału, którego przewodniczącą została Wiesława Juszkiewicz.
HORTEX PRZED HELLENą
Jak informują łódzkie "Wiadomości Dnia" (z 4.12.96), opierające się na badaniach CBM Indicator, wśród producentów kartonowych soków owocowych konsumenci najbardziej cenią sobie soki Hortexu, Donald Duck i Helleny. Popytem cieszą się głównie soki pomarańczowe, po nich: jabłkowe i z czarnej porzeczki. Kupujący kartonowe soki zwracają głównie uwagę na wysoką jakość wyrobu i przystępną cenę. Innymi czynnikami decydującymi o wyborze określonego soku jest przyzwyczajenie konsumenta do produktu i jego powszechność na rynku.
Ogólne spożycie soków w Polsce w 1996 r. wyniosło średnio 6,5 l na jednego mieszkańca.
Koszalin. 16.1. odbyła się tu I Wojewódzka Konferencja Organizacji Przyrodniczych i Ekologicznych. Obecni byli przedstawiciele 5 organizacji. W konferencji uczestniczył ks. Zygmunt Tomporowski, reprezentujący ks. bpa Tadeusza Werne.
Białowąs, gmina Barwice. Rośnie tu dąb szypułkowy o obwodzie 375 cm, w wieku 500 lat.
Szczecinek. Powietrze w mieście jest zatrute formaldehydem. Dość powszechnie mówi się, że winowajcą są Zakłady Płyt, ale te stanowczo się wypierają.
ALTERNATYWNE PALIWA
Odpady organiczne stanowią cenne, ale - niestety - nie wykorzystane źródło alternatywnej energii. Olej rzepakowy, masa roślinna z produkcji rolniczej (np. słoma), odpady drzewne (np. kora i trociny), a nawet biogaz, czerpany z zagospodarowanych w odpowiedni sposób wysypisk odpadów, ścieków komunalnych, gnojowicy z ferm hodowlanych - stanowią cenne biopaliwa, mogące znacznie poprawić stan środowiska oraz mieć istotny wpływ na bilans energetyczny kraju. Ich wykorzystanie zredukowałoby znacznie emisję CO2 do atmosfery. Np. gnijąca na polach słoma stanowi równowartość 150 mln ton węgla kamiennego, zużywanego w naszej energetyce - a więc tyle samo, ile wynosi jego roczne wydobycie. Na skalę przemysłową biopaliwa do samochodów produkowane są m.in. w Niemczech, Włoszech, Czechach, Finlandii i Francji. W Polsce uruchomiono próbnie instalację do produkcji paliwa z rzepaku.
Na podstawie: Paliwo z odpadów i śmieci, [w:] "Dziennik Polski" z 4-5.1.97, s.14.
EKOLOGICZNY MALUCH
Jak informuje "Dziennik Polski", prawdopodobnie ostatnia już wersja Fiata model 126 będzie oficjalnie brzmieć: "maluch". Wraz ze zmianą (?) nazwy tego najpopularniejszego w Polsce samochodu producent postanowił, że wersja tego pojazdu będzie bardziej ekologiczna - czyli z katalizatorem. Najtańsza jego wersja kosztuje 11 920 zł.
Maluch z Bielska, [w:] "Dziennik Polski" z 11.12.96, s.3.
OSTATNIE POLOWANIE
W WIELKIEJ BRYTANII
Jak co roku, 26.12. w Essex protestowali przeciwnicy polowań na lisy i nie tylko. Wyrażali przekonanie, że był to ostatni rok dla tego "sportu". Jeden z aktywistów, Paul Gannon, powiedział, że są to wielce prawdopodobne przewidywania. Jeśli Partia Pracy wygra przyszłe wybory, to wg jej zapewnień polowania na lisy będą zabronione na ziemiach komunalnych.
Liga Przeciwko Okrutnym Sportom (The Leaque Agains Cruel Sports) zapowiada wiele dużych, pokojowych akcji protestacyjnych. Powszechne są opinie w różnych środowiskach, że chyba faktycznie skończył się już czas dla tych polowań. Cóż, tylko pogratulować sukcesów.
Na podstawie: "Sky News" z 26.12.96.
DO POLSKI ZE STRZELBą,
DO DANII Z ROWEREM
W niedzielę 7.12.96 w programie "Ambasadorowie WOT-u" ambasador Królestwa Danii - Claus Juul Nielsen przedstawiał swoje zainteresowania. Otóż głównym zainteresowaniem C.J. Nielsena jest myślistwo - pokazał on kilka odmian broni myśliwskiej: na grubego zwierza do polowań zbiorowych, na grubego zwierza do polowań indywidualnych oraz śrutówki. A dlaczego do Danii z rowerem? C.J. Nielsen zapytany, co wziąłby ze sobą, gdyby pierwszy raz wyjeżdżał do Danii? - odpowiedział: Rower, ponieważ w Danii jest dużo ścieżek rowerowych. W Polsce natomiast nie jeździ na rowerze, ponieważ jest zbyt duży ruch. Jeździ jedynie za miastem w lesie. Ciekawe, czy ze strzelbą?
WALKA O LASY TRWA
19-27.10.96 odbył się X Światowy Tydzień Puszczy, zorganizowany przez Rainforest Action Network. Tegoroczny Tydzień poświęcony był Amazonii. Odbyły się wiece pod południowoamerykańskimi ambasadami, żądano zaprzestania budowy dróg i kanałów przez największy światowy busz. Puszcza Amazońska skrywa 1/5 światowej słodkiej wody. Ogromne korporacje nie myślą ani o przyrodzie, ani o ludziach mieszkających tam tysiące lat - liczy się natychmiastowy zysk. Wśród niszczycieli najpiękniejszych lasów są: Occidental Petroleum, Maxus Oil, Pacific Bell, korporacja Mitsubisi i Texaco. Rainforest Action Network nawołuje do bojkotu tych firm. Środowiskowe grupy wzywają do bojkotu Texaco także dlatego, że szefowie tej spółki są rasistami i niszczą niewygodne dokumenty. Z bezpieczeństwem też bywa różnie. 11.11.96 wybuchł ogromny pożar w rafinerii Texaco w Wimington.
94% LASÓW śWIATA
NIE JEST CHRONIONE
Genewa, Szwajcaria. Zgodnie z danymi zaprezentowanymi przez World Wide Fund for Nature, tylko 6% z 3 300 mln ha lasów istniejących obecnie na świecie pozostaje pod formalną ochroną. Delegaci 53 krajów spotkali się w Genewie na trzecim posiedzeniu Międzyrządowego Panelu ds. Lasów przy ONZ, by dyskutować nad sposobami powstrzymania postępującego zniszczenia tych obszarów.
Według Światowej Mapy Lasów WWF cyfrowy obraz współczesnych terenów leśnych utworzony na podstawie informacji z 80 krajów ukazuje, że jedynie niewielki ich fragment znajduje się pod ochroną jako parki narodowe i rezerwaty przyrody.
SZKLANA BUTELKO, WRÓÆ!
Wg badań statystycznych w 1996 r. jedną z bardziej intratnych inwestycji była produkcja soków owocowych. Bierze się to z lawinowego wręcz wzrostu spożycia soków przez Polaków. Byłoby z czego się cieszyć, gdyby nie fakt, że większość tych soków sprzedawana jest w kartonach TETRA PAK. Kartony te nie dość, że są drogie (przez co wzrasta cena soku o ok.1/3) i niepraktyczne (niewygodne do picia bezpośrednio z nich, nie można ich zamknąć itd.), to na dodatek są nieekologiczne (TETRA PAK - to sprasowana folia, aluminium i papier, bez możliwości recyklingu).
Na razie tylko 2 firmy produkują soki naturalne w szklanych, zwrotnych butelkach: litrowych (Fortuna i Tarczyn) i 0,33 l (Tymbark). Soki te są tańsze od tych w kartonach - niestety, nie wszędzie są dostępne. Te jaskółki wiosny nie czynią...
Co my możemy zrobić? Ano, wiele - i to bez kosztów: np. możemy pytać w sklepach lub podsuwać pomysł sprowadzania soków w szkle w hurtowniach itp. To dla tych firm stały i pewny biznes.
Możemy również przekonywać producentów do rozlewania soków w szklane butle - np. dzwoniąc na bezpłatny numer 0-800-20-033 do Hortexu - głównego producenta soków w kartonach! Zrób chociaż tyle dla siebie i dla matki ziemi. Tym bardziej, że to nic nie kosztuje.
HAPPENING ANTYFUTRZARSKI
W KATOWICACH
23.11.96 1100 odbył się w Katowicach, pod Teatrem Śląskim happening antyfutrzarski. Zgromadziło się ok. 40 osób. Rozdawaliśmy ulotki przechodniom, uświadamiając, jak wielkim złem jest zabijanie zwierząt na futra. Ponadto zaprosiliśmy na happening przedstawicieli mediów. Udzieliliśmy najważniejszych informacji o naszej akcji, podkreślając, iż spełnia ona funkcję moralizatorską, a nie jest to tzw. "chuligański wybryk". Nasza akcja nie ograniczała się tylko do rozdawania ulotek. 3.12.96 zostaliśmy zaproszeni do Radia TOP przez Rafała Kurowskiego. Poprzez audycję w radio mogliśmy dotrzeć do znacznie większej grupy odbiorców. Prócz tego, wraz z chłopakami z Katowic, oplakatowaliśmy dużą ilość słupów (oni - w Katowicach, a my - w Mysłowicach). Choć akcja nie była duża, uważamy ją za udaną.
SZPAKI - NIE!
SPALINY - TAK!
Mieszkańcy ul. Sadowej z Opola są dla wszystkich wzorem dbałości o czystość swego miasta. Żądają oni zlikwidowania (wymordowania?) wszystkich opolskich szpaków, gdyż te zanieczyszczają ich miasto, głównie chodniki i samochody. Te wstrętne stworzenia stanowią istotne zagrożenie dla ich zdrowia i życia, o wiele większe niż spaliny emitowane przez wspaniałe opolskie cacka na czterech kółkach. Oczywiście jako zwolennicy czystego miasta, mieszkańcy ul. Sądowej posiadają zapewne własną oczyszczalnię ścieków, a wszystkie śmieci odzyskują i wykorzystują powtórnie. Proponuję przyznać nagrodę tak gorliwym obrońcom czystego środowiska.
13.1.97 w audycji Radia Maryja wystąpił były dyrektor PKP inż. Józef Dąbrowski. Bardzo pozytywnie wypowiadał się o kolei oraz krytycznie na temat polityki transportowej państwa, szczególnie o niedofinansowaniu kolei. Pan J. Dąbrowski startuje w najbliższych wyborach w Akcji Wyborczej "Solidarność" - może warto na niego zagłosować?
OLEJOWY SZOK
W grudniu '96 przy szkole nr 51 im. Stanisława Helsztyńskiego, razem z kółkiem ekochemicznym, pod nadzorem pani Haliny Szczepaniec badałyśmy plamy ropy naftowej, które wyciekały spod samochodów. Najpierw sprawdzałyśmy kolory plam, a następnie mierzyłyśmy ich wielkość. Plamy były różnokolorowe, np. fioletowo-różowo-żółte, a nawet czarne. Najdłuższa miała 1 m średnicy. Kierowcy samochodów patrzyli na nas krzywym okiem. Niektórzy nawet protestowali, że to nie z ich samochodów wycieka ropa. Uważamy, że powinni się wstydzić.
PRZED I PO
W Szczecinie jest wiele jezior, a jedno z nich, chociaż małe, jest zanieczyszczone. Kiedyś można było się w nim kąpać. Na jeziorku znajduje się wysepka, na której rosły drzewa, krzewy, a także pieczarki. Teraz jest inaczej: jeziorko jest strasznie zanieczyszczone, a ścieki wpływają do niego dużymi rurami. Jakiś czas temu zostało ono oczyszczone, lecz na wysepce nie ma już krzewów i pieczarek. Rośnie tylko jedno samotne drzewo. Wiele koparek oczyszczało dno jeziora, póki wszystko nie zostało wyrównane. Trochę szkoda było nam tej roślinności, z którą postąpiły tak brutalnie. Po oczyszczeniu pływają tam kaczki, a nawet para łabędzi. Jest teraz o wiele przyjemniej, chociaż nadal pełno jest tam wpuszczanych ścieków.
Napisałyśmy o tym, żeby wam uzmysłowić, jacy są ludzie, którzy zanieczyszczają jeziora, a jednocześnie swoje środowisko, którego nie można przywieźć, ponieważ nie ma skąd.
23 REZERWATY PRZYRODY
NA ZIEMI KOSZALIŃSKIEJ
Od 23.12.96 na ziemi koszalińskiej istnieją 2 nowe rezerwaty przyrody. Oba znajdują się na terenie gminy Połczyn Zdrój, w Drawskim Parku Krajobrazowym i chronią florę torfowiskową. Rezerwat "Torfowisko Toporczyk" wraz z okolicznym lasem zajmuje powierzchnię nieco ponad 43 ha. Rośnie w nim 199 gatunków roślin, w tym wiele uznanych za osobliwości. Nie brakuje także reliktów z czasów ostatniego zlodowacenia (13 tys. lat temu) oraz roślin górskich - 8 gatunków podlega częściowej lub całkowitej ochronie. Rezerwat "Zielone Bagno" ma 55 ha i rośnie w nim 39 gatunków roślin, w tym 13 prawnie chronionych. Razem na terenie ziemi koszalińskiej istnieją obecnie 23 rezerwaty przyrody.
Jak podało gliwickie Radio "Flash", do tej pory McDonald's otworzył w Polsce już 66 restauracji. Wg planów w tym roku korporacja chce otworzyć kolejnych 25 lokali. Firma McDonald's przewiduje, że za 1,5 roku w Polsce będzie 100 barów tego typu. Za to gorzej radzi sobie na polskim rynku Burger King, gdyż od początku swojej działalności w Polsce (4 lata temu) do dziś otwarto lokale tej firmy w 3 miastach (m.in. w Katowicach i Warszawie).
W "Dzienniku Zachodnim" z 15.1.97 ukazała się krótka notka pt. Psia niedola. W Częstochowie prokuratura zajmuje się po raz pierwszy sprawą znęcania się nad zwierzętami. Oskarżony Zbigniew G. odpowie za to, że prawie na śmierć zagłodził 2 swoje psy - kilkuletnią sukę Dianę i młodszego Wacka, które stróżowały przy nie zamieszkanych zabudowaniach, pilnując zaparkowanego w garażu mercedesa. Okoliczni mieszkańcy twierdzą, że wilczury były też katowane.
Do tej pory przypadki znęcania się nad zwierzętami rozpatrywano przed kolegium. Ta sprawa jest pierwszą, która trafi przed sąd - oskarżonemu grozi do roku pozbawienia wolności. Psy otoczone troskliwą opieką w schronisku powoli wracają do zdrowia.
AMBASADA UKRAINY...
...zorganizowała w Sejmie bardzo ciekawą wystawę fotograficzną, poświęconą katastrofie w Czarnobylu*). Jednak z informacji, jakie udało się po licznych staraniach uzyskać, jak i z informacji napływających do ZB wynika, że ambasada specjalnie nie jest zainteresowana udostępnieniem tej wystawy szerszej publiczności. Dlaczego? Czy kontakty między naszymi narodami mają "jak za dawnych czasów" ograniczać się do oficjeli z Sejmu i z rządu? Chyba tak. A szkoda, bo wystawa, jak wspomniałem, jest bardzo ciekawa i warto, aby ją wszyscy zobaczyli.
*) ZB nr 10(88)/96, s.108.,
POLITYKA W ŚWINOUJŚCIU
Ruch Odbudowy Polski i Unia Polityki Realnej skierowały (pismem z 9.12.96) do prokuratury zawiadomienie o przestępstwie. Zdaniem tych partii, członkowie Zarządu Miasta Świnoujście sprowadzają z zagranicy odpady w postaci ścieków. Ciekawe, jak ta sprawa się zakończy?
A swoją drogą, czy ROP i UPR są zainteresowane ekologią?
Mam nadzieję, że tak. Z moich obserwacji wynika, że partie prawicowe (a tam są lokowane ROP i UPR) specjalnie ochroną środowiska zainteresowane nie są. Zobaczmy kolejne inicjatywy... Kontakty:
W TORUNIU...
Posłanka Krystyna Sienkiewicz (UP) nawiązała współpracę z miejscowymi organizacjami ekologicznymi. Pozwala to na skoordynowanie działań, wzmocnienie pozycji tych organizacji (posłowie mają spore uprawnienia). M.in. roztoczono opiekę nad miejscowym schroniskiem dla zwierząt. Kontakt:
LOBBY FACILITY?
W ZB nr 12(90)/96 s.44 czytam, że organizatorzy Lobby Facility mają problem ze spisem i składem komisji parlamentarnych. Hmm... O ile pamiętam, to właśnie w ZB kilka razy były zamieszczone informacje o składzie różnych komisji parlamentarnych. I może nadal będą się takie informacje ukazywać (jeśli tak postanowi Redaktor Naczelny). Może więc tworzenie nowego zacząć od czytania prasy fachowej, czyli ,,Zielonych Brygad. Pisma Ekologów''?
ZIELONI W WYBORACH
Nadchodzą wybory i ponownie pojawia się problem - co mają robić Zieloni. Własny komitet wyborczy, własna partia, przyłączyć się do innej...
Moim zdanie troska o ochronę przyrody wcale nie oznacza, że taki człowiek ma lewicowe, prawicowe lub jeszcze jakieś inne przekonania polityczne. Powinniśmy analizować programy różnych stronnictw politycznych oraz obserwować ich poczynania. A kryterja,,zieloności'' są chyba dość jasne dla wszystkich: przeciwni autostradom, za rozwojem rowerów i kolei, przeciwko spalarniom, za nowymi parkami narodowymi, przeciw nowej ustawie o ochronie zwierząt itd.
Meksyk. W największej północnoamerykańskiej rafinerii w Juan Ixutepec wybuchły i spłonęły dwa rurociągi. 2 osoby zginęły, kilkuset udzielono pierwszej pomocy (głównie z powodu smogu). Podobna eksplozja sprzed 12 lat zabiła 511 ludzi w stolicy Meksyku.
New Jersey. Nowy York wyrzuca dziennie 13 tys. ton śmieci, co już jest za dużo dla miejskich wysypisk. Od lipca rozpocznie się eksport śmieci do innych stanów, co prowadzi do zamknięcia w 2001 r. gigantycznego wysypiska na Staten Island.
Wisconsin. Tamtejsi naukowcy dowodzą, że poliesterycznych genów można użyć na plantacjach bawełny celem uzyskania "naturalnego" poliestru.
Alaska. Pod hasłem: "Wolimy być nago, niż nosić naturalne futro" 5 niemal zupełnie rozebranych kobiet (było za zimno na całkowity "negliż"- 40C) przemaszerowało w Anchorage w "Piątek bez futra" - 29.11. Ogólnoamerykańska akcja była zorganizowana przez People for the Ethical Treatment of Animals. Członkowie PET-y nie noszą też wełny.