"Zielone Brygady. Pismo Ekologów" nr 2 (80), Luty '97


TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY
- SZANSA NA NOWE UPRAWNIENIA
Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski skierował do Sejmu projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i o zmianie niektórych przepisów konstytucyjnych.

Przepis art. 2, ust. 2, pkt. 3 i 4 projektu przyznaje związkom zawodowym i związkom wyznaniowym prawo wnoszenia do Trybunału Konstytucyjnego skarg celem stwierdzenia zgodności:

Projekt nie przewiduje takiej możliwości ani dla stowarzyszeń, ani dla związków stowarzyszeń.

Naszym zdaniem nie jest to trafne rozwiązanie. Stowarzyszenia (związki stowarzyszeń) odgrywają znaczącą rolę w życiu publicznym demokratycznego państwa. Jak jednak stowarzyszenia mają skutecznie realizować swoje zadania, jeśli nie będą miały podstawowego instrumentu prawnego? Instytucja prawna stowarzyszeń (związków stowarzyszeń), pozwalająca czynnie uczestniczyć obywatelom w życiu publicznym, stwarza jednocześnie podstawy prawne do prowadzenia działalności na bardzo wielu polach. Wymieńmy kilka: opieka nad matką i dzieckiem, osobami niepełnosprawnymi, kombatantami, ochrona środowiska naturalnego i wiele, wiele innych. Stowarzyszenia (związki stowarzyszeń) stanowią środek do realizacji potrzeb wyższego rzędu, jakim jest np. opieka nad innymi ludźmi.

Warto zaznaczyć przy tym, że zasadniczym celem działalności stowarzyszeń jest prowadzenie działalności na rzecz innych, podczas gdy działalność związków zawodowych i związków wyznaniowych ma na celu zaspokajanie potrzeb swoich członków. Przypomnieć należy w tym miejscu choćby fakt, że prawie wszystkie szlaki turystyczne w Polsce tworzone są przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, zaś wielkie liczenie bocianów zostało zorganizowane przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody "Pro Natura". Są to gigantyczne przedsięwzięcia. I nie jedyne, zorganizowane przez stowarzyszenia.

Pominięcie w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym związków stowarzyszeń (czyli korporacji stowarzyszeń) faktycznie oznaczać będzie, że ich członkowie, poświęcający swój czas, środki, siły, a nawet zdrowie pro publico bono, będą praktycznie pozbawieni możliwości kontroli, za pośrednictwem Trybunału, powstających aktów normatywnych. A prawo takie mieć będą związki zawodowe i wyznaniowe. Czy faktycznie rola i znaczenie związków zawodowych i związków wyznaniowych uzasadniają takie dysproporcje?
W pracach nad analizą projektu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym zetknęliśmy się w zasadzie z jednym tylko argumentem uzasadniającym pominięcie stowarzyszeń: ich wielką liczbę. Jednak jesteśmy zdania, że właśnie to jest argument "za". Istnienie stowarzyszeń to przejaw obywatelskiej aktywności i troski o państwo i obywateli. Czy nie jest właściwe, aby taką aktywność wspierać? To wszak reżim komunistyczny chciał zatomizować społeczeństwo, aby je łatwiej kontrolować. W tym celu właśnie reglamentowano powstawanie nowych podmiotów, a istniejącym ograniczano możliwości działania.

Zwracamy uwagę, że skarga konstytucyjna przewidziana przez art. 3 projektu dotyczy obywatela i jego praw, a więc w działalności stowarzyszeń nie będzie miała znaczenia.

Dlatego jesteśmy zdania, że do powołanego na wstępie przepisu koniecznie trzeba dodać pkt 5 w brzmieniu:
5) "związki stowarzyszeń".

Związki, a nie same stowarzyszenia, albowiem bardzo wiele stowarzyszeń ma podobne cele statutowe i takie rozwiązanie ułatwi pracę Trybunału. Powołanie zaś związku stowarzyszeń nie jest przedsięwzięciem skomplikowanym (odbywa się praktycznie w taki sam sposób, jak powołanie stowarzyszenia i wystarczą 3 stowarzyszenia).

Obecnie ustawa o Trybunale Konstytucyjnym jest badana przez członków Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.

Komisja Sprawiedliwości
Sejm
Wiejska 4
0-22/694-25-00 0-22/625-35-97
telex 81-25-44
W skład Komisji wchodzą posłowie:
Bentkowski Aleksander (PSL)
pl. Ofiar Getta 7
35-002 Rzeszów
/ 0-17/62-19-25
kppsl@kserp.sejm.gov.pl Gaberle Andrzej (UW)
Mikołajska 2
31-027 Kraków
/ 0-12/21-82-35
kpuw@kserp.sejm.gov.pl Dyduch Marek (SLD)
pl. Magistracki 3a
58-300 Wałbrzych
/ 0-74/25-171
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Kamiński Krzyszto(KPN)
Dekutowskiego 6
39-400 Tarnobrzeg
/ 0-15/23-08-96
Baszczyński Krzyszto(SLD)
al. Piotrkowska 137
90-434 Łódź
0-42/36-21-72
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Błądek Lidia (PSL)
Tadeusza Kościuszki 3
37-400 Nisko
/ 0-16/41-31-02
Budnik Krzyszto(UW)
al. Wyzwolenia 2
58-300 Wałbrzych
/ 0-74/43-34-00
kpuw@kserp.sejm.gov.pl Chojnacki Piotr (PSL)
Urbanowskiej 11
62-500 Konin
0-63/42-81-77
0-63/42-97-45
kppsl@kserp.sejm.gov.pl Grela Leon (SLD)
Warszawska 23
06-400 Ciechanów
/ 0-23/72-35-41
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Jędrzejczak Tadeusz (SLD)
Łokietka 21
66-400 Gorzów
0-95/24-989
0-95/246-54
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Kalisz Józe(PSL)
pl. Rynek 1
32-700 Bochnia
0-197/235-00
kppsl@kserp.sejm.gov.pl Kasprzyk Jacek (SLD)
Łukasińskiego 26
42-200 Częstochowa
/ 0-34/23-11-99
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Kasprzyk Paweł (SLD)
3 Maja 44
76-200 Słupsk
0-59/43-08-27
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Nowak Ryszard (UP)
Senacka 1
00-487 Warszawa
0-22/69-42-344
0-22/69-42-130
Telex: 81 25 44
kpup@sejm.gov.pl Lewandowski Marek (SLD)
al. Panny 32/9
42-200 Częstochowa
/ 0-34/24-15-35
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Niemcewicz Janusz (UW)
Staromiejska 11/2
40-900 Katowice
/ 0-32/10-68-803
kpuw@kserp.sejm.gov.pl Pańtak Kazimierz (SLD)
Ptasia 2a
65-520 Zielona Góra
/ 0-68/26-25-63
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Pawlicki Jacek (PSL)
Rynek 1
46-220 Byczyna
/ 0-77/46-95
kppsl@kserp.sejm.gov.pl Piekarska Katarzyna (nie zrzeszona)
Sejm
Wiejska 4
00-902 Warszawa
0-22/694-25-00
0-22/694-18-13
Telex: 81-25-44
Pomirski Miron (PSL)
Orneta 0-506 6260 CR/16-08-27
kppsl@kserp.sejm.gov.pl
(klub parlamentarny nie podał adresu) Rogowski Stanisław (UP)
Wrocław
0-71/44-60-43
kpup@sejm.gov.pl
(klub parlamentarny nie podał adresu) Szynalska Renata (SLD)
Skalmierzycka 10
62-800 Kalisz
/ 0-62/356-79
kpsld@kserp.sejm.gov.pl Świerczyńska Beata (UP)
Bracka 11
00-501 Warszawa
0-22/628-58-59
0-22/621-89-10
uniapracy@waw.pdi.net Taylor Jacek (UW)
Jaśkowa Dolina 4/1
80-244 Gdańsk
/ 0-58/41-05-47
kpuw@kserp.sejm.gov.pl Wierzchowski Jerzy (UW)
Bolesława Chrobrego 31
66-400 Gorzów
/ 0-95/24-642
kpuw@kserp.sejm.gov.pl Wierzbicki Janusz (PSL)
Wolności 46
08-300 Sokołów Podlaski
/ 0-417/25-71
kppsl@kserp.sejm.gov.pl Prawdopodobnie jedno ze spotkań Parlamentarnego Forum Ekologów poświęcone będzie temu zagadnieniu. Kontakt:
Poseł Artur Siedlarek (UP)
Staromiejska 6
10-018 Olsztyn
/ 0-89/27-71-27
siedlar@waw.pdi.net Do tych posłów, w pierwszym rzędzie zalecamy kierowanie uwag na temat projektu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz zwracanie się o udostępnienie projektu, który jest zawarty w druku sejmowym nr 1731.

Monika Żabicka
Piotr Szkudlarek

Z WIEJSKIEJ...
5.9.96 - odbyło się spotkanie poświęcone problemom reformy polskiej energetyki. Gospodarzem spotkania był poseł Wojciech Borowik (UP). Gośćmi byli m.in. przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu, NIK-u, przedsiębiorstw energetycznych, organizacji konsumenckich. Podstawą dyskusji był projekt ustawy Prawo energetyczne. Kontakt:
Poseł Wojciech Borowik
Bracka 11
00-501 Warszawa
0-22/628-58-59
0-22/621-89-10
uniapracy@waw.pdi.net. 1.10. - posłanka Barbara Hyla (SLD) wzięła udział w inauguracji roku szkolnego w Instytucie Ekologii Stosowanej w Bydgoszczy. Kontakt:
Posłanka Barbara Hyla
Czartoryskiego 19
85-900 Bydgoszcz
/ 0-52/45-60-22
kpsld@kserp.sejm.gov.pl 22.10. - odbyło się posiedzenie Senackiej Komisji Ochrony Środowiska, które było poświęcone zagadnieniom współpracy państw nadbałtyckich. Omawiano sprawy monitoringu wód morskich, edukacji ekologicznej oraz działalności Komisji Helsińskiej.

13.11.- Senator Tadeusz Rzemykowski (SLD) złożył oświadczenie w sprawie pożaru Puszczy Nadnoteckiej. Zwrócił uwagę na brak odszkodowania ze strony PKP oraz braku rekompensaty dla gminy Wieluń. Kontakt:
Senator Tadeusz Rzemykowski
Śródmiejska 1
64-920 Piła
/ 0-67/12-22-20
rzemykowski@biuro.senat.gov.pl 21.11. - Sejm odwołał ze składu Komisji Konstytucyjnej posła Ryszarda Bugaja (UP), a wybrał posła Aleksandra Małachowskiego (UP).

5.12. - na zaproszenie posła Ryszarda Bugaja (UP) odbyło się w Sejmie spotkanie "poświęcone niektórym aspektom działania sekt religijnych w Polsce" (samych przedstawicieli sekt nie dostrzegłem). Termin spotkania poświęconego niektórym aspektom działania organizacji ekologicznych nie został podany. Kontakt:
Poseł Ryszard Bugaj
Bracka 11
00-501 Warszawa
0-22/628-58-59 0-22/621-89-10
uniapracy@waw.pdi.net 5.12. - odbyło się spotkanie Parlamentarnego Zespołu Edukacji Obywatelskiej, omawiano zagadnienia dostępu obywateli do informacji o pracy parlamentu.*)

mgr Piotr Szkudlarek

Na podstawie informacji własnych i za: "Gazeta Bracka" nr 8/96, "Kronika Sejmowa" nr 138,142, 144 i "Diariusz Senatu RP" nr 68 i 69).

*) Obecnie dostęp do informacji o działalności parlamentu jest formalnie bardzo dla obywateli ograniczony, ale systematycznie ten stan rzeczy ma ulegać poprawie. Osoby zainteresowane działalnością parlamentu powinny zgłaszać się do parlamentarzystów lub na adres:
Biuro Informacyjne Kancelarii Sejmu
Sejm
skr. 1, Wiejska 8
00-902 Warszawa
0-22/694-25-00 0-22/628-68-99
Telex: 81-66-44
Wydawnictwo Sejmowe
Zagórna 3, 00-441 Warszawa
0-22/694-10-04
Biuro Informacyjne Kancelarii Senatu
Senat
Wiejska 6
00-902 Warszawa
0-22/694-25-00 0-22/694-19-11
Telex: 81-68-85 senat pl
szef@nw.senat.gov.pl Do Biura Informacyjnego Sejmu powinny zgłaszać się również osoby chcące zwiedzić gmach parlamentu (a warto, jest to bardzo piękna architektura).

NOWA USTAWA - I CO DALEJ?
W grudniu '95 w ZB (nr 12(78)/95, s.108) ukazała się informacja o odbywających się walkach psów. Ponieważ jestem zainteresowany losem zwierząt, poinformowałem o tym fakcie organa ścigania. Po kilku miesiącach (ustawowy termin 30 dni) otrzymałem informację, że śledztwa nie będzie, bo dziennikarze nie napisali gdzie, kiedy, kto itp.

Tyle tylko, że jak wynika z doręczonego mi postanowienia, prokuratura nie spytała dziennikarzy o te dane, a jedynie oparła się na notatkach prasowych. Skierowałem więc w tej sprawie interwencję do Prokuratury Wojewódzkiej. Pewnie odpowiedź dostanę za kilka miesięcy...
A gdyby już była nowa ustawa o zwierzętach, to sprawa przybrałaby może inny obrót? Obawiam się, że nie. Projekty różnią się od obowiązującego prawa tym jedynie, że są bardziej kazuistyczne i ograniczają prawa organizacji społecznych w wykrywaniu i zwalczaniu tego typu przestępstw. Od czasu pradawnych Babilończyków wiadomo, że kazuistyka w aktach normatywnych niczego dobrego nie wnosi. A organa ścigania dość mają roboty z przestępstwami popełnianymi na ludziach.

Tak więc działalność ludzi z FWZ i podobnych organizacji skończy się tym jedynie, że w Dz.U. pojawi się nowa ustawa. I to już wszystko.

Ostatnio w programie Warszawskiego Ośrodka Telewizyjnego pewien dziennikarz rozmawiał z pewną posłanką o ochronie zwierząt (dla ich dobra pomijam nazwiska). Dziennikarz dziwił się, jak to może być, że jest ustawa z lat 20. i to na 4 kartkach. A zdaniem posłanki właśnie to jest powodem do uchwalenia nowej ustawy o ochronie zwierząt. Tak się jednak składa, że mamy nadal obowiązujące ustawy, które spełniają swoją role mimo upływu czasu (np. prawo czekowe). Rzecz bowiem nie w dacie ogłoszenia, lecz w treści i sposobie realizacji prawa. I jeśli chodzi o zwierzęta, to właśnie to ostatnie jest problemem, a nie brak ustawy z nowszą datą.

A swoją drogą to dziwne, tylu ludzi domaga się zmiany zwykłej ustawy.

A gdy "Zielone Mazowsze" zorganizowało spotkanie poświęcone ustawie zasadniczej, ekoorganizacje propozycje zbyły milczeniem (z wyjątkiem Federacji Młodych Unii Pracy).

mgr Piotr Szkudlarek

MARSZAŁEK I AUTOSTRADY
Wielu osobom nie podoba się ustawa o autostradach płatnych. Mnie też. Jest to bowiem najbardziej antyekologiczna ustawa, jaka powstała po 1989 r.

Biorąc to pod uwagę, poprosiłem marszałka Małachowskiego (UP) o zmianę ustawy o autostradach płatnych oraz przedstawiłem stosowny projekt ustawy. Było to 18.10.96. Do dziś (15.1.97) marszałek Małachowski nie udzielił odpowiedzi na moje wystąpienie (nawet nie przesłał podziękowań za projekt).

Dlaczego?
Czy marszałek Małachowski jest tak bardzo zapracowany?
A może jest na los środowiska naturalnego obojętny?
Osobom chcącym uzyskać odpowiedź na te pytania (albo przekazać swoje uwagi na temat autostrad) podaję kontakt:
Aleksander Małachowski
Wicemarszałek Sejmu
Sejm
skr. 1, Wiejska 8
00-902 Warszawa
0-22/694-25-00 0-22/694-18-33, Telex: 81-25-44
kpup@sejm.gov.pl

mgr Piotr Szkudlarek

CZARNOBYL: WĄTEK KRYMINALNY
Wszyscy wiedzą, co się stało w Czarnobylu w 1986 r. i co się działo wtedy w Polsce. Czy jednak podjęte przez władze polskie działania były prawidłowe, czy były zgodne z prawem? Kilka opracowań, które mi wpadły w ręce, zdawały się wskazywać, że nie, że mogło zostać popełnione przestępstwo (sprowadzenie powszechnego niebezpieczeństwa).

Jako uczciwy obywatel postanowiłem wypełnić społeczny obowiązek i podzielić się tymi spostrzeżeniami z organami ścigania. W tym celu wystosowałem list do Prokuratora Generalnego. Mimo upływu ustawowego terminu (30 dni) prokuratura nie wydała postanowienia odnośnie wszczęcia śledztwa. Poprosiłem więc o interwencję:

  1. Posła Artura Siedlarka (UP).

Efekt: ustne zapewnienie o zajęciu się Rzecznika Praw Obywatelskich sprawą i rada, abym skierował skargę do organu administracji, który prowadzi nadzór nad Prokuratorem Generalnym. O ile mi jednak wiadomo, takiego organu nie ma. Na moją prośbę o jego wskazanie Rzecznik nie udzielił jeszcze odpowiedzi.

  1. Prokuratora Wojewódzkiego w Warszawie (zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez funkcjonariusza publicznego Leszka Kubickiego w postaci niedopełnienia obowiązków służbowych).

Efekt: mimo upływu ustawowego terminu prokuratura nie wydała postanowienia odnośnie wszczęcia śledztwa.

Odezwało się zaś Ministerstwo Sprawiedliwości (lecz nie Departament Prokuratury). Sprawę przekazało Ministerstwu Ochrony Środowiska "wg kompetencji". Jaka jest podstawa prawna takiej decyzji, na jakiej podstawie Prokurator Generalny przekazał doniesienie o przestępstwie w ręce urzędników Ministerstwa Sprawiedliwości? W doręczonej mi korespondencji odpowiedzi na te pytania nie ma.

Tak wygląda przestrzeganie prawa w III Rzeczypospolitej.

Poczekamy na IV?

mgr Piotr Szkudlarek

"AUTOSTRADY - NA CZYJĄ POMOC MOŻNA LICZYĆ?" - SPROSTOWANIE
W ZB nr 12(90)/96 s.18 w spisie przeciwników autostrad płatnych znalazły się pewne pomyłki. Nie zaznaczono przynależności posłów: Piotra Marciniaka i Ryszarda Nowaka. Posłowie ci są członkami Klubu Parlamentarnego Unii Pracy. Członkiem tego Klubu jest również poseł Wojciech Borowik (a nie jak podano KPN). Za te pomyłki przepraszam. Kontakt:
Unia Pracy Klub Parlamentarny
Sejm
skr. 1, Wiejska 8
00-902 Warszawa
0-22/694-25-00
0-22/694-21-30
Telex: 81-25-44
kpup@sejm.gov.pl

mgr Piotr Szkudlarek

STRZEŻ SIĘ MARKETA
Cytat z artykułu w "Raz na tydzień"*) (4.10.96) napisanego przez Marka Mrozowskiego, zastępcę burmistrza Czeladzi, członka Rady Krajowej Unii Pracy: kwota za jaką sprzedaliśmy grunt [pod centrum handlowe "Metro"] jest już powszechnie znana, ale pomimo tego przypomnę: 46 mln zł. Jest to kwota ogromna i warto wspomnieć, jest to 2,5 razy wyższa od tzw. rocznych dochodów własnych gminy. Krótko mówiąc, otrzymaliśmy 2,5 budżetu miasta dodatkowo.

Mając 2,5 budżetu miasta w ciągu roku można wiele zrobić, zadowolić wyborców i wygrać wybory. Lecz i tak za to zapłacą mieszkańcy: dojazdami, opłatami parkingowymi, opakowaniami itp. "Pierwszoliniowy ideolog" Unii Pracy, którego nazwiska Pan Mrozowski nie przytacza, ma rację. Wielkie centra handlowe to swoisty koń trojański. Wygląda ładnie. Lecz czy zamiast jechać raz na tydzień czy dwa do marketu i nabyć zapas towarów, nie jest wygodniej zejść na parter, gdzie w małym osiedlowym sklepiku można nabyć to, co właśnie dziś i teraz nam jest potrzebne, a nie to, co może się przyda za tydzień?

mgr Piotr Szkudlarek

*) "Raz na tydzień" wydaje Unia Pracy Klub Parlamentarny. Kontakt:
"Raz na tydzień"
Unia Pracy Klub Parlamentarny
Sejm
skr. 1, Wiejska 8
00-902 Warszawa
0-22/694-25-00 0-22/694-21-30
Telex: 81-25-44
kpup@sejm.gov.pl

POLOWANIE - MAM PYTANIE
W ZB nr 12(90)/96, s.74 Poseł Jan Komornicki pisze o sprawie polowania z udziałem VIP-ów. Bardzo to dobrze świadczy o Pośle, nie zostawia On czytelników w pajęczynie plotek i domysłów, lecz stara się wnikliwie wyjaśnić sprawę. Oby tak dalej. Ja jednak mam pytania:
  1. Czy wojewoda pilski przedłużył okres polowań na daniele-łanie w momencie, w którym doręczono mu informacje o "dużych szkodach w lasach" czy też w chwili, gdy dowiedział się o "wizycie dostojnych gości"? Taka informacja bardzo wiele wyjaśni. Wszak Minister Ochrony Środowiska jest członkiem rządu, a wojewoda reprezentantem rządu w terenie. Nić zależności jest nadto wyraźna...
  2. Pan Poseł stwierdził, że tygodnik "Wprost" opublikował materiał zawierający nieprawdę. Czy właściwe organa państwa podjęły stosowne działania celem zamieszczenia sprostowania? Moim zdaniem nikt, nawet tygodnik "Wprost". nie ma prawa oczerniać uczciwych funkcjonariuszy publicznych. Obawiam się zaś, że czytelnicy "Wprost" mogą nie czytać ZB i nie dowiedzą się być może prawdy.

mgr Piotr Szkudlarek


<<<< Spis treści WIEJSKA, WAWELSKA...