Odpady

Najogólniej można podzielić odpady na:

• odpady komunalne ( domowe),
• niebezpieczne,
• przemysłowe,
• inne.

Zgodnie z Ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku:

ODPADY oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany.

Odpady niebezpieczne są to odpady:

• należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika nr 2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy lub
• należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy.

Odpady obojętne - rozumie się przez to odpady, które nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują. Ogólna zawartość zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku muszą być nieznaczne, a w szczególności nie powinny stanowić zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych, wód podziemnych, gleby i ziemi.

Odpady komunalne - odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.

Odpady komunalne ( bytowe) to zarówno stałe jak i ciekłe substancje, które powstają również w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności. Są to nieczystości gromadzone w bezodpływowych zbiornikach, wraki samochodów, odpady uliczne itp.

Stałe odpady komunalne charakteryzują się dużym zróżnicowaniem pod względem składu chemicznego i fizycznego, a ten z kolei zależy od wielu czynników np.: stopy życiowej mieszkańców. Odpady komunalne mogą stwarzać zagrożenie dla środowiska, głównie ze względu na przemiany biochemiczne i produkty rozkładu (amoniak, metan, siarczany, siarkowodór, azotany, azotyny itp.), mogą być przyczyną skażenia powietrza, gleby, wód podziemnych i gruntowych. Odpady tego typu stanowią dobra pożywkę dla bakterii chorobotwórczych, a ich składowiska stwarzają odpowiednia warunki dla żerowania zwierząt takich jak np. gryzonie, ptaki, insekty mogące przenosić zarazki na inne obszary.

Pierwszym etapem systemu gospodarowania odpadami jest ich gromadzenie. Do niedawna (w niektórych rejonach kraju – do tej pory) gromadzenie odpadów odbywało się w miejscach ich powstania bez wstępnej segregacji. Powszechnie wiadomo, że system zbiórki odpadów ”u źródła” jest najbardziej efektywny ale też najbardziej skomplikowany.

W Krakowie selektywna zbiórka surowców wtórnych prowadzona jest od 1994 roku. Obecnie na terenie miasta znajduje się około 500 pojemników przeznaczonych na: makulaturę, tworzywa sztuczne, szkło białe, kolorowe, oraz metal, a odpady znajdujące się w nich trafiają do zakładu segregacji Barycz, w którym wydzielone jako surowiec wtórny przekazywane są do firm zajmujących się ich recyklingiem.

POJEMNIK NIEBIESKI
Przeznaczony jest na papier, czyli:

• gazety,
• czasopisma,
• prospekty,
• katalogi,
• ulotki,
• zużyte zeszyty,
• worki papierowe itp.

Nie wolno wrzucać do niego opakowań zawierających oprócz papieru inne materiały np. tworzywa sztuczne i folie metalowe (opakowania po mleku, sokach i innych produktach spożywczych).

POJEMNIK CZERWONY
Przeznaczony jest na tworzywa sztuczne, czyli:

• butelki PET,
• opakowania plastikowe po szamponach, jogurtach itp.

Nie wolno wrzucać do niego: opakowań szklanych, opakowań aluminiowych po napojach i innych produktach spożywczych.

POJEMNIK BIAŁY
Przeznaczony jest na szkło bezbarwne, czyli:

• bezbarwne butelki,
• bezbarwne słoiki,
• inne bezbarwne opakowania szklane.

Nie wolno wrzucać do niego opakowań szklanych kolorowych, opakowań po lekarstwach, termometrów, strzykawek, szkła okiennego, ceramiki, porcelany.

POJEMNIK ZIELONY
Przeznaczony na szkło kolorowe, czyli:

• kolorowe butelki,
• kolorowe słoiki,
• inne kolorowe opakowania szklane

Nie wolno wrzucać do niego: opakowań szklanych bezbarwnych, opakowań po lekarstwach, termometrów, strzykawek, szkła okiennego, ceramiki, porcelany.

POJEMNIK POMARAŃCZOWY
Przeznaczony jest na metal, czyli:

• puszki aluminiowe po napojach, jarzynach itp.
• folię aluminiową,
• drobny złom,
• puszki z blachy stalowej,
• kapsle z butelek.

Nie wolno wrzucać do niego: opakowań po aerozolach, puszek po lakierach, farbach i oleju, baterii.

zdjęcie: www.mpo.krakow.pl

Odpady medyczne - są to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. Generowane są w zakładach opieki zdrowotnej (szpitale, przychodnie, domy opieki). Są one realnym zagrożeniem dla zdrowia ludzkiego i środowiska, ponieważ mogą zawierać drobnoustroje chorobotwórcze, przeterminowane lekarstwa i inne skażone substancje.

Odpady ulegające biodegradacji - odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów.

Odpady weterynaryjne - odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach.

Odpady przemysłowe są to odpady będące skutkiem ubocznym wszelkiego rodzaju procesów technologicznych, przemysłowych, są one niepożądane w miejscu ich generowania. O ilości ich wytwarzania decyduje między innymi rodzaj gałęzi przemysłu lub rodzaj produkcji. Najwięcej tego typu odpadów powstaje przy wydobywaniu i uzdatnianiu kopalin. Odpady przemysłowe, ze względu na pochodzenie można podzielić na:

• odpady niebezpieczne,
• odpady górnictwa węgla kamiennego i brunatnego,
• odpady górnictwa rud metali nieżelaznych i surowców chemicznych,
• odpady energetyczne,
• szlamy poflotacyjne,
• popioły lotne i żużle z elektrowni i elektrociepłowni itp.

Odpady przemysłowe, ze względu na swoją toksyczność, palność, wybuchowość, kancerogenność mogą stanowić dosyć realne zagrożenie dla środowiska.

Tego typu odpady mają bardziej jednorodny skład niż odpady komunalne i można do nich zaliczyć między innymi: oleje, żużel, popioły, odpady mineralne, odpady metaliczne.

http://www.stat.gov.pl
http://www.mpo.krakow.pl/barycz/index.php
http://ekoportal.fm.interia.pl

SPRAWDŹ SIĘ:

1. Podział odpadów.
2. Co to są odpady?
3. Co to są odpady niebezpieczne?
4. Czy odpady obojętne stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi?
5. Gdzie powstają odpady komunalne?
6. Od czego zależy skład odpadów komunalnych?
7. Dlaczego odpady komunalne mogą stanowić zagrożenie dla środowiska?
8. Wymień produkty rozkładu odpadów komunalnych.
9. Jaki jest pierwszy etap systemu gospodarowania odpadami?
10. Na odpady jakiego typu przeznaczony jest pojemnik niebieski, czerwony, biały, zielony, pomarańczowy? Czego nie wolno do nich wrzucać?
11. Gdzie powstają odpady medyczne?
12. Dlaczego stanowią one zagrożenie dla zdrowia ludzkiego?
13. Co to są odpady ulegające biodegradacji?
14. Co to są odpady weterynaryjne?
15. Gdzie powstają odpady przemysłowe?
16. Co decyduje o ilości wytwarzanych odpadów przemysłowych?
17. Podział odpadów przemysłowych ze względu na pochodzenie.
18. Dlaczego odpady przemysłowe stanowią zagrożenie dla środowiska?