Smoleńska Elektrownia Atomowa składa się z trzech bloków energetycznych z reaktorami RBMK-1000 (reaktor chłodzony wodą z moderatorem grafitowym o mocy 1000MW) - ta sama rodzina, co w Czarnobylu i w Ignalinie. Obecnie pierwszy blok energetyczny znajduje się w planowym remoncie generalnym, pracują tylko drugi i trzeci. Służba prasowa smoleńskiej AES poinformowała, że w reaktorze nr 2 zadziałał drugi obwód zabezpieczający.
W koncernie "Rosenergoatom" poinformowano, że w związku z awarią trzeba było zupełnie zatrzymać pracę reaktora i wyjąć z niego paliwo jądrowe. Jednak dokładne przyczyny awarii nie są na razie jasne.
Aby ustalić przyczyny wyłączenia się drugiego bloku energetycznego smoleńskiej AES w elektrowni utworzono specjalną komisję. Zdaniem przedstawiciela tej komisji Siergieja Kryłowa awaria miała miejsce w systemie zabezpieczeń bloku energetycznego, zaś z samym reaktorem wszystko w porządku. Jednak na razie to tylko wersja komisji. Specjaliści elektrowni już zlustrowali reaktor i niesprawności na razie nie znaleźli.
W reaktorach typu RBMK są trzy systemy kontroli. Pierwszy ocenia hermetyczność elementów wydzielających ciepło (TWELów), które znajdują się wewnątrz reaktora. Jeśli osłona TWELów ulega uszkodzeniu, to do wody, która je otacza, dostaje się uran. W takim przypadku element jest po prostu zamieniany i nie trzeba nawet zatrzymywać reaktora.
Jeśli jednak zadziała drugi system kontroli, to znaczy, że nastąpiło rozhermetyzowanie obwodu chłodzącego, składającego się z mieszanki azotowo-helowej. Wtedy zazwyczaj do mieszanki chłodzącej dostaje się woda, zmieniająca jej przewodnictwo cieplne. Mieszanina nie nadąża stygnąć i włączają się czujniki cieplne. Wg specjalistów, w takim przypadku w celu ustalenia miejsca wycieku trzeba wyłączać reaktor i wyjmować paliwo. Trzeci, ostatni, system zabezpieczeń kontroluje temperaturę i poziom radioaktywności ścian bloku energetycznego i otaczających go terenów. Jeśli zadziała trzeci obwód zabezpieczeń, oznacza to konieczność remontu kapitalnego reaktora lub jego konserwacji po wszystkim.
W przypadku awarii w smoleńskiej Elektrowni Atomowej czujniki trzeciego systemu zabezpieczeń pokazały nie zmieniony poziom radioaktywności w SAES i na przylegających do niej terenach. Dlatego, jak podkreślili w "Rosenergoatomie", nie ma zagrożenia dla bezpiecznej eksploatacji elektrowni i dla miasta Diesnogorska, położonego w jej bezpośrednim sąsiedztwie.
Stanisław Górka
Na Białorusi powstała nowa nielegalna organizacja młodzieżowa pod nazwą "Żubr". Głosząc, że ich symbol - żubr, jakoby, nie może żyć w niewoli, przeprowadzili szereg akcji w obronie praw i wolności człowieka oraz przypominających o zaginionych działaczach opozycji. warto podkreślić, że dla wielu Białorusinów żubr jest w ogóle symbolem ich kraju.
S. G.
25.2 w Witebsku k. pomnika Uladzimira Karatkievicza odbyła się pikieta ekologiczna. Zorganizowali ją przedstawiciele inicjatywy ekologicznej miejscowej rady konsultacyjnej organizacji młodzieżowych o lewicowym i prawicowym nastawieniu, które zjednoczyły się z powodu ogólnie spodziewanego pogorszenia się sytuacji ekologicznej. Podczas pikiety jej uczestnicy zbierali podpisy pod żądaniem zakazu budowy zakładu petrochemicznego. Łącznie zebrano ponad sto podpisów. Pikiecie towarzyszyła prezentacja wystawy plakatów ekologicznych własnej produkcji na wielkim postumencie pomnika, zaś obok odbył się konkurs ekologiczny. Jego zwycięzcom wręczono plakaty, podarowane przez białoruskie przedstawicielstwo ONZ.
S. G.
za EcoInform 5/2001
Dwa nowe rezerwaty zostaną utworzone w Obwodzie Grodzieńskim. Jeden z nich o powierzchni 55 tys. ha będzie się znajdował w Oszmiańskim Rajonie na granicy z Litwą. Drugi będzie utworzony na terenie rejonów Nowogródzkiego i Karelickiego. Jego powierzchnia obejmie 10 tys. ha masywu leśnego, w tym również rezerwat biologiczny "Grafski Haj" ("Hrabiowski Gaj"). Dzięki temu pod ochroną znajdzie się 600 gatunków flory oraz 11 gatunków rzadkich ptaków i zwierząt.
S. G.
Były prorektor Akademii Medycznej w Homlu Uladzimier Raukou potwierdził wersję, że prawdziwą przyczyną postępowania karnego w stosunku do prof. Juryja Bandażeuskaha jest jego stanowisko uczonego-radiologa, przeczące oficjalnej wersji w sprawie następstw katastrofy w Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej (CzAES). Bandażeuski twierdził, że oficjalne władze Białorusi zatajają prawdziwą skalę groźnego dla zdrowia ludzi wpływu małych dawek promieniowania. Raukou powiedział o tym kolegium Sądu Najwyższego Białorusi podczas przesłuchania 2.4.2000. Jego zdaniem, urzędnicy Ministerstwa Ochrony Zdrowia zmuszali pracowników WNU, którzy pod kierunkiem Bandażeuskaha zajmowali się badaniami, aby rozpowszechniali pogląd, że skażone tereny nie wymagają szczególnych warunków życia. Raukou oświadczył również, że kiedy był zatrzymany 12.7.1999 pracownicy obwodowego zarządu komitetu ds. przestępczości zorganizowanej proponowali aby w zamian za wolność przekazał Bandażeuskamu dużą sumę waluty.
S. G.
Na skutek uszkodzenie kolektora kanalizacyjnego w Witebsku do Dźwiny (zwanej na Łotwie Daugawa) wyciekło 20-30 tys. m3 nieoczyszczonych ścieków. Jak twierdzi w swej informacji Bałtycka Agencja Informacyjna BNS, o tej awarii władze białoruskie, uważając wyciek za nieznaczący, nie poinformowały Łotwy. Tym niemniej, jak podaje serwis BNS, Dyneburski Regionalny Zarząd Środowiska Naturalnego i Państwowy Zarząd Hydrometereologiczny będą prowadzić wzmożoną kontrolę jakości wody w Dźwinie.
Zdaniem kierownika Państwowej Inspekcji Środowiska Naturalnego Andy Buszmane, z Witebskiej Inspekcji Ochrony Przyrody otrzymali informację, że pęknięcie kolektora kanalizacyjnego i wyciek ścieków miały miejsce we wtorek a już w środę ich następstwa zostały zlikwidowane. Analizy pokazują, że w rejonie Witebska poziom związków amonowych osiąga 3,86 mg, produktów naftowych - 0,88 mg, pozostałe wskaźniki w normie. W rejonie Nowopołocka i Wierchniedwińska wszystkie parametry w normie.
S. G.
sgorka@indyw.most.org.pl
za Interfax-Zapad
poprzedni art. w cyklu