PROMIENIOTWÓRCZY CEZ-137 W DREWNIE

Badania w radioekologii pozwoliły wskazać na zmiany występowania izotopów promieniotwórczych w tkankach organizmów roślinnych i zwierzęcych. Z jednej strony przyczynił się do tego rozwój technik gamma-spektrometrycznych. Z drugiej zaś strony znaczne skażenie dużego obszaru Europy wynikło z wypadku w Elektrowni Jądrowej "Pripiat" k. Czarnobyla w 1986 r. Pomiary wskazują na znaczne skażenie grzybów, które kilkakrotnie przekracza kontaminację ściółki leśnej.

Ostatnio przeprowadzono badania dotyczące zróżnicowania zawartości radiocezu-137 w tkance drzewnej. Wykonano pomiar stężenia tego radionuklidu w warstwach przyrostów rocznych oraz w korowinie. Próbki środowiskowe zebrano w woj. opolskim - regionie o najwyższym skażeniu radiologicznym w kraju. Stanowiły je fragmenty pni brzozy oraz sosny. Zastosowana technika pozwoliła na ukazanie zmian stężenia cezu w przeszłości.

Wyniki wskazują na nieznaczny, postępujący wzrost jego aktywności w ciągu ostatnich 10 lat. Należy jednak zaznaczyć, że całkowite stężenie cezu w pniach drzew mogło wzrosnąć w wyniku skażenia gleby - bez selektywnego odkładania w poszczególnych przyrostach rocznych. Okazuje się, że słuszne są przypuszczenia, iż przechodzenie izotopów z gleby do roślin wzrasta po kilku latach od inkorporacji na powierzchni badanego terenu (czyli katastrofy czarnobylskiej). Wynika to z powolnego przechodzenia substancji przez warstwę ściółki leśnej.

Zauważono także, że korowina jest kilkakrotnie bardziej skażona niż wnętrze pnia. Świadczy to o ciągłym utrzymywaniu się porcji nuklidu odłożonej przez opad promieniotwórczy bezpośrednio po awarii. Badania pokazały, że promieniotwórczy cez, o czasie połowicznego rozpadu ponad 30 lat, ciągle pozostaje w ekosystemie leśnym, przechodząc z gleby do tkanek roślin. Szersze omówienie przebiegu badań znajduje się na internetowej stronie projektu : www.cesium.topnet.pl.

Zainteresowanych zapraszamy do współpracy.

ERRATA

W tekście Darka Szweda, Wybór przedstawicieli pozarządowych organizacji ekologicznych do rad nadzorczych WFOŚiGW (ZB nr 6(132)/99, s.13) za Autorem przekręciliśmy nazwisko. Zamiast Dariusz Jendrasiak powinno być - Dariusz JĘDRASIAK. Najmocniej przepraszamy.

W tekście Izabeli Kołacz O strukturze społecznej nieco anachronicznie (ZB nr 4(130)/99, ss.56-57) w czwartej linijce od końca powinno być - ERY POSTINFORMATYCZNEJ (nie: postindustrialnej).

Naszych Czytelników przepraszamy.